Sáng tỏ uẩn khúc về cuộc đời Tổng đốc Lê Hoan

kinhtedothi| 31/05/2022 12:52

Những uẩn khúc về cuộc đời Tổng đốc Lê Hoan (1856-1915) đã tồn tại nhiều năm nay trong giới sử học và trong dư luận xã hội. Tác phẩm Tổng đốc Lê Hoan của tác giả Phan Trường Sơn vừa mới được xuất bản sẽ làm rõ hơn công và tội của vị sĩ phu này.

Lê Hoan theo sử sách chính thống và trong dư luận xã hội từ trước tới nay đều cho là một kẻ bán nước, hại dân, làm tay sai cho Pháp đàn áp cuộc khởi nghĩa Yên Thế. Nhưng sự thật có phải như vậy. Tất cả các dữ liệu về cuộc đời Lê Hoan đã được tác giả Phan Trường Sơn kết nối lại theo trình tự thời gian và đặc biệt được sắp xếp trong một cuốn sách tiểu sử thì chúng ta có thể phát hiện ra rất nhiều điều hầu có thể giải đáp.

Đó chính là nội dung cuốn sách Tổng đốc Lê Hoan ( 1856-1915) của tác giả Phan Trường Sơn do Nhà xuất bản Tổng hợp TP Hồ Chí Minh vừa mới ấn hành, cuốn sách dầy 271 trang, trình bày đẹp và trang trọng. Bằng giọng văn nhẹ nhàng như kể chuyện, tác giả đã trình bày lại toàn bộ cuộc đời của Lê Hoan từ khi sinh ra trong một gia đình trí thức và quan lại, được giáo dục đạo lý thánh hiền từ nhỏ đến những tháng ngày gian khổ khi mồ côi mẹ từ sớm, những năm tháng chiến đấu anh dũng chống giặc Pháp khi Pháp mới chiếm thảnh Hà Nội lần thứ nhất và lần thứ hai, và đến quá trình làm quan cho triều đình nhà Nguyễn .

Bìa cuốn sách Tổng đốc Lê Hoan của tác giả Phan Trường Sơn
Bìa cuốn sách Tổng đốc Lê Hoan của tác giả Phan Trường Sơn

Dù lên tới quyền cao chức trọng tột bực (chức quan cuối cùng của ông là: Thái tử thiếu bảo Vũ Hiển điện đại học sĩ tước Phú hoàn tử, tổng đốc 4 tỉnh Ninh - Thái -Hải - Yên ), tức là nằm trong tứ trụ triều đình , nhưng vẫn âm thầm tổ chức hoặc giúp đỡ các cuộc kháng chiến chống Pháp trên khắp cả nước, chấn hưng văn hoá dân tộc, xây dựng đền chùa và nhiều hoạt động cho dân cho nước , và cho tới cái chết đầy oan khuất của Lê Hoan. Cuốn sách cũng cung cấp cho chúng ta rất nhiều bằng chứng, từ các hồ sơ lưu trữ thuộc đia của Pháp, những tài liệu mật trong sở mật thám pháp , các báo chí xuất bản ở Pháp và Việt nam trong thời kỳ đó cùng với các tài liệu của Viện Hán Nôm , Viện khoa học xã hội Việt Nam hay các nghiên cứu của các nhà sử học trong và ngoài nước...

Tổng đốc Lê Hoan (ở giữa) cùng các Khâm Sai hành quân chống Đề Thám (mùa hè 1909)
Tổng đốc Lê Hoan (ở giữa) cùng các Khâm Sai hành quân chống Đề Thám (mùa hè 1909)

Cuộc đời của Lê Hoan có thể mãi mãi vẫn là một ẩn số, nhưng văn chương của ông, đặc biệt là cuốn sách Việt Lam Xuân Thu thì rõ ràng thể hiện ông là một con người yên nước, thiết tha với vận mệnh dân tộc . Qua sự tôn vinh người anh hùng dân tộc Lê Lợi và những lý tưởng cách mạng ông đã thể hiện rõ lập trường yêu nước thương dân của mình. Để góp phần làm rõ những uẩn khúc của lịch sử cũng như góp thêm một tiếng nói phản biện, cuốn sách Tổng đốc Lê Hoan (1856-1915 ) của tác giả Phan Trường Sơn là một tác phẩm như vậy.

(0) Bình luận
  • Ra mắt sách “65 năm vun đắp tình hữu nghị thủy chung, mẫu mực Việt Nam - Cuba”
    Sáng 12/11/2025, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách “65 năm vun đắp tình hữu nghị thủy chung, mẫu mực Việt Nam - Cuba”. Sự kiện là hoạt động thiết thực chào mừng kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Cuba (02/12/1960 - 02/12/2025) và hưởng ứng “Năm Hữu nghị Việt Nam - Cuba 2025”.
  • Ra mắt sách của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về xây dựng lực lượng Công an nhân dân
    Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách “Xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, vì nước quên thân, vì dân phục vụ” của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
  • Ra mắt tác phẩm đặc sắc của nhà văn Séc Arnošt Lustig
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa phát hành bản dịch tiếng Việt của tiểu thuyết “Lời nguyện cầu cho Katerina” của nhà văn Séc Arnošt Lustig (1926–2011). Đây là một trong những tác phẩm văn học nổi tiếng nhất viết về thảm họa Holocaust do dịch giả Bình Slavická chuyển ngữ.
  • Tái hiện diện mạo và kỹ nghệ thuyền chiến Việt qua các thời kỳ
    Wings Books - thương hiệu sách trẻ của Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt ấn phẩm “Thần long kích thủy - Lịch sử thuyền chiến Việt Nam” tái hiện diện mạo oai hùng của thuyền chiến Việt qua các thời kỳ, đồng thời hé mở những nét tiên tiến trong thiết kế thuyền bè của cha ông.
  • “Kiếp mưa” - những trang lòng từ trải nghiệm và thấu cảm
    Là một cây bút quen thuộc với bạn đọc ở thể loại văn xuôi qua các tập truyện “Những nẻo đường tu”, “Người quê”, “Đường chiều”, “Vụn vặt chuyện nhà”, “Phận đàn bà”… nhiều năm trở lại đây Y Mùi rẽ lối sang thơ. Tập thơ “Kiếp mưa” ra mắt bạn đọc mới đây như một dấu mốc đáng nhớ trong hành trình sáng tạo của nữ nhà văn.
  • PGS.TS Phạm Quang Long kể chuyện nông thôn Việt qua tiểu thuyết “Trưởng tộc”
    NXB Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt bạn đọc tiểu thuyết “Trưởng tộc” của PGS.TS Phạm Quang Long - một cây bút quen thuộc với bạn đọc qua các tác phẩm “Lạc giữa cõi người”, “Cuộc cờ”, “Chuyện làng”, “Mùa rươi”, “Chuyện phố”…
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Hội Điện ảnh Hà Nội: 3 thập kỷ sáng tạo và cống hiến
    Sáng 12/11, tại Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương (465 Hoàng Hoa Thám, Hà Nội), Hội Điện ảnh Hà Nội tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm ngày thành lập (12/11/1995 – 12/11/2025). Lễ kỷ niệm là dịp để Hội Điện ảnh Hà Nội cùng nhau nhìn lại hành trình đã qua, để tri ân những người đi trước và để thắp lên ngọn lửa cho sự tiếp nối mạnh mẽ hơn.
  • Ra mắt sách của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về xây dựng lực lượng Công an nhân dân
    Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách “Xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, vì nước quên thân, vì dân phục vụ” của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
  • Phát huy vai trò của văn nghệ sĩ Thủ đô trong phát triển công nghiệp văn hóa
    Hà Nội - Thủ đô tự nhiên của lưu vực sông Hồng, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước từ ngàn xưa đã là nơi hội tụ và đào luyện nhân tài. Phần lớn danh nhân Việt Nam từng sống, làm việc, sáng tạo ở Thăng Long - Hà Nội, để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử dân tộc. Ở mảnh đất hội tụ tinh hoa văn hóa bốn phương ấy, con người Thăng Long mang trong mình nét tài hoa, đa tài, đa nghệ, thấm đẫm bản sắc trí tuệ và tinh thần sáng tạo. Trong đó, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ - những người sinh ra, lớn lên hoặc gắn bó với Hà Nội đã góp phần tạo nên diện mạo văn hóa, nghệ thuật Thủ đô bằng nhiều tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, khẳng định sức sống trường tồn của văn hóa nghìn năm. Họ chính là nguồn lực đặc biệt không thể thiếu trong hành trình phát triển công nghiệp văn hóa của Hà Nội hôm nay.
  • Việt Nam từ “thị trường khán giả” đến điểm dừng chân của những World tour toàn cầu
    Hai đêm diễn bùng nổ của “ông hoàng Kpop” G-DRAGON tại Ocean City không chỉ khẳng định sức hút của ngôi sao hàng đầu quốc tế, mà còn chứng minh năng lực tổ chức world tour của Việt Nam - một điểm dừng chiến lược mới trên bản đồ âm nhạc toàn cầu. Đằng sau ánh đèn rực rỡ là tầm nhìn và chiến lược dài hạn, khi những tập đoàn tiên phong như Vingroup đang từng bước đặt nền móng cho kỷ nguyên công nghiệp văn hoá và du lịch âm nhạc Việt Nam.
  • Phường Long Biên hiện thực hóa khát vọng đô thị “Xanh – Văn minh – Hiện đại”
    Nhằm hiện thực hóa khâu đột phá của Đại hội Đại biểu Đảng bộ phường Long Biên lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Ban Chấp hành Đảng bộ phường Long Biên (TP. Hà Nội) vừa xây dựng Chương trình số 03 về đầu tư kết cấu hạ tầng hướng tới đô thị “Xanh – Văn minh – Hiện đại”, trọng tâm là công tác lập, quản lý quy hoạch và triển khai đầu tư vùng bãi sông Hồng, giai đoạn 2025-2030.
Đừng bỏ lỡ
  • Trưng bày “Dương Văn Học – Người kể chuyện bằng rối": Cơ hội khám phá nghệ thuật rối độc diễn
    Nằm trong chuỗi hoạt động hưởng ứng Festival Thăng Long - Hà Nội 2025, Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội (Bảo tàng Hà Nội) tổ chức trưng bày chuyên đề “Dương Văn Học - Người kể chuyện bằng rối”. Trưng bày như một lời tri ân với người nghệ sĩ đã dành trọn cuộc đời để thổi hồn cho những con rối, đưa loại hình sân khấu dân gian vươn tới chiều sâu triết lý và thi vị.
  • Ra mắt sách “65 năm vun đắp tình hữu nghị thủy chung, mẫu mực Việt Nam - Cuba”
    Sáng 12/11/2025, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách “65 năm vun đắp tình hữu nghị thủy chung, mẫu mực Việt Nam - Cuba”. Sự kiện là hoạt động thiết thực chào mừng kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Cuba (02/12/1960 - 02/12/2025) và hưởng ứng “Năm Hữu nghị Việt Nam - Cuba 2025”.
  • Tái hiện hình tượng vị Hoàng đế đầu tiên của nước Việt qua điện ảnh
    Dự án do BHD sản xuất, đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình dàn dựng, dự kiến thời gian thực hiện từ tháng 11/2025 đến tháng 1/2026, lấy bối cảnh sau 12 năm Đại Cồ Việt giành lại độc lập, xoay quanh hình tượng Đinh Bộ Lĩnh – vị Hoàng đế đầu tiên của nước Việt.
  • "Hà Nội 1987" - Ký ức bằng hình ảnh về một Hà Nội một thời
    Sáng 11/11, tại Chung Workspace (344 Phố Huế, Hà Nội), Viện Pháp tại Việt Nam phối hợp với Công ty Văn hóa Truyền thông Nhã Nam và Nhà xuất bản Thông tấn tổ chức tọa đàm ra mắt sách ảnh “Hà Nội 1987” của nhiếp ảnh gia, họa sĩ người Pháp Jean-Charles Sarrazin.
  • Hà Nội kỷ niệm 10 năm Nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh
    Trong khuôn khổ Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 diễn ra từ ngày 1 đến 16/11, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp với phường Long Biên và Hội Di sản Văn hóa Việt Nam tổ chức sự kiện kỷ niệm 10 năm Nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
  • Xã Thượng Phúc đẩy mạnh kiểm tra hoạt động dịch vụ văn hóa, du lịch
    Nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động dịch vụ văn hóa, du lịch, thể thao, thông tin và tuyên truyền trên địa bàn, UBND xã Thượng Phúc (TP. Hà Nội) sẽ đẩy mạnh công tác kiểm tra về các nội dung này trong quý IV năm 2025.
  • “Giải cứu” di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia tháp Chăm bị ngâm nước
    Sau mưa lớn kéo dài ở TP Huế đã khiến di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia tháp Chăm Phú Diên bị ngâm sâu trong nước và đơn vị quản lý đang sử dụng máy bơm nước ra ngoài.
  • Cơ hội khám phá “Những phát hiện khảo cổ từ Vườn Chuối” tại Bảo tàng Hà Nội
    Ngày 9/11/2025, tại Bảo tàng Hà Nội (đường Phạm Hùng, phường Từ Liêm), Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Những khám phá khảo cổ từ Vườn Chuối” và công bố kết quả nghiên cứu khoa học di tích khảo cổ học Vườn Chuối năm 2025.
  • "Mỗi người dân Hà Nội là một kênh gìn giữ - kết nối di sản"
    Với Festival Thăng Long - Hà Nội lần đầu tiên tổ chức, Ban tổ chức mong muốn: Mỗi người dân sẽ tự mang trong mình hồn cốt của lịch sử, văn hóa Thủ đô ngàn năm văn hiến, mỗi người dân là một “di sản” hiện hữu trong cuộc sống hằng ngày, vừa là quá khứ, vừa là hiện tại và vừa kết nối tương lai. Phóng viên đã cuộc trò chuyện với bà Bạch Liên Hương, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội xung quanh Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025.
  • Phát động cuộc thi “Kính Vạn Hoa mở ra thế giới…”
    Nhân dịp kỷ niệm 30 năm ra mắt bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh - một trong những tác phẩm kinh điển của văn học thiếu nhi Việt Nam, Nhà xuất bản Kim Đồng vừa phát động cuộc thi Viết & Vlog “Kính Vạn Hoa mở ra thế giới…”.
Sáng tỏ uẩn khúc về cuộc đời Tổng đốc Lê Hoan
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO