Tác giả - tác phẩm

“Sách thánh hiền - Lễ”: Gợi mở những suy nghĩ về việc vận dụng chữ "Lễ" trong xã hội

Thụy Phương 10/03/2025 14:12

Nho giáo - triết học Nho giáo là thành tựu phong phú và rực rỡ không chỉ của nền văn minh phương Đông mà của cả nhân loại. Triết học Nho giáo nhấn mạnh sự tu dưỡng đạo đức và quy phạm làm người; “đạo trung dung” và các đức tính nhân, lễ, nghĩa,… Để giúp bạn đọc có điều kiện nghiên cứu, tham khảo sâu hơn các giá trị đạo đức của Nho giáo, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tái bản, chỉnh sửa ba cuốn “Sách thánh hiền – Nhân”, “Sách thánh hiền - Lễ”, “Sách thánh hiền – Nghĩa”. Bộ sách được Nhà Xuất bản Văn nghệ Trường Giang (Trung Quốc) phát hành năm 2011.

Hai cuốn “Sách thánh hiền – Trí”, “Sách thánh hiền – Tín” đang được tổ chức biên dịch, xuất bản và sẽ sớm ra mắt bạn đọc, còn "Sách Thánh Hiền - Lễ" vừa được giới thiệu tới độc giả. Cuốn sách do hai tác giả Hạng Cửu Vũ và Chiêm Dạt Thiên chủ biên, mang đến một cái nhìn sâu rộng về vai trò và ảnh hưởng của "Lễ" trong việc tu dưỡng phẩm chất cá nhân, quy chuẩn cách đối nhân xử thế, và xây dựng mối quan hệ gắn kết giữa con người.

bia-sach.jpg

Từ lâu, Trung Quốc đã coi trọng “Lễ” như nền tảng của xã hội. Ban đầu, “Lễ” chỉ các nghi thức cúng tế, sau được hệ thống hóa thành các quy tắc về chính trị và xã hội. Khổng Tử mở rộng khái niệm “Lễ” thành ba yếu tố quan trọng: lễ pháp, lễ nghĩa và lễ nghi. Lễ pháp là các quy tắc về chính trị và xã hội, phân biệt đẳng cấp. Lễ nghĩa là chuẩn mực đạo đức, giúp tu dưỡng nhân cách. Lễ nghi thể hiện qua các nghi thức trong mối quan hệ giữa người với người.

Học thuyết của Nho gia về “Lễ” có ảnh hưởng sâu rộng đối với xã hội cổ đại và hiện đại. Khổng Tử nhấn mạnh rằng, không hiểu “Lễ” sẽ không thể đối nhân xử thế đúng đắn. “Lễ” giúp xây dựng uy tín và hiệu quả công việc, đồng thời là cơ sở để tu dưỡng đạo đức cá nhân và tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp trong xã hội. Tuân Tử cho rằng, lễ là nền tảng của một quốc gia thịnh vượng.

Cuốn sách dày hơn 400 trang, gồm 6 phần: “Bất học lễ, vô dĩ lập - Dùng lễ để tu thân, chú trọng tu dưỡng đạo đức cá nhân”; “Lễ dĩ quan đức, đức dĩ xử sự - Dùng lễ để xử lý công việc, giải quyết việc khó trong thiên hạ”; “Lễ chi dụng, hòa vi quý - Dựa vào lễ để giao kết bạn bè, áp dụng đạo trung dung trong các mối quan hệ giao tiếp”; “Hiếu, lễ chi thủy dã - Tất cả mọi lễ tiết trong thiên hạ đều bắt đầu từ đạo hiếu trong gia đình”; “Đạo chi dĩ đức, tề chi dĩ lễ - Dùng đạo đức để dẫn dắt bách tính, dùng lễ chế để cảm hóa dân chúng: Phát huy và giữ gìn lễ pháp, người quản lý phải học lễ, hiểu lễ”; “Bất dĩ quy củ, bất năng thành phương viên - Ở chốn quan trường, người hiểu lễ sẽ có được thiên hạ”.

Được xây dựng trên nền tảng triết lý Nho gia, "Sách thánh hiền - Lễ" không chỉ dừng lại ở những giá trị lịch sử mà còn gợi mở những suy nghĩ về việc vận dụng chữ "Lễ" trong xã hội hiện đại: từ cách xây dựng mối quan hệ gia đình, ứng xử trong công việc đến việc duy trì môi trường sống hòa hữu và có trách nhiệm./.

Bài liên quan
  • Giải mã trẻ cá biệt: Thấu hiểu để thay đổi giáo dục
    Trên hành trình giáo dục, không ít giáo viên và phụ huynh đã tự hỏi: Tại sao một số trẻ thường xuyên gây rắc rối trong lớp học? Tại sao những hình phạt truyền thống như kỷ luật, đình chỉ học, cấm túc, hay thậm chí đòn roi lại không mang lại hiệu quả? Cuốn sách "Giải mã trẻ “cá biệt": Hiểu, hợp tác và hành động" của Tiến sĩ Ross W. Greene qua bản dịch của Nguyễn Thị Lan Anh gợi mở những chỉ dẫn thiết thực giúp giáo viên và phụ huynh hiểu và hỗ trợ trẻ cá biệt. Sách do Gamma và NXB Dân trí liên kết xuất bản
(0) Bình luận
  • "Gia đình, bạn bè và đất nước" - Hồi ký sinh động về cuộc đời bà Nguyễn Thị Bình
    Nhằm tái hiện chân thực cuộc đời của bà Nguyễn Thị Bình - một nhân chứng lịch sử đã trực tiếp tham gia và chứng kiến những biến cố, thăng trầm của dân tộc trong thế kỷ XX - từ thời thơ ấu, quá trình tham gia hoạt động cách mạng đến những dấu mốc quan trọng trong cuộc đấu tranh giành độc lập, và cả những năm tháng sau khi nghỉ hưu, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã xuất bản lần thứ hai cuốn sách “Gia đình, bạn bè và đất nước”.
  • Tập thơ “Trắng mây tóc mẹ”: Chất chứa cảm xúc yêu thương
    Sáng 13/4, tại trụ sở Nhà xuất bản Kim Đồng (55 Quang Trung, Hà Nội), buổi ra mắt tập thơ “Trắng mây tóc mẹ” của nhà thơ Trương Anh Tú đã diễn ra trong không khí trang trọng, ấm cúng. Chương trình nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng Ngày Sách Việt Nam, do NXB Kim Đồng tổ chức với tên gọi “Trắng mây tóc mẹ: Mở trang sách – Chạm vần thơ”.
  • Hai kiệt tác của Jimmy Liao tái ngộ độc giả Việt trong diện mạo mới
    Nhà xuất bản Kim Đồng vừa chính thức giới thiệu tới bạn đọc Việt Nam bản nâng cấp 2025 của hai tác phẩm kinh điển từ tác giả nổi tiếng toàn cầu Jimmy Liao: “Hòn đá xanh” và “Âm thanh của sắc màu”. Sau một thập kỷ kể từ lần đầu tiên ra mắt tại Việt Nam, hai tác phẩm đã chiếm trọn cảm tình của độc giả nay trở lại với diện mạo mới mẻ, hiện đại và đầy cảm xúc.
  • CEO Lôi Quân trải lòng về hành trình dựng Xiaomi trong “Quyết tiến không lùi”
    Từ một công ty khởi nghiệp non trẻ, Xiaomi đã vươn lên trở thành doanh nghiệp trong Top 500 toàn cầu chỉ sau một thập kỷ. Đây là kỳ tích ghi dấu ấn đậm nét trong lịch sử kinh doanh hiện đại của Trung Quốc. Trong cuốn sách "Quyết tiến không lùi", nhà sáng lập kiêm CEO Lôi Quân chia sẻ một cách chân thành về hành trình phát triển của Xiaomi như một lời tri ân gửi đến những người đã tin tưởng, đồng hành hoặc từng hoài nghi thương hiệu này suốt 10 năm qua.
  • "Bá chủ AI: Trí tuệ nhân tạo, ChatGPT và cuộc chạy đua thay đổi thế giới"
    Sau thành công ấn tượng từ cuốn sách "Chip War - Cuộc chiến vi mạch" của tác giả Chris Miller, Nhã Nam tiếp tục giới thiệu tới độc giả cuốn sách: "Bá chủ AI: Trí tuệ nhân tạo, ChatGPT và cuộc chạy đua thay đổi thế giới" của Parmy Olson - một trong những nhà báo công nghệ hàng đầu thế giới, người đã có những đóng góp nổi bật trong việc phân tích và khám phá các xu hướng công nghệ toàn cầu.
  • “Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng” - Hành trình viễn tưởng và thông điệp nhân sinh
    “Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng” - tiểu thuyết khoa học viễn tưởng độc đáo của PGS.TS, nhà văn Nguyễn Đình Gấm ra mắt độc giả từ tháng 9 năm 2024. Tác phẩm không chỉ mở ra một thế giới vũ trụ bao la mà còn chứa đựng những triết lý nhân sinh sâu sắc, phản ánh khát vọng khám phá và tương lai của nhân loại.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Sáng tỏ diện mạo văn học nghệ thuật Thủ đô sau ngày đất nước thống nhất
    Sáng ngày 16/4/2025, tại Hà Nội, Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội đã tổ chức hội thảo với chủ đề "Văn học, nghệ thuật Thủ đô 50 năm sau ngày đất nước thống nhất" nhằm đánh giá những thành tựu, hạn chế; đồng thời đề ra các nhiệm vụ, giải pháp thiết thực để xây dựng và phát triển văn học nghệ thuật Thủ đô trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Hội thảo quy tụ đông đảo các các nhà nghiên cứu, văn nghệ sĩ của 9 hội chuyên ngành với nhiều tham luận và ý kiến quý báu.
  • Chắp cánh cho hình ảnh “Hà Nội là nơi đáng đến và lưu lại” vươn cao, bay xa
    Nhiều năm qua, Hà Nội đã xây dựng hình ảnh “là nơi đáng đến và lưu lại” trong suy nghĩ, cách nhìn của du khách trong nước và quốc tế. Góp phần hiện thực hóa nhiệm vụ này, UBND Thành phố Hà Nội vừa xây dựng và đang lấy ý kiến nhân dân về Dự thảo Nghị quyết khu phát triển thương mại và văn hóa. Qua đây để Thủ đô bảo tồn các giá trị văn hóa, mở ra những không gian mới cho phát triển văn hóa, du lịch tiến tới kỷ nguyên vươn mình.
  • "Gia đình, bạn bè và đất nước" - Hồi ký sinh động về cuộc đời bà Nguyễn Thị Bình
    Nhằm tái hiện chân thực cuộc đời của bà Nguyễn Thị Bình - một nhân chứng lịch sử đã trực tiếp tham gia và chứng kiến những biến cố, thăng trầm của dân tộc trong thế kỷ XX - từ thời thơ ấu, quá trình tham gia hoạt động cách mạng đến những dấu mốc quan trọng trong cuộc đấu tranh giành độc lập, và cả những năm tháng sau khi nghỉ hưu, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã xuất bản lần thứ hai cuốn sách “Gia đình, bạn bè và đất nước”.
  • Xây dựng "Trường học hạnh phúc" gắn với các hoạt động thực tế của ngành giáo dục Thủ đô
    Hàng trăm học sinh cùng các giáo viên tại các trường THPT trên toàn thành phố Hà Nội hào hứng cổ vũ cho các tác phẩm thể loại hòa tấu và đệm hát do các em học sinh thuộc các ban/nhóm nhạc thể hiện tại trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam; qua đó cho thấy hiệu quả của Liên hoan các ban nhạc, nhóm nhạc học sinh trung học phổ thông thành phố Hà Nội lần thứ II năm 2025 do Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức đã có sức thu hút và lan tỏa rộng rãi, góp phần xây dựng trường học hạnh phúc mà ở đó tình cảm giữa thầy và trò, giữa các em học sinh với nhau thực sự gắn kết và gần gũi.
  • 200 tài liệu quý lần đầu hé lộ về lịch sử hải cảng Đông Dương
    Triển lãm trực tuyến "Hải cảng xưa: Từ Đông Dương ra thế giới" giới thiệu khoảng 200 tài liệu, hình ảnh đặc sắc về quá trình quy hoạch cảng biển, hải đăng cũng như hoạt động vận tải đường biển ở Đông Dương cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, trong đó có nhiều tài liệu lần đầu tiên được công bố.
Đừng bỏ lỡ
“Sách thánh hiền - Lễ”: Gợi mở những suy nghĩ về việc vận dụng chữ "Lễ" trong xã hội
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO