Âm nhạc

Lan tỏa giá trị văn hóa nghệ thuật giữa Việt Nam và Nhật Bản

Hương Giang 15/12/2024 17:34

Ngày 14/12, Tại Viện Âm nhạc Việt Nam, Viện Nghiên cứu phát triển Văn Hoá, Ngôn ngữ và Giáo dục (CLEF) phối hợp cùng Trường Đại học Việt – Nhật – Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Hội thảo “Dịch và dịch ca từ Việt – Nhật” và “Liên hoan dân ca Việt – Nhật” lần thứ II.

c0.jpg
Các đại biểu tham dự hội thảo.

Tham dự hội thảo có: bà Kamitani Naoko, Bí thư thứ Nhất- Trưởng Ban Báo chí và Văn hóa-Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam; Ông Yoshioka Norihiko- Giám đốc Trung tâm Giao lưu văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam; ông Imagawa Muneki - Trưởng Ban Giáo dục tiếng Nhật, Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam thuộc Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản; GS. Furuta Motoo, Hiệu trưởng Trường ĐH Việt Nhật- Đại học QGHN; Ông Nghiêm Vũ Khải, nguyên thứ trưởng Bộ Khoa học công nghệ, Đại biểu Quốc hội, Nguyên Chủ tịch Hội hữu nghị VN Nhật Bản; PGS. TS. Ngô Minh Thủy- Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (CLEF) cùng các nhà nghiên cứu, nhà khoa học...

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS. TS. Ngô Minh Thủy - Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (CLEF) cho biết: Trong các loại hình văn hóa, nghệ thuật thì âm nhạc nói chung và bài hát nói riêng dễ đi vào lòng người nhất, dễ nhớ nhất và dễ giúp mọi người gắn kết nhất. Không dân tộc nào lại không có bài hát hoặc không hát. Chính vì vậy, những người vừa làm công tác nghiên cứu văn hóa- ngôn ngữ- giáo dục vừa yêu văn hóa- nghệ thuật- âm nhạc luôn mong muốn thúc đẩy việc dịch lời bài hát của các quốc gia. Đặc biệt là các bài dân ca mà bà Thuỷ cho rằng chứa đựng nhiều nhất tinh hoa văn hóa của mỗi dân tộc.

c2.jpg
PGS. TS. Ngô Minh Thủy - Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (CLEF).

"Chính vì lẽ đó, trong các hoạt động của mình, bên cạnh việc nghiên cứu văn hóa- ngôn ngữ và giáo dục, biên soạn sách giáo khoa và các chương trình, học liệu ngoại ngữ, Viện CLEF dành sự quan tâm cho hoạt động nghiên cứu và phát triển lĩnh vực dịch thuật văn hóa- văn học, đặc biệt là ca từ. Việc nghiên cứu này luôn đi kèm với hoạt động giao lưu, quảng bá hai chiều các bài hát của Việt Nam và các quốc gia trên thế giới riêng với lĩnh vực tiếng Nhật và văn hóa Nhật Bản,...

Chúng tôi rất vui mừng và cảm động vì luôn nhận được sự ủng hộ, hỗ trợ và đồng hành của các cơ quan Nhật Bản và Việt Nam, của các trường đại học. Đặc biệt, chúng tôi rất biết ơn khi Trung tâm giao lưu văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam thuộc Quỹ giao lưu quốc tế Nhật Bản đã không chỉ phối hợp, đồng hành mà còn hỗ trợ một phần tài chính cho các hoạt động nghiên cứu, biên soạn sách hoặc giao lưu văn hóa- giáo dục Việt Nhật của Viện trong 4 năm qua.

PGS. TS. Ngô Minh Thủy - Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (CLEF)

Dịch thuật là một lĩnh vực không thể thiếu trong hoạt động xã hội. Đó là một công việc đòi hỏi rất cao về năng lực của người thực hiện, bởi để dịch tốt, người làm công tác dịch thuật phải sử dụng thành thạo và hiểu biết sâu sắc cả ngôn ngữ gốc và ngôn ngữ đích, phải có những kỹ năng chuyên biệt của nghề dịch thuật, đồng thời cần có vốn kiến thức rất sâu và rộng về các vấn đề liên quan của hai quốc gia.

Đối với những quốc gia có mối quan hệ hợp tác khăng khít, sâu rộng như Nhật Bản và Việt Nam, công tác dịch thuật càng có tầm quan trọng. Mặc dù số lượng người học tiếng Nhật ở Việt Nam ngày càng tăng, mặc dù số người Việt Nam ở Nhật ngày càng nhiều, mặc dù các công cụ trực tuyến như google, AI v.v. ngày càng được cải thiện, nhu cầu dịch thuật Việt Nhật/ Nhật Việt vẫn luôn ở mức rất cao cả về số lượng của công việc lẫn chất lượng dịch thuật.

Dịch giả được coi là những đại sứ văn hóa, bởi họ kết nối các nền văn hóa với nhau. Và nhiều người gọi dịch giả là nghệ nhân dịch thuật, nhưng thực sự thì các dịch giả văn học còn hơn cả những nghệ nhân, bởi nghệ nhân thì có thể tự do tạo nên tác phẩm của mình mà hầu như không bị bó buộc bởi điều gì, trong khi các dịch giả văn học vừa phải đảm bảo tính chính xác của văn bản và lưu giữ được ở mức cao nhất sắc thái của tác giả trong bản gốc, vừa phải làm sao cho bản dịch của mình cũng là một sản phẩm sáng tạo, phải là một tác phẩm hay- tức là họ cần sáng tạo trong một phạm vi, một khuôn khổ nhất định, bà Thuỷ cho hay.

c3.jpg
Diễn giả trình bày tham luận tại hội thảo.

Tại diễn đàn, các nhà khoa học đã trao đổi học thuật trong lĩnh vực dịch thuật nói chung, dịch thuật lời bài hát Việt – Nhật nói riêng, qua đó thúc đẩy việc học tập và nghiên cứu văn hóa - ngôn ngữ Việt Nam và văn hóa - ngôn ngữ Nhật Bản. Hội thảo đã thu hút đông đảo các chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa, ngôn ngữ và giáo dục Nhật Bản và Việt Nam cùng với các giảng viên và sinh viên đang dạy và học tiếng Nhật. Một số khách mời là đại diện các cơ quan văn hóa, ngôn ngữ, giáo dục quốc tế tại Việt Nam.

Tại Hội thảo, diễn giả Việt Nam và Nhật Bản đã trình bày 6 tham luận, đó là: “Bốn cấp độ của dịch thuật: trường hợp dịch ca từ Nhật – Việt” của nhà nghiên cứu, dịch giả Ngô Tự Lập, hội viên Hội nhạc sĩ Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Đào tạo, Khoa Quốc tế Pháp ngữ (IFI), Nguyên Viện trưởng Viện Quốc tế Pháp ngữ, ĐHQGHN.

“Kiến thức văn hoá - xã hội và tiếng Việt: yếu tố quan trọng trong dịch thuật Nhật - Việt” của PGS.TS. Ngô Minh Thủy, Viện trưởng CLEF, Nguyên Phó hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại Ngữ, ĐHQGHN.

“Dịch ca từ” của GS. Terasaki Katsushi, Tiến sĩ Kinh tế học tại Đại học Keio; Giáo sư thỉnh giảng tại Học viện Ngoại ngữ, Đại học Doji; Giáo sư danh dự tại Đại học Mejiro.

“Chia sẻ một số kinh nghiệm và bài học rút ra từ công việc phiên dịch” của Ông Phạm Hưng Long, Nguyên Phó trưởng khoa tiếng Nhật, Đại học Hà Nội.

“Vài nét nghiên cứu và giới thiệu dân ca Việt Nam tại Nhật Bản” của GS. Shine Toshihiko, Đại học Tư thục Tōyō (ACRI-TOYO).

“Sự khác nhau trong cách thể hiện ca khúc Việt - Nhật” của Bà Dương Thùy Linh, Thạc sĩ chuyên ngành xã hội học trường Đại học Saga Nhật Bản; Giám đốc đào tạo Công ty Haio Education.

c1.jpg
Liên hoan dân ca Việt – Nhật” lần thứ II.

Tiếp nối hội thảo là Liên hoan dân ca Việt – Nhật lần thứ II. Liên hoan giới thiệu các bài dân ca đặc sắc của Việt Nam tới khán giả Nhật Bản cũng như các bài dân ca đặc sắc của Nhật Bản tới khán giả Việt Nam.

Các bài hát do hai dịch giả Ngô Tự Lập và Shine Toshihiko thực hiện với nguyên tắc không chỉ trung thành về nghĩa, mà còn phải phù hợp với giai điệu để hát và chuyển tải được vẻ đẹp văn chương của nguyên bản.

Tất cả 18 bài dân ca đều được trình bày song ngữ với các giọng ca Nhật Huyền, Trần Ngọc Bảo, Quốc Huy, Nguyễn Đức, Dương Linh, Lê Ngọc, Thu Hương, Thanh Hiền và Ban nhạc Sông Ngân. Chương trình có sự hợp tác và cố vấn của Nhóm tác giả M6 (Giáng Son, Nguyễn Thắng, Nguyễn Vĩnh Tiến, Trần Đức Minh, Nguyễn Lê Tâm, Ngô Tự Lập).

Trên tinh thần tiếp nối những giá trị và thành tựu đã đạt được, Hội thảo “Dịch và dịch ca từ Việt – Nhật” và “Liên hoan dân ca Việt – Nhật” lần thứ II tại Hà Nội được tổ chức đã tăng cường kết nối, thúc đẩy giao lưu văn hóa giữa hai nước và góp phần thắt chặt hơn nữa quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và Nhật Bản./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • TP. Hồ Chí Minh trưng bày 17 Bảo vật quốc gia
    Từ ngày 29/6 đến 10/8/2025 tại Bảo tàng Lịch sử TP Hồ Chí Minh sẽ diễn ra trưng bày chuyên đề “Bảo vật quốc gia - Những kiệt tác di sản”.
  • Ra mắt sách tranh song ngữ “Kể chuyện Bác Hồ”
    Nhân kỷ niệm 100 năm thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6/1925 – 6/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách tranh "Kể chuyện Bác Hồ", ấn bản song ngữ Việt – Trung.
  • Chuyện kể về Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam
    Trong hành trình mở cõi về phương Nam của dân tộc Việt Nam, các chúa Nguyễn hiện lên như những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa, với các quyết sách chiến lược và nghệ thuật bang giao khôn khéo, đặc biệt trong quan hệ với triều đình Chân Lạp. Cuốn sách “Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” của nhà giáo, nhà nghiên cứu sử học Nguyễn Hữu Hiếu, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành tháng 6/2025, là một công trình giàu tư liệu và cảm hứng góp phần tái hiện sinh động giai đoạn lịch sử đặc biệt ấy.
  • Người dân cần chủ động phòng tránh lũ quét, sạt lở đất do mưa lớn ở Bắc Bộ
    Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia: Từ ngày 28/6 đến 2/7/2025, Bắc Bộ có khả năng xảy ra đợt mưa rất lớn, lượng mưa có thể lên tới 100–300mm, có nơi trên 500mm.
  • Hà Nội: Đẩy mạnh xây dựng tổng thể hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai
    UBND Thành phố ban hành Công văn số 3715/UBND-NNMT ngày 25/6 về việc triển khai thực hiện Dự án xây dựng tổng thể hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai Thành phố và việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai trên địa bàn Thành phố.
Đừng bỏ lỡ
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
  • Hà Nội nêu cao tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”
    Tại kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra sáng 27/6, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua Nghị quyết về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, bảo đảm thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
  • Phát động cuộc thi ảnh báo chí 'Việt Nam trên hành trình đổi mới’
    Cuộc thi ảnh báo chí “Việt Nam trên hành trình đổi mới” do Báo Nhân Dân phối hợp Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, những thành tựu về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa cũng như vị thế của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế trong quá trình 40 năm đổi mới.
  • Hà Nội sửa đổi, bổ sung quy định phân cấp nguồn thu, chi để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả
    Để có cơ sở điều chỉnh, giao dự toán ngân sách năm 2025 cho các xã, phường sau sắp xếp đảm bảo nguồn ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ được giao từ ngày 1/7/2025, HĐND Thành phố Hà Nội ngày 27/6 đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 08/12/2022 về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách Thành phố và tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025.
  • Trình chiếu loạt phim đỉnh cao của Hàn Quốc tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3
    Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3 diễn ra từ ngày 29/6 – 5/7 sẽ có nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc biệt khán giả sẽ có cơ hội gặp gỡ nhiều diễn viên Hàn Quốc.
  • Festival Nông sản Hà Nội: Thúc đẩy mô hình canh tác, chế biến và tiêu dùng nông sản gắn với văn hóa – du lịch
    Từ ngày 26 - 29/6/2025, tại quận Tây Hồ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp UBND quận Tây Hồ tổ chức Festival Nông sản Hà Nội lần thứ 4 – sự kiện xúc tiến thương mại nông nghiệp thường niên đang ngày càng khẳng định vị thế là điểm hẹn lớn của người tiêu dùng và các nhà sản xuất nông sản trên cả nước.
  • [Podcast] Đình Mễ Trì Thượng – Nơi lưu giữ những lớp trầm tích văn hóa Hà Nội
    Trong hàng ngàn di tích lịch sử văn hóa của Thủ đô ngàn năm văn hiến, thì đình Mễ Trì Thượng là ngôi đình cổ kính bậc nhất. Ngôi đình này nằm trên gò Quy Sơn (núi Rùa), thuộc làng Mễ Trì Thượng (tên Nôm là Kẻ Mẩy). Mễ Trì Thượng không chỉ mang dáng dấp kiến trúc cổ đặc trưng Bắc Bộ, mà ngôi đình này còn là nơi lưu giữ những lớp trầm tích văn hóa của một Hà Nội đang chuyển mình theo vòng quay thời gian.
Lan tỏa giá trị văn hóa nghệ thuật giữa Việt Nam và Nhật Bản
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO