Khi bảo tàng kể câu chuyện về lịch sử, văn hóa:Bài cuối: Bảo tàng đường Hồ Chí Minh: Giáo dục các thế hệ về lòng yêu nước
Quỳnh Phạm - Hải Truyền•07/06/2023 11:44
Thủ đô Hà Nội là nơi duy nhất ở nước ta đặt bảo tàng chuyên lưu giữ ký ức lịch sử - văn hóa về đường mòn Hồ Chí Minh – Trường Sơn huyền thoại. Đó chính là Bảo tàng đường Hồ Chí Minh (phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông, TP. Hà Nội).
Bảo tàng Đường Hồ Chí Minh là nơi duy nhất tại Việt Nam lưu giữ kỷ vật về một con đường bằng bảo tàng riêng: Đường Hồ Chí Minh - Đường Trường Sơn.
Đường mòn Hồ Chí Minh – Trường Sơn do Binh đoàn Trường Sơn (Đoàn 559) thực hiện cách đây 64 năm. Đây là tuyến chi viện chiến lược có một không hai trên thế giới với gần 17.000 km chiều dài, 3.000 km đường giao liên và đi qua cả nước bạn Lào, Campuchia. Con đường xuyên dãy Trường Sơn của Việt Nam đã lưu danh sử sách. Hơn 19.000 người lính, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến… của 56 tỉnh thành trên cả nước với tinh thần “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, đã anh dũng hy sinh trên tuyến đường huyền thoại này.
Đường Hồ Chí Minh mãi mãi là tài sản vô giá, niềm tự hào của cán bộ, chiến sỹ Quân đội nhân dân Việt Nam, niềm tự hào của dân tộc ta... Tầm vóc to lớn và bài học quý báu mở đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh không chỉ có ý nghĩa sâu sắc đối với cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây mà còn có giá trị thiết thực trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay - Đại tướng Ngô Xuân Lịch lưu bút trong sổ truyền thống Bảo tàng đường Hồ Chí Minh.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp thăm và nói chuyện với Tiểu đoàn 33 công binh anh hùng, tại ngầm Ta Lê - đường 20 Quyết Thắng (3/1973).
Chiến tranh đã đi qua nhưng đường mòn Hồ Chí Minh đã hóa bất tử, trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của ý chí độc lập tự do và thống nhất đất nước. Những câu chuyện, hồi ức, kỷ vật gắn liền với con đường huyền thoại này đã, đang và sẽ sống cùng lịch sử dân tộc.
Minh chứng từ năm 1968, Bảo tàng Trường Sơn đã được thành lập, đến năm 1995 được xây dựng tại phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông, Hà Nội cùng tên gọi Bảo tàng đường Hồ Chí Minh . Ban đầu, Bảo tàng có 3 tầng trưng bày với tổng diện tích hơn 20.000m2. Đến năm 2016, Bảo tàng đường Hồ Chí Minh được nâng cấp, cải tạo, xây dựng thêm một số hạng mục trong đó có các tấm bia đá khắc ghi 19.243 anh hùng liệt sĩ đường Trường Sơn.
Bộ Tư lệnh Binh đoàn 12 cùng các đơn vị đóng quân tại Hà Nội tổ chức lễ dâng hoa, dâng hương các Anh hùng liệt sỹ tại Bảo tàng đường Hồ Chí Minh nhân dịp Kỷ niệm 76 năm Ngày Thương binh - Liệt sỹ (27/7/1947 - 27/7/2023).
Đặt chân đến Bảo tàng đường Hồ Chí Minh trong tháng Bảy tri ân và đền ơn đáp nghĩa, những người trẻ chúng tôi không khỏi xúc động, như được trở về không gian của thế hệ cha anh đã “sống bám đường, chết kiên cường dũng cảm”. Tận mắt thấy hàng ngàn hiện vật, tài liệu có giá trị lịch sử - văn hoá, khoa học, phản ánh quá trình xây dựng, chiến đấu, những câu chuyện hào hùng của Bộ đội Trường Sơn ngày nào, niềm tự hào và biết ơn trong chúng tôi dâng trào.
Bảo tàng hiện trưng bày 8 nội dung chính, kể câu chuyện Bộ đội Trường Sơn trên con đường huyền thoại với ý chí quyết thắng, lòng dũng cảm, trí thông minh, góp phần làm nên đại thắng mùa Xuân 1975 thống nhất đất nước. Các hiện vật tại Bảo tàng đã nhuốm màu thời gian, nhưng nhìn vào đó những người sinh ra trong thời bình sẽ thấy thế hệ cha anh đã vượt qua những khó khăn, gian lao thời mưa bom bão đạn để Tổ quốc có được nền độc lập như hôm nay.
Đường Hồ Chí Minh mãi mãi là tài sản vô giá, niềm tự hào của cán bộ, chiến sỹ Quân đội nhân dân Việt Nam, niềm tự hào của dân tộc ta... Tầm vóc to lớn và bài học quý báu mở đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh không chỉ có ý nghĩa sâu sắc đối với cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây mà còn có giá trị thiết thực trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay - Đại tướng Ngô Xuân Lịch lưu bút trong sổ truyền thống Bảo tàng đường Hồ Chí Minh./.
Một số hình ảnh được phóng viên Người Hà Nội ghi lại tại Bảo tàng đường Hồ Chí Minh:
Xe Gaz 69 của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên - Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn sử dụng chỉ huy các lực lượng và các đơn vị phối thuộc làm nhiệm vụ trên đường mòn Hồ Chí Minh. Xe chạy 350.000km an toàn.Những khẩu hiệu: Sống bám đường chết kiên cường dũng cảm; Sông nước là trận địa/ Cầu phà là vũ khí/ Công binh là chiến sĩ kiên cường; Máu D2 công binh có thể đổ/ Đường BT12 không thể tắc; Sê San nổi sóng phà qua/ Lòng người chiến sĩ C3 quản gì…để khích lệ tinh thần cán bộ, chiến sĩ trong chiến dịch mở đường, đã cho chúng tôi thấy những người lính Trường Sơn năm xưa rất kiên trung bất khuất. "Thà hy sinh trên vành tay lái, còn người, còn xe, còn hàng" thể hiện ý chí quyết tâm của các chiến sĩ Bộ đội Trường Sơn.Áo giáp của Anh hùng lái xe Khúc Văn Lượng - Đại đội 10 - Tiểu đoàn 781 - Binh trạm 14, đã sử dụng và lập nhiều thành tích xuất sắc trong công tác vận chuyển trên đường Trường Sơn (1963 - 1964).Xe đạp của Chiến sỹ Tiểu đoàn 3 - Trung đoàn 70 - Đoàn 559, sử dụng để thổ vũ khí, đạn dược, lương thực... chi viện cho chiến trường miền Nam, năm 1961 - 1962.Hòn đá in dấu chân người. Theo đó tại Trạm giao liên T6 (Quảng Bình), do địa hình, hàng vạn cán bộ, chiến sỹ đi qua đều phải đặt chân lên hòn đá này và đã để lại dấu chân, năm 1959-1975.Thang dây được các chiến sỹ Trung đoàn 10 công binh sử dụng phá dốc Ba Thang mở đường 20 Quyết Thắng, năm 1966.Đến với Bảo tàng chúng ta gặp lại những địa danh một thời là trọng điểm ác liệt như: Chà Là, Mụ Giạ, cua chữ A, Phu La Nhích, Ta Lê… Trong ảnh là hiện vật biển báo tự làm của Tiểu đoàn 2 công binh - Binh trạm 12 - Bộ Tư lệnh 559 dùng để chỉ dẫn đường, bảo đảm giao thông trên đường 12 và 15, năm 1966 - 1972.Bao tượng, tất chống vắt, địa bàn được Đại úy Chu Đăng Chữ - Tiểu đoàn Trưởng Tiểu đoàn 301 - đơn vị tiền thân Đoàn 559, sử dụng đi khảo sát tuyến chi viện chiến lược, năm 1959 - 1964.Lọn tóc của chị Phạm Thị Ngoan - Đại đội 3 - Trung đoàn 34 công binh - Sư đoàn 472, đã góp nhặt sau trận sốt rét rừng tại Tây Trường Sơn, năm 1972. Cạnh đó là 20 bức thư tình của người yêu đã gửi cho chị Ngoan trong những năm tháng hai người cùng công tác trên tuyến lửa Trường Sơn.Xẻng của Anh hùng, liệt sỹ Nguyễn Thị Nhạ - Trung đội Trưởng thuộc Tiểu đoàn 33 công binh - Trung đoàn 18 - Bộ Tư lệnh 559, sử dụng san lấp hố bom, đào hố đặt bộc phá trên đường 20 Quyết Thắng - tỉnh Quảng Bình, năm 1965 - 1967. Áo bạt, dây bảo hiểm của Anh hùng Hoàng Văn Nghiên - Tiểu đoàn 2 - Trung đoàn 98 công binh, sử dụng làm nhiệm vụ phá thác, khơi luồng đảm bảo giao thông trên sông Bạc, sông Le, năm 1964 - 1975."Đánh địch mà đi, mở đường mà tiến" để làm nên đường Trường Sơn huyền thoại, góp phần tạo nên đại thắng mùa Xuân 1975.Giữa khói lửa chiến tranh, phong trào "Tiếng hát át tiếng bom" đã khích lệ tinh thần các chiến sỹ làm nhiệm vụ trên đường Trường Sơn.Đội tuyên truyền Binh trạm 34 - Sư đoàn 472, đã tự tạo từ ống pháo sáng làm đàn ghi-ta, phục vụ phong trào Văn hóa - văn nghệ trong thời gian đơn vị làm nhiệm vụ tại đường 128, đoạn từ La Hạp đến Bắc sông Bạc (Lào), năm 1971 - 1975.Tập nhạc gồm 80 bài hát của nhiều nhạc sỹ, thể hiện tinh thần lạc quan yêu đời, tình yêu quê hương đất nước và ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam thống nhất nước nhà, năm 1965 - 1970.Tự hào Bộ đội Trường Sơn...Những con số biết nói này được giới thiệu tại Bảo tàng, đã cho chúng ta thấychiến công hiển hách của Bộ đội Trường Sơn trên tuyến đường "hoa lửa" một thời.Áo giáp dùng để đi phá bom mìn của các chiến sỹ Tiểu đoàn 24 công binh, Binh trạm 26, Sư đoàn 371. Đơn vị đã phá được hàng nghìn quả bom phá, bom từ trường và hơn một vạn quả bom vướng nổ đảm bảo an toàn, năm 1968 - 1971. Thiếu tá Lương Thị Nguyệt (ngoài cùng bên trái) - cán bộ công tác tại Bảo tàng đường Hồ Chí Minh chia sẻ: Bảo tàng thời gian qua là địa chỉ đỏ góp phần giáo dục, bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng cho các thế hệ kế tiếp trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhiều trường học trên địa bàn Hà Nội và các tỉnh lân cận đã cho các em học sinh về Bảo tàng tham quan trải nghiệm; nhiều tổ chức, cơ quan đơn vị tại Thủ đô cũng có các đoàn đến dâng hương, dâng hoa tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ Bộ đội Trường Sơn, sau đó tìm hiểu về hiện vật, tư liệu trưng bày trong Bảo tàng. Hàng năm Bảo tàng đường Hồ Chí Minh đón hàng chục nghìn lượt người.Các em học sinh chăm chú nghe cán bộ Bảo tàng giới thiệu, thuyết minh về các nội dung trưng bày...... Và từ hoạt động tham quan trải nghiệm tại Bảo tàng đường Hồ Chí Minh sẽ góp phần giáo dục cho các em học sinh lý tưởng cách mạng, lòng yêu nước, nuôi dưỡng hoài bão, khát vọng vươn lên, thúc đẩy phong trào xung kích, sáng tạo, khởi nghiệp trong thời đại mới.
Lai Xá (xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội) là làng nhiếp ảnh đầu tiên và cũng là duy nhất của Việt Nam cho đến nay tự xây dựng được bảo tàng để lưu giữ lại những tư liệu quý, những kỷ vật về quá trình hình thành và phát triển của nghệ thuật nhiếp ảnh Việt Nam.
Bình luận của bạn đã được gửi và sẽ hiển thị sau khi được duyệt bởi ban biên tập.
Ban biên tập giữ quyền biên tập nội dung bình luận để phù hợp với qui định nội dung của Báo.
Sự kiện công nhận quần thể 11 cây duối và 1 cây gòn có tuổi đời từ 200-500 năm là Cây Di sản Việt Nam không chỉ ghi nhận giá trị lịch sử, văn hóa, môi trường mà còn là trách nhiệm của chính quyền và nhân dân trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị quý báu này.
Con sông Hồng trước đây chảy qua đất làng Khuyến Lương, phường Trần Phú, quận Hoàng Mai (nay thuộc xã Nam Phù, TP. Hà Nội) xuống đến đầu làng Đông Trạch, xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì (nay thuộc phường Khuyến Lương, TP. Hà Nội) thì phình to như một quả bóng.
Hơn 4.000 năm lịch sử, Việt Nam có kho tàng di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú và đa dạng. Để di sản văn hóa của dân tộc trường tồn, phát huy các giá trị trong đời sống đương đại, trong mọi thời kỳ và nhất là những năm gần đây, chúng ta đã có một hệ thống văn bản các chính sách, pháp luật về di sản văn hóa ngày càng hoàn thiện hơn.
Suốt quá trình xây dựng, phát triển đất nước Việt Nam, Đảng và Nhà nước ta luôn luôn coi trọng, quan tâm và xác định di sản văn hóa là bản sắc của văn hóa dân tộc, là cơ sở để xây dựng nền văn hóa mới, con người mới, là một nguồn lực để xây dựng và phát triển đất nước.
Trong khuôn khổ Festival Thăng Long - Hà Nội 2025, sáng 16/11, tại đền Trấn Vũ (phường Long Biên, thành phố Hà Nội) đã diễn ra chương trình giao lưu, trình diễn nghi lễ và trò chơi kéo co. Chương trình do Sở Văn hóa và Thể thao TP Hà Nội phối hợp với UBND phường Long Biên và Hội Di sản Văn hóa Việt Nam tổ chức, nhân dịp kỷ niệm 10 năm nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa.
Từ ngày 5/12 đến 9/12/2025 tại Hà Nội và từ ngày 10 đến 14/12/2025 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Cục Điện ảnh phối hợp với Hiệp hội các nhà sản xuất phim Ba Lan tổ chức Tuần phim Ba Lan tại Việt Nam 2025. Lễ khai mạc tổ chức lúc 19 giờ 30 ngày 5/12/2025 tại Trung tâm Chiếu phim Quốc gia.
Chiều 30/11, tại Nhà Bát Giác - Vườn hoa Lý Thái Tổ, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chính thức khởi động Dự án "Âm nhạc cuối tuần". Đây không chỉ là một sân khấu biểu diễn đơn thuần, mà được kỳ vọng là bước đi chiến lược nhằm đưa nghệ thuật chất lượng cao "chạm" vào đời sống đại chúng, góp phần định vị thương hiệu "Thành phố sáng tạo".
Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 4470/QÐ-BVHTTDL về việc phê duyệt Thể lệ sáng tác tác phẩm văn học nghệ thuật “Sống mãi với thời gian” giai đoạn 2026 - 2030 hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03/02/1930 - 03/02/2030) và 85 năm Ngày Quốc khánh Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2030)
Phó Chủ tịch UBND Thành phố Trương Việt Dũng vừa ký ban hành Kế hoạch số 323/KH-UBND ngày 28/11/2025 về triển khai cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình cho 100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý của UBND thành phố Hà Nội.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 4512/QÐ-BVHTTDL về việc tổ chức triển lãm tranh cổ động tấm lớn tuyên truyền bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XVI và bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.
Chung khảo Liên hoan thôn, tổ dân phố văn hoá tiêu biểu Thành phố Hà Nội được tổ chức vào ngày 06/12/2025 tại Trung tâm Văn hóa và Thư viện Thành phố Hà Nội (Số 7 Phùng Hưng, phường Hà Đông, Thành phố Hà Nội) với sự tham gia của 20 thôn, tổ dân phố xuất sắc nhất vòng sơ khảo.
Để tôn vinh văn hóa trà Việt, Sở Du lịch Thành phố Huế phối hợp với Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức Liên hoan Trà Quốc tế và sẽ diễn ra từ ngày 10 – 12/12 tại Cung Trường Sanh (Đại nội Huế).
Đứng ở vị trí thứ 5, Việt Nam được đánh giá là điểm đến giàu tính phiêu lưu, đa dạng trải nghiệm nhờ sự kết hợp giữa cảnh quan kỳ vĩ, văn hóa bản địa cuốn hút và mức độ an toàn cao cho người thích đi một mình.
Buổi hòa nhạc “Âm hưởng Slavic - Giao cảm những tâm hồn” diễn ra tối 28/11 tại không gian phòng hòa nhạc lớn, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam đánh dấu bước khởi đầu cho sự ra đời của Hội Nhạc cổ điển Việt Nam - mở ra một sân chơi mới cho các nghệ sĩ Việt Nam và quốc tế cùng hội tụ, lan tỏa, đồng thời giúp khán giả trong nước tiếp cận sâu hơn với âm nhạc cổ điển thế giới.
Sau một tháng tổ chức từ 1/11, Liên hoan nhiếp ảnh Photo Hanoi ‘25 đã chính thức khép lại vào ngày 30/11. Sự kiện đã thu hút hơn 200.000 lượt người quan tâm và tham gia, cả trực tiếp và trực tuyến, trong đó đặc biệt là đông đảo giới trẻ Thủ đô yêu thích nghệ thuật nhiếp ảnh...
UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 71/QĐ-UBND ngày 26/11/2025 về việc ban hành Quy chế xét tặng danh hiệu năm 2025 “Công dân Thủ đô ưu tú”.
Để khẩn trương khắc phục hậu quả thiên tai, bảo vệ di sản văn hoá trên địa bàn 04 tỉnh, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hoà, Lâm Đồng tổ chức kiểm tra, rà soát hiện trạng kỹ thuật, đánh giá mức độ hư hại của các công trình di tích, bảo tàng trên địa bàn tỉnh.
Diễn ra từ ngày 27/11 đến 1/12/2025 tại Hà Nội, Festival Quốc tế Âm nhạc mới lần thứ IV quy tụ sự tham gia của gần 30 nhạc sĩ, nghệ sĩ quốc tế đến từ: Liên bang Nga, Tatarstan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Cộng hòa Adygea, Đan Mạch, Bỉ, Đức, Thụy Sĩ, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Trung Quốc, Australia, Lào.
Ban tổ chức trao 2 huy chương vàng cho vở diễn "Lửa cháy Phiên Ngung" của Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam và kịch hát dân ca "Chìm trong vòng xoáy" của Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An.
Ngày 9/10/2025, nhà báo Lê Xuân Sơn (từng là biên tập viên Báo Người Hà Nội, Tổng Biên tập Báo Tiền Phong) ra mắt ba tập sách mới, gồm hai tập bút ký và một tập thơ. Đọc tập bút ký “Mây trắng còn bay” (Nxb Hội Nhà văn, 2025), có thể nhận ra ở anh tình yêu văn chương mê đắm, phong cách riêng và bản lĩnh của một cây bút ký giàu trải nghiệm. Là một nhà báo kỳ cựu, chăm đi, chăm viết, đồng thời cũng là người có nền tảng văn chương vững vàng, Lê Xuân Sơn đã có điều kiện tiếp xúc với nhiều văn nghệ sĩ đương đại.