(NHN) ử’ ạt mở trường, đà o tạo trà n lan nhưng thiếu dự báo chính xác vử nhu cầu nguồn nhân lực... của các đơn vị đà o tạo đã đẩy hà ng trăm ngà n cử nhân và o cảnh bơ vơ.
Nguyễn Thị Bích Hạt, cựu sinh viên (SV) Trường ĐH Đồng Tháp, cho biết lớp Hạt có 53 SV đến từ các tỉnh An Giang, Kiên Giang, Long An, Bến Tre... Tốt nghiệp ra trường, chỉ có 7 người quê Long An được là m việc đúng chuyên ngà nh đà o tạo, số còn lại đà nh ở nhà sống dựa và o gia đình hoặc lên TPHCM, Bình Dương... là m đủ nghử tạm bợ.
Một công ty của Nhật Bản tại KCN Hòa Cầm, TP Đà Nẵng có hà ng trăm công nhân là cử nhân ĐH Ảnh: BàCH Và‚N
Đà o tạo trà n lan
Theo Sở GD-ĐT tỉnh Đồng Tháp, đến hết năm 2012, toà n tỉnh có gần 1.740 SV ngà nh sư phạm đã tốt nghiệp nhưng chưa tìm được việc là m. Số cử nhân thất nghiệp thực tế còn cao hơn nhiửu do chưa thống kê được từ các trường ĐH ngoà i tỉnh. Đặc biệt, nhiửu khoa, ngà nh học không có nhu cầu tuyển dụng như lịch sử, kử¹ thuật nông nghiệp, kử¹ thuật công nghiệp... vẫn được đà o tạo trà n lan.
Tính đến ngà y 20-2, toà n tỉnh Thanh Hóa có 24.956 cử nhân thất nghiệp. Ngoà i ngà nh sư phạm thất nghiệp nhiửu nhất (3.762 SV) còn có các ngà nh thời thượng khác như: công nghệ thông tin, kinh tế, quản trị kinh doanh... Số phận của gần 25.000 cử nhân đang chưa biết đi đâu vử đâu thì đến tháng 6-2012, Thanh Hóa có hơn 44.000 SV đang theo học tại các trường ĐH, CĐ và TCCN trong cả nước.
Nhìn nhận vử tình trạng cử nhân thất nghiệp nhiửu, ông Lê Quang Tích, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH Thanh Hóa, cho rằng thời buổi kinh tế khó khăn, xin việc ngà y cà ng khó nhưng các trường vẫn đà o tạo ồ ạt. Các em tốt nghiệp ĐH, CĐ là lực lượng tri thức, lao động bằng chất xám, không thể đi là m gò hà n hay may mặc nên thất nghiệp là điửu dễ hiểu.
Theo thống kê của Phòng Việc là m thuộc Sở LĐ-TB-XH TP Đà Nẵng, TP nà y đang thiếu nhân lực lao động phổ thông trong khi lao động có trình độ ĐH lại quá thừa. Tại mỗi phiên giao dịch việc là m, nhu cầu tuyển dụng dà nh cho lao động phổ thông chiếm gần 70%, còn cử nhân chỉ dao động ở mức 5%-10%. TP Đà Nẵng có 8 trường ĐH với số lượng cử nhân tốt nghiệp mỗi năm lên đến hà ng chục ngà n gây nên tình trạng thất nghiệp trà n lan bởi cung vượt cầu.
Vì vậy, trong cuộc cạnh tranh việc là m ngà y cà ng khốc liệt, cử nhân nếu không muốn thất nghiệp đà nh phải là m những công việc thời vụ. à”ng Lê Duy Lương, giám đốc nhân sự một công ty điện tử của Nhật Bản có trụ sở tại KCN Hòa Cầm, TP Đà Nẵng, cho biết hà ng trăm công nhân ở đây đã tốt nghiệp ĐH. à”ng Lương lý giải hiện tượng nà y một phần do nhiửu SV muốn đi là m để tích lũy kinh nghiệm nhưng phần lớn do tốt nghiệp mà không tìm được việc là m.
Giẫm chân nhau
Nhiửu chuyên gia giáo dục nhận định tình trạng SV ra trường không kiếm được việc hoặc là m trái nghử xuất phát từ khâu dự báo nhu cầu sử dụng lao động của các sở, ngà nh từ Trung ương đến địa phương còn yếu. Mặt khác, quá nhiửu trường mọc lên, họ chỉ lo số lượng đầu và o mà xem nhẹ chất lượng đà o tạo cũng như định hướng ra trường cho SV. Việc mở mã ngà nh, chỉ tiêu tuyển sinh những năm trước đửu do trường đử xuất chứ bộ không quy định nên các trường cứ tuyển vô tội vạ, cà ng nhiửu cà ng tốt, kể cả những ngà nh không còn phù hợp với nhu cầu xã hội - ông Nguyễn Văn Long, Phó trưởng Phòng Giáo dục chuyên nghiệp - Sở GD-ĐT Thanh Hóa, nói.
GS-TS Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng Trường ĐH Tân Tạo, khẳng định ngay cả SV tốt nghiệp các ngà nh kinh tế của trường công lập vẫn bị doanh nghiệp từ chối thẳng thừng bởi từ trước đến nay, các ngà nh nà y thường đà o tạo theo kiểu ngồi nghe rồi ghi chép; nhiửu SV ra trường chưa thể sử dụng máy vi tính, không biết cách viết thư, tiếp khách hoặc lưu trữ hồ sơ...
Trong khi đó, Nhà nước vẫn chưa quy định chặt chẽ vử quy trình tuyển dụng nên dễ phát sinh tiêu cực trong đơn vị hà nh chính sự nghiệp. Cũng theo GS-TS Võ Tòng Xuân, ông thật sự không hiểu nổi vì sao Bộ GD-ĐT lại cho phép 1 tỉnh có đến 2 trường ĐH công lập với đủ các ngà nh nghử đà o tạo na ná nhau. Cho dù các trường đửu xây dựng chuẩn đầu ra nhưng với tỉ lệ tốt nghiệp ĐH 100% thì cơ hội việc là m cho các cử nhân là điửu đáng suy ngẫm.
Bộ GD-ĐT thừa nhận đà o tạo lệch hướng
Tại phiên chất vấn trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngà y 22-3, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận đã trả lời những vấn đử nóng xoay quanh vấn đử chất lượng giáo dục đà o tạo ĐH như hiện tượng SV tốt nghiệp không có việc là m, có sự phân biệt trường công và tư... Bộ GD-ĐT có một phần trách nhiệm khi chất lượng đà o tạo chưa tốt, nhiửu SV chưa đáp ứng được đòi hửi của cơ quan tuyển dụng, đặc biệt là vử tiếng Anh, tin học - Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận thừa nhận.
Theo Bộ trưởng Phạm Vũ Luận, nguyên nhân cử nhân thất nghiệp chính vì quy mô, cơ cấu đà o tạo ở các trường ĐH, CĐ không khớp với nhu cầu của thị trường lao động. Các trường ĐH, CĐ chỉ đà o tạo những ngà nh trường có khả năng, chưa đà o tạo những ngà nh xã hội cần. Đặc biệt là trong thời gian vừa qua, việc giao chỉ tiêu tuyển sinh chủ yếu căn cứ và o năng lực đà o tạo của cơ sở giáo dục ĐH mà chưa tính đến nhu cầu sử dụng nhân lực của xã hội.
Cần tổ chức điửu tra vử việc là m Giữa tháng 3-2013, Bộ GD-ĐT đã yêu cầu các trường ĐH, CĐ, TCCN và đử nghị các địa phương báo cáo số lượng học sinh, SV tốt nghiệp, tình hình và nhu cầu tuyển dụng nhân lực. Cùng việc tạm dừng mở mới các ngà nh đà o tạo đang thừa đầu ra như tà i chính ngân hà ng, quản trị kinh doanh, kế toán, Bộ GD-ĐT đã kiến nghị Chính phủ tăng cường chỉ đạo các bộ, ngà nh và địa phương tổ chức điửu tra vử việc là m, dự báo nhu cầu nhân lực để định hướng các cơ sở đà o tạo xác định chỉ tiêu tuyển sinh và ngà nh đà o tạo phù hợp với nhu cầu; đồng thời giúp người học có cơ sở lựa chọn ngà nh nghử dễ kiếm việc khi ra trường. Lan Anh |
![[Video] Rộn ràng sắc xuân chùa Bối Khê - Di tích Quốc gia đặc biệt của Thủ đô](https://nhn.1cdn.vn/thumbs/540x360/2025/02/07/chua-boi-khen.jpg "[Video] Rộn ràng sắc xuân chùa Bối Khê - Di tích Quốc gia đặc biệt của Thủ đô")
![[Video] Đậm đà bản sắc Tết Việt làng cổ Đường Lâm - Hà Nội](https://nhn.1cdn.vn/thumbs/540x360/2025/01/22/cover-2-chuan.jpg "[Video] Đậm đà bản sắc Tết Việt làng cổ Đường Lâm - Hà Nội")
![[Video] Thủ đô Hà Nội rực sắc cờ hoa trong ngày thu lịch sử](https://nhn.1cdn.vn/thumbs/540x360/2024/10/09/covervideo.jpg "[Video] Thủ đô Hà Nội rực sắc cờ hoa trong ngày thu lịch sử")
![[Video] Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Hà Nội - Bản hùng ca phố” tại Khu di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long](https://nhn.1cdn.vn/thumbs/540x360/2024/10/09/coverr-3.jpg "[Video] Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Hà Nội - Bản hùng ca phố” tại Khu di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long")
![[Infographic] Chuỗi hoạt động hấp dẫn của Lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội](https://nhn.1cdn.vn/thumbs/540x360/2025/10/09/trien-lam-noi-1620-x-1080-px-.png "[Infographic] Chuỗi hoạt động hấp dẫn của Lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội")
![[Podcast] Đền Bà Kiệu – Ngôi đền linh thiêng bên hồ Gươm](https://nhn.1cdn.vn/thumbs/540x360/2025/10/09/podcast-tram-ha-noi.png "[Podcast] Đền Bà Kiệu – Ngôi đền linh thiêng bên hồ Gươm")
.png "Liên hoan Phim Italia 2025 diễn ra tại Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh")
.jpg "Khởi công dự án Tu bổ, tôn tạo di tích Đình, Văn Chỉ, Am Trích Sài (Tây Hồ)")
