Thất nghiệp nhiửu quá!: Lệch pha cung - cầu

Media - Ngày đăng : 10:40, 12/04/2013

(NHN) ử’ ạt mở trường, đà o tạo trà n lan nhưng thiếu dự báo chính xác vử nhu cầu nguồn nhân lực... của các đơn vị đà o tạo đã đẩy hà ng trăm ngà n cử­ nhân và o cảnh bơ vơ.
Nguyễn Thị Bích Hạt, cựu sinh viên (SV) Trường АH Аồng Tháp, cho biết lớp Hạt có 53 SV đến từ các tỉnh An Giang, Kiên Giang, Long An, Bến Tre... Tốt nghiệp ra trường, chỉ có 7 người quê Long An được là m việc đúng chuyên ngà nh đà o tạo, số còn lại đà nh ở nhà  sống dựa và o gia đình hoặc lên TPHCM, Bình Dương... là m đủ nghử tạm bợ.

Một công ty của Nhật Bản tại KCN Hòa Cầm, TP Đà  Nẵng có hà ng trăm công nhân là  cử­ nhân АH Ảnh: BàCH Và‚N

Аà o tạo trà n lan

Theo Sở GD-АT tỉnh Аồng Tháp, đến hết năm 2012, toà n tỉnh có gần 1.740 SV ngà nh sư phạm đã tốt nghiệp nhưng chưa tìm được việc là m. Số cử­ nhân thất nghiệp thực tế còn cao hơn nhiửu do chưa thống kê được từ các trường АH ngoà i tỉnh. Аặc biệt, nhiửu khoa, ngà nh học không có nhu cầu tuyển dụng như lịch sử­, kử¹ thuật nông nghiệp, kử¹ thuật công nghiệp... vẫn được đà o tạo trà n lan.

Tính đến ngà y 20-2, toà n tỉnh Thanh Hóa có 24.956 cử­ nhân thất nghiệp. Ngoà i ngà nh sư phạm thất nghiệp nhiửu nhất (3.762 SV) còn có các ngà nh thời thượng khác như: công nghệ thông tin, kinh tế, quản trị kinh doanh... Số phận của gần 25.000 cử­ nhân đang chưa biết đi đâu vử đâu thì đến tháng 6-2012, Thanh Hóa có hơn 44.000 SV đang theo học tại các trường АH, CА và  TCCN trong cả nước.
Nhìn nhận vử tình trạng cử­ nhân thất nghiệp nhiửu, ông Lê Quang Tích, Phó Giám đốc Sở LА-TB-XH Thanh Hóa, cho rằng thời buổi kinh tế khó khăn, xin việc ngà y cà ng khó nhưng các trường vẫn đà o tạo ồ ạt. Các em tốt nghiệp АH, CА là  lực lượng tri thức, lao động bằng chất xám, không thể đi là m gò hà n hay may mặc nên thất nghiệp là  điửu dễ hiểu.
Theo thống kê của Phòng Việc là m thuộc Sở LА-TB-XH TP Đà  Nẵng, TP nà y đang thiếu nhân lực lao động phổ thông trong khi lao động có trình độ АH lại quá thừa. Tại mỗi phiên giao dịch việc là m, nhu cầu tuyển dụng dà nh cho lao động phổ thông chiếm gần 70%, còn cử­ nhân chỉ dao động ở mức 5%-10%. TP Đà  Nẵng có 8 trường АH với số lượng cử­ nhân tốt nghiệp mỗi năm lên đến hà ng chục ngà n gây nên tình trạng thất nghiệp trà n lan bởi cung vượt cầu.
Vì vậy, trong cuộc cạnh tranh việc là m ngà y cà ng khốc liệt, cử­ nhân nếu không muốn thất nghiệp đà nh phải là m những công việc thời vụ. à”ng Lê Duy Lương, giám đốc nhân sự một công ty điện tử­ của Nhật Bản có trụ sở tại KCN Hòa Cầm, TP Đà  Nẵng, cho biết hà ng trăm công nhân ở đây đã tốt nghiệp АH. à”ng Lương lý giải hiện tượng nà y một phần do nhiửu SV muốn đi là m để tích lũy kinh nghiệm nhưng phần lớn do tốt nghiệp mà  không tìm được việc là m.

Giẫm chân nhau

Nhiửu chuyên gia giáo dục nhận định tình trạng SV ra trường không kiếm được việc hoặc là m trái nghử xuất phát từ khâu dự báo nhu cầu sử­ dụng lao động của các sở, ngà nh từ Trung ương đến địa phương còn yếu. Mặt khác, quá nhiửu trường mọc lên, họ chỉ lo số lượng đầu và o mà  xem nhẹ chất lượng đà o tạo cũng như định hướng ra trường cho SV. Việc mở mã ngà nh, chỉ tiêu tuyển sinh những năm trước đửu do trường đử xuất chứ bộ không quy định nên các trường cứ tuyển vô tội vạ, cà ng nhiửu cà ng tốt, kể cả những ngà nh không còn phù hợp với nhu cầu xã hội - ông Nguyễn Văn Long, Phó trưởng Phòng Giáo dục chuyên nghiệp - Sở GD-АT Thanh Hóa, nói.

GS-TS Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng Trường АH Tân Tạo, khẳng định ngay cả SV tốt nghiệp các ngà nh kinh tế của trường công lập vẫn bị doanh nghiệp từ chối thẳng thừng bởi từ trước đến nay, các ngà nh nà y thường đà o tạo theo kiểu ngồi nghe rồi ghi chép; nhiửu SV ra trường chưa thể sử­ dụng máy vi tính, không biết cách viết thư, tiếp khách hoặc lưu trữ hồ sơ...
Trong khi đó, Nhà  nước vẫn chưa quy định chặt chẽ vử quy trình tuyển dụng nên dễ phát sinh tiêu cực trong đơn vị hà nh chính sự nghiệp. Cũng theo GS-TS Võ Tòng Xuân, ông thật sự không hiểu nổi vì sao Bộ GD-АT lại cho phép 1 tỉnh có đến 2 trường АH công lập với đủ các ngà nh nghử đà o tạo na ná nhau. Cho dù các trường đửu xây dựng chuẩn đầu ra nhưng với tỉ lệ tốt nghiệp АH 100% thì cơ hội việc là m cho các cử­ nhân là  điửu đáng suy ngẫm.

Bộ GD-АT thừa nhận đà o tạo lệch hướng

Tại phiên chất vấn trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngà y 22-3, Bộ trưởng Bộ GD-АT Phạm Vũ Luận đã trả lời những vấn đử nóng xoay quanh vấn đử chất lượng giáo dục đà o tạo АH như hiện tượng SV tốt nghiệp không có việc là m, có sự phân biệt trường công và  tư... Bộ GD-АT có một phần trách nhiệm khi chất lượng đà o tạo chưa tốt, nhiửu SV chưa đáp ứng được đòi hửi của cơ quan tuyển dụng, đặc biệt là  vử tiếng Anh, tin học - Bộ trưởng Bộ GD-АT Phạm Vũ Luận thừa nhận.

Theo Bộ trưởng Phạm Vũ Luận, nguyên nhân cử­ nhân thất nghiệp chính vì quy mô, cơ cấu đà o tạo ở các trường АH, CА không khớp với nhu cầu của thị trường lao động. Các trường АH, CА chỉ đà o tạo những ngà nh trường có khả năng, chưa đà o tạo những ngà nh xã hội cần. Аặc biệt là  trong thời gian vừa qua, việc giao chỉ tiêu tuyển sinh chủ yếu căn cứ và o năng lực đà o tạo của cơ sở giáo dục АH mà  chưa tính đến nhu cầu sử­ dụng nhân lực của xã hội.

Cần tổ chức điửu tra vử việc là m

Giữa tháng 3-2013, Bộ GD-АT đã yêu cầu các trường АH, CА, TCCN và  đử nghị các địa phương báo cáo số lượng học sinh, SV tốt nghiệp, tình hình và  nhu cầu tuyển dụng nhân lực. Cùng việc tạm dừng mở mới các ngà nh đà o tạo đang thừa đầu ra như tà i chính ngân hà ng, quản trị kinh doanh, kế toán, Bộ GD-АT đã kiến nghị Chính phủ tăng cường chỉ đạo các bộ, ngà nh và  địa phương tổ chức điửu tra vử việc là m, dự báo nhu cầu nhân lực để định hướng các cơ sở đà o tạo xác định chỉ tiêu tuyển sinh và  ngà nh đà o tạo phù hợp với nhu cầu; đồng thời giúp người học có cơ sở lựa chọn ngà nh nghử dễ kiếm việc khi ra trường.
Lan Anh
Kử³ tới: Giải cứu cử­ nhân

nlđ