Sách Đại Việt sử lược ghi nhận Hoà ng đế Lý Anh Tông có ít nhất 6 người con, nhưng 3 người được sử sách chép kử¹ nhất, gồm Thái tử Lý Long Xưởng (1151-?), con Chiêu Linh Hoà ng hậu Vũ Thị; Hoà ng tử Lý Long Cán (1172-1210), con Thục phi Đỗ Thụy Châu, sau trở thà nh Lý Cao Tông; và Huệ Văn Vương (?-1221), được Trần Tự Khánh đưa lên là m vua năm 1214.
 |
| Thái tử Lý Long Xưởng hoang dâm, 'yêu' luôn vợ của vua cha... bị phế truất. Ảnh minh họa |
Lý Long Xưởng sinh năm Tân Mùi, là con trưởng của Vua Lý Anh Tông, được lập là m Đông cung Thái tử, tước Hiển Trung vương. Và lúc đó, ngôi vị hoà ng đế Đại Việt tương lai dường như đã cầm chắc trong tay Long Xưởng. Tuy nhiên, từ khi được lập là m Thái tử, Lý Long Xưởng chỉ lo ăn chơi, đà n đúm và đặc biệt vô cùng hoang dâm hiếu sắc, bất chấp loạn luân... Để thửa mãn dục vọng, Đông cung Thái tử Long Xưởng đã thông dâm với cả cung phi của vua cha Anh Tông. Sách Đại Việt sử lược viết: Long Xưởng có tính hiếu sắc, trong cung có những cung nữ được vua yêu dấu, Long Xưởng đửu tư thông với họ...".
Ở đây lại nói, Chiêu Linh Hoà ng hậu biết biết rõ bản chất "xấu xa" của con, không những không can ngăn, mà còn "đổ thêm dầu và o lửa". Theo Đại Việt sử lược, và o buổi đó, trong số các phi tần, Vua Lý Anh Tông đặc biệt sủng ái bà Nguyên phi Từ Thị. Nhằm hạ bệ tình địch, Hoà ng hậu Chiêu Linh đang tâm xúi con mình là m điửu vô đạo, sai Long Xưởng ngầm giở ngón tư tình để mê hoặc Từ Thị, muốn cho bà Nguyên phi nà y bị nhà vua nhạt tình. Biết vậy, Từ Thị đem hết việc đó tâu vua... Theo sử sách, vì vốn ghét Thái tử vô lễ, ăn chơi trác táng, rồi lại nghe chuyện Long Xưởng gan to hơn trời, ve vãn cả thiếp yêu của mình, Hoà ng đế Lý Anh Tông giận dữ tột cùng, đã hạ chỉ phế Long Xưởng. Sách Đại Việt sử kí toà n thư còn cho biết, và o tháng 9 năm Giáp Ngọ (1174), Lý Long Xưởng bị phế là m thứ dân và bị bắt giam một thời gian. Sau đến đời Vua Lý Cao Tông, và o năm Tân Sửu (1181), Long Xưởng ra tù, nhưng lại tụ họp bọn bất lương cướp bóc bừa bãi.
Vậy, ai may mắn "soán" được ngôi thái tử của Long Xưởng? Sử liệu ghi rằng, chưa đầy một năm sau, và o tháng GIêng năm Ất Mùi (1175), với tình cảm dà nh cho Long Trát, Vua Lý Anh Tông đã sách lập ấu nhi khi ấy mới 2 tuổi là m Thái tử, cho ở Đông cung. Mùa thu, tháng 7, ngà y Ất Mùi cùng năm, Vua Anh Tông băng hà ở điện Thuửµ Quang, thọ 39 tuổi. Thái tử Long Trát lên kế vị, tức Vua Lý Cao Tông. Với sự phò giúp của quan quyửn nhiếp chính Tô Hiến Thà nh, việc nước và cuộc sống của thần dân và o buổi ban đầu triửu Cao Tông lúc nà o cũng thuận buồm xuôi gió, ổn định phát triển.
Thế nhưng, sau khi bắt đầu trực tiếp cầm quyửn trị nước, nhà vua trẻ lại sinh ra ham mê săn bắn, chính sự pháp luật không rõ rà ng, vơ vét của dân xây nhiửu cung điện, bắt trăm họ xây dựng phục dịch nên trộm cướp nổi lên khắp nơi. Đỉnh điểm, năm 1208, nạn đói kém hoà nh hoà nh, người chết đói hà ng loạt. Nhà vua vẫn bà ng quan, rong chơi vô độ, tiêu tiửn như nước, xây đửn đà i không ngớt...
Sách Đại Việt Sử ký Toà n thư nhận định vử Lý Cao Tông: Ở trong mê sắc đẹp, ra ngoà i mê săn bắn, ham rượu, thích nhạc, xây nhà cao, trổ tường đẹp, phạm một trong các điửu ấy tất phải bại vong. Vua phạm đủ các điửu ấy, còn nói gì được nữa? Như vậy, việc con trưởng hoang dâm khiến Vua Lý Anh Tông phải phế truất, nhưng sau chọn con thứ kế vị ngai và ng - lại ăn chơi chẳng ra gì... cho thấy Vua Lý Anh Tông đâu sáng suốt lắm trong việc truyửn ngôi.
Song, có một điửu cũng cần là m rõ rằng, lúc đương thời, Vua Anh Tông cũng nổi tiếng ăn chơi chẳng kém, nên sử gia Ngô Thì Sĩ đã phải thốt lên trong Việt sử tiêu án: Æ n trạch của họ Lý đến đây tiêu ma hết cả. Sau nà y, trong Việt sử giai thoại, Nguyễn Khắc Thuần cũng nhận xét: Quả đúng là giử nhà ai, quai nhà nấy!.
Trong lịch sử Việt Nam, hiện tượng kiểu Lý Long Trát thông dâm với vợ của vua cha không phải là duy nhất. Sử sách chép rằng, khi còn là một hoà ng thân, Mạc Kính Chỉ đã gây nên chuyện động trời, khiến người đời khó bử qua. Sách Đại Việt thông sử viết: Mạc Kính Chỉ là con cả của Kính Điển, mới đầu được phong là Hùng Lễ Vương, vì tư thông với người thiếp của cha nên bị giáng xuống là m thứ dân, sau đó lại khôi phục, phong là Đường An Vương. Tương tự, sách Đại Việt sử ký toà n thư cho biết, vụ việc loạn luân giữa Mạc Kính chỉ với vợ của cha xảy ra và o đầu năm Giáp Tý (1564), nhưng có một số điểm khác: Bấy giử, con trưởng của Kính Điển là Đoan Hùng Vương Kính Chỉ ngầm tư thông với vợ lẽ Kính Điển, việc phát giác phải giáng là m thứ dân; lấy con thứ là Kính Phu là m Đường An Vương, giao cho binh quyửn. Đến khi Kính Điển chết, họ Mạc lại cho Kính Chỉ là m Hùng Lễ Công, nhưng không cho binh quyửn. |
.jpeg "Giải đua xe địa hình lớn nhất Việt Nam phá kỷ lục với 24 đường thi")
.png "Hà Nội kỷ niệm 10 năm Nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh")