Sân khấu kịch Bắc 'ngủ đông'

Sợ lạnh và ...bóng đá

Nghệ sĩ Hồ Liên, Nhà hát kịch Việt Nam thổ lộ: chúng tôi cũng đã ngồi phân tích lýŽ do vì sao sân khấu kịch phía Nam luôn đông khách thì thấy, ngoà i thói quen thích ra ngoà i, đến rạp thưởng thức kịch của số đông người dân thì sân khấu phía Nam không phải chịu đựng một mùa đông rét mướt, ngồi trong nhà còn thấy lạnh, nói gì ngoà i trời. Vì thế, mùa đông là mùa khó của sân khấu kịch, điửu nà y không lấy gì là m khó hiểu.

Nhất là trong mùa lạnh nà y, khi các sân khấu kịch vừa dồn hết tâm huyết cho Hội diễn 5 năm mới có một lần thì nhu cầu xả hơi là có thật.

Cảnh trong vở Mắt phố, Nhà hát kịch Hà Nội.

Nghệ sĩ Kiửu Loan, Trưởng đoà n kịch Quân đội cho biết, sau hội diễn với 12 chiếc huy chương và ng, bạc cho tập thể và cá nhân nghệ sĩ cùng một chuyến biểu diễn phục vụ khán giả miửn Nam, hiện tại các anh em nghệ sĩ trong đoà n đang tạm nghỉ.

Hơn nữa, theo Kiửu Loan, trong năm 2009, đơn vị nà y đã là m việc vượt kế hoạch với hai tác phẩm mới được dà n dựng và gần 170 buổi diễn nên chưa có kế hoạch cụ thể cho những đợt biểu diễn tiếp theo ngoà i việc dà n dựng chương trình văn nghệ nhân kỷ niệm 55 ngà y thà nh lập Đoà n. Chúng tôi đang chử việc thẩm định kịch bản kỷ niệm Đại lễ 1000 năm Thăng Long, Hà Nội. Nếu được sẽ đưa lên sà n tập và o năm 2010.

Nhà hát kịch Hà Nội cũng đang tạm thời im hơi lặng tiếng. Thực tế, kể từ khi rạp Công Nhân trên phố Trà ng Tiửn được đập đi để xây mới, các nghệ sĩ nơi đây đang sống trong cảnh chử đợi một sân khấu đẹp đẽ, hoà ng tráng hơn cái cũ. Thường các nghệ sĩ tập vở mới trên sà n diễn nhử bé tại phố Tạ Hiện và khi công diễn thì phải mượn rạp nơi khác. Bởi thế, gần hai năm nay, các hoạt động của Nhà hát kịch Hà Nội cũng kém phần sôi động hơn so với trước kia.

Theo tiết lộ của nghệ sĩ Hoà ng Dũng, giám đốc Nhà hát thì hiện tại đơn vị nà y cũng chưa có lịch diễn cụ thể vì còn chử xem có ký kết hợp đồng biểu diễn với cơ quan, đoà n thể nà o không. Còn việc dà n dựng vở mới thì cũng phải chử sang năm 2010 mới đưa lên sà n tập.

Bình thường, mỗi lần đưa vở mới ra rạp, người là m sân khấu đửu phải dòm trước ngó sau xem rạp chiếu phim có siêu phẩm nà o đình đám không, sân khấu ca nhạc có chương trình nà o quy mô không để tránh sự cạnh tranh không đáng có. Mọi năm, mỗi lần và o mùa bóng đá, nhất là World Cup các Nhà hát kịch cũng giãn lịch là m việc, có đơn vị còn nghỉ háº³n. Năm nay, những cuộc tranh đấu hứa hẹn nhiửu hấp dẫn tại Seagames 29 cũng khiến không khí của các sà n diễn lắng xuống đôi chút.

Nhà viết kịch Phạm Văn Qúy lấy ví dụ vì sao bóng đá lại là kẻ thù không đợi trời chung của sân khấu: một người hết lòng vì nghử như ông Giang (đạo diễn Doãn Hoà ng Giang) mà còn mê bóng đá hơn sân khấu thì người bình thường, mấy ai bử một trận đấu bóng để đi xem kịch? Vì thế, từ lâu, khi nà o các cầu thủ tửa sáng trên sân cử thì diễn viên kịch thường nép mình, chử cơ hội.

Yếu từ gốc

Thời gian nà y Nhà hát Tuổi trẻ, đơn vị năng động nhất là ng kịch phía bắc cũng đang dà nh sân khấu cho Liên hoan âm nhạc Châu à‚u. Trước đó, Nhà hát trình là ng vở hà i kịch mới Người hùng chạy trốn của đạo diễn Chí Trung và một số tác phẩm trong seri Đời cười của đạo diễn Lê Hùng. Và o thời điểm khó khăn, hà i kịch vẫn là con bà i giúp Nhà hát tuổi trẻ ăn nên là m ra hơn cả dù đây là một trong những đơn vị dựng nhiửu tác phẩm mới, đủ mọi thể loại như chính kịch, kinh điển, thể nghiệm.

Vở Người hùng chạy trốn

Vở kịch hình thể Stereo man và Nơi đến của những mảnh đời, mặc dù rất có duyên trong các buổi diễn giao lưu hưởng ứng các vấn đử xã hội song không thể phủ nhận đây là tác phẩm kén khách trên sân khấu bán vé. May mắn, Stereo man và Nơi đến của những mảnh đời được dịp trở lại miễn phí trên sân khấu Nhà hát Tuổi trẻ nhân dịp Ngà y Thế giới phòng chống AIDS (1/12) và Tháng hà nh động quốc gia vử phòng, chống HIV/AIDS của Việt Nam.

Các nghệ sĩ tham gia vở kịch hình thể nà y cũng đang chuẩn bị cho chuyến du Nam sắp tới. Được diễn nhiửu háº³n là niửm vui khôn tả, nhất là khi ngôn ngữ kịch được thể hiện chủ yếu bằng cơ thể, điệu múa song cũng phải thừa nhận, nếu không có sự tà i trợ từ phía Đại sứ quán Hoa Kử³ trong dự án Đưa nghệ thuật và o phát triển cuộc sống tại Việt Nam theo chủ đử Ngà y Thế giới phòng chống AIDS năm 2009 của Liên Hiệp Quốc thì vở diễn khó có cơ hội tái xuất trên các sà n diễn.

Mấy ngà y nà y, sà n diễn của Nhà hát Anh cả đử cũng đang "lạnh lẽo" bởi các nghệ sĩ đang có chuyến công tác dà i ngà y tại Tây Nguyên. Khi nà o vử mới bắt đầu bà n tính kế hoạch tiếp theo.

Giám đốc Lê Hùng cho biết, nếu có điửu kiện, Nhà hát có thể cho ra mắt mỗi tháng một vở mới để khán giả luôn được tiếp nhận sản phẩm tươi, chứ không phải một năm lèo tèo một, hai vở như hiện nay. Song, mức kinh phí hạn hẹp khiến ước mơ chỉ là mơ ước.

Tuy nhiên, theo ông cái khó nữa là nguồn kịch bản hay đang vô cùng khan hiếm. Đạo diễn giửi, diễn viên tà i mà không có kịch bản hay thì cũng... vứt, Lê Hùng phát biểu. Mặc dù, một đạo diễn cao tay có thể biến kịch bản cỡ trung bình thà nh tác phẩm khá song như vậy rất vất vả. Và theo đạo diễn họ Lê, cái gốc có chắc thì cây mới khửe mà bây giử cái gốc của các vở diễn là kịch bản thì lại quá yếu.