Nhớ mướp hương Quỳnh Lôi

HNMCT| 11/11/2021 08:42

Vùng ngoại thành phía nam Hà Nội xưa kia được biết đến với nhiều đặc sản dân dã như cá rô đầm Sét, đậu phụ làng Mơ, rượu và cà pháo làng Hoàng Mai hay mướp hương (mướp bảy lá) làng Quỳnh Lôi... Ngày nay, trước “cơn lốc” đô thị hóa, các đặc sản này chỉ còn trong tâm thức của người Hà Nội.

Nhớ mướp hương Quỳnh Lôi

Đầu thế kỷ XIX, Quỳnh Lôi là một trại thuộc tổng Tả Nghiêm (huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức). Tương truyền, trại do một viên quan của Kinh thành Thăng Long lập nên. Năm 1899, dưới thời Pháp thuộc, Quỳnh Lôi trở thành một làng thuộc khu vực ngoại ô. Năm 1942, làng Quỳnh Lôi lại được sáp nhập vào Hà Nội và phải đến năm 1981 mới chính thức trở thành 1 phường thuộc quận Hai Bà Trưng.

Cư dân làng Quỳnh Lôi xưa chủ yếu sống bằng nghề nông, chuyên trồng và cung cấp các loại rau, hoa cho khu vực nội thành. Nổi tiếng nhất phải kể tới đặc sản mướp hương có hương thơm đặc biệt, vị ngọt tự nhiên cùng tính hàn, bổ dưỡng như một vị thuốc. Quả mướp hương Quỳnh Lôi nhỏ, ngắn, vỏ mỏng và có màu vàng nhạt, ruột đặc nên khi nấu chín không bị nát. 

Mướp hương Quỳnh Lôi ngon nhất khi được nấu cùng rau đay, mồng tơi và cua đồng giã nhuyễn, ăn kèm với cà pháo dầm hay cà muối giòn. Đây là món ăn không thể thiếu vào mùa hè. Một món khác mà người Hà Nội thường chế biến là mướp hương xào với giá, lòng mề gà hoặc ếch... vừa ngon miệng vừa bảo đảm dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe. Ngoài ra, một món ăn khác mà có lẽ không nhiều người còn nhớ, đó là canh mướp hương Quỳnh Lôi nấu với rau rút của làng Khương Thượng - món ăn dân dã thể hiện gu ẩm thực tinh sành của người Hà Nội.

Xưa kia, hầu như mỗi gia đình ở làng Quỳnh Lôi đều có một giàn mướp hương để ăn, biếu hoặc bán. Mướp hương Quỳnh Lôi dễ trồng, chỉ cần bắc giàn cao khoảng 1m rồi gieo hạt giống từ những quả bói ban đầu; sau khi mọc đến lá thứ bảy sẽ ra hoa và quả, bởi thế còn được gọi là mướp bảy lá. Chính bởi hương vị thơm ngon đặc biệt nên nhiều người từng thử nhân giống trồng mướp hương Quỳnh Lôi ở nơi khác nhưng đều thất bại do mướp không có hương vị như khi được trồng trên đất làng Quỳnh Lôi. Theo các cụ cao niên, đó là do chất đất, nguồn nước khác nhau. 

Quá trình đô thị hóa đã khiến mướp bảy lá của làng Quỳnh Lôi biến mất hoàn toàn, giờ chỉ còn trong trí nhớ của những người lớn tuổi...

(0) Bình luận
  • Hạ giới tròn trăng
    Ấu thơ tôi đã bao lần cuộn tròn say giấc bên chiếc chiếu cói in hoa trải giữa sân nhà vằng vặc màu trăng chín. Khoảnh khắc êm đềm ấy mang theo lời cha kể về muôn chuyện huyền bí của nhân gian, có lời giải mã vô tận, mênh mang cho câu thách hỏi tôi vẫn thường háo hức: “Con đố cha đoán được, mặt trăng có tự bao giờ!”. Nhiều năm ròng, tôi vẫn thổn thức khi nhớ về những giấc mơ, về những ngả rừng đêm thâm u, những miền biển miền sông thắt lại rồi phình ra một màu đen sẫm, những vùng đất đá lởm chởm và hỗn độn buổi sơ khai…
  • Quà mùa thu
    Mùa thu là món quà dành cho những nhớ mong, món quà ngọt ngào, thấm đượm nắng gió và hương vị ký ức.
  • Ông cháu Chích Chòe
    Chích Chòe rũ mình, rỉa lông, rỉa cánh. Nó thích thú chải chuốt bộ trang phục bóng bẩy của mình. Khoái chí, anh chàng ngẩng cao đầu, cất tiếng hót trong vắt giữa trời xuân.
  • Nhớ một thời xa vắng
    Có những ký ức không bao giờ cũ. Chúng lặng lẽ nằm lại nơi góc khuất của tâm hồn, chỉ chờ một làn gió, một tiếng mưa hay chút hương rừng cũng đủ khơi dậy tất cả. Với tôi, ký ức ấy mang hình hài một cơn mưa rừng, cơn mưa của những chiều nhập nhoạng, khi núi rừng mờ dần sau lớp bụi nước trắng xóa, và lòng người cũng lặng như sương.
  • Thu Hà Nội và những miền ký ức không phai
    Tháng Chín, Hà Nội chợt dịu dàng bởi sương khói heo may lãng đãng khoác lên thành phố tấm khăn voan mỏng nhẹ pha màu hoài niệm. Nắng đầu thu óng vàng như mật quyện cùng gió thong dong dạo chơi trên hàng cây, mái phố. Dường như, mùa thu đang thả từng giọt thời gian, đánh thức miền ký ức xưa.
  • Dưới tán bàng mùa thu
    Mẹ đứng dưới tán bàng trĩu quả xanh, gió đầu thu khẽ thổi lay lay những chùm lá đã ngả màu. Một chiếc lá bàng vừa lìa cành, xoay mình trong không trung rồi rơi nhẹ xuống như thể mùa hè vừa kịp khép lại một cách lặng lẽ. Trên sân trường rộng, học trò lớp lớn lớp bé nối nhau tiến về các dãy lớp học, áo trắng dập dờn trong ánh nắng dịu dàng, tiếng loa phát bài hát mùa khai trường vang vọng giữa không gian mùa thu yên bình mà rộn rã.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Bài 4: Nguồn nhân lực văn hóa nghệ thuật - “lực lượng tiên phong” chấn hưng văn hóa
    Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV khẳng định văn hóa không chỉ là nền tảng tinh thần, nguồn lực nội sinh mà còn là động lực và hệ điều tiết phát triển bền vững. Đặt con người vào trung tâm, Dự thảo nhấn mạnh yêu cầu “chăm lo đội ngũ văn nghệ sĩ” và “ưu tiên phát triển các cơ sở đào tạo văn hóa, nghệ thuật”... Đây không chỉ là bổ sung nhiệm vụ mà là sự tái định vị vai trò của văn học nghệ thuật trong phát triển văn hóa.
  • Đưa làng nghề Hà Nội thành trụ cột phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô
    Thành phố Hà Nội là “đất trăm nghề” và các làng nghề có bề dày lịch sử, số lượng nghề và làng nghề lớn nhất cả nước. Do đó, việc HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI vừa thông qua Nghị quyết về chính sách hỗ trợ bảo tồn, phát triển làng nghề và ngành nghề nông thôn trên địa bàn Hà Nội là cơ sở quan trọng, trụ cột để phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô trong kỷ nguyên mới.
  • 7 bộ phim được giới thiệu trong Tuần phim Ba Lan tại Việt Nam 2025
    Từ ngày 5/12 đến 9/12/2025 tại Hà Nội và từ ngày 10 đến 14/12/2025 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Cục Điện ảnh phối hợp với Hiệp hội các nhà sản xuất phim Ba Lan tổ chức Tuần phim Ba Lan tại Việt Nam 2025. Lễ khai mạc tổ chức lúc 19 giờ 30 ngày 5/12/2025 tại Trung tâm Chiếu phim Quốc gia.
  • Thực hiện Luật Thủ đô 2024: Hà Nội “mở lối” phát triển toàn diện khu công nghệ cao
    Thể chế hóa kịp thời, hiệu quả các quy định tại Luật Thủ đô 2024, đồng thời tạo hành lang pháp lý đầy đủ và đồng bộ, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI vừa thông qua Nghị quyết “Quy định cơ chế, chính sách, biện pháp ưu đãi, hỗ trợ để thu hút nguồn nhân lực công nghệ cao làm việc tại khu công nghệ cao và thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo tại khu công nghệ cao (thực hiện điểm b khoản 4 Điều 24 Luật Thủ đô 2024).
  • Phường Cửa Nam tổ chức công chiếu miễn phí phim “Mưa đỏ”
    Hướng tới chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước và quân đội trong tháng 12, đồng thời tạo đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trên địa bàn, tối 3/12, Đảng ủy, UBND phường Cửa Nam đã phối hợp với Viettel Hà Nội tổ chức đợt công chiếu miễn phí bộ phim “Mưa đỏ” phục vụ các tầng lớp nhân dân.
Đừng bỏ lỡ
Nhớ mướp hương Quỳnh Lôi
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO