Nghiêm cẩn khi tu bổ, tôn tạo di tích

HNM| 27/09/2021 07:38

Tu bổ, tôn tạo di tích là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong bảo tồn di sản, song hoạt động này hiện vẫn tồn tại nhiều vấn đề, tác động xấu tới di tích. Thực trạng đó đòi hỏi cần tăng cường hơn nữa công tác quản lý hoạt động tu bổ, tôn tạo, nhất là khâu giám sát, nắm bắt thông tin, thực hiện một cách nghiêm cẩn, không để làm sai, sửa ẩu.

Nghiêm cẩn khi tu bổ, tôn tạo di tích
Bia đá cổ của chùa Thổ Hà (xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) bị vỡ trong quá trình trùng tu, tôn tạo di tích.

Những cách làm tùy tiện

Một vụ việc đáng tiếc vừa xảy ra tại di tích chùa Thổ Hà (xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang). Đó là, một khối bia cổ của di tích đã bị vỡ thành nhiều mảnh trong quá trình dịch chuyển, phục vụ công tác trùng tu, tôn tạo di tích. Điều đáng nói, đây là hiện vật quý có tuổi đời hàng trăm năm và việc di dời khối bia cổ này không có trong hồ sơ thỏa thuận tu bổ chùa Thổ Hà được phê duyệt. Theo Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Giang Trần Minh Hà, đây là “sơ suất” khi lập phương án tu bổ.

“Do nền chùa thấp, mỗi lần mưa lụt lại bị ngập, hỏng hóc hiện vật, nên cần thiết phải nâng cốt nền khuôn viên chùa. Chủ đầu tư, đơn vị thi công và Ban giám sát cộng đồng địa phương đã thống nhất dịch chuyển bia đá phục vụ nâng cốt nền, tuy nhiên không đánh giá hết hiện trạng của bia đá. Hiện tại, Sở đã yêu cầu tạm dừng việc dịch chuyển, tiến hành bảo vệ, đồng thời báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền”, ông Trần Minh Hà cho biết.

Trước đó, một vụ việc tương tự cũng xảy ra tại di tích chùa Đậu (xã Nguyễn Trãi, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội) khi địa phương tự ý đổi màu sơn khu vực Tam quan và “cấy” thêm nhiều công trình mới khác, khiến giá trị gốc của di sản bị sai lệch. Năm 2018, việc tu bổ đình Lương Xá (huyện Ứng Hòa, Hà Nội) cũng gây bức xúc trong dư luận, do cách làm tùy tiện của địa phương.

Không dừng lại ở đó, danh sách di tích bị làm sai, sửa ẩu những năm qua tiếp tục nối dài, như: Thành nhà Mạc (tỉnh Tuyên Quang) bị ví như “lò gạch” sau khi trùng tu; bia Quốc học Huế (tỉnh Thừa Thiên Huế) bị hư hỏng hay chùa Trăm Gian, chùa Bối Khê (Hà Nội) bị biến dạng… sau trùng tu, tôn tạo.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa Trần Lâm Biền cho rằng, những vi phạm trong công tác tu bổ, tôn tạo thời gian qua cho thấy hạn chế trong nhận thức về công tác bảo tồn di sản, dẫn đến tu bổ liều, làm theo cảm tính... Công tác tuyên truyền để người dân hiểu về giá trị di sản cũng như tầm quan trọng của việc gìn giữ “yếu tố nguyên gốc của di sản” vẫn chưa được chú trọng, khiến việc thực thi pháp luật về di sản văn hóa chưa đạt yêu cầu.

Để chấm dứt làm sai, sửa ẩu

Mặc dù trình tự, thủ tục cũng như điều kiện hành nghề tu bổ, phục hồi di tích đã được Chính phủ; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định chặt chẽ hơn, nhằm nâng cao chất lượng tu bổ, ngăn chặn nguy cơ xâm hại di sản…, song trên thực tế, hoạt động này vẫn chưa được thực hiện nghiêm.

Để khắc phục tồn tại trên, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam Phạm Mai Hùng cho rằng, cần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh trên địa bàn thông qua việc nâng cao vai trò của chính quyền cơ sở trong công tác bảo vệ di tích; tổ chức tuyên truyền, phổ biến sâu rộng giá trị di sản, khơi dậy ý thức, trách nhiệm của cộng đồng trong việc giám sát, bảo vệ di sản, ngăn chặn kịp thời việc làm sai, sửa ẩu.

Còn theo Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Lưu Trần Tiêu, nguyên Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, yếu tố cốt lõi trong bảo tồn là giữ gìn nguyên vẹn “yếu tố gốc cấu thành di tích”. Chính vì vậy, trong công tác bảo tồn, ngoài ý thức trách nhiệm của cán bộ, chính quyền và người dân, đòi hỏi phải có sự vào cuộc của nhiều ngành khoa học khác nhau. Cùng với việc áp dụng những kinh nghiệm, phương pháp truyền thống, cần ứng dụng những công nghệ hiện đại và đặc biệt là quan tâm đến công tác đào tạo nguồn nhân lực thực hiện công tác tu bổ, phục hồi.

Liên quan đến vấn đề này, Trưởng ban Quản lý di tích và danh thắng Hà Nội (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội) Nguyễn Doãn Văn cho biết, Sở đã yêu cầu các đơn vị liên quan và các địa phương thuộc thành phố tăng cường quản lý, giám sát hoạt động bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích; đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân…

Còn Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) Trần Đình Thành thông tin, Cục đã yêu cầu Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Giang thực hiện ngay việc tu bổ, đưa khối bia đá tại di tích chùa Thổ Hà về gần nhất với nguyên trạng, bảo đảm tính khoa học, an toàn, đúng quy trình, với sự tư vấn, thực hành của đơn vị có uy tín chuyên môn. Để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, thời gian tới, Cục sẽ tăng cường giám sát, bảo đảm khi thực hiện dự án tu bổ, tôn tạo di tích, phải được sự thỏa thuận của các cấp có thẩm quyền theo đúng quy định của Luật Di sản văn hóa.

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Hà Nội tuyên dương 80 gia đình văn hóa tiêu biểu
    UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 125/KH-UBND ngày 15/5/2025 về việc tuyên dương Gia đình văn hóa tiêu biểu nhân dịp kỷ niệm 24 năm Ngày Gia đình Việt Nam (28/6/2001-28/6/2025).
  • Tháng Năm về quê Bác
    Trong những ngày tháng Năm lịch sử, mỗi người dân Việt Nam chúng ta đều nhớ đến ngày sinh nhật Bác Hồ kính yêu, trong tim luôn trào dâng một cảm xúc bồi hồi khó tả... Tạp chí Người Hà Nội xin trân trọng giới thiệu bài thơ "Tháng Năm về quê Bác" của tác giả Nguyễn Xuân Việt.
  • Công diễn vở chèo cổ “Trinh Nguyên” với bản phục dựng công phu, tâm huyết của NSND Trần Quốc Chiêm
    Tối 17/5, tại Rạp Đại Nam, Nhà hát Chèo Hà Nội ra mắt vở chèo cổ “Trinh Nguyên” với bản phục dựng công phu, đầy tâm huyết của NSND Trần Quốc Chiêm đề cao tình mẫu tử, lòng hiếu thảo và sự thuận hòa giữa anh em cùng cha khác mẹ.
  • “Hãy nói rằng con cần mẹ”: Cẩm nang đồng hành cùng người thân bị trầm cảm
    Anbooks phối hợp cùng Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam chính thức ra mắt cuốn sách "Hãy nói rằng con cần mẹ" – cẩm nang đồng hành với người thân bị trầm cảm của tác giả PGS.TS Nguyễn Phương Hoa. Đây là tác phẩm tiếp nối hành trình nghiên cứu và chia sẻ đầy tâm huyết của tác giả trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần, đặc biệt là đối với trầm cảm ở trẻ vị thành niên và thanh niên – một vấn đề đang ngày càng trở nên đáng lo ngại trong xã hội hiện đại.
  • Chuỗi sự kiện đặc sắc kỷ niệm 135 năm Ngày sinh của Bác trong Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh
    Nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), sáng 16/5, Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch tổ chức khai mạc triển lãm với chủ đề "Chủ tịch Hồ Chí Minh - Tinh hoa dân tộc, tầm vóc thời đại" với chuỗi hoạt động đầy ý nghĩa.
  • Sư đoàn Phòng không 361 – 60 năm xứng đáng danh hiệu "cận vệ đỏ" canh giữ bầu trời Thủ đô
    Sáng 17/5, tại Hà Nội, Sư đoàn Phòng không 361 (Quân chủng Phòng không – Không quân) long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống (19/5/1965 – 19/5/2025) và đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất.
  • Ra mắt bộ tiểu thuyết đồ sộ về cuộc đời và sự nghiệp của Bác Hồ: “Nước non vạn dặm”
    Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), sáng 17-5, tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận Trung ương, Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch, Nhà Xuất bản Văn học, Công ty cổ phần Truyền thông và Văn hóa Liên Việt ra mắt bộ tiểu thuyết “Nước non vạn dặm”, gồm 5 tập của PGS, TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương.
  • Tôn vinh thơ Chủ tịch Hồ Chí Minh qua nghệ thuật thư họa
    Nhân dịp kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), sáng 17/5/2025, tại Bảo tàng Hà Nội, Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội đã tổ chức khai mạc triển lãm “Thơ Chủ tịch Hồ Chí Minh qua nét chữ sắc màu”. Thông qua hình thức nghệ thuật thư họa – sự kết hợp tinh tế giữa thư pháp truyền thống và hội họa hiện đại, triển lãm đã góp phần tôn vinh cuộc đời, sự nghiệp cách mạng vĩ đại và tư tưởng nhân văn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
  • Phát động cuộc thi sáng tác tranh cổ động tuyên truyền Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9
    Cuộc thi sáng tác tranh cổ động tuyên truyền kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 nhận tác phẩm dự thi từ nay đến tháng 7/2025.
  • Chiêm ngưỡng di sản Phật giáo thời Lý qua công nghệ số
    Nhân ngày Quốc tế Bảo tàng và ngày Khoa học, Công nghệ Việt Nam (18/5/2025), đồng thời kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), Bảo tàng Lịch sử quốc gia phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Văn minh Châu Á và Công ty TNHH C.M.Y.K Việt Nam tổ chức trưng bày chuyên đề “Vũ khúc Thiền môn – Nghệ thuật Phật giáo thời Lý: Di sản và công nghệ”.
Nghiêm cẩn khi tu bổ, tôn tạo di tích
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO