Tan hoang vì biển xâm thực
Xã Hải Lý và o một ngà y biển lặng. Ai nhìn đống hoang phế, đổ nát cũng phải giật mình ngỡ rằng, một trận Đại hồng thủy mới băng qua hủy diệt vùng đất ven biển nà y. Cách đây khoảng 10 năm, nơi đây là là ng mạc, muốn ra biển phải đi qua dải đất trồng hoa mà u rộng tít tắp và bãi cát rộng mênh mông. Khi ấy, mép biển cách đê và là ng chừng gần 1 cây số.
Cách đây gần chục năm, nơi đây là trung tâm xã Hải Lý
Đứng trên đường xóm 3, xã Hải Lý nhìn ra phía biển khi sóng lặng có thể nhìn rõ con đường và nửn móng của các gia đình dập dửnh dưới mép nước. Sức mạnh của thiên nhiên khó ai đong đếm được, tuy nhiên nhìn những khối bê tông nửn móng đổ nát bị gẫy vụn trên cát cũng biết được sự tà n phá của biển kinh khủng đến nhường nà o.
Biển cả như giận dữ trước những ứng xử tệ bạc của con người với thiên nhiên, vì vậy mà bao nhiêu bực bội đã trút xuống dải đất ven biển Nam Định khiến cho đất đai nơi nà y cứ bị thu hẹp dần, còn biển thì ngà y cà ng tiến sát trung tâm huyện đuổi con người phải lùi dần, thu hẹp đất sinh sống của bà con. Hiện tượng biển đuổi ở xã Hải Lý ngoà i sức tưởng tượng của con người.
Tính từ khi người dân đầu tiên phải di chuyển cho đến ngôi nhà cuối cùng phải chạy và o sâu trong trung tâm xã thời gian chưa đầy 10 năm, vậy mà sóng biển đã ngoạm mất 3km đất liửn. Cuộc sống chạy nạn biển xâm thực khiến cho kinh tế, đời sống của bà con gặp không ít khó khăn. Nơi đây ngoà i việc đi biển thì thu nhập chính vẫn dựa và o cánh đồng muối. Tuy nhiên mấy năm nay người dân Hải Lý cũng thử ơ với việc sản xuất muối. Một phần vì giá cả xuống thấp và phần khác do nạn xâm thực đã là m mất đi diện tích đất đai để sản xuất muối.
Anh Nguyễn Văn Tư, ngư dân ở xóm Vũng, xã Hải Lý cho biết: Nhanh quá anh ạ. Tôi sinh ra và lớn lên ở đây từ nhử mà còn không thể tưởng tưởng nổi. Trước đây nhà tôi ở phía sau bến tà u neo kia, cách con đê trong khoảng 500m, giử thì nước đã đến chân con đê duy nhất còn lại. Nhà anh Tư phải chạy và o sâu trong xã từ năm 2003 bởi lúc đó nơi ấy là cuối là ng. Còn lại những xóm ở giữa là ng như xóm Vũng, xóm 1, 2 đến năm 2005 mới phải chuyển. Cùng với chính quyửn địa phương một dự án của Đan Mạch đã ủng hộ bà con nơi đây tiửn xây dựng nhà ở tái định cư ở sâu trong đất liửn. Khu ấy giử đây người dân xã Hải Lý đặt tên là khu phố Đan Mạch.
à”ng Vũ Ngọc Định - Phó Chủ tịch UBND xã Hải Lý cho biết: Biển xâm thực thì đã lâu, nhưng mấy năm gần đây lấn dữ dội hơn cả. Năm 2005, cạnh nhà thử vẫn còn mấy xóm sinh sống. Sau đó sóng ngoạm mất con đê và con đường chạy dọc bử biển, tất cả phải chạy và o sâu trong xã. Ngoà i đó là nơi đất rất rộng và đẹp.
Sống nơi biển đuổi
à”ng Vũ Ngọc Định nói vui: Hình như mấy năm nay Hải Hậu bị sao quả tạ chiếu thì phải. Xã Hải Lý thì bị biển gặm đất liửn, còn xã Thịnh Long thì biển ngập trà n úng kéo dà i ngâm khu du lịch mặn đắng muối thiệt hại vử kinh tế khó đong đếm được.
Chị Thu ở xóm 3 tận dụng khu nhà thử bử hoang để là m nơi trú nắng, tránh mưa đợi thuyửn vử
Được đánh giá là tuyến xung yếu, xã Hải Lý có 2 tuyến đê kiên cố. Tuy nhiên, giử chỉ còn lại 1 con đê chắn sóng, một con đã trở thà nh dấu tích dưới nước biển do nạn xâm thực của sóng. Từ năm 2005, sau khi 1 con đê bị biển ngoạm, đến nay, mỗi khi đến mùa mưa bão là người dân, chính quyửn huyện Hải Hậu lo lắng khôn nguôi. Họ lo lắng bởi con đê còn lại sẽ trụ được đến đâu trước sức mạnh của bão biển, thiên nhiên.
à”ng Định cho biết: Mùa mưa bão năm nà o cũng vậy, phương án di dân đến vùng an toà n luôn phải áp dụng nghiêm ngặt. Công tác ứng cứu phải phân rõ trách nhiệm cho từng xóm, dân quân, xã đội. Năm 2005, 2006 xã Hải Lý đã bị nước biển ngập trắng băng. Trong xã chỉ còn anh em bộ đội, công an và lực lượng ứng cứu hộ đê để chuyển cát đóng bao đắp cao mặt đê chắn sóng.
Khi chúng tôi vử Hải Lý, tuyến đê đang được công nhân hối hả kè bê tông chắn sóng, kiên cố và đổ bử mặt đê rộng hơn để chuẩn bị đối phó với mùa mưa bão sắp tới. Theo ông Định, con đê chắc chắn là thế, nhưng đối với thiên nhiên thì chưa ai dám khẳng định được điửu gì. Hiện tại xã Hải Lý có 2.500 hộ với trên 10.000 nhân khẩu.
Đồng muối bị biển thu hẹp, người dân thu nhập chính từ nghử đi biển. Nhưng để kiếm được con cá, con tôm bây giử cũng không dễ, xa khơi đầy bất trắc. Nỗi lo chồng chất lên mỗi con người vùng đất khó. Lo thuyửn vử không cá, tôm, lo biển lấn đất rồi sẽ lại chuyển đi ở đâu và biết bao giử không còn phải chạy biển.