Rất nhiửu dẫn chứng thực tế được các đại biểu Quốc hội đưa ra để nói vử những bất cập, lạc hậu trong chế độ tiửn lương khi bà n hướng sửa Bộ luật lao động chiửu nay, 16/11.
Lương tối thiểu phải chạy cùng chỉ số tăng giá
Chủ tịch Tổng liên đoà n LĐVN Đặng Ngọc Tùng thẳng thắn nhìn nhận, lương tối thiểu thời gian qua chưa đáp ứng mức sống tối thiểu của người lao động. Mức sống tối thiểu, theo ông Tùng, tính bằng rổ hà ng hóa mà người lao động sống được với rổ hà ng đó.
Bữa ăn của nữ công nhân tại nhà trọ.
Đại biểu Đặng Thuần Phong (Bến Tre) tán thà nh, lương tối thiểu hiện nay chỉ mới đáp ứng được 60% nhu cầu cuộc sống của người lao động. Các doanh nghiệp dựa trên mức lương tối thiểu chỉ tăng thêm 10-20-30%, vẫn chưa đủ bù đắp 40% thiếu hụt, chưa kể tái tạo sức lao động.
Đại biểu Nguyễn Văn Khánh (Đồng Nai) cũng chỉ ra, đời sống của người lao động hiện tại thực sự... quá khó khăn. Với mức lương 1,5-2 triệu đồng/tháng, bữa ăn thực tế của công nhân các khu công nghiệp chỉ có rau muống luộc với đậu phụ diễn ra rất thường xuyên. Chỗ ở hết sức tạm bợ, một căn phòng nhử 4 - 5 người. Người nà o khá còn có một tấm nệm mửng để nằm, còn hầu hết chỉ trải chiếu.
Không chỉ đối với công nhân, đại biểu Bùi Thị An (Hà Nội) nêu dẫn chứng vử khó khăn của cán bộ công chức. Bà An là m phép tính, một sinh viên mới ra trường, lương hơn 2 triệu đồng/tháng, nếu ở thà nh phố phải thuê nhà 500 nghìn đồng, xăng xe máy 300 nghìn đồng, còn lại ăn uống, hai vợ chồng không nuôi nổi con. Lương thấp thì khó tránh "chân ngoà i dà i hơn chân trong'' - bà An nói.
Quay lại mổ xẻ những bất cập, lạc hậu của tiửn lương so với đời sống, ông Đặng Ngọc Tùng quy kết, chính việc quy định lương tối thiểu như hiện nay là m người lao động khó sống. à”ng Tùng cho rằng, các doanh nghiệp không thiếu cách lách luật.
Chủ tịch Tổng liên đoà n Lao động nêu ví dụ phổ biến tại nhiửu doanh nghiệp hiện nay, người lao động đi là m đủ 30 ngà y trong tháng sẽ được thêm một khoản thu nhập khoảng 500.000đ, gọi là phụ cấp thêm. Dù gọi tên gì thì những khoản thù lao nà y đửu là lương. Doanh nghiệp lách, nói cách khác đi để tránh phải đóng thuế “ ông Tùng phân tích.
Đại biểu Đồng Nai đử nghị thiết kế lương tối thiểu không là một con số chết mà phải gắn liửn với chỉ số tăng giá. Hà ng năm, CPI tăng bao nhiêu thì phải căn cứ và o đó để tính lương tối thiểu.
Nâng thời lượng là m thêm, nữ công nhân ở giá hết
à”ng Đặng Ngọc Tùng: "Phụ cấp vẫn là từ lương, doanh nghiệp nói khác đi để tránh đóng thuế".
Đử xuất nâng thời lượng là m thêm giử tối đa từ 200 giử lên 360 giử/năm trong dự thảo Bộ luật lao động sửa đổi cũng là nội dung gây nhiửu tranh luận.
Đại biểu Nguyễn Trung Thu (Long An) ủng hộ đử xuất tăng giử là m thêm vì việc đó góp phần tăng lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong thị trường lao động, tăng thu nhập cho người lao động. Giới hạn là m thêm giử hiện nay, theo ông Thu, các nước trong khu vực đửu ở mức cao hơn như Trung Quốc quy định 36 giử/tháng, Hà n Quốc 48 giử/tháng, Singapore 72 giử/tháng, Malaysia hơn 100 giử/tháng, Nhật Bản thậm chí không khống chế.
à”ng Thu chỉ lưu ý, có thể nâng thời gian là m thêm tối đa nhưng phải đi kèm các điửu kiện tiửn lương, chế độ bồi dườ¡ng, nghỉ ngơi giữa giử là m.
Tử ý tán thà nh, đại biểu Bùi Xuân Thống (Đồng Nai) chỉ phân tích ở khía cạnh mức chi trả cho người lao động là m thêm giử hiện nay quy định không quá 150% giử là m bình thường là không phù hợp, người lao động thiệt thòi mà người chủ sử dụng cũng muốn tận dụng để khửi phải tuyển thêm người là m mới, mất chi phí đà o tạo.
Nếu tăng thời gian là m thêm thì nên quy định buộc tăng cao tiửn lương, đến 250% lương là m bình thường. Chặn mức là m thêm 200-300 giử/năm rồi khống chế tiửn ở mức thấp thì vẫn tiếp tục như trước nay, không thay đổi, cải thiện gì “ ông Thống kiến nghị không đặt ra mức giới hạn, khống chế thời lượng là m thêm với người lao động.
Ngược lại quan điểm nà y, đại biểu Nguyễn Xuân Tỷ (Bến Tre) cho rằng, tăng giới hạn giử là m thêm cà ng tạo điửu kiện cho người sử dụng lao động lợi dụng như một hình thức "bóc lột sức lao động tinh vi". à”ng Tỷ phân tích, mỗi người lao động chỉ là m thêm và i chục phút mỗi ngà y, nhận thêm một chút thù lao, nhưng mỗi nhà máy đửu có hà ng nghìn công nhân, giá trị là m ra trong và i chục phút đó không hử nhử.
à”ng Tỷ kiến nghị không những không được tăng số giử là m thêm, thậm chí, xu hướng ngà y cà ng phải giảm dần việc nà y.
Đại biểu Hồ Văn Năm (Đồng Nai) lại lo lắng: Đưa ra thời gian là m thêm như trong luật, tôi nghi ngử tất cả chị em là m việc ở những nhà máy, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoà i sẽ quá lứa, ở giá hết vì là m như vậy là m gì còn thời gian ra ngoà i, giao lưu, kết bạn, học tập văn hóa.