Lão nghệ sĩ "chơi trội" chấp nhận lao lực mới có tác phẩm để đời

Hải Miên/ANTĐ| 09/10/2017 14:53

Sinh ra trong một gia đình nghèo ở Đà Nẵng, Phạm Văn Hạng đam mê nghề điêu khắc, hội họa từ ngày còn nhỏ. được gọi là nghệ sĩ thích “chơi trội”, nhưng hơn hết, ông là một người thích phiêu lưu bằng tài năng.

ảnh 1

1. Phạm Văn Hạng là người phiêu lưu có mục đích, dứt khoát, quyết đoán mà nhân hậu, vượt qua bao khó khăn để được làm những gì mình thích. Từ những năm 1970 thế kỷ trước, tác phẩm mỹ thuật “Chứng tích” của ông (do cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đặt tên) đã gây nên cơn chấn động trong dư luận khi nổi lên trong bức tranh là những khúc ruột, mảnh gan, máu của nạn nhân chiến tranh. Đến tận bây giờ tác phẩm nào của ông từ tranh đến tác phẩm điêu khắc luôn hướng tới sự khao khát ngưỡng vọng và giữ gìn hòa bình, tiêu biểu như: “Người mẹ dũng sĩ; Đài tưởng niệm ở Đà Nẵng; Đài tưởng niệm ở Hà Nội...”; hay các vườn tượng như Vườn tượng Đà Lạt, Đà Nẵng, TP.HCM... Chính những vườn tượng đó đã thể hiện tư tưởng của ông, ví như Vườn tượng Đà Lạt chủ yếu là hình ảnh chim bồ câu, trẻ em, những bầu vú mẹ... Giờ trong ông vẫn luôn khát khao một ngày nào đó đất nước sẽ có một bức tượng mang tên “Hòa bình”.

Ông không thuộc thế hệ các bậc thầy hội họa hiện đại xuất thân từ trường Mỹ thuật Đông Dương, nhưng ông là người chịu lao lực vì nghệ thuật trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh, đói nghèo để có những tác phẩm điêu khắc đương đại bằng máu, phản ảnh thân phận con người, nói lên tiếng nói của lương tri, của nhân loại khát khao công lý và hòa bình. Chính triển lãm có tên “Dấu tích chiến tranh” đã làm nên tên tuổi Phạm Văn Hạng ở TP.HCM. Sau năm 1975, hội họa Việt Nam đã có thay đổi lớn về tư tưởng sáng tác, Phạm Văn Hạng một lần nữa khẳng định tài năng của mình, liên tục vào Nam ra Bắc suốt 30 năm, tạc hàng trăm pho tượng, tượng đài, biểu tượng mang phong cách hiện thực xã hội chủ nghĩa, giàu tính nhân văn và đậm chất nghệ thuật.

ảnh 2

2. Phạm Văn Hạng cũng là người thổi hồn vào đất và làm nên vườn tượng đầu tiên ở thành phố Đà Lạt. Để có được vườn tượng này, tức là để cầm tay vào nghệ thuật, ông đã phải đổ những giọt lệ chân thành. Vườn tượng được khai trương vào ngày đầu tiên của năm 2005 khiến nhiều người ngạc nhiên, rất đông người đến thăm. Tại đây không có cờ phướn, không băng khánh thành, không lời phát biểu hay tuyên bố, kể cả tác giả. Chỉ có rượu vang, hoa hồng và cả một vườn tượng ẩn nấp dưới tán thông.

Những tác phẩm điêu khắc của ông rải ra nơi mảnh rừng thông. Có tượng cao vút, có tượng ngợp tầm mắt, có tượng vừa đủ một vòng tay và thực sự đa dạng. Đó là hình ảnh một cô gái vừa mạnh mẽ, vừa kiêu sa nhìn xa xăm vào chốn liêu trai, vai khoác chiếc khăn choàng đặc trưng của cao nguyên giá lạnh. Một thiếu phụ nằm nựng con trẻ thiên thần giữa trời cao đất rộng, phơi lộ màu sinh sôi nơi bầu sữa nhân từ. Một thiếu nữ nét duyên Việt xưa trong tà áo dài lướt qua dưới ngàn thông hoà quyện giữa mù sương...

Bên trong căn biệt thự u tịch là hình ảnh những văn nhân hào hoa, nhà văn hóa tài danh của đất nước như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, Văn Cao, Doãn Mẫn, Hoàng Giác, Tô Vũ, Dương Thiệu Tước, Đoàn Chuẩn - Từ Linh, nhà văn Nguyễn Tuân, danh họa Bùi Xuân Phái, Trần Văn Cẩn, nhà văn hóa Đào Duy Anh, Giáo sư Trần Văn Khê, Cao Xuân Hạo, bác sĩ Alexandre Emilé Yohn Yersin… Tất cả những tác phẩm đều thể hiện một phong cách rất riêng và được tác giả dồn tâm huyết mà có.

ảnh 3

3.  Phạm Văn Hạng phiêu lưu đến nỗi, đã bỏ ra 5 năm gò chữ trên đồng, tạo ra 4 tập thơ bằng tiếng Việt, Anh, Pháp và Trung Quốc với tổng trọng lượng khoảng 250kg. Ông sở hữu bộ râu và mái tóc trắng cước, thường đội chiếc mũ rộng vành, áo cánh dơi tự may, quần Jeans bạc màu, tác giả tập thơ bằng đồng nặng nhất Việt Nam này trông có vẻ... cổ.

Từ năm 1970 ông đã nung nấu ý định thực hiện tập thơ bằng đồng này, với mong muốn lưu lại 29 bài thơ ngắn của mình. Mỗi tập thơ có khổ 50x65cm, dày 27 trang. Là người sở hữu kho sản phẩm mỹ thuật đáng nể nhưng điêu khắc gia này chưa từng kinh qua trường lớp chuyên môn. Ông chỉ suy nghĩ, lao động, nhìn ngắm, đi thư viện. Có thời, gia đình Phạm Văn Hạng khốn khó đến nỗi ông phải lang thang đường phố bán xôi lạp xưởng kiếm sống, nhưng con người vốn nặng lòng với việc sáng tạo cái đẹp không khi nào có ý định từ bỏ đam mê của mình. Đam mê sáng tạo của kỷ lục gia này bất chấp thời gian. Ông cho rằng, mình sống là sáng tạo và phải sáng tạo. Bởi chỉ có sáng tạo và cống hiến cho niềm đam mê, ông mới thực sự thấy vui và thấy thanh thản, bình yên.

Tháng 9-2007, Phạm Văn Hạng cho ra mắt tập thơ bằng đồng, kích thước 50x65cm, nặng đến 250kg. Đây là tác phẩm thơ đầu tay, có tựa đề “Ba mươi năm tập tễnh làm thơ”, gồm 29 bài, được gò nổi với 4 thứ tiếng Việt - Anh - Pháp - Trung, đạt 3 kỷ lục: Tập thơ nặng ký nhất; Tập thơ có số bản ít nhất và Tập thơ duy nhất được khắc gò trên đồng. Chỉ độc bản. Các bài thơ đều ngắn, không có tiêu đề, giống như haiku của Nhật Bản.

Bài dài nhất 28 chữ, bài ngắn nhất chỉ có 5 chữ. Ngắn nhưng lại đầy ma lực về ý, hàm súc, thâm trầm, gợi trường liên tưởng rộng. Độ vang cao. Phóng chiếu ra nhiều chiều kích, nhiều năng lượng. Thơ ít chữ kiểu này giống như các bài kệ của các thiền sư nổi tiếng phương Đông. Tác phẩm này đã được triển lãm tại Hà Nội, TP.HCM. Có người ngỏ ý muốn mua, song ông không bán, sẽ giữ và trao lại cho mai sau.

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • [Video] Triển lãm “Mùa Xuân độc lập”: Tôn vinh khát vọng tự do và hòa bình qua lăng kính hội họa
    Với phong cách kết hợp giữa chất liệu sơn mài truyền thống và tư duy tạo hình đương đại, các tác phẩm được trưng bày trong triển lãm “Mùa Xuân độc lập” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8 thành công và 80 năm Quốc khánh 2/9, mỗi bức tranh của họa sỹ trẻ Chu Nhật Quang mang đến cảm nhận về chiều sâu thẩm mỹ mới mẻ, tôn vinh khát vọng độc lập, tự do và hòa bình của dân tộc Việt Nam.
  • Hà Nội rực rỡ cờ hoa – Tự hào 80 năm mùa Thu cách mạng
    Tháng Tám lịch sử lại về, mang theo ký ức hào hùng của dân tộc. Tròn 80 năm kể từ Cách mạng tháng Tám 1945, Hà Nội hôm nay khoác lên mình chiếc áo rực rỡ trong những ngày chuẩn bị cho Quốc khánh 2/9. Trên từng góc phố, nẻo đường, Thủ đô vừa cổ kính vừa hiện đại như sống lại khí thế mùa Thu cách mạng, đồng thời thể hiện khát vọng vươn lên của đất nước trong kỷ nguyên mới.
  • Kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng, bảo tồn và phát huy giá trị khu di tích chùa Hương
    UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 4248/QĐ-UBND ngày 14/8/2025 về kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện Đề án đổi mới mô hình tổ chức, phương thức quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị khu di tích quốc gia đặc biệt lịch sử và danh lam thắng cảnh quần thể Hương Sơn (chùa Hương), thành phố Hà Nội.
  • Phát triển phường Từ Liêm thành đô thị văn minh tiêu biểu từ giá trị văn hóa truyền thống
    Sáng 19/8, Đảng bộ phường Từ Liêm (Hà Nội) đã long trọng tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Từ Liêm lần thứ I nhiệm kỳ 2025 - 2030 với tinh thần “Đoàn kết – Dân chủ - Kỷ cương – Đột phá – Phát triển”.
  • Khám phá 54 sắc màu văn hóa trong "Chung một ngôi nhà"
    Nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 – 2/9/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu ấn phẩm đặc biệt “Chung một ngôi nhà – Atlas 54 dân tộc Việt Nam” do tác giả Võ Thị Mai Chi biên soạn, họa sĩ Hồ Quốc Cường minh họa. Cuốn sách mang đến cho độc giả cái nhìn sinh động về văn hóa và đời sống tinh thần phong phú của 54 dân tộc, đồng thời là hành trang tinh thần giúp thế hệ trẻ gìn giữ bản sắc, nuôi dưỡng tình yêu quê hương và tự tin hội nhập quốc tế.
  • [Infographic] Lộ trình của các khối diễu binh, diễu hành dịp Quốc khánh 2/9
    Sáng 2/9, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, (Hà Nội) sẽ long trọng diễn ra Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bắt đầu từ 6h30 và kết thúc lúc 10h. Dự kiến, sau khi đi qua lễ đài tại Quảng trường Ba Đình, các khối diễu binh, diễu hành sẽ chia làm 7 hướng, đi qua các tuyến phố trung tâm Thành phố Hà Nội.
  • Chương trình nghệ thuật đặc biệt Kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh
    Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 2937/QÐ-BVHTTDL phê duyệt Kịch bản “Chương trình nghệ thuật đặc biệt Kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2025)”.
  • Phường Hai Bà Trưng phát triển kinh tế gắn với phát huy giá trị văn hóa, di tích lịch sử
    Sáng 18/8, Đảng bộ phường Hai Bà Trưng tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 với sự tham dự của 226 đại biểu đại diện cho 6.323 đảng viên trong toàn Đảng bộ phường.
  • Gắn biển công trình ngôi nhà 48 Hàng Ngang
    Sáng 18/8, tại di tích lịch sử 48 Hàng Ngang (phường Hoàn Kiếm), Thành ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố Hà Nội đã tổ chức lễ gắn biển công trình và trưng bày triển lãm.
  • Tổ chức Hội nghị Tuyển sinh và đào tạo văn hóa nghệ thuật, thể dục thể thao và du lịch năm học 2025-2026
    Hội nghị còn nhằm triển khai các định hướng, chủ trương mới nhằm đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo phù hợp với bối cảnh chuyển đổi số và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; Đánh giá kết quả triển khai thực hiện các Đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt...
Lão nghệ sĩ "chơi trội" chấp nhận lao lực mới có tác phẩm để đời
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO