Nhịp sống Hà Nội

“Du ca” làng nghề dệt tơ tằm, tơ sen Phùng Xá

Quỳnh Chi 16/05/2024 10:55

Đến với làng nghề dệt tơ tằm Phùng Xá (huyện Mỹ Đức, TP. Hà Nội), du khách được tìm hiểu về nghề dệt lụa truyền thống vùng ngoại ô Thủ đô, nơi từng được mệnh danh “thủ phủ dâu tằm” miền Bắc.

Làng nghề dệt Phùng Xá là 1 trong 3 điểm của tour du lịch “Khám phá con đường di sản Nam Thăng Long” cùng với làng nghề tăm hương Quảng Phú Cầu (huyện Ứng Hòa), đình Bình Đà (huyện Thanh Oai) vừa được Sở Du lịch Hà Nội công bố, đưa vào khai thác.

tam-2-ok.jpg
Trong nhiều làng nghề dệt tơ tằm truyền thống của Thủ đô, Phùng Xá được coi là cái nôi của nghề trồng dâu, nuôi tằm, dệt lụa với truyền thuyết về công chúa Thiều Hoa, người có công truyền dạy nghề trồng dâu, nuôi tằm cho nhân dân. Người dân Phùng Xá từ xưa đến nay cho tằm ăn với lá dâu tươi, thái theo sợi.

Giai đoạn thịnh vượng nhất của làng nghề Phùng Xá vào những năm 1970 của thế kỷ trước. Nơi đây từng được mệnh danh là “thủ phủ dâu tằm” của miền Bắc, với các mặt hàng tơ lụa được xuất khẩu sang các nước Đông Âu.

Những sản phẩm lụa tơ tằm tại Phùng Xá được làm thủ công, đa dạng màu sắc, tinh xảo được hình thành qua rất nhiều công đoạn, với trí tuệ của người thợ dệt. Trải qua thời gian, nghề dệt tơ tằm vẫn được một số hộ gia đình, các nghệ nhân của làng Phùng Xá gìn giữ, phát triển.

u36a0019.jpg
Tơ tằm làng Phùng Xá nói riêng trải qua rất nhiều công đoạn, đòi hỏi người làm nghề phải rất chăm chỉ, kiên nhẫn...Từ việc túc trực nấu kén...
u36a0030.jpg
đến kéo sợi...
u36a0035.jpg
se tơ...
u36a0101.jpg
guồng tơ.
tam-3ok.jpg
Nghệ nhân Phan Thị Thuận theo đuổi nghề từ bé. Năm 2017, nữ nghệ nhân nổi tiếng nhất ở làng nghề Phùng Xá là người đầu tiên tại Việt Nam nghiên cứu làm ra sợi tơ sen và dệt ra lụa tơ sen rất độc đáo.

Nếu như tơ tằm được rút ra từ ruột con tằm, sau đó cho sợi tơ vào máy ươm, nhờ động lực của máy tơ sẽ se vào nhau, thì sợi tơ sen khi dệt hết sức nhẹ nhàng, tạo cảm giác sợi tơ rất mảnh mai, phải nương tựa vào nhau. Khi dệt tơ sen phải đặc biệt chú trọng, từ kết cấu máy dệt làm sao để thật phù hợp.

u36a0076.jpg
Một người thợ chăm chỉ, thạo việc một ngày chỉ làm được 200 - 250 cuống sen. Tháng 5 đến tháng 9 hàng năm, làng nghề Phùng Xá bước vào cao điểm làm tơ sen.
u36a0073.jpg
Sợi tơ sen mảnh, dễ đứt nên phải rất khéo léo, tỉ mẩn mới có thể rút được sợi tơ. Mỗi thân sen sẽ làm ra sợi tơ dài khoảng 100cm.
u36a0098.jpg
Đặc biệt, tất cả các cuống sen đều phải xử lý trong vòng 24 tiếng đồng hồ nếu không cuống sẽ bị khô, tơ bị rút lại và sợi sẽ hỏng hoàn toàn.
u36a0006.jpg
Người thợ bên khung cửi dệt lụa tơ sen, vẫn với các công đoạn thủ công truyền thống.
u36a0039.jpg
Sau quá trình tách sợi và làm sạch, tơ được người làm nghề Phùng Xá đưa vào các guồng quay để tạo thành từng bó rồi đem phơi khô.
u36a0100.jpg
Những bó tơ tằm vàng óng bên khung cửi hoa văn bình gốm cổ tại xưởng sản xuất tơ tằm gia đình nghệ nhân Phan Thị Thuận.
u36a0116.jpg
Những chiếc khăn quàng dệt từ sợi tơ sen do thợ làng nghề Phùng Xá khéo léo làm nên.
sen2.jpg
Thậm chí người thợ làng Phùng Xá còn dệt nên những tác phẩm nghệ thuật dùng để trang trí, trưng bày, quà lưu niệm... Các sản phẩm của làng nghề hiện nay không chỉ được người tiêu dùng trong nước ưa chuộng mà còn xuất khẩu đến những thị trường lớn như Nhật, Đức, Bỉ, Trung Quốc, Ả Rập Xê Út...
to-78.jpg
Cách xa trung tâm Thành phố Hà Nội hơn 40km, tuy nhiên thời gian qua không ít du khách đến tham quan và trải nghiệm các công đoạn sản xuất tơ tằm, tơ sen tại làng nghề Phùng Xá.
senkhach.jpg
Với việc vừa được Sở Du lịch Hà Nội chọn là 1 điểm trong tour du lịch “Khám phá con đường di sản Nam Thăng Long” kết nối nội đô với khu vực ngoại thành, làng nghề Phùng Xá hứa hẹn sẽ là điểm đến của nhiều du khách muốn tìm hiểu, khám phá về một trong những vùng đất được mệnh danh là “thủ phủ dâu tằm” của miền Bắc một thời. Việc nằm trong tuyến du lịch cũng góp phần đánh thức tiềm năng phát triển du lịch gắn với làng nghề truyền thống Hà Nội nói chung, Phùng Xá nói riêng./.
Bài liên quan
  • Hà Nội mở tuyến du lịch nội đô đầu tiên kết nối trung tâm với ngoại thành
    Theo Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu, tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội - Điểm về nguồn cội”, là tuyến du lịch nội đô chính thức đầu tiên được công bố trong kế hoạch phát triển hệ thống các tuyến du lịch kết nối trung tâm Thủ đô với các địa phương ngoại thành Hà Nội.
(0) Bình luận
  • “Đoài Melody” thúc đẩy công nghiệp văn hóa phát triển, lan tỏa sự giao thoa văn hóa xứ Đoài với Thăng Long – Hà Nội
    “Đoài Melody” – chương trình hòa nhạc đặc biệt được Thị xã Sơn Tây tổ chức tối 19/10 tại không gian phố đi bộ Thành cổ Sơn Tây, đã thu hút hàng nghìn khán giả, qua đó khơi dậy nguồn lực phát triển du lịch văn hóa, góp phần thúc đẩy công nghiệp văn hóa Thành phố Hà Nội nói chung phát triển.
  • Hoàng thành Thăng Long bừng sáng, lung linh trong Đêm hội Áo dài
    Hàng trăm bộ áo dài đậm bản sắc Việt từ truyền thống đến hiện đại đã toả sáng, lan toả tại Trung tâm Di sản văn hoá thế giới Hoàng thành Thăng Long, tối 5/10 trong chương trình Đêm hội Áo dài.
  • Trưng bày 70 tranh cổ động tấm lớn tại thị xã Sơn Tây
    Triển lãm tranh cổ động tuyên truyền kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô trưng bày, giới thiệu 70 tác phẩm tranh cổ động của các họa sĩ chuyên và không chuyên trên toàn quốc, được tuyển chọn từ Cuộc thi sáng tác tranh cổ động tuyên truyền kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp với Cục Văn hóa cơ sở tổ chức.
  • Hà Nội đón 4,45 triệu lượt du khách quốc tế trong 9 tháng
    Trong 9 tháng năm 2024, khách du lịch quốc tế đến Hà Nội ước đạt 4,45 triệu lượt, tăng 40,8% so với cùng kỳ năm 2023 (bao gồm 3,14 triệu lượt khách du lịch quốc tế có lưu trú).
  • Hội sách Hà Nội lần thứ IX thu hút hàng vạn người dân, góp phần phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng
    Với nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn, giới thiệu hàng vạn cuốn sách đa dạng thể loại, cộng với tiết trời thu mát mẻ, Hội sách Hà Nội lần thứ IX - năm 2024 chủ đề “Hà Nội: Thủ đô văn hiến, anh hùng - Thành phố Vì hòa bình” tại phố đi bộ quanh hồ Gươm (quận Hoàn Kiếm) đã thu hút hàng vạn người dân, du khách. Qua đó bồi đắp, phát triển văn hóa đọc trong nhân dân, Thủ đô Hà Nội và cả nước.
  • Huyện Sóc Sơn khắc phục hậu quả sau bão lũ
    Là một trong những địa phương ảnh hưởng nặng nề nhất của huyện Sóc Sơn trong đợt mưa lũ vừa rồi, người dân các thôn Hòa Bình, An Lạc của xã Trung Giã đang nhận được sự hỗ trợ rất lớn từ chính quyền địa phương, các tổ chức, cá nhân trong công tác khắc phục hậu quả sau bão lũ để sớm ổn định cuộc sống.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Nhà văn trẻ Cao Việt Quỳnh mắt bộ tiểu thuyết kì ảo “Lục địa rồng”
    “Lục địa rồng” bộ tiểu thuyết dài 5 tập của tác giả Cao Việt Quỳnh vừa được NXB Kim Đồng giới thiệu tới bạn đọc. Bộ sách được hoàn thiện vào năm 2023 khi tác giả 15 tuổi, không chỉ thể hiện bước trưởng thành trong sáng tác của Cao Việt Quỳnh mà còn cho thấy tín hiệu đáng mừng từ dòng truyện fantasy thuần chất Việt.
  • Thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về phát triển văn hóa, Hà Nội là địa phương tiên phong
    Tại Hội nghị nghiên cứu, quán triệt nội dung cuốn sách “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sáng 29/10 do Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức, bà Phạm Thị Thinh – Phó Giám đốc, Phó Tổng Biên tập NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, cho biết, sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021, Hà Nội là địa phương tiên phong, có nhiều cách làm cụ thể để phát triển văn hóa như chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (1944 - 2024).
  • Đổi mới thi ca cũng không được xa lạ với con người
    Cuộc đối thoại của nhà thơ với thời đại trong thơ ca mang lại hy vọng, nâng cao giá trị con người ngay cả trong thời điểm bi tráng nhất của lịch sử hoặc thời khắc đau khổ nhất của mỗi một số phận. Một nhà thơ đích thực phải biết dùng ngôn ngữ của thơ để chạm vào tâm hồn con người. Không chỉ bằng sự phá vỡ sắc cạnh của lý trí, ngôn ngữ đó cần có thêm cảm xúc của trái tim - những cảm xúc được tái hiện từ chất liệu đời thường.
  • Lễ hội Khinh khí cầu Tràng An - Cúc Phương đón khoảng 35 nghìn lượt khách
    Đây là hoạt động trong chuỗi các hoạt động văn hóa, du lịch chào mừng kỷ niệm 10 năm Quần thể Danh thắng Tràng An được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới (2014 - 2024),
  • Hà Nội: Kiểm tra liên ngành chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả
    Ban Chỉ đạo 389 thành phố vừa triển khai kế hoạch thành lập đoàn kiểm tra liên ngành do Cục Quản lý thị trường thành phố Hà Nội chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan.
Đừng bỏ lỡ
  • Những bộ phim Việt tham gia Liên hoan phim Quốc tế Singapore 2024
    Bốn bộ phim Việt được chọn để tham gia Liên hoan phim Quốc tế Singapore 2024 là "Mưa trên cánh bướm", "Cu li không bao giờ khóc" và hai phim ngắn...
  • Hà Nội phát động tháng cao điểm hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng ứng dụng iHanoi
    UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 311/KH-UBND về việc Phát động đợt thi đua cao điểm hướng dẫn người dân cài đặt, kích hoạt tài khoản và sử dụng các tiện ích trên nền tảng “Công dân Thủ đô số - iHanoi”.
  • Hà Nội trong mắt nhìn “người núi”
    Tiến sĩ, nhà thơ Lê Tuấn Lộc, quê Thanh Hóa, nhưng gắn bó với nghề tìm quặng và làm mỏ chủ yếu ở Tuyên Quang và miền núi phía Bắc. Sau này về định cư Hà Nội, thành công dân Thủ đô, nhưng cái cốt cách của “người núi” đã ăn sâu vào cách nghĩ, cách nhìn, cách nói và cách thể hiện của Lê Tuấn Lộc.
  • Chiêm ngưỡng “Sơn son thếp vàng” 24k, nơi đăng quang của 13 vị vua triều Nguyễn
    Ngôi điện quan trọng của Hoàng thành Huế và là nơi đăng quang của 13 vị vua triều Nguyễn đang được thi công tu bổ giai đoạn cuối với “Sơn son thếp vàng” 24k để chuẩn bị đón khách tham quan vào cuối năm 2024.
  • “Khóa học” giáo dục di sản hấp dẫn tại Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024
    Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 diễn ra từ ngày 09-17/11/2024 với hơn 100 hoạt động, đặc biệt Lễ hội còn là một “khóa học” giáo dục di sản hấp dẫn và thuyết phục cho các bạn lứa tuổi học sinh.
  • Liên hoan Sâu khấu Hà Nội mở rộng 2024 quy tụ 11 vở diễn mới của sân khấu
    Diễn ra từ ngày 01 đến 09/11 tại rạp Công nhân, rạp Đại Nam và các Nhà hát khác trên địa bàn thành phố Hà Nội, Liên hoan Sân khấu Hà Nội mở rộng 2024 quy tụ các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp Trung ương, Hà Nội, lực lượng vũ trang trên địa bàn Hà Nội và các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp thuộc các tỉnh, thành phố lân cận.
  • Báo chí Hà Nội đã tuyên truyền, lan tỏa sâu rộng các hoạt động kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô
    Đó là khẳng định của bà Trần Thị Vân Anh - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tại “Lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí tuyên truyền hoạt động đối ngoại và hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn của Thủ đô và đất nước năm 2024-2025” do Ban Tổ chức Thành ủy, Ban Tuyên giáo Thành ủy tổ chức ngày 28/10 tại Trường đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong (TP. Hà Nội).
  • Đặc sắc Lễ hội Lẩu Then của đồng bào dân tộc Tày
    Nằm tại vùng biên giới phía Bắc, Hà Giang là nơi sinh sống của 19 dân tộc với hơn 60.000 dân, trong đó có hơn 16.500 người dân tộc Tày, chiếm 27% dân số. Lễ hội Lẩu Then là nét đặc trưng của người Tày, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
  • Nét đẹp di sản áo dài Trạch Xá
    Mang trong mình niềm tự hào có nghề cha ông truyền lại, người dân làng nghề may áo dài thôn Trạch Xá, xã Hòa Lâm, huyện Ứng Hòa nhiều thế hệ dù bôn ba khắp các tỉnh, thành phố hay ở trong lũy tre làng, vẫn luôn giữ tay kim thoăn thoắt đưa những đường chỉ tạo nên chiếc áo dài mềm mại, nhẹ nhàng, đậm văn hóa dân tộc Việt Nam. Tự hào hơn khi mới đây làng nghề may truyền thống áo dài Trạch Xá đã được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
  • Nhà hát Kịch Việt Nam xây dựng cơ sở 2 tại số 20 Hoàng Quốc Việt
    Theo quyết định số 3117/QĐ-BVHTTDL của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VHTTDL), Nhà hát Kịch Việt Nam cơ sở 2 sẽ được xây dựng tại số 20 Hoàng Quốc Việt, quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội. Quyết định do Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông ký và ban hành.
“Du ca” làng nghề dệt tơ tằm, tơ sen Phùng Xá
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO