Kiến trúc - Quy hoạch

Việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị lịch sử của cầu Long Biên rất cần được nghiên cứu kỹ lưỡng

T. Trang - Đ.Thế 26/10/2023 08:59

Đã đến lúc cần triển khai các giải pháp quy hoạch, bảo tồn, tôn tạo để tìm cho cây cầu Long Biên những giá trị mới, lớn hơn nhiều giá trị hiện tại: Không chỉ dừng lại ở giá trị văn hóa, lịch sử mà còn có cả giá trị kinh tế, nghệ thuật và du lịch…

Biểu tượng kiến trúc, văn hóa, lịch sử của Thủ đô

Cầu Long Biên là một trong hai cây cầu thép lớn nhất thế giới đầu thế kỷ XX, được người Pháp khởi công xây dựng năm 1899, bắc qua sông Hồng, Hà Nội và đưa vào sử dụng năm 1902. Ở Việt Nam, cầu Long Biên có ý nghĩa lịch sử, nối liền tuyến giao thông đường sắt huyết mạch nối cửa biển Hải Phòng với vùng Vân Nam (Trung Quốc), đồng thời nối Hà Nội với Đồng Đăng (Lạng Sơn), bắt đầu cho kỷ nguyên khai thác đường sắt.

lb.jpeg
Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử của Thủ đô

Cây cầu còn mang giá trị lịch sử đã đi sâu vào tiềm thức của người dân Hà Nội, là chứng nhân lịch sử quan trọng đã chứng kiến những cột mốc lịch sử hào hùng qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và kháng chiến chống đế quốc Mỹ của dân tộc ta.

Về văn hóa, cây cầu vừa mang tính biểu tượng, vừa là gạch nối giữa quá khứ và hiện tại của Thủ đô Hà Nội. Hà Nội với tên gọi có nghĩa là “thành phố ở trong sông”, cầu Long Biên đã trở thành nhịp sống, một phần ký ức của người Hà Nội vắt qua ba thế kỷ.

KTS Trần Ngọc Chính - Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho biết: Trong suốt quá trình hình thành và phát triển của Thủ đô Hà Nội từ Thăng Long đến Hà Nội, sông Hồng luôn nắm giữ một vai trò quan trọng trong sự hình thành, tồn tại và là một nhân tố không thể thiếu kết nối Hà Nội xưa - Hà Nội nay - Hà Nội tương lai. Cầu Long Biên đã trở thành điểm nhấn quan trọng không thể thay thế trên trục cảnh quan sông Hồng nói riêng và toàn Thành phố Hà Nội nói chung.

Với hơn 120 năm đưa vào khai thác sử dụng, cầu Long Biên đã trải qua 3 lần cải tạo lớn và nhiều lần cải tạo trùng tu khác, tuy nhiên do đã bị tàn phá trong chiến tranh cũng như có tuổi thọ quá lớn, cây cầu vẫn không tránh khỏi sự xuống cấp trầm trọng, gây mất an toàn giao thông…

Trong quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến đường sắt quốc gia sẽ không đi qua cầu Long Biên, dừng tại khu vực đường sắt đầu mối Ngọc Hồi. Tuy nhiên, cầu Long Biên vẫn có ý nghĩa quan trọng phục vụ người dân hai bên đầu cầu, vừa phục vụ khách thăm quan, du lịch.

Vì vậy, ông Chính cho rằng, việc bảo tồn, tôn tạo phát huy giá trị lịch sử của cầu Long Biên rất cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để tìm ra định hướng cho cầu Long Biên hiện hữu - biểu tượng kiến trúc, văn hóa, lịch sử của Thủ đô, luôn có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với Hà Nội trong mọi thời kỳ.

chinh.jpeg
Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam ông Trần Ngọc Chính.

Công tác quy hoạch, bảo tồn tôn tạo và phát huy giá trị cầu Long Biên rất cần được nghiên cứu kỹ lưỡng

Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, TS.KTS Phan Đăng Sơn cho rằng, bước đầu tiên cần tiến hành quy hoạch tổng thể vùng ven hai bờ sông Hồng một cách kỹ càng, trong đó xác định cầu Long Biên là một thông số nền tảng để tham chiếu quan trọng và tất yếu. Việc lập quy hoạch này phải tạo được cho cầu một vị trí xứng đáng trong bất kỳ phương án nào.

Về tổ chức cảnh quan và kiến trúc không gian đô thị khu vực cần tôn trọng tối đa quy họach chi tiết đã hình thành tại khu vực cầu từ thời Pháp thuộc. Cùng với việc nghiên cứu tổ hợp cầu vào điểm nhấn cảnh quan, kết hợp tạo không gian khu vực tương hỗ hài hòa.

Cũng theo TS.KTS Phan Đăng Sơn, không nên xây dựng tuyến giao thông thay thế bằng cầu mới quá gần cầu hiện tại. Tuyến giao thông thay thế mới này cần tổ chức dạng kiến trúc thật đơn giản, càng giảm thiểu hiện diện hình càng tốt. Không tổ chức quy hoạch xây dựng công trình cao tầng quá gần cầu (trong phạm vi 500m).

Về phương cách ứng xử về phục chế, cần lựa chọn cách phục chế cơ bản giữ được nguyên trạng như thời kỳ cầu được xây dựng và khai thác hết chức năng của thời Pháp thuộc (trước năm 1950). Cách làm phục chế phải tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc trùng tu, đặc biệt là hạn chế tối đa can thiệp vào di tích, mọi sự can thiệp khi cần thiết cũng không làm giảm, thay đổi những đặc điểm cơ bản và những giá trị vốn có của di tích.

GS.TS.KTS. Doãn Minh Khôi (Viện Quy Hoạch và Kinh tế đô thị trường Đại học Xây dựng Hà Nội) cho biết: Về quy hoạch, cần kết nối cầu Long Biên theo cả hai chiều. Chiều dọc vào các khu phố, chiều ngang xuống bãi giữa sông Hồng- nơi mà trong kế hoạch của thành phố sẽ hình thành một công viên đa chức năng hình thành từ khu vực bãi bồi, bãi giữa ven sông Hồng.

Cầu Long Biên sẽ kết nối với công viên này thông qua tuyến đường dốc dẫn từ cầu xuống bãi giữa như một điểm đến trong chuỗi du lịch văn hóa. Ở chiều dọc, cầu Long Biên cần kết hợp với dự án khai thác các vòm cầu dẫn bằng đá được thiết kế sử dụng như các gallery nghệ thuật, dịch vụ văn hóa và thương mại. Từ các vòm cầu sẽ tiếp tục mở ra các tuyến chợ đêm và những tuyến đi bộ len lỏi và chạy sâu vào khu phố cổ.

Về thiết kế đô thị, cần tạo dựng hình ảnh du lịch cầu Long Biên. Tại đây vẫn duy trì tuyến giao thông đường sắt với hình ảnh của các đầu máy và toa tàu từ thời Pháp thuộc được bảo tồn. Chúng chủ yếu phục vụ du lịch, không có chức năng phục vụ giao thông như trước. Những toa tàu này có thể đậu yên tĩnh trên cầu Long Biên và sử dụng thành các quán cà phê, cho phép du khách ngắm sông Hồng qua các ô cửa của các toa tàu.

Đây là một dự án cần nghiên cứu một cách cẩn trọng, nhưng hết sức cần thiết cho phát triển du lịch. Đặc biệt cần bảo tồn và cải tạo ga Long Biên để trở thành như một bảo tàng cầu Long Biên và đường sắt Hà Nội. Tại đây sẽ lưu giữ và trưng bày lịch sử cầu Long Biên qua các giai đoạn hình thành và phát triển./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
  • Chính thức khởi công dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội
    Sáng 19/8, công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội, liên doanh giữa Tập đoàn BRG (Việt Nam) và Tập đoàn Sumitomo (Nhật Bản) đã chính thức khởi công dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội tại xã Vĩnh Thanh, Hà Nội, một trong 80 dự án trọng điểm được lựa chọn đồng loạt khánh thành và khởi công trên cả nước để chào mừng Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
  • Hà Nội: Khởi công dự án cầu Ngọc Hồi, tăng cường kết nối vùng Thủ đô
    Sáng 19/8, tại xã Bát Tràng, UBND Thành phố Hà Nội tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng cầu Ngọc Hồi và đường dẫn hai đầu cầu để kết nối Hà Nội với tỉnh Hưng Yên chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).
  • Khởi công dự án Khu Công nghệ cao sinh học Hà Nội với quy mô 199,3ha
    Sáng 19-8, tại Đại lộ Tây Thăng Long, phường Thượng Cát, thành phố Hà Nội đã diễn ra lễ khởi công dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghệ cao sinh học Hà Nội.
  • Xây dựng Học viện Dân tộc tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam
    Ngày 13/8, UBND TP Hà Nội ban hành quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Học viện Dân tộc, tại Khu D, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam tại xã Đoài Phương và xã Hòa Lạc (Hà Nội).
  • Thủ tướng: Hoàn thành tuyến đường ven biển từ Quảng Ninh đến An Giang trước năm 2030
    Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 131/CĐ-TTg ngày 11-8-2025 gửi Bộ trưởng các Bộ: Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường, Tài chính; Bí thư, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống đường bộ ven biển.
  • Đà Nẵng: Căn hộ sở hữu lâu dài ven biển “ăn điểm”
    Từ đầu năm tới nay, thị trường căn hộ tại Đà Nẵng ghi nhận dấu hiệu hồi phục cả về lượng giao dịch lẫn tốc độ tăng giá. Trong đó, Newtown Diamond được xem là một điểm sáng khi là dự án hướng biển hiếm hoi có sổ hồng sở hữu lâu dài, vị trí trung tâm cung đường kết nối Đà Nẵng - Hội An và hệ tiện ích hiện đại, đẳng cấp.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (Bài cuối): Lan tỏa hình ảnh đẹp người chiến sĩ Công an Nhân dân Việt Nam
    Đội hình diễu binh, diễu hành của khối Công an Nhân dân tại Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 đã diễn ra trang nghiêm, thống nhất, góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp của người chiến sĩ Công an Nhân dân trong ngày hội non sông.
  • Biểu tượng cao đẹp của tinh thần đoàn kết quốc tế
    Tại Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (A80) sáng 2/9 ở Thủ đô Hà Nội, Quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc, Lực lượng vũ trang Liên bang Nga, Quân đội Nhân dân Lào và Quân đội Hoàng gia Campuchia đã diễu binh, diễu hành qua Quảng trường Ba Đình và đi qua các tuyến phố của Thủ đô.
  • Lễ kỷ niệm trọng thể 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
    Sáng 2/9, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Thành phố Hà Nội đã tổ chức trọng thể Lễ Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2025).
  • [Podcast] Nức tiếng cá trắm kho tộ Đường Lâm
    Đường Lâm – ngôi làng cổ đá ong nằm ở phía Tây Hà Nội, không chỉ là “bảo tàng sống” của kiến trúc cổ, nơi sinh ra hai vị vua Phùng Hưng và Ngô Quyền, cùng nhiều danh nhân, khoa bảng hiền tài, mà còn là vùng đất có văn hóa ẩm thực truyền thống đa dạng, phong phú. Trong đó, cá trắm kho tộ Đường Lâm giản dị, mộc mạc nhưng ẩn chứa sự tinh tế, sáng tạo và giàu giá trị của người dân vùng đất xứ Đoài.
  • Điện và Thư mừng 80 năm Quốc khánh Việt Nam của lãnh đạo các nước
    Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2-9-1945 - 2-9-2025), lãnh đạo các nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Vương quốc Campuchia, Cộng hòa Cuba, Liên bang Nga, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, Cộng hòa Ấn Độ, Mông Cổ đã có điện và thư mừng gửi lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam.
Đừng bỏ lỡ
Việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị lịch sử của cầu Long Biên rất cần được nghiên cứu kỹ lưỡng
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO