- Thưa Trung tướng, đường Trường Sơn có ý nghĩa thế nà o đối với cuộc kháng chiến chống Mử¹ cứu nước của dân tộc ta?
Trường Sơn là một dãy núi hùng vĩ, là điểm tựa vững chắc để từ đó bộ đội ta xuất quân đi đánh giặc ở khắp các chiến trường, từ Trị Thiên, Khu V, Buôn Ma Thuật tới Chiến dịch Hồ Chí Minh. Không có dãy Trường Sơn thì chúng ta là m sao có được đường và o chiến trường và tiếp tế cho bộ đội lương thực quần áo, súng đạn... Tất nhiên trong kháng chiến, ta vẫn cướp súng địch để đánh địch, khai thác nguồn hậu cần tại chỗ. Nhưng không có dãy Trường Sơn thì chúng ta không thể có được thắng lợi như ngà y hôm nay.
Ngà ynay, đường Trường Sơn được mang tên đường Hồ Chí Minh, đó là một vinh dự và là nguồn cổ vũ động viên rất lớn cho bộ đội Trường Sơn và cho lực lượng vũ trang nhân dân của chúng ta. Đi trên con đường mang tên vị Cha già kính yêu, bộ đội ta vững và ng vượt qua mọi gian khổ hy sinh để tiến thẳng ra tiửn tuyến. Đường Hồ Chí Minh gắn liửn với thực tế cuộc sống và chiến đấu của quân và dân ta cho công cuộc giải phóng miửn Nam thống nhất đất nước.
Trung tướng Sùng Lãm đang kể lại những năm tháng chiến đấu hà o hùng ở Trường Sơn
- à”ng có thể kể vử những kỷ niệm sâu sắc trong những ngà y vượt Trường Sơn đi chiến đấu ?
Tôi có rất nhiửu kỷ niệm trong thời gian sống và chiến đấu trên con đường huyửn thoại nà y. Ví như Tết Mậu Thân 1968, tôi chỉ huy Sư đoà n 320, có nhiệm vụ đánh địch ở hướng Đông, từ Cửa Việt, Dốc Miếu, Cồn Tiên, Cam Lộ vử đến Khe Sanh để chia cắt địch trên đoạn đường nà y. Chúng tôi đã đưa bộ đội ra và cắt cụt đoạn nà y hà ng tuần lễ khiến quân địch ở Khe Sanh bị cô lập, tạo điửu kiện thuận lợi cho bộ đội ta ở hướng nà y có nhiệm vụ đánh tiêu diệt chúng.
Một kỷ niệm nữa đó là và o năm 1972, tôi tham gia chiến dịch tấn công và o chiến trường Trị Thiên. Trước đó Sư đoà n 320A đã và o Tây Nguyên chiến đấu nên lúc nà y tôi là Sư đoà n trưởng Sư đoà n 320 B đồng thời là Tư lệnh cánh quân phía Đông, chịu trách nhiệm tiêu diệt địch ở hướng đồng bằng từ Quảng Trị đến Thừa Thiên Huế. Chúng tôi đã đánh những trận ác liệt ngay từ những ngà y đầu xuất quân để góp phần cùng lực lượng ở hướng Tây như các Sư đoà n 304, 308... giải phóng Quảng Trị.
Đặc biệt, trong 81 ngà y đêm chiến đấu tại Thà nh cổ Quảng Trị, các đơn vị trực thuộc Sư đoà n 320B đã chiến đấu rất kiên cường. Có thể nói đây là một chiến trường vô cùng gian khổ và khốc liệt. Để có được chiến thắng, không ít chiến sĩ ta đã anh dũng ngã xuống. Trong 81 ngà y đêm ấy, trung bình mỗi ngà y ta tổn thất một đại đội.
Trung tướng Sùng Lãm giao lưu với các cán bộ, chiến sử¹
- Kỷ vật nà o đã gắn liửn với ông trong những ngà y chiến đấu tại đây ?
Kỷ vật mà tôi không bao giử quên đó là chiếc gậy Trường Sơn. Nếu ai đã đi đường Trường Sơn mà không mang theo chiếc gậy thì chưa phải là đã đi. Tôi nói như vậy bởi vì có chiếc gậy như có thêm một chân để băng núi vượt đèo đẩy nhanh tốc độ hà nh quân và o chiến trường. Cho nên chiếc gậy Trường Sơn trở thà nh vật báu đối với đoà n quân.
Tôi đã tặng lại Bảo tà ng Lịch sử Quân sự Việt Nam một chiếc gậy Trường Sơn, một chiếc xà cột đựng tà i liệu mà tôi đeo đi đánh trận ở đường 9, một bộ quần áo cấp Tướng của Quân đội Nhân dân Việt Nam và một bộ quân phục cấp Tướng của quân đội Cu Ba. Đó là những kỷ vật mà tôi luôn trân trọng trong suốt cuộc đời mình.
- Từ ý nghĩa của đường Trường Sơn huyửn thoại, ông muốn nhắn gửi gì với thế hệ trẻ hôm nay?
Nói đến thế hệ trẻ hôm nay, trước tiên tôi xin nói vử tuổi trẻ của thế hệ chúng tôi. Chúng tôi tham gia cách mạng ở lứa tuổi mười chín đôi mươi và từng bước được học, tập rèn luyện để trưởng thà nh. Chúng tôi sinh ra khi đất nước còn đang bị quân thù xâm lược nên ai cũng nung nấu một khát vọng lớn lao là đánh giặc giữ nước. à chí sắc son ấy đã là m nên tuổi trẻ thời đại Hồ Chí Minh.
Bởi thế, các bạn trẻ hôm nay cần học tập những cái hay cái tốt của các thế hệ đi trước để hoà n thiện cho mình. Đồng thời phải nhiệt tình tham gia công tác xã hội, là m những việc có ích cho nhân dân. Đặc biệt, thế hệ trẻ hôm nay cần nỗ lực phấn đấu học tập vươn lên, đoà n kết, chủ động, sáng tạo góp phần xây dựng thà nh công CNXH, phấn đấu vì mục tiêu dân già u, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh. Đó là mong muốn lớn nhất của thế hệ chúng tôi đối với các bạn trẻ.