Thông tin nà y xuất hiện cùng thời điểm Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố, Bắc Kinh sẵn sà ng tăng cường đối thoại và liên lạc với các nước ASEAN để cùng duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông.
Tiửn hậu bất nhất
Ngà y 6/4, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố, Bắc Kinh sẵn sà ng tăng cường đối thoại và liên lạc với các nước ASEAN để cùng duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông. Tuyên bố nà y được đưa ra khi ông Tập Cận Bình tiếp Quốc vương kiêm Thủ tướng Brunei Hassanal Bolkiah, Tổng thống Myanmar Thein Sein và lãnh đạo các nước kể trên đửu cho rằng, tất cả các bên cần tuân thủ tinh thần Tuyên bố vử cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và tìm kiếm giải pháp hòa bình cho tranh chấp ở Biển Đông.
Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah cho rằng, các bên liên quan tại Biển Đông cần kiên trì tìm kiếm giải pháp hòa bình giải quyết tranh chấp thông qua đối thoại hiệp thương trên tinh thần DOC.
Cũng trong ngà y 6/4, Phó chủ tịch tỉnh Hải Nam Đà m Lực ngang nhiên cho biết, Bắc Kinh dự kiến cho phép du khách tới tham quan quần đảo Hoà ng Sa của Việt Nam trước thửm kỷ niệm Ngà y Quốc tế Lao động 1/5. Phó chủ tịch Đà m Lực cho biết, sau khi thà nh lập cái gọi là thà nh phố Tam Sa, việc bảo vệ quyửn lợi biển tại Biển Đông của Trung Quốc đã được tăng cường. Đây là hà nh động xâm phạm chủ quyửn của Việt Nam, đi ngược tinh thần các cuộc trao đổi mà trong đó Trung Quốc khẳng định cam kết thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC.
Tà u ngầm hạt nhân chiến lược 094 Trung Quốc
Tử Tin tức Hải Nam của Trung Quốc cho biết, hiện một số công trình xây dựng cơ bản trái phép mà Bắc Kinh tiến hà nh tại cái gọi là thà nh phố Tam Sa đang gấp rút hoà n thiện. Trong đó hạng mục được quan tâm nhất là bệnh viện nhân dân thà nh phố Tam Sa đang thi công giai đoạn cuối, dự kiến hoà n thà nh và o cuối tháng 6. Đây là hà nh vi vi phạm nghiêm trọng chủ quyửn của Việt Nam đối với quần đảo Hoà ng Sa và Trường Sa.
Tân Hoa xã đưa tin, sáng 3/4, biên đội tà u Trung Quốc gồm 4 tà u chiến, 4 máy bay trực thăng và một tà u đổ bộ thuộc Hạm đội Nam Hải đã trở vử cảng Tam à, tỉnh Hải Nam, sau hà nh trình 16 ngà y dà i gần 5.000 hải lý để thực hiện cái gọi là huấn luyện trên biển. Trung Quốc cho biết, sẽ tăng cường các cuộc diễn tập trên biển, đặc biệt tại khu vực Biển Đông, đồng thời đẩy mạnh việc tuần tra ở những vùng biển Trung Quốc tuyên bố chủ quyửn.
Tân Hoa xã dẫn lời một tướng hải quân Trung Quốc: Hoạt động huấn luyện ở biển xa mà Bắc Kinh không ngừng mở rộng sẽ được tiến hà nh thường xuyên, nhưng điửu nà y hoà n toà n không có nghĩa là Trung Quốc đang thay đổi chính sách quốc phòng. Theo ông Tưởng Vĩ Liệt, Tư lệnh Hạm đội Nam Hải - những hoạt động gần đây của Bắc Kinh chủ yếu là nhằm và o các nước láng giửng đang tồn tại tranh chấp chủ quyửn lãnh hải hoặc lãnh thổ với Trung Quốc. Và nếu tranh chấp chủ quyửn không thể thông qua đà m phán, Hải quân Trung Quốc sẽ toà n lực hỗ trợ chính phủ để chứng tử sức chiến đấu thực sự.
Theo kết quả nghiên cứu do nhóm của Giáo sư Daniel Pauly thuộc Đại học British Columbia (Canada) thực hiện cho thấy, lượng hải sản do Trung Quốc đánh bắt ở vùng biển quốc tế cao hơn nhiửu so với con số trình lên Liên Hiệp Quốc. Tổng doanh thu của hoạt động nà y khoảng 8,9 tỉ euro. Đây không phải lần đầu tiên các nhà khoa học đặt nghi vấn vử việc đánh bắt xa nhà của tà u cá Trung Quốc, nhất là trong bối cảnh ngà nh ngư nghiệp thế giới đang gặp nhiửu khó khăn vì nguồn tà i nguyên biển bắt đầu khan hiếm do khai thác quá mức.
Mử¹ - Philippines tập trận cảnh báo Trung Quốc
Ngà y 5/4, khoảng 8.000 lính Mử¹ và Philippines bắt đầu tiến hà nh cuộc tập trận chung thường niên Balikatan kéo dà i trong 9 ngà y. Philippines khẳng định hoạt động nà y là thiết yếu để tăng cường năng lực phòng thủ trước mối đe dọa ngà y cà ng lớn đến từ Trung Quốc. Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Philippines, tướng Emmanuel Bautista tuyên bố, cuộc tập trận Balikatan năm nay đánh dấu một bước ngoặt mới trong quan hệ Mử¹ - Philippines và là lớn nhất kể từ khi hai nước bắt đầu tiến hà nh các cuộc tập trận chung.
Nhân dịp nà y, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario đã cáo buộc Trung Quốc đang gây bất ổn tại châu à với các hà nh động hung hăng, phi pháp ở Biển Đông. à”ng Albert del Rosario cho rằng, tuyên bố vử cái gọi là chủ quyửn quá mức, bà nh trướng của Trung Quốc ở Biển Đông không những tạo ra sự bất ổn trong khu vực, mà còn là m suy yếu các quy định của pháp luật quốc tế.
Theo báo cáo ngà y 3/4 của cơ quan Thông tin năng lượng Mử¹ EIA, tại Biển Đông, nhất là khu vực quần đảo Hoà ng Sa và Trường Sa chưa được chứng thực có nguồn dầu lửa hay khí đốt dồi dà o. Nhận định nà y được đưa ra trong bản nghiên cứu Các khu vực tranh chấp tại Biển Đông nhiửu khả năng có ít tà i nguyên dầu hửa và khí đốt truyửn thống. Theo EIA, cả khu vưc Biển Đông có khoảng 11 tỉ thùng dầu và 190 ngà n tỉ feet khối khí đốt (tương đương với 33 tỉ thùng dầu) nằm trong diện đã được chứng thực hay được xem là có thể có. Mức nà y tương tự với trữ lượng dầu lửa đã được chứng thực của Mexico và bằng khoảng hai phần ba trữ lượng khí đốt đã được xác minh ở châu à‚u (không tính đến Nga). Ước tính nà y của EIA thấp hơn rất nhiửu so với tính toán của Tập đoà n Dầu khí Hải dương Trung Quốc (CNOOC). Theo số liệu do CNOOC công bố hồi tháng 11/2012, trữ lượng dầu của toà n khu vực Biển Đông nằm bên trong đường lườ¡i bò mà Bắc Kinh tự vẽ ra để đòi chủ quyửn, lên đến 125 tỉ thùng, còn khí đốt khoảng 93 tỉ thùng. |
Ngà y 7/4, Hải quân Philippines cho biết, 2 chiến đấu cơ nghi là của Trung Quốc đã thâm nhập không phận đảo Thị Tứ của Việt Nam (hiện do Philippines chiếm đóng và đưa hơn 150 dân ra đây sinh sống) hôm 4/4. Vụ thâm nhập của máy bay chiến đấu nà y diễn ra một ngà y trước khi Mử¹ - Philippines bắt đầu cuộc tập trận chung Balikatan thường niên.
Cũng trong ngà y 7/4, Cục Tuần duyên Đà i Loan (CGA) thông báo, sẽ mở rộng cầu tà u ở đảo Ba Bình, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam với kinh phí khoảng 640.000USD để nghiên cứu tác động vử môi trường của dự án nâng cấp cầu tà u nà y trên đảo lớn nhất ở Biển Đông. Đà i Loan sẽ chi tổng cộng 4,94 triệu USD trong hai năm để tăng cường năng lực phòng thủ ở Trường Sa, bất chấp phản đối của Việt Nam.
Trước đó (3/4), tử tin tức GMA của Philippines dẫn nhận định của chuyên gia Trung Quốc cho rằng, Mử¹ chỉ ủng hộ Nhật Bản, Philippines một cách cầm chừng và sẽ đạp phanh nếu căng thẳng giữa 2 đồng minh nà y với Trung Quốc xấu thêm. Bởi Mử¹ sẽ không bao giử sống mái để bảo vệ Nhật Bản và Philippines cho dù Washington luôn tuyên bố ủng hộ các đồng minh của mình.
Tuy nhiên, tùy viên báo chí của Đại sứ quán Mử¹ tại Philiippines Cynthia Cook không bình luận vử nhận định của chuyên gia Trung Quốc.
Bà n vử vấn đử tranh chấp chủ quyửn, tà i nguyên trên các vùng biển, trong đó có Biển Đông tại Hội nghị quan chức quốc phòng cao cấp các nước ASEAN mở rộng (ADSOM+) diễn ra tại Brunei, Trưởng đoà n đại biểu Trung Quốc, Trung tướng Thích Kiến Quốc, Phó tổng tham mưu trưởng Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc khẳng định: Thửa thuận để đạt được Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) là yếu tố then chốt trong giải quyết các vấn đử trên Biển Đông. Trong khi đó, trưởng đoà n Mử¹, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mử¹ Mark Lippert phụ trách vử Châu à - Thái Bình Dương cho rằng, Washington ủng hộ tự do hà ng hải và lưu thông trên biển, ủng hộ COC.
Trước đó, trang mạng quân sự Strategy Page Mử¹ cho biết, gần đây, một tà u ngầm hạt nhân chiến lược trang bị tên lửa đạn đạo lớp 094 của Trung Quốc bị phát hiện đang chạy thử trên biển. Theo bà i báo, Trung Quốc rất muốn sử dụng tà u ngầm hạt nhân chiến lược để tuần tra trên biển và đây là lý do tại sao đến nay tà u ngầm hạt nhân chiến lược Trung Quốc chưa từng tiến hà nh tuần tra chiến đấu. Được biết, Trung Quốc đã sản xuất 2 thế hệ tà u ngầm hạt nhân chiến lược, đó là tà u ngầm hạt nhân chiến lược 092 và tà u ngầm hạt nhân chiến lược 094. Mử¹ cho rằng, Trung Quốc đang tập trung thiết kế tà u ngầm hạt nhân mới Type 096.
Mối tương quan Nhật - Hà n - Trung
Ngà y 5/4, Hà n Quốc đã phản đối mạnh mẽ các tuyên bố chủ quyửn của Nhật Bản trong Sách Xanh liên quan tới quần đảo Dokdo/Takeshima. Seoul không những kêu gọi Tokyo lập tức rút lại tuyên bố chủ quyửn biển đảo, mà còn triệu một nhà ngoại giao cấp cao tại Đại sứ quán Nhật Bản ở Hà n Quốc để trao công hà m phản đối. Được biết, đa số người dân hai nước đửu cho rằng, quan hệ Nhật - Hà n hiện đang ở mức xấu.
Theo mạng Tin tức châu à, Nhật Bản đang tăng cường sức mạnh quốc phòng để đử phòng nguy cơ xảy ra xung đột với Trung Quốc tại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Lo ngại vử xung đột có thể xảy ra tại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã tăng ngân sách quốc phòng lên khoảng 4.700 tỉ yen (41 tỉ euro) trong năm 2013 (lần đầu tiên trong 11 năm qua). Ngoà i việc tăng cường mua sắm các trang thiết bị quân sự, Tokyo còn cho phép quân đội có phạm vi hoạt động lớn hơn với đội quân khoảng 240.000 người.
Tà u sân bay trực thăng Hyuga, lực lượng phòng vệ biển Nhật Bản
Theo giới quân sự, chỉ cần triển khai 1 máy bay P-3C là có thể kiểm soát toà n bộ vùng biển tại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, trong khi Nhật Bản có gần 100 máy bay P-3C. Đây là một lực lượng mạnh tuần tra và săn ngầm - sát thủ đối với 63 tà u ngầm của hải quân Trung Quốc. Thông tin nà y xuất hiện khi tử Hoà n cầu thời báo dẫn bà i viết ngà y 27/3 của tạp chí Nhà ngoại giao Nhật Bản với nhan đử Hải quân Trung Quốc không có khả năng bảo vệ các tuyến đường hà ng hải quan trọng, cần học hửi Liên Xô/Nga.
Ngà y 6/4, giới truyửn thông Trung Quốc đưa tin, lực lượng không quân nước nà y đã hoà n thà nh cuộc diễn tập với sự tham gia của máy bay cảnh báo sớm và Nhật Bản là mục tiêu giả định. Cuộc diễn tập bắt đầu lúc 8h ngà y 2/4, với sự tham gia của 3 máy bay cảnh báo sớm KJ-2000 và đửu được thiết kế hoạt động trong tình trạng thời tiết xấu như sương mù, gió mạnh, mưa. Và cuộc diễn tập đã đạt được nhiửu đột phá, trong đó có tầm xa của máy bay cũng như thời lượng bay.
Tuy nhiên, giới chuyên gia quân sự cho rằng, trong khi máy bay cảnh báo sớm giúp Trung Quốc cải thiện khả năng chỉ huy trên không và khả năng đối phó với các vụ thâm nhập của Nhật Bản, nhưng quân đội Trung Quốc vẫn thiếu một lượng máy bay lớn, cũng như phần mửm và triển khai tác chiến của loại máy bay nà y.
Giới quân sự cho rằng, những tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc với các nước láng giửng ở Biển Đông đang có nguy cơ bùng phát thà nh những cuộc xung đột có thể gây hậu quả nghiêm trọng đối với khu vực và thế giới. Bởi Trung Quốc không có cơ sở pháp lý theo luật hà ng hải quốc tế để đòi chủ quyửn đối với phần lớn Biển Đông, nhưng Bắc Kinh dường như đang tìm cách dựa và o sức mạnh quân sự ngà y một tăng để thực hiện tham vọng của mình.
Điửu đó được thể hiện qua những bước đi ngà y một hung hăng, hiếu chiến của Trung Quốc ở những vùng tranh chấp trong thời gian gần đây. Ngoà i ra, Trung Quốc còn cho rằng, họ thể hiện lập trường cứng rắn trong các cuộc tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông nhằm giúp Bắc Kinh củng cố hình ảnh và uy tín khi phải đối mặt với ngà y cà ng nhiửu vấn đử trong nước.