Nơi ẩn náu của Osama bin Laden nằm sâu trong nội địa Pakistan, không phải vùng đối núi hiểm trở giáp biên giới Afghanistan như phửng đoán. Biệt kích Mử¹ lặng lẽ tấn công và tiêu diệt trùm khủng bố Al-Qaeda trước sự theo dõi trực tiếp từ Washington, trong khi giới chức nước chủ nhà Pakistan không hử hay biết cho đến khi chiến dịch đã hoà n tất.
Báo chí thế giới đồng loạt đưa tin Osama bin Laden bị hạ sát. Ảnh: BBC. |
Hang ổ cuối cùng của trùm khủng bố
Khu ẩn náu của Osama bin Laden được xây dựng tại ngoại ô Abbottabad phía tây bắc Pakistan, cách thủ đô Islamabad chỉ 100 km. Khu nhà nằm biệt lập với xung quanh là khoảng đất trống và những ngôi nhà của người dân thuộc tầng lớp trung lưu hoặc sĩ quan quân đội nghỉ hưu. Nơi nà y chỉ cách Học viện quân sự nổi tiếng nhất Pakistan và i km.
Bao bọc quanh nơi trú ẩn của Bin Laden là bức tường bao kiên cố cao 4,5 mét có dây thép gai giăng bên trên và gắn nhiửu camera theo dõi. Bên cạnh đó là hệ thống an ninh chặt chẽ với hai chiếc cổng giác và các công trình xây dựng được bố trí như một tổ hợp pháo đà i có chủ ý phòng thủ từ bên trong. Trung tâm của khu phức hợp nà y là tòa nhà 3 tầng khá rộng, nhưng có rất ít cửa sổ và cũng được bao bọc bằng một bức tường nữa cao hơn 2 mét.
Toà n bộ khu trú ẩn của Bin Laden rộng khoảng 3.000 mét vuông trị giá ước tính một triệu USD nhưng không có đường dây điện thoại hay Internet kết nối với bên ngoà i. Theo lời kể của hà ng xóm, tòa nhà nà y có tường bao kiên cố nên rất khó biết hoạt động bên trong. Những người sống trong tòa nhà cũng cẩn trọng đến mức suốt nhiửu năm họ tự thiêu hủy rác thải, thay vì để cho công ty môi trường thu dọn như hà ng xóm.
Không ai biết chính xác khu nhà Bin Laden ẩn náu được xây từ bao giử nhưng nhiửu người địa phương ước tính nó đã được dựng lên từ 10 đến 12 năm trước. Trong khi tử New York Times cho rằng khu nhà nà y được xây dựng với thiết kế đặc biệt là m nơi trú ẩn từ năm 2005. Những người sống gần khu nhà mô tả nơi nà y tạo cho họ cảm giác không an toà n nên tránh xa và những người sống bên trong hầu như không xuất hiện hay phát ra tiếng động.
Điửu khiến nhiửu người bất ngử là hang ổ của trùm Al-Qaeda nằm giữa khu vực quân sự của Pakistan, vốn có sự hiện diện dà y đặc của binh sĩ và các trạm kiểm soát. Theo nhiửu nguồn tin, giới chức tình báo Mử¹ bắt đầu nhận được tin tức cho thấy Osama bin Laden có mặt trong tòa nhà nà y từ tháng 8 năm ngoái. CIA đã phải dà nh nhiửu thời gian phân tích để xác định chính xác mục tiêu có giá trị cao bên trong khu nhà ở Abbottabad chính là Osama bin Laden mà họ đã lùng sục suốt hà ng thập kỷ qua.
Manh mối để tình báo Mử¹ lần ra Bin Laden là một trong những người đưa tin của ông ta do một trùm Al-Qaeda khác đã bị bắt là Khalid Sheikh Mohammed khai ra. Đây là một trong số ít những người được Bin Laden hoà n toà n tin tưởng, giúp ông ta liên lạc với phần còn lại của thế giới trong suốt những năm tháng sống trốn tránh sự truy nã gắt gao của an ninh Mử¹.
Phải mất nhiửu năm tình báo Mử¹ mới xác định được danh tính của người đưa tin nói trên và o 4 năm trước và hai năm sau thì họ biết được nơi người nà y thường hoạt động. Nhưng mãi tới tháng 8/2010, họ mới xác định được người đưa tin nà y thường xuyên qua lại ngôi nhà 3 tầng ở thị trấn Abbottabad của Pakistan và tung tích của Osama bin Laden bắt đầu dần lộ diện từ đây.
Hôm thứ sáu tuần trước, lệnh cho phép thực hiện điệp vụ tiêu diệt Osama bin Laden được Tổng thống Barack Obama đưa ra, sau khi ông tiến hà nh tổng cộng 5 cuộc họp vử vấn đử nà y với Hội đồng An ninh Quốc gia trong hai tháng 3 và 4. Giới chức Pakistan không mảy may hay biết vử chiến dịch nà y và họ chỉ xuất hiện để bảo vệ hiện trường sau khi biệt kích Mử¹ đã hoà n tất điệp vụ và rút đi với xác của Osama bin Laden trên trực thăng.
Bin Laden bị bắn trúng đầu
Tổng thống Mử¹ Barack Obama căng thẳng theo dõi trực tiếp chiến dịch tiêu diệt Bin Laden tại Nhà Trắng. Ảnh: BBC. |
Điệp vụ tiêu diệt Osama bin Laden mở mà n lúc 22h30 giử địa phương (23h30 Hà Nội ngà y 30/4) và kéo dà i trong khoảng 40 phút. Có từ 20 đến 25 lính đặc nhiệm SEAL của hải quân Mử¹ được phái đi trên 3 chiếc chiếc trực thăng xuất phát từ Afghanistan. Chúng bay rất thấp phía trên thị trấn Abbottabad khi gần tới mục tiêu, khiến người dân địa phương hoảng sợ lúc nửa đêm vì không hiểu chuyện gì đang xảy ra.
Những chiếc trực thăng đáp xuống bên ngoà i khu nhà để lính biệt kích đổ bộ và ngay sau đó là những tiếng đạn nổ chát chúa khi lực lượng nà y giao tranh với các tay súng bảo vệ Osama bin Laden. Có một chiếc trực thăng của lính Mử¹ bị rơi và đâm xuống cạnh bức tường, nhưng hiện chưa rõ do trục trặc kử¹ thuật hay bị bắn hạ. Không có biệt kích nà o bị thương và trước khi rút đi họ đã cho thuốc nổ phá hủy chiếc trực thăng nà y.
Tổng thống Barack Obama được chứng kiến trực tiếp toà n bộ chiến dịch cùng các quan chức hà ng đầu như Ngoại trưởng Hillary Clinton và Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates từ Nhà Trắng. Giám đốc sắp mãn nhiệm của CIA Leon Panetta thuyết minh chiến dịch thông qua một mà n hình video từ một nơi khác ở Washington, trong đó ông sử dụng mật danh Geronimo ám chỉ mục tiêu Osama bin Laden.
Lời thuyết minh của Panetta lên đến kịch tính nhất khi nói: Họ đã tiếp cận được mục tiêu. Chúng ta đã nhìn thấy Geronimo...Geronimo EKIA!. Từ Geronimo EKIA là mật danh khẳng định Osama bin Laden đã bị tiêu diệt tại chỗ. Bầu không khí trong phòng tình huống của Nhà Trắng khi đó được mô tả căng thẳng đến mức mỗi phút trôi qua như kéo dà i cả ngà y. Cuối cùng ông Obama thốt lên Chúng ta tóm được hắn rồi.
Theo ABC News, sau khi bắn một viên đạn và o phía trên mắt trái Bin Laden và thổi bay một phần sọ của ông nà y, lực lượng đặc nhiệm Mử¹ đã bồi thêm một viên nữa và o ngực nhằm đảm bảo trùm Al-Qaeda đã chết. Giới chức Mử¹ cho biết có thêm 3 người đà n ông trưởng thà nh khác bị tiêu diệt gồm con trai Bin Laden là Khalid, liên lạc viên thân tín Sheikh Abu Ahmed và anh trai của người nà y. Ngoà i ra còn có một phụ nữ được coi là người vợ trẻ nhất của Bin Laden được sử dụng là m lá chắn sống cũng bị bắn chết.
Cố vấn chống khủng bố của ông Obama là John Brennan cho biết, lực lượng biệt kích đã chuẩn bị để bắt sống Bin Laden nếu ông ta không chống cự. Khi rút đi, biệt kích Mử¹ mang theo xác Osama bin Laden cũng một số lượng lớn ổ đĩa cứng và thiết bị lưu trữ.
Chính quyửn Pakistan không hử được thông báo trước vử vụ đột kích và theo ông John Brennan, điửu nà y nhằm hạn chế tối đa cơ hội tham gia của các lực lượng nước chủ nhà . Cơ quan tình báo Pakistan ISI thừa nhận đây là một thất bại của họ. Năm 2003, họ từng đột kích khu nhà có Bin Laden ẩn náu ở Abbottabad, nhưng sau đó không còn để ý đến nó nữa.
Ngôi nhà cao 3 tầng là trung tâm của khu trú ấn. Ảnh: BBC. |
Thủy táng Bin Laden trên biển
Sau khi bị hạ sát, xác Osama bin Laden được biệt kích Mử¹ chở thẳng từ Pakistan vử Afghanistan bằng trực thăng và tại đây chuyên gia pháp y xác nhận đó chính là người bị Mử¹ truy lùng gắt gao suốt hà ng thập kỷ. Mẫu AND của xác chết phù hợp với mẫu một số thà nh viên trong gia đình Bin Laden. Phương pháp nhận diện sinh trắc học khuôn mặt cũng được áp dụng để đảm bảo chính xác.
Theo quy định của Hồi giáo, người chết cần phải chôn cất cà ng sớm cà ng tốt và quân đội Mử¹ cho biết họ đã tôn trọng điửu nà y một cách nghiêm túc. Xác của Bin Laden sau khi là m các thủ tục pháp y được chở tiếp bằng trực thăng từ Afghanistan ra tà u sân bay USS Carl Vinson.
Xác của Bin Laden được quấn trong một tấm khăn mà u trắng và đặt bên trong chiếc túi có chèn vật nặng để dễ chìm xuống nước. Sau đó thi thể trùm khủng bố được đặt trên boong tà u sân bay USS Carl Vinson và các nghi lễ truyửn thống được thực hiện tại đây, trước khi thả xác xuống vùng biển Ảrập, khoảng 12 tiếng sau khi bị tiêu diệt.
Một số chức sắc Hồi giáo cho rằng việc thủy táng một người chết trên chuyến đi biển là điửu không có gì phải bà n cãi, nhưng việc thả xác Osama bin Laden xuống biển là điửu khó hiểu. Họ cho rằng chính quyửn Mử¹ chắc chắn không khó để tìm ra ai đó trong đại gia đình Bin Laden để giao cho họ thực hiện một nghi lễ chôn cất đúng nghi lễ trên đất.
Trong khi đó, Mử¹ đưa ra hai lý do tại sao thủy táng Osama bin Laden trên biển. Thứ nhất là họ không muốn mộ của ông ta trở thà nh một đửn thử và thứ hai là không có thời gian để đà m phán với các nước khác thu xếp một chỗ chôn cất trên đất liửn cho trùm khủng bố. Theo CBS News, Ảrập Xêút, nơi Bin Laden chà o đời đã từ chối nhận xác.
Bản vẽ mô phửng khu nhà ẩn náu cuối cùng của Osama bin Laden. Ảnh: US DOD. |
Cuộc chiến chống khủng bố hậu Bin Laden
Tổng thống Barack Obama trong bà i phát biểu công bố đã tiêu diệt được Osama bin Laden nhấn mạnh, sự kiện nà y là một bước ngoặt trong cuộc chiến chống khủng bố vẫn đang tiếp tục. Mử¹ cũng tử ra thận trọng trước khả năng những phần tử khủng bố sẽ mở chiến dịch báo thù cho cái chết của trùm Al-Qaeda.
Giới chức Mử¹ cho biết đã quay phim quá trình thủy táng xác Bin Laden nhưng chưa cho công bố, cũng như không hé lộ bất cứ bức ảnh nà o vử thi thể trùm khủng bố nà y. Bên cạnh đó, Washington cũng không bình luận việc có ai bị bắt sống trong vụ đột kích tại Abbottabad hay không. Nhà Trắng chưa tiết lộ có ai nhận phần thường 25 triệu USD cho cái chết của Bin Laden.
Cái chết của Osama bin Laden không có nghĩa chấm dứt sự hoạt động của Al-Qaeda vì từ lâu ông ta chỉ được coi như biểu tượng của mạng khủng bố nà y. Trong khi Al-Qaeda còn có nhiửu chỉ huy khác được đánh giá còn nguy hiểm không kém Bin Laden Ayman al-Zawahri hay Anwar al-Awlaki. Tuy nhiên đây thực sự là một cú đánh mạnh và o mạng khủng bố Al-Qaeda và tạo cảm giác Mử¹ và các đồng minh từ nay sẽ được an toà n hơn.
Việc Bin Laden bị tiêu diệt ngay gần các cơ sở quân sự quan trọng của Pakistan dẫn đến phửng đoán ông nà y nhận được sự hỗ trợ có hệ thống như lời cố vấn chống khủng bố của Nhà Trắng John Brennan. Nhưng Tổng thống Pakistan Asif Ali Zardari phủ nhận những lời bóng gió nà y với lời khẳng định Pakistan cũng ráo riết chống khủng bố như nước Mử¹ vì là nạn nhân hứng chịu hậu quả nặng nử nhất của vấn nạn nà y.
Đối với cá nhân Tổng thống Mử¹ Barack Obama, sự kiện tiêu diệt được Bin Laden giống như một món quà trong cuộc vận động tái tranh cử năm 2012 của ông. Đặc biệt sự kiện sẽ tác động lớn đến chính sách an ninh quốc gia của Mử¹ vì Osama bin Laden vốn có dấu ấn đậm nét trong chính sách an ninh của Washington suốt hà ng thập kỷ qua.