Đó là hình ảnh đẹp, thân thiện, như thể con người cộng sinh, gần gũi với bầy cá. Bà chủ nhà bảo, giờ cho ăn là lúc bà giao tiếp với cá, điều đó khiến bà thấy sảng khoái và bình yên. Tôi chợt nhớ truyện cổ tích “Tấm Cám”. Cô Tấm gọi cá bống lên ăn: “Bống bống bang bang, Lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta, Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người”. Tức thì cá ngoi lên. Đó là tín hiệu của lòng từ nhân, sự quan tâm chăm sóc. Cá bống đã sống với sự chăm sóc của một tấm lòng lương thiện. Nhìn vào cổ tích, con người rất cần dựa vào thiên nhiên và mối giao hòa ấy thật kỳ diệu.
Bây giờ cuộc sống có nhiều đổi thay. Ở ngoại thành Hà Nội, cảnh thiên nhiên hoang sơ bị thu hẹp dần thì phong trào nuôi cá cảnh càng trở nên phổ biến. Nhiều loại cá đắt tiền được nuôi trong những chiếc tủ kính lớn cầu kỳ, những ao hồ mini bắt mắt được xây dựng. Thực chất đó là thú giải trí, giúp cuộc sống con người trở nên sinh động, chứng tỏ lúc nào con người cũng cần sự gần gũi, giao hòa cùng thiên nhiên.
Mà thực tế ngoài kia, ở nhiều nơi, chuyện tàn phá thiên nhiên, gây bức bối cho môi trường vẫn diễn ra. Có những nơi tôi từng qua, cảm giác lạc giữa những hòn non bộ, những khối đá lớn vừa được “bốc” từ núi về. Lề đường la liệt đá, cuội chuẩn bị bán cho khách. Nhu cầu “mang thiên nhiên về nhà” đã có từ lâu và ngày nay dường như càng thịnh hành. Nhưng giờ nhiều người chơi quá đà, cách chơi cũng loạn, khai thác đá cũng loạn. Người ta đánh đồng chơi non bộ và chơi đá cảnh là một. Non bộ là mô phỏng lại thiên nhiên, qua sự tác động của bàn tay con người. Còn chơi đá cảnh là chọn lựa những khối đá có hình thù đẹp rồi để đặt lên những bệ lớn, thậm chí được lắp ghép rất cầu kỳ.
Trở lại với bầy cá Koi, chúng được sống trong những bàn tay chăm sóc để làm đẹp cho cuộc sống. Cách người ta quan tâm đến cá, tạo tín hiệu cho chúng như một thói quen gọi lên để cho ăn, khiến mỗi người lắng sâu hơn về thiên nhiên và sự gần gũi. Với thiên nhiên, cũng cần lắm sự lắng nghe và gửi tín hiệu của lòng từ nhân. Nhiều khi con người quên đi thiên nhiên thật, tự tạo ra những khu thiên nhiên giả để thụ hưởng riêng. Sao không gìn giữ những vẻ đẹp thật, thiên nhiên thật ở những ngôi làng bình yên, làng cổ ven đô? Tất nhiên, mang thiên nhiên thu nhỏ gần con người là đáng quý, nhưng càng quý hơn nếu giữ được vẻ đẹp tự nhiên rộng lớn cho đời.