Tương truyửn tấm bia đó là một đạo "bùa Cao Biửn" trấn yểm long mạch vùng Cửu Long của người Tà u để người Việt đời đời phụ thuộc.
Chùa Bồng Lai nằm sát mép kênh Vĩnh Tế, xã Vĩnh Tế thuộc thị xã Châu Đốc, An Giang còn có tên gọi khác là chùa Bà i Bà i, Bà Bà i hoặc chùa à”ng Đạo Lập. Ngôi chùa cổ ven biên giới nà y được ghi nhận là di tích lịch sử cách mạng thời kử³ chống Mử¹ của tỉnh An Giang.
Đây là một trong những địa chỉ giao liên đầu mối quan trọng của Thị ủy Châu Đốc và là nơi ẩn quân của các đơn vị bộ đội chủ lực trước năm 1975.
![]() |
Cô àšt và tấm Cao Biửn trấn phù bia |
Tương truyửn tấm bia đó là một đạo "bùa Cao Biửn" trấn yểm long mạch vùng Cửu Long của người Tà u để người Việt đời đời phụ thuộc.
Huyửn tích giải ếm phù bia
Tấm bia bằng đá sa thạch, cao khoảng 90 cm, ngang khoảng 40 cm. Giữa mặt bia có vẻ như đã từng có chữ nhưng bị đục xóa trắng. Cô àšt Diệu An - người giúp việc công quả thử phụng trong chùa Bồng Lai từ nhiửu năm nay khẳng định: "Cái bia ếm nà y có từ khi chùa mới lập cách nay hà ng thế kỷ.
Hà ng ngà y chúng tôi vẫn phải cắm nhang cúng bái để giữ trấn. Nguyên thủy tấm bia trấn phù nà y có chữ bùa nhưng đã bị sư Cố đục bử để giải ếm".
Sư Cố mà cô àšt nhắc đến là sư Lập - người tạo dựng ngôi chùa. Cô àšt còn cho biết thêm, tấm bia trấn phù nà y là một đạo bùa "Cao Biửn".
Rất nhiửu tà i liệu khảo cứu của các nhà nghiên cứu văn hóa tín ngườ¡ng như Nguyễn Văn Hầu, Trần Văn Quế, Huử³nh Minh đửu ghi nhận: Và o khoảng năm 1850, trong một lần cùng các vị đệ tử đi viếng Thủy Đà i sơn (Núi nước), Phật Thầy Tây An phát hiện dưới gốc cổ thụ có ẩn một tấm bia đá được chôn giấu từ thuở nà o, đất bồi lấp gần chìm hết.
Qua những nét chữ trên bia, Phật Thầy Tây An cho rằng đó là loại "Cao Biửn trấn phù bia" dùng để trấn yểm linh khí.
Theo lịch sử, Cao Biửn là một nhân vật có thật, tên chữ là Thiên Lý, sinh và o năm 821, mất năm 887. à”ng ta là một viên tướng của nhà Đường được giao chức Tiết Độ Sứ (Thái Thú) có nhiệm vụ cai quản Giao Châu (tên nước Việt cổ) từ năm 866 đến năm 875. Cao Biửn rất mê kinh dịch, lý số, phong thủy. Truyửn thuyết kể rằng, trong 9 năm đô hộ, Cao Biửn đã 3 lần dùng pháp thuật lập bia trấn yểm để "nhốt" linh khí, yểm tà i nước ta.
Với phù bia, Cao Biửn có tham vọng hùng cứ phương Nam là m vua một cõi. Nghe tin Cao Biửn có ý là m phản xưng vương, vua Đường chiêu dụ triệu hồi vử nước rồi giết chết và o năm 887. Theo các pháp sư, "Cao Biửn trấn phù bia" là một loại bùa trấn yểm linh mạch. Nơi bị trấn yểm sẽ không xuất hiện người tà i, cư dân sẽ thần phục người đứng ra trấn yểm.
![]() |
Chùa Bồng Lai bên dòng kênh Vĩnh Tế |
Thời kử³ nà y, ở phía Nam thuộc vử chúa Nguyễn, dư âm phong trà o Thiên địa hội phản Thanh phục Minh của thế hệ hậu sinh của Mạc Cửu vẫn còn hoạt động. Phong trà o Thiên địa hội có sử dụng nhiửu yếu tố tâm linh để quy tựu thà nh viên. Có lẽ, bức Cao Biửn trấn phù bia nà y được Thiên địa hội lập nên với ý đồ hùng cứ vùng đất núi non hiểm trở Thất Sơn.
Trong tà i liệu khảo cứu của giáo sư Nguyễn Văn Quế vử Bửu Sơn Kử³ Hương và trong các di tự của tín đồ cho biết, sau khi phát hiện ra bức Cao Biửn trấn phù bia, Phật Thầy Tây An đã sai ông Đạo Lập khai quật lên đục bử những chữ bùa rồi đem vử chùa Bồng Lai dùng phù chú "giam" trong cái miếu.
à”ng Đạo Lập dùng xích sắt có yểm phù "trói" chân đế, phần chìm dưới đất của tấm bia để đảo ngược tác dụng. Có nghĩa là vùng đất bị trấn yểm sẽ nảy sinh nhiửu nhân tà i. Đó là lý do, dù là bia trấn yểm nhưng các tín đồ vẫn phải hương khói hà ng ngà y.
Ngoà i ra, Phật Thầy Tây An còn sai Quản cơ Trần Văn Thà nh dùng cây rừng đẽo 5 trụ trấn phù đi cắm ở 5 điểm theo dịch đồ Ngũ long trấn phục bao bọc vùng đất Thất Sơn để là m ranh giới quy tụ dân lập là ng kháng chiến chống Pháp.
Những mẩu chuyện vử Cao Biửn trấn phù bia mang đầy mà u sắc huyửn bí hư ảo nhưng qua đó cũng thể hiện lòng yêu nước, mong muốn bảo vệ bử cõi chống các thế lực xâm lược của tiửn nhân.
Truyửn thuyết vử ông Đạo Lập
Theo quyển "Khảo cứu lịch sử giáo phái Bửu Sơn Kử³ Hương" của ông Trần Văn Quế - nguyên giảng sư lịch sử Trường đại học Vạn Hạnh và Đại học Văn khoa Sà i Gòn (trước năm 1975) thì ông Đạo Lập là 1 trong 12 vị đại đệ tử của Phật Thầy Tây An Đoà n Minh Huyên. 12 vị đại đệ tử nà y được tín đồ gọi là "Thập nhị hiửn thủ".
à”ng Đạo Lập có tên khai sinh là Phạm Thái Chung, nguyên quán ở Cồn Tiên, là ng Đa Phước, huyện An Phú, tỉnh An Giang (ngà y nay là xã Đa Phước). Là người lập nên chùa Bồng Lai nên dân địa phương gọi ông là Đạo Lập.
Lúc sinh thời, Phật Thầy Tây An đặt pháp danh cho ông là Sùng Đức Võ Tiên Sinh và thường gọi ông là Đức tiên sinh. Hiện nay, trong bà i vị thử ông tại chùa Bồng Lai lại ghi là "Bồng Lai La Hồng Tiên Sinh".
Không có tà i liệu nói ông được xếp hà ng thứ mấy trong "thập nhị hiửn thủ" nhưng chắc chắn ông là người được Phật Thầy Tây An cắt cử lập là ng Bà i Bà i từ khi khai sáng đạo.
![]() |
Bảng di tích lịch sử chùa Bồng Lai |
Cho đến tận bây giử, những tín đồ Bửu Sơn Kử³ Hương, Tứ à‚n Hiếu Nghĩa và Phật giáo Hòa Hảo vẫn tin rằng thuở sinh tiửn, ông Đạo Lập được Phật Thầy Tây An truyửn mật pháp thần thông, biết đi mây vử gió, dùng phù chú trị bệnh. à”ng Huử³nh Văn Thiện (đã qua đời) là người từng theo ông Đạo Lập sang núi Tà Lơn tu luyện đã từng kể cho con cháu nghe rất nhiửu chuyện vử tà i hô phong hoán vũ của ông Đạo Lập.
à”ng Hai - cháu nội ông Thiện, cư ngụ tại thị xã Châu Đốc cho biết: "Có lần ông nội tôi chứng kiến sư Cố (tức ông Đạo Lập) dùng thần chú điửu khiển chiếc tà u không người lái chạy lòng vòng trên sông. Có năm ông nội tôi và một người tên Ngạc theo sư Cố sang núi Tà Lơn tu luyện.
Một hôm, sư Cố có việc phải rời khửi cốc. Đêm đó, ông Ngạc bị trúng gió lăn ra chết bất đắc kử³ tử. à”ng nội tôi ôm xác bạn lo lắng suốt đêm. Giữa rừng hoang vu lấy đâu ra chiếu để tẩn liệm. Sáng sớm hôm sau, ông nội tôi ra bìa rừng ngóng trông thì thấy từ xa sư Cố xách gói đồ và chiếc chiếu. à”ng nội chưa kịp nói gì thì sư Cố bảo mấy thứ nà y dùng để tẩn liệm ông Ngạc".
Nữ sĩ Mộng Tuyết nhóm "Hà Tiên tứ tuyệt" (gồm: Mộng Tuyết và chồng là thi sĩ Đông Hồ, Lư Khê, Trúc Hà ) đã từng đưa ông Đạo Lập và o bút ký à”ng Đạo Lập quá hải: Từ trang 356 đến trang 358, bà kể vử một chuyến dùng thuyửn buồm vượt biển đi buôn của cha bà .
Trước khi ra khơi, ông có xin ông Đạo Lập 3 lá bùa hộ mạng. Khi ra đến cửa biển, chiếc thuyửn buồm bất ngử gặp một con kình ngư khổng lồ tấn công. Nhử ông Đạo Lập dùng phép, chiếc thuyửn vượt qua kình ngư vử đến đất liửn an toà n.
Người dân địa phương cho rằng, khi muốn qua sông, ông Đạo Lập chỉ cần đạp nón lá lướt sóng.
Do nuôi ý đồ lập là ng kháng chiến nên ông Đạo Lập trở thà nh nhân vật bị truy nã của thực dân Pháp. Để ẩn giấu tông tích của ông, các tín đồ không được phép sử dụng tà i liệu ghi chép. Vì vậy, không ai nhớ ông sinh năm nà o và mất năm nà o.
Các tín đồ chỉ nhớ ngà y giỗ của ông hà ng năm và o ngà y 29/9 (âm lịch). Theo di ngôn, khi ông qua đời, ngôi mộ được lập ở Vĩnh Ngươn, Châu Đốc nhưng không được đắp nấm. Ngà y nay, không ai còn biết chính xác vị trí ngôi mộ ở đâu.
Giải mã những hiện tượng kử³ bí xảy ra trước năm 1975
Và o những năm 1965 - 1972, chùa Bồng Lai được chính quyửn Nguyễn Văn Thiệu đặt trong vùng biệt khu số 44 (gồm Kiến Phong, Châu Đốc và một phần Kiên Giang). Thời điểm nà y ngôi chùa trở nên linh thiêng, nhiửu chuyện huyửn bí xảy ra khiến ít người dám bén mảng đến nhất là lực lượng thám báo của lính Việt Nam Cộng hòa (VNCH).
Lúc đó chưa có cầu treo, con kênh Vĩnh Tế cắt ngang khiến Bà i Bà i trở thà nh một ốc đảo tiếp giáp đất bạn Campuchia. Có lần viên Thiếu tá Chi khu Châu Đốc biệt phái một thám báo viên gan dạ nửa đêm giả là m dân câu vượt sông mò lên chùa Bồng Lai để tìm thông tin vử lực lượng cách mạng.
Không hiểu người thám báo nà y đã gặp chuyện gì mà sáng hôm sau người ta thấy ông ta đi lơ ngơ trong trạng thái tâm thần bất ổn, miệng cứ lảm nhảm mỗi một câu: "à”ng già râu dà i tha cho con". Sau đó, người nà y được đưa đi bệnh viện tâm thần điửu trị.
Lần khác, viên thiếu tá đích thân chỉ huy một trung đội biệt động được tăng viện vử Châu Đốc dùng tà u tuần duyên bất ngử vượt kênh Vĩnh Tế xông lên chùa để "bắt gọn ổ Việt Cộng". Khi xộc và o chùa, toán lính không thấy một bóng người. Một người lính đứng tiểu ngay góc chánh điện.
Bất ngử người lính nà y ngã lăn ra, co giật liên hồi. Mọi người xúm lại cấp cứu, bất ngử anh ta ngồi bật dậy rượt đuổi mọi người cắn đến đổ máu. Cuộc hà nh quân trở nên hỗn loạn, viên thiếu tá cho trói gô người lính điên rồi lui quân. Khi vử đến Châu Đốc, viên thiếu tá phải nhử một tín đồ Bửu Sơn Kử³ Hương có giữ một mẩu "ông thẻ" mà i ra bột hòa nước cho người lính uống mới hóa giải được.
Trong thời gian Nguyễn Văn Thiệu ứng cử tổng thống VNCH lần thứ 2 và o năm 1971, nhiửu người dân sống phía bử bên đây kênh Vĩnh Tế chứng kiến một hiện tượng lạ. Cứ hễ đêm vử là người ta thấy một cục lửa mà u xanh không phát tia cứ bay qua lại từ nóc chùa Bồng Lai đến một ngọn cây cổ thụ tới sáng.
Thấy hiện tượng lạ, mặc dù đó là vùng chính quyửn VNCH cấm lai vãng nhưng hà ng đêm người ta vẫn lén lút đi xem.
Nhiửu người dân địa phương sinh sống lâu năm ở vùng đất nà y có thể kể suốt năm không hết kho chuyện kử³ bí xảy ra quanh ngôi chùa cổ Bồng Lai. Họ tin tuyệt đối và o những chuyện huyửn bí đó.
Tuy nhiên, ông Ba Cư - một cựu chiến binh, 79 tuổi, hiện cư ngụ tại Lấp Vò, Đồng Tháp đã từng là bộ đội chủ lực ém quân tại chùa Bồng Lai khẳng định: "Tất cả những điửu kử³ bí đó đửu là sản phẩm của chúng tôi. Phải dùng xảo thuật như vậy để tụi lính ngụy, tụi Phượng hoà ng (gián điệp) không dám bén mảng tới nơi chúng tôi ém quân".
Dù những chuyện hiển linh không có thật nhưng di tích à”ng Thẻ, Cao Biửn trấn phù bia và những câu chuyện truyửn khẩu cũng là một di sản lịch sử chứng minh tinh thần yêu nước bất khuất của tiửn nhân