Quán quạ Phượng Trì

Minh Nhương| 30/08/2018 18:16

Ở phía bắc thị trấn Phùng, huyện Đan Phượng, Hà Nội có một ngôi quán cổ kính. Hiện nay mang chức năng của ngôi đình truyền thống. Đó là quán quạ Phượng Trì. Khuôn viên quán nằm trên một thế đất cao, như một bán đảo soi bóng xuống mặt nước trong xanh. Nơi đây là vực xoáy của dòng sông Đáy xưa nên không bao giờ cạn nước. Cảnh quan u tịch, sầm uất. Xưa kia nơi đây có nhiều cây gạo to, cao, cây đa xòe tán rộng, quạ và nhiều loài chim khác về làm tổ hàng đàn. Sáng sớm chúng bay đi kiếm ăn, chiều tối lại trở về t

Chuyện kể rằng: Trang Phượng Tường (nay là làng Phượng Trì) thuộc phủ Quốc Oai, trấn Sơn Tây, phong cảnh tươi đẹp, trên bến dưới thuyền, cư dân thuần hậu. Đầu trang có ngôi miếu nhỏ, biển đề bốn chữ "Thượng đẳng tối linh". Rồi một buổi chiều tà, mặt trời gác núi, bốn bề sông nước mênh mang, một chàng trai dáng hình tuấn tú, văn võ song toàn nhẹ nhàng bước vào trú nhờ trong miếu. Đến nửa đêm, trong cơn mộng đẹp, chàng nghe thấy tiếng vọng âm vang từ thượng điện, chàng nín thở lắng nghe:

"Bớ chàng trai họ Đào, nghe theo lời ta, hãy ở lại đất này. Trong đàn chim có con phượng đỏ, ngươi sẽ được dân chúng tin theo và tôn vinh vào sử sách muôn đời !"

Quán quạ Phượng Trì
Lầu vọng Quán
Chàng trai tỉnh dậy, biết là lời thần linh báo mộng, trong người thấy lâng lâng nhẹ nhõm, sức khỏe khác thường. Sáng ra, đã thấy các bậc bô lão và dân làng kéo ra đứng chật cửa miếu. Thì ra, đêm qua, nhân dân trong làng cũng đã được thần mộng báo có một "minh quân" trợ giúp đã đến với chúng dân. Người người mừng vui nghênh đón chàng trai như một vị cứu tinh. Từ đây, trang Phượng Tường có trường học, chàng trai là người thầy mẫu mực dạy trí, rèn đức cho nhân dân. Chàng còn khuyên bảo dân làng mở mang nông nghiệp, cấy trồng lúa nước, dệt lụa chăn tằm, nâng cao đời sống. Mọi người vô cùng biết ơn chàng, coi chàng như cha mẹ.

Năm 27 tuổi, chàng bí mật đến lập doanh trại luyện võ ở chân núi Thầy (Sài Sơn, Quốc Oai ngày nay) và tích trữ lương thực, chờ thời cơ giúp nước. Thi thoảng, chàng vẫn trở lại Phượng Tường thăm hỏi dân chúng, ôn luyện võ nghệ cho trai tráng trong làng. Lúc bấy giờ vận nước suy vong, cảnh loạn ly nổ ra liên tiếp, dân tình oán hận. Đến năm Quang Hưng thứ 14, Trịnh Tùng lĩnh đại quân thủy bộ mở cuộc tiến công lớn dẹp loạn. Quân sĩ đi đến đâu, cờ xí rợp trời, thuyền bè đầy sông. Tiếng trống điểm, chiêng khua vang xa ngàn dặm. Đến trấn Sơn Tây nghe tin có "ông Cây Đa" văn võ song toàn, đức trọng, dân tin, lại có lực lượng quân sĩ hùng mạnh. Trịnh Tùng be mời ông về triều yết kiến. Ông Cây Đa dẫn 3 ngàn quân từ trang Phượng Tường kéo về kinh đô yết kiến, triều đình mừng rỡ phong cho ông chức thủy đạo đại tướng quân, hợp sức với Trịnh Tùng dẫn quân đi phá giặc. Có tướng mạnh, quân hùng, nghĩa quân liên tiếp thắng trận ở An Sơn, Thạch Định, Thượng Hiệp, Hạ Hiệp... Thừa thắng, nghĩa quân truy quét giặc đến tận vùng Cổ Nhuế, Thăng Long, phóng hỏa tiễn đốt thành. Quân nhà Mạc đại bại. "Ông Cây Đa" tiếp tục đuổi tàn quân giặc đến tận sông Thiên Đức. Giặc tan, mặt sông phẳng lặng, thuyền không một lá. Bỗng thấy cây ngô đồng to lớn xuất hiện trên bờ sông, ông sai quân hạ xuống làm thuyền. Đột nhiên, đất trời nổi cơn bão tố, giữa mùa xuân mà sấm sét kinh hoàng, trận cuồng phong mù mịt, không biết ông đã hóa thân bay theo mây gió về trời, hay hòa nhập thác mưa về nơi thủy phủ. Một lát sau, trời quang mây tạnh. Lạ thay, cây ngô đồng trôi ra sông Cái (sông Hồng), rồi ngược dòng đến sông Hát (sông Đáy ngày nay) xuôi vào bến nước trang Phượng Tường, dừng đậu trước tòa miếu cổ... nơi "ông Cây Đa" đã từng luyện võ, dạy văn. Triều đình ban phong sắc chỉ cho "ông Cây Đa" làm phúc thần. Nhân dân trang Phượng Tường đón duệ hiệu, trùng tu miếu điện, thờ phụng cho đến ngày nay. Ngôi miếu còn có tên là Quán Phượng có chức năng như một ngôi đình làng.

Về kiến trúc nghệ thuật, trước cửa miếu được xây dựng một tòa ngũ môn, hai tầng bằng chất liệu vôi, gạch.. Những đề tài Long, Ly, Quy Phượng… Cỏ cây hoa lá được đắp vẽ rất công phu. Hàng ngày, mặt trời từ phía đông chiếu qua 5 ô cửa trên cao, tỏa ánh sáng về phía tây. Buổi chiều, ánh sáng phản chiếu trở lại qua các ô cửa ấy. Lên có câu đối cổ:

“Tủng tiếu Đan Sơn Hồng nhật cận
Tằng lăng Phượng Các, tử vân lung”

Nghĩa là: 

Đan Phượng đỏ luôn có mặt trời chiếu tỏa và mây lành che chở.

Nhờ vậy cảnh vật và con người nơi đây luôn phong quang và thịnh vượng. "Đất lành chim đậu" chính là đây. Di vật quý hiện còn lưu là bản thần phả và bản văn tế bằng chữ Hán, đôi nghê đá với nhiều họa tiết tinh xảo của nghệ thuật kiến trúc cổ đời Lê.

Ngày 12 tháng 2 âm lịch hằng năm, nhân dân làng Phượng Trì mở lễ hội tưởng nhớ công ơn của thành hoàng Đào Một. Lễ hội có đấu vật, rước kiệu, hát quan họ trên mặt hồ… để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp. Di tích được Nhà nước xếp hạng cấp tỉnh năm 2006. 
(0) Bình luận
  • Hà Nội - “dòng sông nghĩa tình” cuộn chảy
    Hà Nội - trái tim của đất nước, đã và đang lan tỏa thông điệp “vì cả nước, cùng cả nước” bởi Thủ đô sẵn sàng chia sẻ, hỗ trợ đồng bào lũ lụt miền Trung, Tây Nguyên với tất cả khả năng. Hành trình hỗ trợ đồng bào vùng lũ của Hà Nội không chỉ là sự chi viện vật chất đơn thuần, mà còn là bản giao hưởng xúc động về tình người, về trách nhiệm của Thủ đô đối với đồng bào trên mọi miền Tổ quốc.
  • Hà Nội tiếp tục hỗ trợ tỉnh Gia Lai 200 tỷ đồng khắc phục hậu quả mưa lũ
    Sau khi chi viện khẩn cấp 50 tỷ đồng cho tỉnh Gia Lai, Hà Nội tiếp tục hỗ trợ 200 tỷ đồng nhằm giúp người dân địa phương nhanh chóng ổn định cuộc sống.
  • MTTQ Việt Nam xã Thanh Oai kêu gọi nhân dân ủng hộ đồng bào miền Trung bị lũ lụt
    Ngày 24/11, Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Thanh Oai (TP. Hà Nội) đã có Thư ngỏ kêu gọi toàn thể nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, các tổ chức chính trị – xã hội và các nhà hảo tâm trên địa bàn xã Thanh Oai tham gia ủng hộ đồng bào chịu ảnh hưởng nặng nề do bão lũ gây ra.
  • Festival Thu Hà Nội 2025 thu hút hơn 5 vạn du khách, lan tỏa tinh thần tương thân tương ái với đồng bào vùng lũ
    Sau 3 ngày với không gian trải nghiệm đặc sắc, Festival Thu Hà Nội lần thứ 3 năm 2025 với chủ đề “Thu Hà Nội - Mùa thu ký ức” đã bế mạc tối 23/11. Sự kiện năm nay thu hút hơn 50.000 lượt du khách và đặc biệt, tại Lễ bế mạc, Ban tổ chức và các đơn vị đồng hành đã quyên góp ủng hộ đồng bào các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên bị ảnh hưởng bởi lũ lụt hơn 81 triệu đồng.
  • Bản lĩnh "người chỉ huy hình sự" nơi tuyến đầu giữ bình yên Thủ đô
    Đại tá Đặng Việt Quảng, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội là một trong những chỉ huy chủ chốt của lực lượng Công an Thủ đô, với gần 30 năm gắn bó tuyến đầu đấu tranh phòng chống tội phạm. Đại tá Đặng Việt Quảng đã chỉ đạo phá hàng loạt vụ án đặc biệt nghiêm trọng, được đánh giá là người chỉ huy bản lĩnh, trách nhiệm và giàu nhân văn. Vừa qua, Đại tá Đặng Việt Quảng vinh dự được trao danh hiệu “Công dân Thủ đô ưu tú”, ghi nhận những đóng góp xuất sắc cho sự bình yên và an ninh của Thủ đô.
  • Tổ chức cuộc thi hùng biện “Tuổi trẻ Thủ đô - Bản lĩnh, sáng tạo, hội nhập trong kỷ nguyên mới”
    Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội vừa ban hành kế hoạch tổ chức Cuộc thi hùng biện năm 2025 với chủ đề “Tuổi trẻ Thủ đô - Bản lĩnh, sáng tạo, hội nhập trong kỷ nguyên mới”. Cuộc thi dành cho thanh niên, sinh viên, học sinh đang học tập, làm việc, sinh sống tại các phường, xã, các trường đại học, cao đẳng, Trung học phổ thông, các câu lạc bộ… trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Hà Nội tăng mức chi để khuyến khích đội ngũ văn nghệ sỹ Thủ đô tiếp tục cống hiến, sáng tạo nghệ thuật
    Thực hiện khoản 5 và 6 Điều 21 của Luật Thủ đô 2024, tại kỳ họp thứ 28, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI đã thông qua Nghị quyết Quy định một số nội dung, mức chi trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật của thành phố Hà Nội. Nghị quyết sẽ tạo động lực để văn nghệ sỹ Thủ đô góp sức để phát triển văn hóa, nghệ thuật và công nghiệp văn hóa của Thủ đô Hà Nội trong kỷ nguyên vươn mình.
  • “Giấc cỏ” - nỗi niềm chung cõi nhân gian
    Nhắc đến Giang Đăng, nhiều người thường nghĩ ngay đến một giọng thơ tình giàu cảm xúc. Tôi cũng đôi lần nghe nhắc tên chị trong Câu lạc bộ Thơ Đất Việt hay bắt gặp trên pano Ngày thơ Nguyên tiêu. Nhưng chỉ đến khi cầm trên tay “Nhặt mùa” và “Gỡ từ ngực cỏ”, tôi mới nhận ra: vẻ đẹp của thơ Giang Đăng không chỉ nằm ở sự mượt mà của ngôn từ mà còn ở chiều sâu triết luận, ở tâm thế, cảm xúc và những trải nghiệm đa tầng trước đời sống.
  • Hà Nội - “dòng sông nghĩa tình” cuộn chảy
    Hà Nội - trái tim của đất nước, đã và đang lan tỏa thông điệp “vì cả nước, cùng cả nước” bởi Thủ đô sẵn sàng chia sẻ, hỗ trợ đồng bào lũ lụt miền Trung, Tây Nguyên với tất cả khả năng. Hành trình hỗ trợ đồng bào vùng lũ của Hà Nội không chỉ là sự chi viện vật chất đơn thuần, mà còn là bản giao hưởng xúc động về tình người, về trách nhiệm của Thủ đô đối với đồng bào trên mọi miền Tổ quốc.
  • Thành phố Hà Nội thông qua tổng số biên chế công chức hành chính năm 2026
    Tổng biên chế viên chức hưởng lương ngân sách nhà nước trong các cơ quan, đơn vị của thành phố Hà Nội năm 2026 gồm 117.555 biên chế, trong đó chỉ tiêu biên chế phân bổ 117.061 chỉ tiêu; chỉ tiêu biên chế dự phòng 494 chỉ tiêu.
  • Hội NCT phường Tây Hồ triển khai nhiệm vụ Đại hội lần thứ I và công tác mừng thọ 2026
    Ngày 28/11 tại Đảng ủy phường Tây Hồ, Ban Chấp hành lâm thời Hội Người cao tuổi phường tổ chức Hội nghị triển khai công tác chuẩn bị Đại hội đại biểu Hội Người cao tuổi phường Tây Hồ lần thứ nhất, đồng thời bàn kế hoạch cấp giấy chúc thọ và tổ chức lễ mừng thọ năm 2026.
Đừng bỏ lỡ
Quán quạ Phượng Trì
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO