Giải pháp nào để có được nhiều tác phẩm điện ảnh hay về Hà Nội - đó cũng là trăn trở mà nhiều đại biểu đã bày tỏ trong buổi tọa đàm “Hội Điện ảnh Hà Nội phấn đấu có nhiều tác phẩm hay về đề tài Hà Nội, người Hà Nội văn minh thanh lịch” vừa được Hội Điện ảnh Hà Nội tổ chức trung tuần tháng 6/2017.
Hà Nội – nguồn cảm hứng cho các nghệ sĩ
Lịch sử, văn hóa, đời sống của Hà Nội đương đại đã trở thành nguồn cảm hứng cho các thế hệ văn nghệ sĩ cả nước trong đó có các nghệ sĩ điện ảnh. Đã có biết bao thước phim về Hà Nội ghi dấu ấn trong lòng công chúng không chỉ bằng tài năng, sự sáng tạo của người nghệ sĩ mà bằng cả niềm trăn trở, ước vọng về một Thành phố đáng sống. Sẻ chia câu chuyện nghề, chuyện đời mà mình đã đi qua, nhà văn, nhà biên kịch Lưu Nghiệp Quỳnh cho thấy Hà Nội nơi ông sinh ra, lớn lên chính là nguồn cảm hứng để ông có được những đứa con tinh thần.
Từ những truyện ngắn về tuổi thơ đầy mộng mơ của những đứa trẻ lớn lên trong Hà Nội cho tới các kịch bản phim (“Cách sống”, “Hàng xóm”, “Truyện ở Công ty Thu vào”, “Ở làng quê xa”, “Đóa hồng cho em”, “Ảo ảnh tình yêu”...) nói về người Hà Nội trong giai đoạn mới, một cuộc đấu tranh gian khổ để trưởng thành và lớn lên trong một thế giới tốt đẹp hơn.
Một cảnh trong phim “Người Hà Nội”
Theo đạo diễn Nguyễn Xuân Thành, thanh lịch văn minh chính là bản sắc đặc trưng của người dân Hà Nội. Nó hiện hữu trong cách ăn mặc, ăn ở, ăn làm, ăn chơi, ăn học, ăn uống, ăn nói cho đến giữ gìn nếp nhà, phép lịch sự, thân thiện, trung thực... Ông mong mỏi những người dân Hà Nội, dù là con cháu người Hà Nội gốc hoặc tứ xứ hội tụ về, hãy tự giác, tự nguyện tìm hiểu, học hỏi, rèn luyện để trở thành người Hà Nội mang phong cách sống của người Hà Nội, cho xứng đáng với truyền thống anh hùng, tài hoa, văn minh, thanh lịch của ông cha ta xưa và nay.
Có lẽ, không phải ngẫu nhiên mà Hội Điện ảnh Hà Nội lại phát động đợt vận động sáng tác với chủ đề “Hưởng ứng Chương trình 04 của Thành ủy Hà Nội, phấn đấu có nhiều tác phẩm về Hà Nội - con người Hà Nội thanh lịch, văn minh”. Như chia sẻ của đạo diễn, nhà quay phim Đan Thiết Thụ, Chủ tịch Hội Điện ảnh Hà Nội, thì đề tài Hà Nội đã trở thành “máu thịt” của nhiều văn nghệ sĩ Thủ đô, là niềm trăn trở mà những người làm điện ảnh Hà Nội rất muốn thể hiện, song không phải dễ dàng đi được tới đích, bởi rất nhiều các kịch bản phim về Hà Nội vẫn đang nằm trên giấy.
Thêm nữa, sự chuyển mình của Hà Nội đương đại đã khiến các giá trị không ngừng bổ sung, thay thế nhau. Chính điều này đòi hỏi các văn nghệ sĩ Hà Nội cần có sự dấn thân hơn nữa để góp tiếng nói xây dựng Thành phố, góp phần xây dựng người Hà Nội văn minh, thanh lịch. “Điện ảnh rất gần cuộc sống, và chúng tôi mong rằng cuộc vận động hưởng ứng chương trình 04 của Thành ủy Hà Nội của Hội Điện ảnh Hà Nội lần này sẽ là một gợi ý để các hội viên có nhiều tác phẩm hay về đề tài Hà Nội, người Hà Nội văn minh, thanh lịch”- ông Thụ bày tỏ.
Cú hích nào cho những thước phim
Sản xuất được nhiều bộ phim chất lượng về đề tài Hà Nội, người Hà Nội văn minh, thanh lịch là một cách hưởng ứng thiết thực và hiệu quả chương trình 04 của Thành ủy Hà Nội của Hội Điện ảnh Hà Nội. Tuy nhiên làm thế nào để có các kịch bản phim, bộ phim chất lượng về Hà Nội, đó là băn khoăn của nhiều đại biểu tham gia tọa đàm. Nhà biên kịch Nguyễn Trung Hậu khẳng định: “Điện ảnh, sân khấu, hay văn học cùng có chung đối tượng phản ánh là con người, có chung chức năng giáo dục, nhận thức, thẩm mỹ; có chung nhiệm vụ là vun đắp tâm hồn con người sao cho hòa nhập với môi trường văn hóa lành mạnh, tiến bộ”.
Dõi theo cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa điện ảnh, sân khấu với các loại hình nghệ thuật khác như âm nhạc, truyền hình, ông Hậu cho rằng: “Điện ảnh phải cố gắng lấy lại vị thế của mình bằng khâu kịch bản. Hãy đầu tư công sức, trí tuệ, thời gian vào đề tài con người Hà Nội để góp phần vào việc thực hiện công cuộc xây dựng nhân cách phù hợp với thời đại mới, mang đậm dáng vóc công dân của Thủ đô hòa bình và anh hùng".
Một cảnh trong phim “Hà Nội 12 ngày đêm”
Là một nhà văn, nhà biên kịch, lại là một người con của Hà Nội, đất Thăng Long - Kẻ Chợ, nhà văn Mai Vũ gợi ý: “Đài phát thanh, truyền hình nên có hẳn những chuyên mục dành nói về mảnh đất ngàn năm văn hiến, nói chuyện ngày xưa để mà tự hào, chuyện ngày nay để mà sửa mình. Cần làm nhiều phim nói về đời sống người dân Hà Nội để định hướng người Hà Nội trong nỗ lực vươn lên, tự chuyển hóa sao cho xứng và là người dân Thủ đô ngàn năm văn vật”.
Nhà biên kịch Vũ Kim Dũng cho rằng Thành phố nên đặt hàng Hãng phim Sao Khuê sản xuất những bộ phim truyện, phim tài liệu, phim hoạt hình, phim truyền hình dài tập về Thủ đô ngàn năm văn hiến và con người Hà Nội đồng thời tổ chức chiếu thường xuyên các phim mới sản xuất của Hãng phim Sao Khuê tại các rạp và trên truyền hình Hà Nội, Truyền hình trung ương cùng với việc phát hành rộng rãi các băng đĩa về các phim này.
Theo nhà báo Nguyễn Thiên Việt để xây dựng một lối sống của người Hà Nội thanh lịch, văn minh, phát triển toàn diện, theo kế hoạch 04 của Thành ủy Hà Nội thì Điện ảnh Hà Nội cần xây dựng một chiến lược. Chiến lược này sẽ định hướng cho người Hà Nội về một lối ứng xử, giao tiếp, lòng tự hào tôn vinh văn hóa dân tộc, tinh thần yêu nước và lý tưởng cách mạng để đi vào lòng người và tác động lên quần chúng thì văn học nghệ thuật nói chung và điện ảnh nói riêng có rất nhiều thuận lợi đặc biệt điện ảnh với ngôn ngữ là một công cụ rất hữu hiệu để truyền thụ cảm hứng, truyền thụ những tiêu chí về văn hóa, phủ định và phê phán những ngoại lai, dị hợm, phi nhân bản. Và một trách nhiệm không kém phần quan trọng của điện ảnh Hà Nội đó chính là gạn đục khơi trong và phát huy lối sống văn hóa Hà Nội cho thế hệ trẻ.
“Cuộc vận động sáng tác hưởng ứng chương trình 04 của Thành ủy Hà Nội là một hoạt động thiết thực của Hội Điện ảnh Hà Nội nhằm tìm kiếm, xây dựng các kịch bản phim tài liệu, phim tư liệu, phim truyện về vẻ đẹp, sự thanh lịch của tập quán cuộc sống, con người Hà Nội. Đây là một đề tài rộng, phong phú, đòi hỏi các tác giả cần được thể hiện với thi pháp mới, sáng tạo, hiện đại.” - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Điện ảnh Hà Nội Thái Kế Toại nhấn mạnh.
.jpg "Trưng bày chuyên đề “Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ - Bản hùng ca thời đại Hồ Chí Minh”")
.jpg "Tưởng nhớ Hoàng Nhuận Cầm: Những câu thơ viết đợi mặt trời")
.jpg "Phát động cuộc thi ý tưởng quy hoạch khu bãi nổi giữa, bãi ven sông Hồng")
