Núi Nùng Danh sơn chính khí đất Thăng Long

Chính phủ| 26/07/2010 10:21

(NHN) Núi Nùng - sông Tô, những địa danh nổi tiếng của kinh thà nh Thăng Long, nơi được tôn là  "Nùng sơn chính khí", "Tô Lịch giang thần. Tuy nhiên núi Nùng nằm ở vùng đất nà o trên kinh thà nh là  vấn đử có những cách lý giải khác nhau.

Hẳn rất nhiửu người đã nghe đến địa danh núi Nùng, vốn được nhắc nhiửu trong các áng thơ văn cổ  nhưng không phải ai cũng biết rõ vử ngọn núi nà y. Nhiửu người cho rằng núi Nùng chính là  gò đất cao trong Công viên Bách Thảo; người lại cho rằng núi Nùng là  núi Voi trên đường Hoà ng Hoa Thám... Và  xung quanh câu chuyện nà y, kiến giải núi Nùng là  nửn điện Kính Thiên được nhiửu người đồng tình qua những cứ liệu lịch sử­.

1- Núi Nùng không phải núi Sưa

Trước đây, các nhà  nghiên cứu Trần Huy Bá và  Hoà ng Аạo Thuý đửu cho rằng núi Nùng chính là  gò đất cao (thực ra đây là  núi Sưa) nay vẫn còn hiện hữu trong công viên Bách Thảo. Không ít người cũng có phửng đoán như các cụ Trần Huy Bá và  Hoà ng Аạo Thuý.

Giải thích cho phửng đoán của mình, những người nà y dựa và o cao độ của gò đất và  chi tiết người Pháp đã từng tìm thấy những phần cột đá chạm hình rồng cuốn bị vứt lăn lóc trong khu vực Bách Thảo thời thuộc Pháp.Tuy nhiên, đã có nhiửu nhà  khoa học phản biện vử giả thuyết núi Nùng nằm trong công viên Bách Thảo.

Các ý kiến phản biện cho rằng, những phần cột đá được tìm thấy trong vườn Bách Thảo không phải là  những dấu tích cố định để có thể dùng là m toạ độ xác minh vị trí núi Nùng.

Trên đỉnh ngọn núi nà y còn có một ngôi đửn nhử thử Hắc đế. Tấm biển trên ngôi đửn ghi dòng chữ: Sưa sơn lăng miếu,  tức là  ngôi miếu trên núi Sưa. Sưa là  một loà i cây gỗ quý, trước đây mọc thà nh rừng trên ngọn núi nà y, vì thế mới có tên gọi là  núi Sưa.

2- Núi Nùng cũng không phải là  núi Voi

Lại có ý kiến khác cho rằng, núi Nùng chính là  núi Voi trên đường Hoà ng Hoa Thám, bởi đây là  nơi cao nhất Hà  Nội.Những người ủng hộ giả thuyết nà y còn dẫn câu thơ của Vua Thà nh Thái viết vử núi Nùng: Nùng lĩnh phù vân kim cổ sắc (tạm dịch là  Mây trên núi Nùng mang mà u kim cổ). Họ cho rằng, núi có mây phải là  núi cao.

Sau khi xuất hiện giả thuyết nà y, nhiửu nhà  sử­ học cũng lên tiếng cho rằng: Núi Nùng không thể là  núi Voi.Những ý kiến phản biện dẫn còn ra nhiửu câu nói cổ, như: Cao nhất xích vi sơn nghĩa là  cao một thước cũng là  núi, hay Sơn bất tại cao, hữu thần tắc linh nghĩa là  núi thiêng không bởi cao mà  có thần trên đó là  thiêng.

Núi Nùng Danh sơn chính khí đất Thăng Long

Nửn điện Kính Thiên với đôi rồng đá phía trước chính là  núi Nùng xưa. Ảnh: SGGP

Tuy nhiên, dẫn một câu thơ cũ để là m cứ liệu lịch sử­ e không hợp. Thơ văn, đặc biệt là  thơ văn cổ, thường có tính ước lệ, ngoa dụ.Nhưng điửu hiển nhiên mà  ai cũng thấy là  và o năm 1902, thời điểm Vua Thà nh Thái là m câu thơ trên, núi Voi có cao thì cũng không thể đến mức có mây vửn trên núi. Bởi mới trải hơn 100 năm, Hà  Nội không thể được bồi đắp nhanh đến mức gần như san bằng ngọn núi chạm tới mây nà y!

3- Núi Nùng là  nửn điện Kính Thiên

Trong các kiến giải vử vị trí của núi Nùng đa số các nhà  sử­ học đửu thống nhất, núi Nùng chính là  nửn điện Kính Thiên còn dấu tích cho đến ngà y nay.

Giả thuyết nà y được nhiửu người đồng tình bởi có nhiửu dẫn chứng thuyết phục.Nhà  sử­ học Phan Huy Chú viết trong Hoà ng Việt Dư địa chí (quyển 1) như sau: Núi Nùng ở giữa thà nh. Triửu Lý định đô lấy núi là m đà i chính điện, đến thời Lê là  điện Kính Thiên, nay (triửu Nguyễn - PV) là  điện phía trước hoà ng cung. Xưa truyửn rằng giữa núi có một lỗ hổng là  nơi thông hơi của hồ ao và  núi, nên gọi là  Long Аỗ (rốn rồng).

Sách Аại Nam Nhất thống chí (tập II) của nhà  Nguyễn cũng chép rằng: Núi Nùng ở trong thà nh, có tên nữa là  núi Long Аỗ. Lý Thái Tổ đóng kinh đô, dựng chính điện ở trên núi, đời Lê gọi là  điện Kính Thiên, bản triửu (Nguyễn) đặt là m hà nh cung, vẫn gọi theo tên cũ, năm Thiệu Trị thứ ba, đổi gọi là  điện Long Thiên, điện Аình ở núi Nùng, có xây bệ cao chín bậc, tả hữu có hai con rồng, dà i hơn một trượng, chế từ đời Lý.

Nhà  Sử­ học Trần Quốc Vượng còn đưa ra dẫn chứng thuyết phục khác: Trên mảnh vỡ tấm bia được dựng từ thời Minh Mạng tại chùa Am (nay thuộc Cử­a Bắc, Hà  Nội) còn ghi rõ: Chùa nà y được xây dựng ngay sau núi Nùng, phía Bắc trông ra hồ cổ Mã Cảnh (hồ nà y được thể hiện rõ trong bản đồ Hà  Nội niên hiệu Tự Аức, 1873).Từ dẫn chứng nà y kết hợp với tấm bản đồ Hà  Nội năm 1873, Giáo sư Trần Quốc Vượng khẳng định, núi Nùng chính là  nửn điện Kính Thiên hiện còn trong khu thà nh cổ Hà  Nội.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Sơn, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Khu di tích Cổ Loa “ Thà nh cổ Hà  Nội, cũng đồng tình với ý kiến núi Nùng chính là  nơi đặt điện Kính Thiên, còn được gọi là  điện Thiên An, điện Cà n Nguyên thời Lý, Trần.à”ng Sơn cho rằng, các giả thuyết núi Nùng nằm trong công viên Bách Thảo hay là  núi Voi trên đường Hoà ng Hoa Thám đửu bị nhầm lẫn. Bảo núi Nùng là  nửn điện Kính Thiên quá thấp thì không đúng.

 Trải qua hà ng ngà n năm, vùng Hà  Nội đã được bồi đắp thêm nhiửu nên độ cao của núi Nùng không như xưa. Hơn nữa, để xây dựng cung điện trên đó, người ta cũng đã phải bạt bớt ngọn núi cho bằng phẳng, ông Sơn nói.Như vậy, căn cứ và o sử­ liệu và  các dẫn chứng của các nhà  khoa học, có thể khẳng định, núi Nùng chính là  nửn điện Kính Thiên “ nơi còn lưu giữ đôi rồng đá tuyệt tác “ trong khu thà nh cổ Hà  Nội.Аây cũng chính là  nơi thiết triửu của các thời Lý, Trần, Lê, tức là  nơi trung tâm của Hoà ng thà nh Thăng Long.

(0) Bình luận
  • Phường Sơn Tây khen thưởng nhiều tập thể, cá nhân dịp kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống MTTQ Việt Nam
    Chiều 13/11, Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Sơn Tây (TP. Hà Nội) long trọng tổ chức Hội nghị gặp mặt kỷ niệm 95 năm ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (18/11/1930 – 18/11/2025) nhằm ôn lại chặng đường vẻ vang của Mặt trận, tri ân những đóng góp to lớn của các thế hệ. Đồng thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích tiêu biểu trong Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” năm 2025 trên địa bàn.
  • Hà Nội tặng danh hiệu “Người tốt, việc tốt” cho 3 cá nhân
    UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 5498/QĐ-UBND về việc tặng danh hiệu “Người tốt, việc tốt”.
  • Xã Thượng Phúc đẩy mạnh kiểm tra hoạt động dịch vụ văn hóa, du lịch
    Nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động dịch vụ văn hóa, du lịch, thể thao, thông tin và tuyên truyền trên địa bàn, UBND xã Thượng Phúc (TP. Hà Nội) sẽ đẩy mạnh công tác kiểm tra về các nội dung này trong quý IV năm 2025.
  • "Festival Thăng Long - Hà Nội 2025": Hành trình kết nối di sản, lan tỏa tinh hoa ngàn năm
    Tối ngày 7/11, tại không gian linh thiêng của Hoàng Thành Thăng Long, Lễ Khai mạc Festival Thăng Long - Hà Nội lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề "Di sản - Kết nối - Thời đại" đã chính thức diễn ra. Đây là sự kiện văn hóa, nghệ thuật quy mô lớn do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức, dưới sự chỉ đạo của Thành phố Hà Nội.
  • Áo dài Hà Nội – Tỏa sáng tinh hoa di sản
    Lễ khai mạc Lễ hội Áo dài Du lịch 2025 đã diễn ra tối 6/11 tại Bảo tàng Hà Nội, mở đầu cho chuỗi hoạt động tôn vinh vẻ đẹp áo dài Việt và quảng bá hình ảnh du lịch Thủ đô.
  • Hà Nội lan tỏa phong trào thôn, tổ dân phố văn hóa tiêu biểu
    Phát biểu khai mạc Sơ khảo Liên hoan Thôn, Tổ dân phố văn hóa tiêu biểu Thành phố Hà Nội năm 2025, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Phạm Xuân Tài, nhấn mạnh: “Liên hoan không chỉ là dịp để biểu dương, tôn vinh những tập thể tiêu biểu trong phong trào, mà còn là một nhịp cầu nối để phong trào tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ và bền vững trong bối cảnh thực hiện mô hình chính quyền đô thị hai cấp”.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Cơ hội thưởng lãm bộ sưu tập đánh dấu hành trình 100 năm mỹ thuật hiện đại
    Nhân kỷ niệm 100 năm Trường Mỹ thuật Đông Dương - Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, nhà trường phối hợp với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức triển lãm “100 năm Mỹ thuật hiện đại - Sưu tập Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam”. Triển lãm diễn ra từ ngày 14 đến 22/11/2025 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (số 66 Nguyễn Thái Học, Hà Nội).
  • Mở rộng cánh cửa bước vào thế giới thi ca uyên bác của Nguyễn Du
    Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật vừa giới thiệu đến công chúng bộ 5 ấn bản “Truyện Kiều” quý giá, gồm: “Kim, Vân, Kiều truyện”; “Truyện Thúy Kiều” (Đoạn trường tân thanh); “Kim Vân Kiều chú thích”; “Kiều truyện dẫn giải” và “Truyện Kiều” (Đoạn trường tân thanh). 5 ấn bản được tuyển chọn, xuất bản lần này không chỉ là kết tinh lao động khoa học của những học giả uyên thâm mà còn là hành trình bảo tồn và lan tỏa giá trị của một kiệt tác thi ca.
  • Ra mắt hồi ký “Cậu bé ở hang và Hoa Học Trò” của nhà báo Nguyễn Như Mai
    Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt bạn đọc cuốn hồi ký “Cậu bé ở hang và Hoa Học Trò” của nhà báo, nhà văn Nguyễn Như Mai.
  • Tây Hồ: Đối thoại trực tiếp giữa lãnh đạo cấp ủy, chính quyền với Nhân dân
    Sáng 14/11, phường Tây Hồ tổ chức Hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và đại diện Nhân dân trên địa bàn. Đây là hoạt động thường niên nhằm lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân và kịp thời tháo gỡ những vấn đề phát sinh ở cơ sở.
  • Đồng chí Nguyễn Văn Thắng giữ chức Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hà Nội
    Ngày 14/11, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị Công bố Quyết định chỉ định, bổ sung Ủy viên Ban Chấp hành, Ủy viên Ban Thường vụ và chức danh Chủ tịch LĐLĐ Thành phố nhiệm kỳ 2023 - 2028 đối với đồng chí Nguyễn Văn Thắng - Thành ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân phường Chương Mỹ.
Đừng bỏ lỡ
Núi Nùng Danh sơn chính khí đất Thăng Long
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO