Những chiếc Trống đồng, trống gỗ, trống mặt da, trống quân, tiếng chiêng, cồng... của bộ gõ, rộn rã tưng bừng sức sống ngà n năm. Những nhạc khí thổi hơi tiêu biểu là các loại Sáo, sáo ngang, sáo dọc, sáo diửu vi vút trên đồng quê, rừng núi những chiửu hè. Bộ nhạc khí kéo dây cung với cây đà n nhị, đà n hồ độc đáo... Những nhạc cụ thân thương ấy, cất lên tiếng tơ, tiếng trúc, tiếng lòng Việt
Nhạc cụ truyửn thống thân thiết gần gũi, đôi khi bị ta bử quên giữa nhịp sống hiện đại, xô đẩy, gấp gáp. Bỗng một đêm, nó đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu sống dậy, thà nh một dà n nhạc lớn, rung lên tiếng nói tâm tình sâu thẳm, ý nhị, phong phú, thức tỉnh hồn Việt. Khoa Nhạc cụ truyửn thống - nhạc Việt Hà Nội năm mươi năm lặng thầm nghiên cứu và giảng dạy, giữ gìn, phát huy kho tà ng âm nhạc quí báu của ông cha, lần đầu tiên, tại Nhà hát lớn Hà Nội, đã trình diễn một chương trình hòa nhạc độc tấu và hòa tấu nhạc cụ truyửn thống chọn lọc, hoà nh tráng, đi từ dân gian đến bác học, gây ấn tượng sâu sắc. Đêm hội hòa tấu nhạc cụ dân tộc, là minh chứng hùng hồn rằng các cây đà n dân tộc đã có một vị trí xứng đáng trong đời sống âm nhạc.
Mà n biểu diễn nhạc cụ dân tộc
Chương trình độc tấu và hòa tấu nhạc cụ truyửn thống được cấu trúc theo một hệ thống chặt chẽ, đầy đủ, phong phú và thoáng mở... Hòa tấu nhạc cung đình Huế; Hòa tấu nhạc thính phòng Huế đưa thính giả trở vử triửu Nguyễn và Huế đẹp Huế thơ, sông Hương núi Ngự, con người mộng mơ. Độc tấu sáo trúc điệu Lý Hoà i Nam do nghệ sĩ Bùi Công Thơm lại đưa ta vử đồng bằng Bắc Bộ lúa xanh tận chân trời, cánh cò bay lả bay la. Hòa tấu nhạc chèo xẩm xoan, hử mồi...gợi nhớ giọng hát xẩm những đêm Kinh kử³- Kẻ chợ và Chú hử hoạn của Tà o Mạt trong vở chèo Bà i ca giữ nước, là m chao đảo cung đình. Những cây đà n trong bộ dây: đà n Tranh, đà n Nguyệt, đà n Nhị, đà n Bầu, đà n Tử³ Bà thi nhau độc tấu, khoe sắc, tửa âm thanh kử³ diệu của mình và hiện hữu tà i năng của những người biểu diễn.
Tiếng đà n bầu của nghệ sĩ Nguyễn Tiến Giáp chưa đến tuổi mười lăm, từng đoạt giải nhất nhiửu kử³ thi đà n và hát dân ca vang lên du dương, trầm bổng và trẻ trung, diễn tả được mọi cung bậc tình cảm của con người Việt Nam hiện đại. Đà n Tranh mười sáu dây (Thập Lục) Minh Trang biểu diễn, hiển hiện bức tranh tố nữ với cây đà n, duyên dáng, cao sang, gợi nhớ vua Lê Thánh Tông đã dùng đà n Tranh- Thập ngũ huyửn cầm trong ban đồng văn nhã nhạc, sau nà y rất thịnh hà nh ở triửu Nguyễn là nhạc huyửn hay huyửn nhạc.
Đà n tranh đứng thứ ba trong bộ tam tuyệt của dà n nhạc tà i tử, nhiửu dây, hình dáng dà i, nhô lên hình vòng cung, phát âm thanh đanh tiếng, khi hết một đoạn thường lặp lại một nốt hò líu, xà ng xang, xử xê... Đà n tranh trong bản nhạc Bình minh trên rẻo cao của Phương Bảo, Minh Trang biểu diễn, âm thanh nhẹ nhà ng, vui trong trẻo, hòa lòng người với thiên nhiên tinh khiết. Đà n nhị còn gọi là đà n cò, hiện ra như một cổ vật gia bảo bởi nó có từ lâu, gần gũi đời thường, trong dà n nhạc phường bát âm, ngũ âm, nhã nhạc, chầu văn, sắc bùa, cải lương, dân ca... anh nông dân xưa cũng có nó trong tay.
Đêm hội hòa tấu dà n nhạc dân tộc, nó được vử Nhà hát lớn Kể chuyện ngà y mùa (Nhạc Thao Giang- Nguyễn Thà nh Nhân biểu diễn) là m cho thính giả ngỡ ngà ng, nghe như lảnh lót tiếng con cò lặn lội bử sông... Ba cây đà n bầu, đà n nguyệt, đà n tranh hòa tấu, mỗi cây đà n một âm thanh riêng biệt, hòa cùng dà n nhạc vang lên giai điệu của những vùng thiên nhiên, văn hóa khác nhau của các dân tộc Việt: Nam Bộ với cải lương, vọng cổ; Tây Nguyên với đà n t'rưng; văn hóa Đông Sơn với trống đồng...
Bản Hòa tấu dà n nhạc nhạc cụ truyửn thống, mang tên Tiếng vọng (âm nhạc Hồ Hoà i Anh) với bốn cây đà n tử³ bà , kèn bầu, tiêu, đà n bầu do NSND Mai Phương, Ngọc Anh, Hoà ng Anh, Quang Hưng độc tấu, vang vọng không gian những tiếng tơ lòng buồn vui, yêu thương, hoà i nhớ, ước mơ, khát vọng... của người Việt Nam thế kỷ XXI. Những cây đà n truyửn thống tụ vử Đêm hội hòa tấu dà n nhạc dân tộc, cùng nhau cất tiếng du dương, thánh thót, bổng trầm, réo rắt, rộn rà ng, sâu lắng, lặng thầm... theo tay người nhạc trưởng tà i năng. Thính giả ngạc nhiên trước tiếng kèn bầu (một trong tám nhạc cụ phường bát âm hiếu) giử đây mạnh mẽ, trong trẻo, trẻ tươi, khửe khắn, cất cao trong dà n nhạc cổ, như chà o đón, mời bạn bè bốn phương. Bản hòa tấu vang Tiếng vọng non sông, gọi cộng đồng Việt Nam đứng lên trong tư thế hội nhập, nhưng không đánh mất bản lĩnh, tâm trí, mảnh hồn... đích thực Việt Nam.
Biểu diễn đà n T'rưng
NSND Nguyễn Thanh Tâm, trưởng khoa Nhạc cụ truyửn thống và là người chỉ đạo nghệ thuật, khiêm nhường nói: Thà nh công nà y là của tập thể giảng viên, học sinh, sinh viên của khoa, kế tiếp nhau nhiửu thế hệ, trong nửa thế kỷ học tập, nghiên cứu, sáng tác, giảng dạy và truyửn tình yêu âm nhạc dân tộc. Tuy nhiên, chúng tôi gặp không ít khó khăn.
Từ kinh phí luyện tập, nghiên cứu, sáng tạo đến các cuộc biểu diễn ra công chúng. Hình như người ngoại quốc lại mê âm nhạc dân tộc Việt Nam hơn. Song chúng tôi muốn gửi thông điệp rằng âm nhạc dân tộc Việt
