Nhà văn Lê Phương - tác giả kịch bản phim "Biệt động Sài Gòn" qua đời

kinhtedothi| 16/05/2022 11:26

Nhà văn, nhà biên kịch của những bộ phim điện ảnh và truyền hình nổi tiếng như “Biệt động Sài Gòn”, “Nơi gặp gỡ của tình yêu”, “Giọt nước mắt giữa hai thế kỷ” - Lê Phương đã ra đi vào tối 14/5 vì tuổi cao sức yếu. Ông hưởng thọ 89 tuổi.

Nhà văn, nhà biên kịch Lê Phương sinh năm 1933 với tên gọi lúc khai sinh là Nguyễn Văn Tiến, tại làng Thiết Úng thôn Vân Hà huyện Đông Anh, TP Hà Nội.
Nhà văn Lê Phương. Ảnh: Phương Chinh.
Nhà văn Lê Phương. Ảnh: Phương Chinh.

Mồ côi cha từ khi mới 2 tháng tuổi trong bụng mẹ, 3 tuổi mẹ đi bước nữa… Nguyễn Văn Tiến lớn lên trong sự đùm bọc vừa ân cần vừa nghiêm khắc của đại gia đình, họ hàng… Nhưng có lẽ dù được chăm sóc ân cần yêu thương đến mấy, thì cái nỗi buồn bẩm sinh của sự cô đơn đã dường như thấm đẫm và lặn vào tiềm thức của ông, khiến cho ông dù có vẻ ngoài khá lãng tử và mạnh mẽ lại dễ dàng rơi nước mắt vì một tiếng ru hời.

Cũng có lẽ vì thế, ông đã chọn con đường văn chương là sự nghiệp chính của đời mình dù trước đó từng nhập ngũ từ năm 16 tuổi, 20 tuổi tham gia đơn vị khảo sát chuẩn bị chiến trường cho Chiến dịch Điện Biên Phủ, rồi 23 tuổi lại hoạt động trong vai trò một chiến sĩ đặc tình thuộc Cục Bảo vệ chính trị Bộ Quốc phòng… thực hiện nhiệm vụ thâm nhập sâu vào giới chủ Hoa kiều ở Hải Phòng.

Ngay khi đã hoàn thành nhiệm vụ phát hiện, giải mã những hoạt động của tổ chức phản động dưới vỏ bọc của một số doanh nhân Hoa Kiều… Nguyễn Văn Tiến, lúc này đã lấy bí danh Lê Phương, lập tức rời quân ngũ để về với bút nghiên, từng manh nha từ khi ông mới 20 tuổi với truyện ký Thử lửa viết về chính công việc mà ông đảm nhận: chỉhuy đội Thanh niên xung phong (tên gọi của lực lượng TNXP thời điểm 1953) làm nhiệm vụ mở đường lên Điện Biên, để rồi khi chiến dịch Điện Biên kết thúc, thì niềm yêu thích chữ nghĩa đã phải tạm dẹp sang một bên cho những nhiệm vụ cấp bách do tổ chức phân công.

Năm 1960, ông trở thành nhà báo rồi nhà văn chuyên viết về công nhân. Lê Phương viết tiểu thuyết "Bất khuất" – cuốn tiểu thuyết đầu tiên về vùng mỏ. Với tiểu thuyết đầu tay này, những hoạt động rất nhiều chất phiêu lưu bí ẩn của các chiến sĩ cách mạng hoạt động trong phong trào công nhân đã được mô tả cực kỳ hấp dẫn, giàu chất điện ảnh đến ngạc nhiên với những tình huống kịch chặt chẽ, đầy kịch tính.

Trong thời gian từ năm 1963-1978, Lê Phương đã cho ra đời khoảng 7 cuốn tiểu thuyết về đủ các lĩnh vực liên quan đến kiến thức chuyên môn sâu như "Pháo đài 44" (về các chiến sĩ pháo cao xạ bảo vệ cầu Hàm Rồng, 1965); "Thung lũng Cô Tan" (địa chất, 1973); "Bạch Đàn" (lâm nghiệp, 1975); "Ngã ba thời gian" (thủy lợi, 1978); "Bông mai mùa lạnh", "Vết xích đường mòn"…

Năm 1977, ông bước sang lĩnh vực điện ảnh với vai trò tác giả kịch bản. Ông viết không nhiều, nhưng mỗi bộ phim được làm từ kịch bản của ông đều để lại những ấn tượng mạnh mẽ cho khán giả. Đó là những bộ phim như: "Nơi gặp của tình yêu", "Câu lạc bộ không tên", "Cơn lốc biển", "Biệt động Sài Gòn" 4 tập (cùng với Nguyễn Thanh)… đều được nhớ đến như những bộ phim mẫu mực của điện ảnh cách mạng Việt Nam.

Đặc biệt ở giai đoạn từ sau năm 1990, ông bắt đầu chuyển sang viết kịch bản phim truyền hình dài tập mà ông thường gọi là "tiểu thuyết truyền hình". Ông gặt hái thành công với bộ phim "Giọt nước mắt giữa hai thế kỷ" - một trong những bộ phim truyền hình dài tập đầu tiên của Việt Nam.

Nhà văn Lê Phương có vợ là nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã. Họ luôn yêu thương, cùng nhau sáng tạo nên những kịch bản phim để lại nhiều dấu ấn trong lòng công chúng. Tình cảm vợ chồng, tri kỷ của họ khiến nhiều người xúc động.

(0) Bình luận
  • Khám phá 54 sắc màu văn hóa trong "Chung một ngôi nhà"
    Nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 – 2/9/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu ấn phẩm đặc biệt “Chung một ngôi nhà – Atlas 54 dân tộc Việt Nam” do tác giả Võ Thị Mai Chi biên soạn, họa sĩ Hồ Quốc Cường minh họa. Cuốn sách mang đến cho độc giả cái nhìn sinh động về văn hóa và đời sống tinh thần phong phú của 54 dân tộc, đồng thời là hành trang tinh thần giúp thế hệ trẻ gìn giữ bản sắc, nuôi dưỡng tình yêu quê hương và tự tin hội nhập quốc tế.
  • Ân Kiện Linh kể chuyện chiến tranh, tình yêu và đức tin trong "Môi Cầu Vồng"
    “Môi Cầu Vồng” của nhà văn Ân Kiện Linh, do Bùi Thị Thiên Thai dịch, vừa được NXB Phụ nữ Việt Nam phát hành trên toàn quốc. Cuốn sách kể câu chuyện gia đình Do Thái lưu vong ở Thượng Hải những năm 1939–1946, vừa tái hiện lịch sử chiến tranh, vừa gửi gắm thông điệp về lòng dũng cảm, tình bạn và hy vọng vượt lên nghịch cảnh.
  • Ra mắt bản tiếng Việt tác phẩm thiếu nhi kinh điển của Astrid Lindgren
    “Ronia - Con gái của tướng cướp” – kiệt tác thiếu nhi của nhà văn Thụy Điển Astrid Lindgren vừa được Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam phát hành tháng 7/2025, bổ sung vào Tủ sách Thiếu nhi kinh điển. Ngay sau khi phát hành, tác phẩm đã thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn đọc, khiến nhà xuất bản nhanh chóng in nối bản để đáp ứng nhu cầu độc giả.
  • Khắc họa sinh động lịch sử dân tộc qua “Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945”
    Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc, đánh dấu sự sụp đổ của ách thống trị thực dân, phát xít và mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do. Nhằm tái hiện khí thế sục sôi của những ngày lịch sử ấy và truyền cảm hứng từ truyền thống yêu nước, tinh thần cách mạng cho hôm nay, NXB Chính trị quốc gia Sự thật ra mắt cuốn sách “Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945” do Nguyễn Thái Bình chủ biên.
  • Lấp lánh một tấm lòng son sắt với non sông
    Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng, bà Nguyễn Thị Bình là hiện thân tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam bản lĩnh, trí tuệ, giàu lòng nhân ái và thủy chung, kiên định với lý tưởng cách mạng. Từ đấu tranh giành độc lập dân tộc, đến sự nghiệp đối ngoại, giáo dục và hòa bình, bà đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nhiều giai đoạn phát triển của đất nước. Cuốn sách “Tấm lòng với đất nước” là tập hợp những hồi ức, câu chuyện và suy ngẫm chân thành của bà, góp phần phác họa một nhân cách lớn - dung dị trong đời thường
  • “Nàng tiên cá cuối cùng” - Tiếng vọng từ truyền thuyết nơi đại dương
    NXB Kim Đồng vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách “Nàng tiên cá cuối cùng” - tác phẩm độc đáo của nữ nhà văn Phần Lan Iida Turpeinen. Với những trang viết thấm đượm tính nhân văn, tác khơi gợi cảm xúc và đặt những câu hỏi lớn về trách nhiệm của con người đối với thế giới tự nhiên cùng những di sản mà chúng ta để lại.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
Nhà văn Lê Phương - tác giả kịch bản phim "Biệt động Sài Gòn" qua đời
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO