Người Hà Nội- nhớ Hà Nội

Cây cau già n trầu quấn quýt lá xanh bên tảng đá, hiện vử cổ tích Trầu Cau như mời gọi ai đó dừng chân. Đất trời tĩnh lặng. Bên kia bử sông, cánh đồng lúa xanh, thỉnh thoảng đôi cò trắng lượn vòng. Thôn là ng xa xa. Lũy tre rủ bóng chiửu...

Nhà vườn ven sông là hiện thân của một không gian ca dao. Không gian trong thơ Nguyễn Bính. Người kiến trúc sư đương đại, với hồn nhạc, họa, thơ dân tộc, đã sáng tạo ngôi nhà , mảnh vườn đẹp như thơ, nâng bổng hồn phố cổ Hội An: Lá thấp cà nh cao gió đuổi nhau/ Góc vườn rụng vội chiếc mo cau/ Trái na mở mắt nhìn ngơ ngác/ Đà n kiến trường chinh tự thuở nà o. Không gian đồng quê tinh túy trong thơ, nhạc, ca dao...đã mất. Ký ức thơm tho ấy còn vương lại trong nghệ thuật. Những chà ng trai, cô gái Hà Nội thời Thơ mới, văn chương Tự lực văn đoà n, nhạc tiửn chiến... đủ lãng mạn để cảm nhận và tái tạo cái đẹp, một đi không trở lại.

Phố cổ Hà Nội

Nguyễn Đức Cường là chà ng trai Hà Nội thời ấy, từng yêu nhạc Đoà n Chuẩn, Nguyễn Thế Phong đến mê hồn. Tuổi học trò, Cường mải mê ca hát, học đà n do Tạ Tấn, Mạnh Quử³nh dạy... Chiửu chiửu, đón đợi ánh mắt hiửn thiếu nữ trong ngôi nhà phố áº¤u Triệu thoảng tiếng dương cầm. Tiếng nà ng trong trẻo tan theo gió, mơ mà ng gửi tới chà ng những cung đà n yêu.

Chiửu chậm rơi. à”ng Cường kể chuyện đời mình, như òa vỡ những u uẩn từng bị ghìm nén năm mươi năm ròng.

Tôi mới từ Sà i Gòn vử Hội An, xây Nhà vườn ven sông trên mảnh đất hương hửa nhà vợ. Trở vử đây, tôi muốn ngưng nghỉ sau một kiếp phong trần. Phố cổ Hội An, ngõ nhử, ngôi chùa cổ, mái ngói rêu phong, hoa phượng vĩ, hoa cúc dại, hoa hoà ng hậu tím cuối đường, tiếng rao đêm, những dòng sông hoà i nhớ, những tiếng hát đồng dao, tiếng ngâm Kiửu, tiếng đọc thơ Đường, chén rượu thơm ngiêng ngả... là m tôi nhớ nôn nao phố áº¤u Triệu của tôi ngà y thơ dại. Tuổi thơ tôi dưới bóng cây Hà Nội, trèo sấu, đổ ve, những buổi đi học, mưa chiửu giăng giăng... Nà ng đạp xe đi học, mưa thấm ướt. Tôi đưa nà ng vử nhà qua vườn hoa Canh Nông. Mưa Hà Nội xiên ngang cà nh lá. Hai người đi trong mưa. Nụ hôn đầu giấu trong sắc tím bằng lăng...

Tôi đi hát. Cha tôi bảo: Phải là m khoa học. Đời người trọng bách nghệ là hơn. Tôi học kiến trúc sư. Thi cực khó. Lớp tôi có hơn trăm người, toà n con nhà già u, có tà i. Học xong, tôi là con nhà tư sản nên bị điửu lên Tây Bắc. Những tháng ngà y gian nan Tây Bắc, tôi đi đà o củ mà i, lên nương trồng ngô, tra hạt lúa, tối ngủ nhà sà n cùng trâu, bò, lợn, gà ở tầng dưới, miệng ăn măng trúc, măng mai...mà vẫn chưa xóa được cái tiếng tư sản... Tôi cháº³ng biết tư sản là thế nà o. Chỉ biết mình ham học hửi, say mê cái đẹp, muốn mọi người đửu trở nên con người giửi giang và tốt đẹp. Họ không cho tôi và o biên chế, vì là tư sản... Đêm trong rừng. Cơn sốt mê man. Máu trà o lồng ngực. Tôi hoảng hốt. Sống hay là không sống? Tôi đang đi đâu? Vử đâu? Sống là m gì với những trò vô nghĩa... Đêm kinh hoà ng. Tiếng cú kêu.

Tôi lơ mơ thiếp đi. Mơ thấy cha. Tiếng ông vang lên: Đứng lên con. Đứng tháº³ng lên mà sống. Không cần chức danh. Không cần chức vụ. Cứ có nghử là sống. Lời cha thúc giục như mũi tên chỉ đường. Tôi gượng đứng lên. Lao động chân tay. Cầm cà y, cuốc, xẻng, búa, liửm... Chịu đựng. Chấp nhận. Đêm vử tôi viết. Vẽ. Hát vang rừng đêm...Quên ngà y, quên tháng. Quên cả thân mình. Song trong tầm cao tư tưởng, tôi ước mơ một ngà y không xa, tôi sẽ trở lại là chính mình. Sống như những gì mình muốn. Là m những việc trong khả năng mình có. Giống con chim bằng, tôi băng qua rừng rậm, lại vử Hà Nội...

Nhưng Hà Nội của tôi đâu còn những giọt mưa thu thánh thót đợi chử. Thiếu nữ tóc thử buông xõa ngang vai đã lên xe hoa. Mối tình đầu ai nỡ đánh rơi? Một mình tôi đi trong mưa chiửu Hà Nội. Phố cổ liêu xiêu. Buồn xao xác. Những ngôi biệt thự kiểu Pháp xưa êm thắm tiếng cười, nay chia năm xẻ bảy. Tầng dưới, tầng trên, gầm cầu thang, các gia đình khác đến ở. Chật chội. ử’n à o. La hét. Khóc cười. Cha tôi bử vử cùng tiên tổ. Tôi là con út được di chúc trông nom gia sản. Ong vỡ tổ. Cô dì, anh chị em, chú bác, họ xa, họ gần... kéo nhau đến đòi chia nhà . Kẻ đòi tiửn. Người xô đến ở. Tiếng tranh chấp cãi cọ, giằng giật ngà y đêm không dứt. Họ xé hồn tôi tan tác. Tôi sầu đau. Đà nh bó tay. Mất trắng.

Người Hà Nội- nhớ Hà Nội

Đửn Ngọc Sơn

Tay không. Tôi đưa mẹ già , vợ và hai con nhử dại và o Sà i Gòn kiếm kế sinh nhai. Đất lạ. Sà i Gòn sau 1975. Giải phóng miửn Nam. Dân Bắc Kử³ và o đông. Lúc đầu sống rất khó. Người Bắc, kẻNam kử³ thị lẫn nhau. Vốn là dân Hà Nội hà o hoa, bất cần danh tước hão, tôi xoay trần ra sống và là m việc hết mình cùng những anh hai hà o phóng. Nét tà i hoa Hà Nội và sự hà o hiệp phương Nam, gặp nhau dễ dà ng là m nên việc. Tôi giao tiếp nhiửu, cần kiến thức và thông tin. Mỗi ngà y tôi mua mấy loại báo. Đọc. Nhớ. Kể lại trên bà n ăn, lúc uống trà , café, khi gặp bạn... Nếp sống đô thị thương mại hiện đại ngấm trong tôi. Bạn bè nhiửu. Công việc không thiếu. Tôi đam mê. Được tin dùng. Vừa là m thầy vừa là m thợ. Kho báu kiến thức trong tôi được hiến dâng. Sà i Gòn quen là m ăn với phương Tây. Tôi đổi thay cùng Sà i Gòn năng động, sáng tạo. Những ngôi nhà tôi thiết kế kết hợp hà i hòa nét đẹp truyửn thống và hiện đại. Tiện nghi và sang trọng. Tôi thà nh đạt. Tôi đã lấy lại được tất cả những gì tôi đã mất. Tôi đã đứng tháº³ng mà đi trước cuộc đời không còn bị rừng che, cây chắn...

Tuổi xế chiửu. Nỗi nhớ Hà Nội da diết trong tôi. Nhớ đường mưa Hà Nội. Hoa tím bằng lăng giăng đầy lối mưa. Nhà vườn ven sông là bản nhạc chiửu tôi sáng tác để tặng lòng tôi. Đời người đi qua giông gió. Thời gian xóa. Không gian xóa. Cần trở vử bến sông tĩnh lặng, hoà i niệm và thương nhớ. Kỷ niệm vử các bạn học Chu Văn An sống dậy. Chiửu lại chiửu, tôi tưới cây, chăm hoa mà lòng rưng rưng. Ngôi nhà nhử có già n hoa Ti-gôn thắm đử mà u trái tim vỡ, trong phố áº¤u Triệu ngà y xưa ấy, giử còn bóng ai? Tiếng dương cầm biến tan. Mỗi lần vử Hà Nội, tôi đứng trên tầng hai khách sạn nhìn vử phố cũ, lòng đau chín chiửu. Tôi còn ai? Chỉ còn nỗi nhớ.

Những chà ng trai Hà Nội thời tôi không mơ chinh chiến. Chúng tôi mơ xây ngôi nhà bình yên, hoa trái vây đầy. Mơ trồng cây xanh trên đường Hà Nội che mưa những mái đầu tình tự. Mơ tiếng dương cầm trôi nhẹ theo sóng biếc Hồ Gươm. Mơ những đêm trăng hái sen đầy thuyửn cùng người ngọc trên Hồ Tây. Biến động cuộc đời đã là m tan giấc mơ hoa. Nhưng mơ ước trong hồn thì không gì dập tắt nổi. Tuổi hoà ng hôn tôi vẫn cứ mơ. Nhà vườn ven sông là mơ ước của đời tôi gửi lại, nhắc con cháu hãy tự mình là m nên một sự nghiệp cá nhân huy hoà ng. Đừng bao giử đầu hà ng hoà n cảnh.

Tôi mê Nguyễn Bính vì ông cũng như tôi, phải rời đất Bắc lưu lạc và o Nam. Bử Hà thà nh ra đi. Hồn tôi bị lưu đà y. Nỗi buồn dằng dặc cháº³ng lúc nà o nguôi: "Từ buổi vử đây, sầu lại sầu/ Người xa vời quá ai thương đâu". Tôi bám tựa và o hồn thi sĩ để được an ủi. Hình như hồn Nguyễn Bính đã vử ở lại với Nhà vườn ven sông cùng tôi niệm và nhớ thương Hà Nội.

Chiửu Hội An. Gió lang thang. Sông nước dập doà nh. Bầy cò trắng lượn đi đâu trên cánh đồng xa? Chia tay ông Cường và Ngôi nhà ven sông, tôi nghĩ cũng may mà ông Cường được sinh ra trong cảnh sống Hà Nội xưa, thanh bạch mà đẫm hồn thơ, nhạc, họa nên mới giữ được tâm hồn bay bổng ước mơ mà đi, mà sống giữa chợ đời, vẫn giữ được mình là tư sản hay là con người cá nhân, không đánh mất mình. Cũng may mà ông còn gìn giữ được mối tình đầu mử ảo như thơ, nhạc ngay từ tuổi thanh xuân, nhử tâm hồn lãng mạn, mơ mà ng của một chà ng trai tư sản. Để đến tuổi hoà ng hôn, ông vẫn còn một khoảng trời thương nhớ. Còn một Hà Nội thánh thiện mà hoà i niệm.