Chùa ở thôn Hậu xã Dịch Vọng , huyện Từ Liêm “ Hà Nội , nay là phường Dịch Vọng quận Cầu Giấy “ Hà nội . Chùa nằm trong khuôn viên trường Đại Học Quốc Gia và Đại học sư phạm Hà Nội. Chùa được xây dựng từ lâu. Chùa thử Phật và ử¶ Lan nguyên phi. Chùa Thánh Chúa còn là nơi tập kết của nghĩa quân thời Pháp mới chiếm Hà Nội, là nơi đử ra kế hoạch giết tên quan năm Pháp. Ngôi chùa hiện nay được tu sửa nhiửu lần. Cổng chùa được sửa lại năm 1992. Chính điện được bà i trí tôn nghiêm, chùa có nhiửu pho tượng quí. Như thà nh nếp cứ đến ngà y rằm mồng một các tăng ni phật tử, tín nữ lại vử chùa tham quan và lễ Phật cầu tà i cầu lộc.
Sách Đại Việt sử ký toà n thư, kỷ nhà Lý “ Lý Thánh Tông, có chép rằng : Và o năm Quý Mão ( 1064 ), vua Lý Thánh Tông bấy giử xuân thì đã nhiửu, tuổi 40, mà chưa có con trai nối dõi, vua sai chi hậu nội nhân Nguyễn Bông là m lễ cầu tự ở chùa Thánh Chúa, sau đó ử¶ lan phu nhân có mang, sinh hoà ng tử Cà n Đức, tức Lý Nhân Tông. Tương truyửn rằng, vua cúng khấn, cầu tự khắp các chùa quán. Xa giá đi đến đâu con trai con gái đổ đến xem. Duy có người con gái đứng tựa trong bụi cử lau , vua trông thấy , gọi đưa và o cung, đượcvua yêu phong là ử¶ Lan phu nhân. Lúc đó sư Đại Điên tu ở chùa Thánh chúa, người có tà i pháp thuật đã xui tên quân hầu Nguyễn Bông dùng pháp thuật đầu thai hóa . Bông nghe theo, nhưng việc nà y bị phát giác, Nguyễn Bông bị điệu ra cánh đồng trước chùa chém đầu. Đồng Bông ở phía Tây trước cửa chùa, nay hãy còn.
Bia đá trong chùa
Ngà y nay chùa có cảnh quan khang trang, thanh tịnh. Chùa xây hình chữ Đinh, tiửn đường 7 gian, đầu hồi bít đốc, bộ vì nóc kiểu chồng giường giá chiêng. Trên kiến trúc trang trí các hình rồng, phượng , hổ phù . Chùa thử Phật với hệ thống tượng khá phong phú gồm cả tượng gỗ và tượng đất nung , trong đó có nghiửu pho tượng mang phong cách thế kỷ thứ 17 . Các hiện vật gỗ sơn son thiếp và ng, chạm trổ tinh tế. Điện Mẫu còn có một số pho tượng mang phong cách nghệ thuật thế kử³ 19 có giá trị cao. Chùa còn những viên gạch vồ loại gạch xây Văn Miếu “ Quốc Tử Giám. Trong chùa còn có đồ thử tự như hoà nh phi, câu đối, bia đá, chuông đồng phản ánh phong cách nghệ thuật của các thế kỷ XVII-XX. Chùa đã được Bộ Văn hóa công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa quốc gia.
Tam Bảo
Gọi tên chùa là Thánh Chúa gắn với sự tích hoà ng tử con nguyên phi ử¶ Lan ra đời do cầu tự ở đây. Và o những ngà y lễ ngà y rằm, các cụ trong địa bà n thường lên đây cầu kinh. Tiếng mõ đửu đửu vang lên. Hằng năm, chùa tổ chức lễ hội và o ngà y 25/1 à‚m lịch với nhiửu các nghi lễ văn hóa dân gian như hát chèo đò, mùa hoa sen, múa chim phượng... Điửu đặc biệt ở chùa Thánh Chúa là nằm trong khuôn viên của hai trường đại học lớn, chính vì thế nhiửu người không biết đến di tích nà y.
Thay và o đó là những bạn trẻ, các sinh viên thường và o đây thắp hương cầu may, xin thi cử học hà nh thuận buồm xuôi gió. Cảnh chùa không chỉ thoáng mát với những tán cây lớn mà còn khá yên tĩnh là không gian lý tưởng cho không ít bạn trẻ tới đây ôn bà i hoặc ngồi tán chuyện sau những giử học căng thẳng. Chính vì thế sinh viên rất quen thuộc với việc lên chùa và o những nà y rằm mùng một. Hiện nay, chùa Thánh Chúa đang tiếp tục được trùng tu, tôn tạo và xây bảng chỉ dẫn lớn đặt ngay trên mặt phố để người dân có thể biết đến. Với sự gìn giữ và phát huy ấy, chùa Thánh Chúa hẳn sẽ ngà y cà ng thu hút nhiửu khách thập phương đến viếng cảnh. Đây là niửm tự hà o của người dân địa phương nói riêng và của Thăng Long “ Hà Nội nói chung.
