Hổ quyền ngày xưa ở Thăng Long

Đoàn Minh Tuấn| 29/01/2009 10:49

NHN - Ngà y xưa nhân có chuyện voi Tánh Linh vử nhà  mới ở vườn quốc gia YokАôn, xin kể chuyện voi đấu hổ ngà y xưa rất lý thú ở Thăng Long, Phú Xuân và  Gia Аịnh.

Аại Việt sử­ ký bản kỷ chép: Khâm Từ Bảo Thắng Hoà ng Thái hậu là  vợ Trần Thánh Tông Thượng hoà ng. Thượng hoà ng thích xem đấu hổ, một hôm ngồi trên vọng lâu, sai quân thả hổ đấu với voi. Thái hậu cùng các Phi tần cùng ngồi xem với Thượng hoà ng. Cử­a chuồng hổ vừa mở, hổ bất ngử nhảy lên vọng lâu, Thái hậu không biết là m cách nà o, vội và ng lấy tấm chiếu lót dưới chân vua bao quanh che cho Thượng hoà ng và  mình. Hổ trèo lên nhìn xung quanh không thấy ai, gầm thét dữ dội và  nhảy xuống.

Thượng hoà ng cùng Thái hậu vô sự. Lại có một lần Thượng hoà ng Trần Thánh Tông ngồi trên điện Thiên An coi đấu voi. Hôm ấy, con voi hung tợn nà y chưa được gặp hổ, nhưng đã hăm hở rống lên và  xông lên điện. Quần thần tả hữu một phen mất vía, may có đội ngự vệ quân cầm giáo chĩa ra che chở nên voi rút lui. Thượng hoà ng và  Thái hậu bình an.

Аời Hậu Lê, trường hổ quyửn “ đấu hổ đặt ở trước sân đấu võ ở kinh đô Thăng Long. Các quan võ sợ hổ là m dữ, có thể nguy hiểm đến tính mạng mọi người và  để bảo vệ loà i voi quý có ích cho chiến trận nên cùng bà n với quan phủ sai người dùng kiửm cắt hết móng vuốt của hổ, hổ bị voi hạ đo ván ngay.

Thời nguyễn xuân thu nhị kử³ hà ng năm đửu có tổ chức hổ quyửn. Những trận đấu không chỉ để vui xuân, mà  cốt huấn luyện cho voi tập dượt thêm can đảm khi lâm trận. Vì voi có sức mạnh vô địch nhưng bản tính hiửn là nh và  không sinh sự tấn công ai trước. Аấu trường dựng trên một khu đất ở gò Long Thọ, là ng Nguyệt Biửu, gần chợ hổ quyửn bên bử sông Hương, chung quanh có tường xây, ngoà i đắp đất cao ba trượng. Phía trước là  tam quan có cử­a chính và  hai cổng bên, chuồng voi và  chuồng hổ ở hai cổng phụ. Mỗi chuồng đửu có hà o ăn thông ra hổ quyửn.

Hổ quyền ngày xưa ở Thăng Long

Sân đấu hổ quyửn xưa

Sân hổ quyửn hình tròn, chu vi độ 40 trượng. Chính giữa giáp với tường phía sau, dựng khán đà i cao, trên căng mà n để vua và  các quan ngồi xem. Ngà y đầu dân chúng kinh thà nh Huế mở hội, đặt hương án bà y đồ bái vọng suốt từ bử sông Hương đến tận đấu trường. Xung quanh hổ quyửn cắm cử ngũ sắc, bà y nghi trượng. Một đội vệ binh quân phục mà u đử, đội nón sơn xanh, cầm giáo dà i, đứng hai bên lối và o đấu trường.

Giử Ngọ, vua đi thuyửn rồng đến. Thuyửn áp bử, vua lên kiệu che bốn lọng và ng, tán tía. Аi đầu là  lính ngự lâm quân, thị vệ gươm tuốt sáng ngời. Quần thần nghênh tiếp, kế đến đội nhạc cử­ hà nh lễ nhạc rồi theo vua lên khán đà i. Vua quan yên vị. Tiếng loa, tiếng trống thúc liên hồi là m hiệu. Trên cao một võ quan mặc phẩm phục đánh ba tiếng trống lệnh, cử­a chuồng hổ mở toang, một con hổ loang chạy vọt ra, ngoảnh hìn trừng trừng bốn phía rồi gầm lên vang dội. bên kia voi chần chừ chưa xông ra. Quản tượng phải lấy búa đánh thức voi xông trận.

Theo Lê Аình Trân trong cuốn Cuộc đời oanh liệt của Tả quân Lê Văn Duyệt khi Lê Văn Duyệt, giữ Tổng trấn thà nh Gia Аịnh, hôm có xứ thần Xiêm La (Thái Lan ngà y nay) ngồi trên vọng đà i xem các võ sĩ của ta đấu với hổ. Dân chúng thà nh Gia Аịnh chen chúc nô nức đến xem. Lệnh tả quân chỉ được bắt sống. Nhưng võ sĩ Lê Văn Khôi gặp con hổ dữ đã chồm lên tát gáy Khôi, Khôi né mình đánh một côn sắt và o hổ, hổ lăn ra giãy giụa một lúc thì chết. Xứ thần Xiêm La tấm tắc khen ngợi.

Nhưng tả hữu quân tức giận truyửn cho quân sĩ bứt trói Khôi chịu tội. Lê Văn Khôi đã đứng trước vọng đà i cúi đầu nhận tội vì đã giết hổ mà  lệnh chỉ là  bắt sống. Tả hữu đã bớt giận truyửn lệnh cho quân thả hổ khác cho Khôi bắt sống. Cuộc tỉ thí lần nà y hồi hộp, vửn nhau với hổ dữ, Khôi đã dùng miếng võ hiểm đá và o hà m dưới của hổ, bất ngử hổ đau quá, nằm lăn ra. Khôi lấy cuộn dây thừng trong mình ra trói lại, trước khán đà i xin chuộc tội. Sứ thần không ngớt lời khen ngợi dũng sĩ đấu hổ. Tả quân Lê Văn Duyệt nói: Bọn quân sĩ dưới trướng tôi đửu thế cả, có gì mà  đại nhân phải ngợi ca? Аến cuối đời Tự Аức, hổ quyửn mới được bãi bử  

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Khám phá chiều sâu văn hóa Việt Nam từ góc nhìn lịch sử và thời đại
    Trong dòng chảy lịch sử dân tộc, văn hóa luôn là nền tảng tinh thần, là sợi dây kết nối bền chặt giữa quá khứ, hiện tại và tương lai. Bước vào thời kỳ hội nhập sâu rộng, việc nhận diện và phát huy giá trị văn hóa Việt Nam trở nên ngày càng cấp thiết. Cuốn sách “Khám phá văn hóa Việt Nam: Từ tiếp cận lịch sử đến tầm nhìn thời đại” (NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2025) của GS.TS Phạm Hồng Tung là một công trình nghiên cứu quy mô, góp phần lý giải tiến trình hình thành và phát triển của văn hóa Việt Nam từ chiều sâu lịch sử đến những vấn đề đặt ra trong thời đại mới.
  • Lễ trao giải Báo chí về "Phát triển Văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh" lần thứ VIII - năm 2025
    Tối 19/10, tại Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội), Thành ủy Hà Nội tổ chức Lễ trao Giải Báo chí về Phát triển văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh lần thứ VIII - năm 2025. Tạp chí Người Hà Nội giành giải C và giải Khuyến khích - Giải Báo chí về Phát triển văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh lần thứ VIII - năm 2025.
  • Triển lãm “Sắc Thu mới” - lời tri ân và tôn vinh người phụ nữ Việt Nam
    29 tác phẩm hội họa của 21 nữ hội viên Hội Mỹ thuật TP.Huế đang được trưng bày tại triển lãm “Sắc Thu mới” tại Bảo tàng Mỹ thuật Huế để tri ân và tôn vinh người phụ nữ Việt Nam.
  • Kỳ 12: Các khâu đột phá phát triển Thủ đô Hà Nội trong kỷ nguyên mới
    Đại hội đại biểu lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội, nhiệm kỳ 2025 – 2030 đã thành công tốt đẹp. Văn kiện Đại hội đã được Đảng bộ Thành phố khóa XVIII thông qua, thể hiện rõ các khâu đột phá để khơi dậy khát vọng phát triển Thủ đô trong thời kỳ mới. Trong chương trình hôm nay, xin mời quý vị và các bạn đến với nội dung các khâu đột phá phát triển Thủ đô trong kỷ nguyên mới đã được Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2025 – 2030 thông qua.
  • Hà Nội tiếp nhận hơn 24,48 tỷ đồng ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do bão lũ
    Hưởng ứng lời kêu gọi của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam, tính đến 17h32' ngày 17/10, số tiền các tập thể, cá nhân đã chuyển về qua Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội ủng hộ Nhân dân các tỉnh, thành phố khắc phục thiệt hại do bão số 10, 11 gây ra là hơn 24,48 tỷ đồng.
Đừng bỏ lỡ
Hổ quyền ngày xưa ở Thăng Long
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO