Đánh thức di sản ký ức tại triển lãm “Đấu xảo - nơi tinh hoa hội tụ”
Ngày 26/1, tại Hà Nội, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I tổ chức khai mạc Triển lãm tài liệu lưu trữ "Đấu xảo - nơi tinh hoa hội tụ", giới thiệu hơn 300 tài liệu lưu trữ và hình ảnh quý giá về các hội đấu xảo tiêu biểu có sự tham gia của Việt Nam, trong đó có nhiều tài liệu lần đầu tiên được công bố rộng rãi.
Triển lãm phác họa không gian các hội đấu xảo quan trọng trong nước và quốc tế, nơi hội tụ tinh hoa Việt từ cuối thế kỉ 19 đến giữa thế kỉ 20. Không chỉ vang bóng trong quá khứ, ngày nay tinh hoa Việt vẫn luôn được các thế hệ duy trì và phát huy trong thời kì hội nhập. Thông qua triển lãm, nhằm giới thiệu cho đông đảo công chúng nguồn tài liệu lưu trữ phong phú và có giá trị về Việt Nam xưa qua hoạt động đấu xảo, đồng thời tạo nên một không gian khám phá di sản kí ức cho xã hội.
Đấu xảo là một từ Hán-Việt, có thể hiểu là "hội thi đấu về sự tinh xảo’'. Đây là hoạt động hội chợ, triển lãm xưa kia được tổ chức để giới thiệu và quảng bá các tác phẩm, sản phẩm hàng hóa để từ đó tạo cơ hội cho thị trường, thúc đẩy thương mại, phát triển kinh tế trong khu vực và trên thế giới. Các hoạt động này dưới nhiều hình thức đã xuất hiện từ xa xưa trên thế giới.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng cho biết, "đấu xảo" là một từ Hán – Việt, có thể hiểu là "hội thi đấu về sự tinh xảo". Đây là cách gọi cũ của hoạt động hội chợ, triển lãm, được tổ chức để giới thiệu và quảng bá các tác phẩm, sản phẩm hàng hóa, từ đó tạo cơ hội cho thị trường, thúc đẩy thương mại, phá triển kinh tế trong khu vực và trên thế giới. Các hoạt động này đã xuất hiện từ xa xưa trên thế giới dưới nhiều hình thức khác nhau.
Ở Việt Nam, đấu xảo trong nước được tổ chức chủ yếu để giới thiệu và trao đổi hàng hóa. Đặc biệt, hoạt động này được tổ chức thường xuyên hơn tại Hà Nội, Sài Gòn và các tỉnh, thành trong cả nước thời kỳ Pháp thuộc. Hội đấu xảo mang tính quốc tế đặc biệt nở rộ cùng với cuộc cách mạng công nghiệp ở châu Âu vào cuối thế kỷ 19. Hội đấu xảo thuộc địa hay đấu xảo quốc tế diễn ra tại các thành phố lớn của Pháp, Bỉ hay Mỹ đều có sự tham gia của các nước Đông Dương, trong đó có Việt Nam.
"Sự góp mặt của các hình ảnh mang tính biểu trưng và các loại hàng hóa đặc sắc tại các hội đấu xảo là dịp để thế giới biết đến bản sắc và tinh hoa Việt trong nhiều lĩnh vực, đồng thời giúp chúng ta biết được những nét đặc sắc của các hội chợ cũng như có thể hiểu biết hơn về lịch sử của Việt Nam", Thứ trưởng Nguyễn Duy Thăng nhấn mạnh.
Với bố cục gồm hai phần: Đấu xảo Hà Nội và đem chuông đi đánh xứ người, Triển lãm phác họa không gian các hội đấu xảo quan trọng trong nước và quốc tế, nơi hội tụ tinh hoa Việt từ cuối thế kỷ 19 đến giữa thế kỷ 20.
Thông qua Triển lãm, Ban Tổ chức mong muốn giới thiệu cho đông đảo công chúng nguồn tài liệu lưu trữ phong phú và có giá trị về Việt Nam xưa qua hoạt động đấu xảo. Đồng thời, qua đó tạo nên không gian khám phá di sản kí ức cho xã hội cũng như truyền tải thông điệp "không chỉ vang bóng trong quá khứ, ngày nay tinh hoa Việt vẫn luôn được các thế hệ duy trì và phát huy trong thời kỳ hội nhập".
Triển lãm sẽ kéo dài đến ngày 30/6/2024 (giờ hành chính các ngày trong tuần, mở cửa miễn phí) tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, số 5 phố Vũ Phạm Hàm, Hà Nội./.