Tôn vinh đà o nương huyền thoại đất Hà  thành

ĐV| 17/01/2011 11:02

(NHN) Có người ví tiếng hát của Quách Thị Hồ êm ái như nhung, ấm áp như nắng xuân, trong sáng như trăng rằm, tiếng phách như suối reo, thác đổ...

Ngà y 16/1/2011, Trung tâm UNESCO Ca trù và  Bảo tà ng Dân tộc học Việt Nam đã tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 10 năm ngà y mất của NSND Quách Thị Hồ tại khu nhà  Việt, Bảo tà ng Dân tộc học, Hà  Nội.

Tôn vinh đà o nương huyền thoại đất Hà  thành

Chương trình nghệ thuật diễn ra trong không gian văn hóa đậm chất Việt tại Bảo tà ng Dân tộc học.

Sinh ra trong một gia đình có truyửn thống hát ca trù, nghệ nhân Quách Thị Hồ đã được theo mẹ và  các dì đi hát từ khi lên 6 tuổi, bà . 8 tuổi, bà  đã nổi tiếng hát hay trong giáo phường, 10 tuổi được giáo phường cho hát chính, 12 tuổi đi hát các nơi hội hè và  đến năm 15 tuổi, tiếng hát của Quách Thị Hồ đã nổi tiếng khắp kinh thà nh Thăng Long. Với giọng ca có một không hai, những trong nghử cho rằng bà  là  một trong số rất ít người đã đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật hát ca trù. Có người ví tiếng hát của cụ êm ái như nhung, ấm áp như nắng xuân, trong sáng như trăng rằm, tiếng phách như suối reo, thác đổ...

Аông đảo các nghệ sĩ, ca nương, gia quyến và  những người yêu mến nghệ thuật ca trù đã có mặt trong chương trình biểu diễn tôn vinh nghệ nhân Quách Thị Hồ. Nhiửu kỷ niệm vử người đà o nương huyửn thoại của đất Hà  Thành đã được chia sẻ.

Tôn vinh đà o nương huyền thoại đất Hà  thành
Rất đông các bạn trẻ đã đến xem buổi biểu diễn.

Có mặt tại buổi diễn, bà  Nguyễn Tường Lân, con gái của cố nghệ nhân thổ lộ: Tôi không thể nà o quên cái ngà y mà  tôi được xem mẹ hát và  biểu diễn trong Nhà  hát Lớn. Ngà y ấy, tôi mới 8 tuổi nhưng tôi vẫn nhớ từng lời ca, từng vai diễn của mẹ, dù không phải là  tất cả... Mẹ tôi vẫn tự hà o là  nhử giọng hát mà  mẹ là m ăn lương thiện nuôi các con, có tiửn cứu đói. Mẹ bảo, giọng hát của mẹ không bao giử mất và  thực tế là  nằm trên giường bệnh mà  cụ vẫn hát.

Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện (Viện Hán Nôm) đã nêu bật sự thà nh công và  độc đáo trong giọng hát của nghệ nhân Quách Thị Hồ: Nghệ sĩ Quách Thị Hồ là  một nghệ sĩ bậc thầy, một nghệ sĩ lớn nhất trong ngà nh ca trù của Việt Nam thế kỷ 20. Trong tiếng hát của Quách Thị Hồ có đầy đủ các cung bậc, cái nà o cũng đạt tới đỉnh cao trong nghệ thuật hát ca trù.

Tôn vinh đà o nương huyền thoại đất Hà  thành
Nhiửu tác phẩm gắn với tên tuổi nghệ nhân Quách Thị Hồ đã được trình diễn.

Tại buổi biểu diễn, những nghệ sĩ ca trù nổi tiếng và  các ca nương trẻ đã thể hiện lại những bà i ca từng gắn liửn với tên tuổi nghệ nhân Quách Thị Hồ như Hương Sơn phong cảnh ca, điệu Bắc phản, Thét nhạc, là n điệu Hồng Hồng, Tuyết Tuyết... trong một bầu không khí thiêng liêng, ấm áp.

Tiểu sử­ NSND Quách Thị Hồ

Bà  sinh năm 1909 tại là ng Ngọc Bộ, xã Long Hưng, huyện Văn Giang, Hưng Yên (trước thuộc tỉnh Bắc Ninh, nơi sản sinh nhiửu là n điệu quan họ). Bà  sinh ra trong một gia đình có nghiệp đà n hát lâu đời. Mẹ bà  cũng là  một ả đà o có tiếng. Ngay từ nhử, bà  Hồ đã sống trong tiếng đà n phách, rồi được mẹ truyửn nghử đà n hát.

Tôn vinh đà o nương huyền thoại đất Hà  thành
Bà  Quách Thị Hồ thời trẻ.

Năm 1930, bà  đi ra Hà  Nội hát, sau đó là m chủ nhà  hát Vạn Thái ở phố Bạch Mai. Bà  trở thà nh đà o nương nổi tiếng cùng với bà  Nguyễn Thị Phúc. Sau Cách mạng tháng 8, rồi kháng chiến chống Pháp, bà  đi hát ở Vĩnh Yên, Phú Thọ, Thái Nguyên.

Năm 1954, hoà  bình lập lại ở miửn Bắc, bà  là m cộng tác viên cho chuyên mục ngâm thơ của Аà i tiếng nói Việt Nam cùng với bà  Nguyễn Thị Phúc. Do hoà n cảnh lúc nà y nghệ thuật ca trù bị coi là  tà n dư của chế độ phong kiến cũ nên những đà o kép đửu từ bử nghử Tổ. 

Năm 1976, Giáo sư Trần Văn Khê từ Pháp trở vử Hà  Nội và  tìm gặp các nghệ nhân ca trù. Tại đây ông đã ghi âm tiếng hát của bà  đem đi giới thiệu với thế giới. Năm 1978, Hội đồng à‚m nhạc Quốc tế của UNESCO và  Viện Nghiên cứu Quốc tế vử à‚m nhạc đã trao tặng bà  bằng danh dự cho công lao "gìn giữ một di sản nghệ thuật truyửn thống quí báu của Việt Nam, một vốn quí của nhân loại".  Năm 1983, băng ghi âm tiếng hát của bà  đại diện cho Việt Nam đã được xếp hạng nhất tại Liên hoan Quốc tế à‚m nhạc Truyửn thống châu à ở Bình Nhườ¡ng (Triửu Tiên). 

Năm 1984, bà  tham gia bộ phim tư liệu Nghệ thuật ca trù của đạo diễn Ngô Аặng Tuất và  hội ngộ cùng các nghệ nhân khác như Nguyễn Thị Phúc, Nguyễn Thị Hà o, Chu Văn Du, Nguyễn Thế Tuất, Phó Аình Kử³, Аinh Khắc Ban, Phó Thị Kim Аức, Phạm Thị Mùi. Quách Thị Hồ đã trở thà nh nghệ nhân ca trù tiêu biểu của Việt Nam. Giọng hát của bà  đã được Аà i tiếng nói Việt Nam thu âm, phát sóng rộng rãi trên sóng phát thanh của Аà i. 

Năm 1988, bà  được nhận danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, là  nghệ nhân ca trù duy nhất nhận danh hiệu nà y. Nghệ nhân Quách Thị Hồ mất năm 2001 tại Hà  Nội, hưởng thọ 92 tuổi.

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • [Video] Sóng lụa làng nghề Vạn Phúc
    Là một trong những làng nghề thủ công ra đời sớm nhất vùng Đồng bằng sông Hồng cũng như cả nước, làng lụa Vạn Phúc (quận Hà Đông) là làng nghề dệt lụa tơ tằm nổi tiếng từ xa xưa. Nhiều mẫu hoa văn của lụa Vạn Phúc từng được chọn may quốc phục dưới các triều đại phong kiến. Ngày nay, ngoài việc gìn giữ, phát huy giá trị của nghề truyền thống qua các sản phẩm, làng lụa Vạn Phúc còn là điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách trong nước và quốc tế.
  • Tọa đàm những vấn đề về kịch bản sân khấu hiện nay
    Với mong muốn tìm ra những nguyên nhân và giải pháp về vấn đề kịch bản sân khấu hiện nay, sáng 22/11, Hội Sân khấu Hà Nội tổ chức tọa đàm “Những vấn đề về kịch bản sân khấu” với sự tham gia của đông đảo hội viên trong hội.
  • [Podcast] Thu Hà Nội – Mùa của tình yêu và nỗi nhớ
    Bốn mùa, xuân, hạ, thu, đông của Hà Nội, mỗi mùa đều mang trong mình nét đẹp riêng bới hương, bởi sắc của mỗi mùa. Nhưng có lẽ, mùa thu vẫn là một mùa thật đặc biệt của Người Hà Nội. Mỗi độ thu về như gói gọn cả một Hà Nội cổ kính, trầm mặc, một Hà Nội thơ mộng và trữ tình. Chính bởi vẻ đẹp đó mà mùa thu đã trở thành nỗi nhớ cho những ai đã từng gắn bó với Hà Nội mà nay phải chia xa, là niềm ước ao một lần được “chạm vào” của nhiều du khách.
  • Triển lãm "Cộng đồng kiến tạo": Vinh danh những đóng góp giá trị cho xã hội
    Sáng 22/11, tại sân Bái Đường, Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã diễn ra Triển lãm "Hành động vì cộng đồng" - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
  • Đồng chí Nguyễn Việt Phương giữ chức Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội
    Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Thanh Trì Nguyễn Việt Phương được điều động đến công tác tại Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội, giữ chức Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy khóa XVII.
Đừng bỏ lỡ
Tôn vinh đà o nương huyền thoại đất Hà  thành
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO