Tham dự buổi lễ có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng. Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh; Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú lần thứ 9 Nguyễn Ngọc Thiện; Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trung ương Nguyễn Thế Kỷ; Thượng tướng Nguyễn Văn Thành, Thứ trưởng Bộ Công an…
Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú là phần thưởng cao quý mà Nhà nước dành tặng cho đại diện tiêu biểu của đội ngũ văn nghệ sĩ trong cả nước. Đây là những nghệ sĩ đã luôn nỗ lực rèn luyện, trưởng thành và không ngừng sáng tạo trong sự nghiệp nghệ thuật, được đồng nghiệp và nhân dân tin yêu. Các đồng chí là lực lượng tin cậy, trung thành của Đảng và nhân dân, có lòng yêu nước nồng nàn, có tài năng nghệ thuật xuất sắc, tinh thần cống hiến và tâm huyết với nghề nghiệp, thực sự là những ngôi sao sáng trên bầu trời nghệ thuật của Việt Nam.
Thủ tướng bày tỏ ghi nhận, trong nhiều năm qua, văn nghệ sĩ đã kế thừa, phát huy chủ nghĩa yêu nước và nhân văn, gắn bó sâu sắc với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, là vũ khí sắc bén trên mặt trận văn hóa, tư tưởng, góp phần vào thắng lợi vĩ đại của cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do, thống nhất đất nước và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Cùng với nhiều nghệ sĩ khác, các nghệ sĩ được trao danh hiệu hôm nay sẽ là những cánh chim đầu đàn gìn giữ và lan tỏa các giá trị văn hóa dân tộc.
Thủ tướng đánh giá cao sự chuyên nghiệp, nghiêm túc, minh bạch trong việc lựa chọn, xét duyệt danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú lần này, trong đó đáng ghi nhận một số nội dung: Độ tuổi nghệ sĩ đa dạng, từ 30 đến 92 tuổi; từ khắp vùng miền của cả nước; từ nhiều dân tộc anh em; đại diện tiêu biểu của nhiều lĩnh vực nghệ thuật khác nhau.
Thủ tướng nêu rõ, sự nghiệp phát triển văn hóa nói chung, nghệ thuật nói riêng của đất nước trong thời gian qua có nhiều bước tiến quan trọng, nhưng vẫn còn không ít khó khăn, thách thức và hạn chế cần thẳng thắn nhìn nhận và sớm có giải pháp kịp thời.
“Ngày nay, cùng với quá trình hội nhập quốc tế, phát triển kinh tế, sự bùng nổ của các phương tiện truyền bá sản phẩm nghệ thuật, công nghệ giải trí, đang làm thay đổi phương thức truyền tải nghệ thuật và văn hoá. Hiện tượng suy thoái văn hóa của một bộ phận xã hội cũng như cán bộ; những vấn đề về an ninh văn hóa, tư tưởng; một số biểu hiện cực đoan, xuyên tạc, bóp méo lịch sử trong sáng tác và biểu diễn… đặt ra cho nghệ thuật Việt Nam và đội ngũ văn nghệ sĩ cách mạng những thách thức mới”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định, bối cảnh và tình hình đất nước thời gian tới đặt ra nhiệm vụ rất quan trọng là xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, trong đó cần hoàn thiện các chuẩn mực giá trị văn hóa và con người Việt Nam, tạo môi trường và điều kiện để phát triển về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn. Từ đó, văn hóa mới trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TƯ của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về "Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước", Nghị quyết số 23-NQ/TƯ của Bộ Chính trị ngày 16-6-2008 về "Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới và Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2020".
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục rà soát các quy định pháp luật có liên quan về xét tặng đối với hai danh hiệu nêu trên; sớm nghiên cứu, đề xuất, trình sửa đổi, bổ sung các văn bản, nghị định theo hướng phù hợp với thực tiễn; điều kiện, quy trình xét duyệt bảo đảm minh bạch, công bằng, nhanh chóng và thuận lợi cho các nghệ sĩ; chế độ chính sách và ưu đãi cho các nghệ sĩ được tốt hơn.
Thủ tướng đề nghị các nghệ sĩ, đặc biệt là nghệ sĩ trẻ tích cực học tập, rèn luyện nâng cao trí tuệ, bản lĩnh, kế thừa và phát huy truyền thống vinh quang của Tổ quốc, dưới sự lãnh đạo của Đảng, luôn sáng tạo nghệ thuật mang tầm thời đại, xây dựng nền nghệ thuật Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, lan tỏa các giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới, thực hiện thành công tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”.
Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện cho biết, được phong tặng và truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước lần này có 84 Nghệ sĩ nhân dân và 307 Nghệ sĩ ưu tú, thuộc 9 dân tộc: Kinh, Thái, Mường, Tày, Nùng, H’Mông, Ê Đê, Jơ Rai, Khmer. Trong đó, nghệ sĩ nam cao tuổi nhất là Nghệ sĩ nhân dân Đường Tuấn Ba - 92 tuổi, thuộc Hãng phim Giải Phóng (nay là Công ty cổ phần Phim Giải Phóng); nghệ sĩ nữ cao tuổi nhất là Nghệ sĩ nhân dân Phó Thị Đức (Kim Đức), nguyên diễn viên hát của Đài Tiếng nói Việt Nam.
Đặc biệt, trong lần này, thành phố Hà Nội có 6 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân; 26 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú. Tiêu biểu là cố Nghệ sĩ nhân dân Trần Quang Hùng; các Nghệ sĩ nhân dân: Trần Hạnh, Đồng Thị Thu Hà, Nguyễn Công Lý, Đào Văn Trung, Trần Mạnh Cường; các Nghệ sĩ ưu tú: Nguyễn Văn Trực, Đoàn Phú Thăng, Phùng Tiến Minh…
Bày tỏ cảm xúc khi được nhận danh hiệu cao quý của Nhà nước ở tuổi 90, Nghệ sĩ nhân dân Trần Hạnh trân trọng cảm ơn Đảng, Nhà nước và các cấp, ngành đã quan tâm và ghi nhận những cống hiến trong lao động nghệ thuật của các nghệ sĩ cao tuổi.
Nghệ sĩ nhân dân Đồng Thị Thu Hà cũng chia sẻ vinh dự khi được nhận danh hiệu cao quý đợt này, đồng thời khẳng định, đây là trách nhiệm mà nghệ sĩ và đồng nghiệp phải tiếp tục nỗ lực phấn đấu, cống hiến, đóng góp nhiều hơn cho nghệ thuật nước nhà.
