Phó Thủ tướng Trịnh Аình Dũng: Nhân rộng mô hình mỗi xã một sản phẩm

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trịnh Аình Dũng ghi nhận, biểu dương các địa phương và o cuộc thực hiện chương trình phát triển kinh tế ngà nh nghử nông thôn, đặc biệt là  mô hình mỗi là ng một sản phẩm do Bộ NN&PTNT khởi xướng và  triển khai thí điểm từ năm 2008 tại một số địa phương. Từ năm 2013, UBND tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt và  triển khai đử án Tỉnh Quảng Ninh - mỗi xã, phường một sản phẩm, đưa Quảng Ninh trở thà nh tỉnh đầu tiên của cả nước triển khai thực hiện chương trình nà y một cách có bà i bản, có hệ thống.

Phó thủ tướng Trịnh Аình Dũng phát biểu tại Hội nghị (Ảnh: VOV).

Từ thực tiễn triển khai mô hình được Bộ NN&PTNT tổng kết, nhất là  từ thực tiễn 3 năm triển khai của tỉnh Quảng Ninh cho thấy đây là  chương trình không chỉ có ý nghĩa đơn thuần vử phát triển sản xuất, mà  còn có ý nghĩa trong giải quyết những vấn đử quan trọng của nông thôn như: Giảm nghèo, việc là m, phát huy tính sáng tạo, trí tuệ của người dân, xây dựng được những tổ chức liên kết kinh tế cộng đồng bửn vững, tăng khả năng sản xuất và  tiêu thụ, tạo ra nhiửu việc là m ổn định, đồng thời tăng thu nhập cho người dân địa phương...

Bên cạnh những kết quả nổi bật nêu trên, theo Phó Thủ tướng Trịnh Аình Dũng, trong triển khai chương trình mỗi xã một sản phẩm thời gian qua cũng còn bộc lộ một số mặt hạn chế, cần được khắc phục, rút kinh nghiệm.

Chương trình đã được triển khai, nhưng chưa đửu khắp ở các địa phương; chưa gắn việc phát triển các sản phẩm phi nông nghiệp với tái cấu trúc sản xuất nông nghiệp. Việc triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới (trong đó có phong trà o Mỗi xã một sản phẩm) ở các địa phương chưa gắn liửn với Аử án tái cơ cấu ngà nh nông nghiệp. Hầu hết là ng nghử chưa chủ động được nguồn nguyên liệu và  có quy mô tập trung để sản xuất hà ng hóa lớn. Công nghệ sản xuất và  thiết bị phần lớn ở trình độ lạc hậu, thủ công, bán cơ khí. Hạn chế vử cơ sở hạ tầng, thiếu vốn, lao động có tay nghử và  nghệ nhân, các vấn đử ô nhiễm môi trường...

Phó Thủ tướng cũng cho rằng, thị trường tiêu thụ sản phẩm, khả năng xúc tiến thương mại của là ng nghử còn yếu. Các sản phẩm ngà nh nghử nông thôn gắn với du lịch còn ít, chỉ tập trung ở một số là ng nghử truyửn thống... Doanh nghiệp còn chưa thực sự và o cuộc, chưa tạo động lực để thúc đẩy kinh tế phi nông nghiệp phát triển. Hoạt động của các HTX, tổ HTX còn lúng túng, chưa hiệu quả.

Theo Phó Thủ tướng, để phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống người nông dân, một mặt phải tái cấu trúc nông nghiệp để tạo ra một nửn sản xuất hà ng hoá, có năng suất, chất lượng, có sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và  thế giới. Một mặt phải đẩy mạnh phát triển kinh tế phi nông nghiệp ở nông thôn, bao gồm các sản phẩm ngà nh nghử truyửn thống, các sản phẩm ngà nh nghử mới.

Theo Phó Thủ tướng Trịnh Аình Dũng, muốn tái cấu trúc sản xuất nông nghiệp, phải giảm số lượng lao động nông thôn, tích tụ ruộng đất. Cùng với đó, phải phát triển công nghiệp, lấy công nghiệp là m nửn tảng để chuyển một phần lớn lao động từ nông nghiệp, nông thôn, tạo ra sản phẩm, nâng cao đời sống người dân. Phát triển kinh tế phi nông nghiệp cũng sẽ góp phần quan trọng để giảm dòng người dịch chuyển từ nông thôn ra các đô thị lớn.

Phó Thủ tướng Trịnh Аình Dũng giao Bộ NN&PTNT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngà nh Trung ương khẩn trương hoà n thiện thể chế, tạo hà nh lang pháp lý cũng như các cơ chế, chính sách cho phát triển ngà nh nghử phi nông nghiệp ở nông thôn, xây dựng cơ chế chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp và  người dân phát triển kinh tế phi nông nghiệp.

Phó Thủ tướng yêu cầu phải tổ chức quy hoạch lại sản xuất ở nông thôn, bao gồm sản xuất nông nghiệp, phi nông nghiệp, bao gồm các sản phẩm, ngà nh nghử truyửn thống, ngà nh nghử mới, xác định các sản phẩm chủ lực để ưu tiên huy động nguồn lực phát triển. Trên cơ sở quy hoạch đã có, cần xây dựng kế hoạch thực hiện, trong đó phải nêu rõ các nguồn lực cần đáp ứng như vốn, lao động, khoa học công nghệ..., từ đó đử xuất các giải pháp để triển khai thực hiện.

Người dân phải là  chủ thể tham gia sản xuất, tạo ra sản phẩm; lấy doanh nghiệp, HTX, tổ HTX là m động lực cung cấp dịch vụ đầu và o, tổ chức sản xuất, lo vốn, khoa học công nghệ, đà o tạo nguồn nhân lực, xây dựng thương hiệu, tìm kiếm thị trường, tiêu thụ sản phẩm, phân chia lợi ích, Phó Thủ tướng nói.

Cùng với đó, Nhà  nước có vai trò hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân thông qua các cơ chế, chính sách, tạo điửu kiện thuận lợi nhất vử đất đai, vốn, đà o tạo... để doanh nghiệp, người dân phát triển sản xuất kinh doanh. Các địa phương cũng phải tạo điửu kiện thật tốt để các nhà  khoa học, các nhà  tư vấn tham gia và o quá trình tạo ra sản phẩm, liên kết chuỗi giá trị./.