Người khai hoang trên cánh đồng nghệ thuật!
Xuất hiện trên sân khấu của nhà hát kịch Việt Nam lần đầu tiên và o năm 1987 với vai Tanhia trong vở Cuộc chia tay tháng 6, vai Thuử³ trong Người đá lạc đội hình, Lan Hương thường và o các vai chính kịch. Chị tâm sự: Tôi rất muốn được thử sức với những vai hà i kịch, nhưng chắc là do ngoại hình của tôi nên các đạo diễn giao toà n vai có tâm lý giằng co phức tạp....
Khán giả còn biết đến NSƯT Lan Hương qua mà n ảnh nhử với một loạt vai diễn để lại ấn tượng trong các phim mà chị đã thể hiện - Trở vử San Sao; Khoảnh khác yên lặng của chiến tranh; Đêm cuối năm; Mùa ổi; Gió là ng Kình; Vệt nắng cuối trời..., gần đây nhất là phim nhựa Vượt qua số phận của đạo diễn Trung Dũng. Mọi người thường nghĩ rằng, Lan Hương khởi nghiệp bằng nghử diễn chứ ít ai biết, trước khi đến với điện ảnh, Lan Hương đã là một nghệ sử¹ đầy triển vọng của Nhà hát Kịch Việt Nam. Dù bén duyên điện ảnh sau, nhưng không vì thế mà cánh cửa thà nh công không rộng mở với cô gái Hà Nội gốc xinh đẹp, đằm thắm nà y...
Gia đình Lan Hương - Đỗ Kỷ. Ảnh: Thế Giới Văn Hoá |
Một năm, trung bình Lan Hương nhận nhiửu nhất ba phim, với một điửu kiện: các phim nà y không trùng thời gian quay! Lý do Lan Hương đưa ra rất chính đáng, đủ để thuyết phục tất cả các đạo diễn: chị không muốn chạy theo số lượng, muốn dà nh nhiửu thời gian cho nhân vật mà mình nhận diễn.
Lan Hương tâm sự: trước mỗi vai diễn, chị đửu dà nh nhiửu thời gian suy nghĩ vử nhân vật cả vử nội tâm lẫn hà nh động... Là m như thế chị mới có thể thổi hồn cho nhân vật, và cũng là cách để Lan Hương tạo ra cái mới khiến khán giả không cảm thấy nhà m chán chính chị. Quan trọng hơn, đó còn là trách nhiệm, sự tâm huyết với nghiệp diễn mà chị đã quyết định rẽ ngang...
Không ai có thể nhớ, đến bây giử Lan Hương đã đóng bao nhiêu vai người mẹ, bao nhiêu vai cô giáo... Nhưng nếu thử so sánh, những người mẹ, người chị, những cô giáo... mà chị thể hiện, không vai nà o giống vai nà o. Đó là nỗ lực của cá nhân chị, luôn cố gắng để tìm ra cho mỗi vai diễn của mình một điửu mới mẻ, không bao giử lặp lại. Lan Hương tâm sự: chị có may mắn được là m việc với rất nhiửu đạo diễn, diễn viên... Từ những con người nà y chị học hửi ở họ rất nhiửu để đến một lúc chị đưa và o các vai diễn của mình một cách có chọn lọc, chính vì vậy mà lối diễn của chị rất đời.
Hơn ba mươi năm theo nghử, cảm giác mỗi lần nhận vai diễn của chị vẫn nguyên sy như ban đầu: Cho đến tận bây giử khi nhận một vai diễn mới, mình đửu thấy lo lắng và có một chút tự mình là m áp lực chính mình, đó là là m sao lột xác được chính mình, để mình không bao giử cũ trong mắt khán giả!. Khi được hửi: Vai diễn nà o chị thấy mình là m chưa được tốt? - Chị trải lòng: Trong mỗi một thời điểm, suy nghĩ và cách thể hiện của mỗi người đửu không giống nhau; người diễn viên cũng thế. Có những vai diễn, thời điểm nà y mình thấy được, nhưng thời điểm khác lại thấy thể hiện như thế là hưa được. Mỗi vai diễn trong từng thời điểm khác nhau đửu cho những cảm nhận khác nhau bởi nghệ thuật không bao giử có tính khuôn mẫu!. Chị nói thêm: mỗi một vai diễn đửu để lại trong chị rất nhiửu kỷ niệm. Đến một lúc nà o đó, những kỷ niệm ấy bỗng nhiên ùa vử, như một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chị...
Lan Hương và đồng nghiệp Tùng Dương
Đạo diễn Nguyễn Hữu Phần, người đã là m việc với NSƯT Lan Hương qua khá nhiửu phim nhận xét: Lan Hương là cô gái gốc Hà Nội nên chị có cái tinh tế ẩn trong từng vai diễn; chị là một trong số ít diễn viên có cả thanh và sắc. Một đặc điểm khác mà nhiửu bạn nghử còn học hửi, khâm phục chị, ấy là tính kỷ luật rất cao trong lao động nghệ thuật!. Có thể nói, Lan Hương là một trong số ít diễn viên có thể và o nhiửu vai có tính cách khác nhau: một cô giáo yêu thương, tận tình với các em học sinh, sẵn sà ng giải đáp những ưu tư, thắc mắc của lứa tuổi mới lớn trong sêri phim Nhật ký Và ng Anh; cô thanh niên xung phong đanh đá trong Hương đất, hay người em gái nhất mực yêu thương, hy sinh, nhường nhịn người anh trai mình trong Mùa ổi....
Mỗi một vai diễn là một góc cạnh tính cách khác nhau, mà ở góc cạnh tính cách nà o của nhân vật, khán giả đửu không dễ quên những gì mà Lan Hương thể hiện. Sau những năm tháng sinh nghử, lăn lộn qua rất nhiửu vai diễn, Lan Hương đã tự nhận ra một điửu, như là một quan điểm riêng của chính mình: nghệ thuật như một mảnh đất lớn,mỗi người nghệ sĩ phải tự khai hoang trên cánh đồng nghệ thuật, tự tìm thấy đường đi cho mình! Diễn viên Đỗ Kỷ - người bạn đời của Lan Hương nhận xét: Lan Hương là người tham lam, cầu toà n, vì với Hương, khi đã nhập vai, nhân vật được thể hiện không chỉ được mà phải hay!.
Lối riêng!
Khán giả biết và nhắc đến Lan Hương nhiửu khi chị đảm nhận vai cô giáo Thủy trong Mùa ổi. Vai diễn nà y cũng đã mang đến cho Lan Hương giải Diễn viên xuất sắc tại Liên hoan phim Singapore năm 2001. Sau Mùa ổi là một loạt những vai diễn ấn tượng, thể hiện được cá tính và cái thần của nhân vật: Gió là ng Kình, Đêm cuối năm; Vượt qua số phận...
Những vai diễn ấy, qua thời gian đã mang lại cho Lan Hương một bử dà y kinh nghiệm. Khi đã có những thà nh công trong là ng điện ảnh, Lan Hương có điửu kiện dồn sức chăm lo cho nghiệp diễn, chị miệt mà i với sân khấu kịch, rồi cùng tham gia đóng phim, lồng tiếng kịch truyửn hình.
Lan Hương quan niệm: Khi mình đóng và lồng tiếng được cho nhân vật của mình, cảm xúc nhân vật được trọn vẹn hơn!. Giọng nói truyửn cảm trời phú, tất cả các vai diễn của chị đửu do chị tự lồng tiếng. Chị tâm sự: Mình cảm thấy vui vì khi quay, nhiửu diễn viên không có điửu kiện tự lồng tiếng cho mình đã chỉ định đích danh nhử Hương lồng tiếng hộ. Vui, vì được giúp đỡ đồng nghiệp. Nhưng điửu quan trọng hơn, đó là vì người khác đặt niửm tin và o mình!.
Một kỷ niệm mà Lan Hương không thể quên, đó là lần lồng tiếng cho nhân vật trong phim Mê thảo thời vang bóng. Nhân vật là một cô gái câm, ngoà i diễn xuất của diễn viên thì việc thể hiện tính cách của nhân vật chỉ qua tiếng ú ớ. Đã nhiửu người thử sức mà không thà nh công, cuối cùng, chị đã là m được, không qua một từ ngữ nà o mà người xem vẫn thấy được các trạng thái tình cảm của nhân vật nà y. NSƯT Lan Hương chia sẻ: những thà nh công mà chị có trong nghễ diễn, một phần lớn đấy là nhử có hậu phương vững chắc. Cặp vợ chồng diễn viên Lan Hương - Đỗ Kỷ đửu là những gương mặt quen thuộc trên sân khấu và truyửn hình. Họ biết nhau từ năm 1978, khi cả hai còn là học sinh trường Kim Liên, Hà Nội.
Thế nhưng, mãi đến khi cùng đỗ và o lớp diễn viên đầu tiên của Nhà hát Kịch Việt Nam, Đỗ Kỷ mới dám thể hiện tình cảm của mình với bạn diễn. Họ kết hôn sau... 10 năm tìm hiểu. 27 tuổi, vử là m dâu út trong một đại gia đình bên nhà chồng với bốn hộ gia đình sống chung nhau thật chẳng dễ dà ng gì. Gia tà i quý nhất mà Lan Hương mang vử nhà chồng khi đó, là tấm lòng cởi mở và tình yêu thương dà nh cho tổ ấm! Một điửu lạ không phải ai cũng tinh ý nhận thấy, đó là rất ít khi vợ chồng nghệ sử¹ Đỗ Kỷ - Lan Hương nhận lời đóng phim cùng nhau; mà nếu có thì cũng là các tuyến nhân vật khác nhau vì như thế cả hai không phải vắng nhà cùng một lúc. Mình muốn có thời gian chăm sóc cho các con, vì với người phụ nữ, gia đình luôn là sự lựa chọn số một, sau đó là lòng yêu nghử và sẵn sà ng hy sinh vì niửm đam mê ấy....
Có thể, nhiửu người sẽ thấy tâm sự của NSƯT Lan Hương có nhiửu mâu thuẫn. Nhưng, chính những mâu thuẫn ấy đã là m nên một nét riêng khó lẫn của một cô gái Hà Nội gốc, mà đạo diễn Đỗ Hữu Phần đã gọi tên, đấy là duyên thầm của một người con gái Hà Nội có cả thanh và sắc!