Nhiửu giảng viên quên nghiên cứu khoa học

Kết quả nà y đã giúp cho các giảng viên nâng cao trình độ, cải thiện đời sống; đồng thời góp cho nhà  trường để đưa và o quử¹ phúc lợi chung và  tái đầu tư hoạt động khoa học công nghệ của mình.

Аảng và  Nhà  nước ta đã khẳng định phát triển khoa học và  công nghệ cùng với phát triển giáo dục và  đà o tạo là  quốc sách hà ng đầu, là  nửn tảng và  động lực đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Với mục tiêu chiến lược đó, trong những năm qua, với sự quan tâm của Аảng và  Nhà  nước, đặc biệt là  sự nỗ lực của các nhà  khoa học, các giảng viên, cán bộ nghiên cứu, hoạt động khoa học và  công nghệ của các trường đại học ngà y cà ng được đẩy mạnh, tạo ra nhiửu tri thức, công nghệ, giải pháp, sản phẩm mới, góp phần quan trọng và o sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, nâng cao đời sống vật chất và  tinh thần cho nhân dân, bảo vệ, sử­ dụng hợp lý nguồn tà i nguyên và  phát triển bửn vững.

Các trường đại học đã xác định rõ hai nhiệm vụ chính trị của nhà  trường là  đà o tạo và  ngiên cứu khoa học, gắn nghiên cứu khoa học với đà o tạo, đặc biệt là  đà o tạo tiến sử¹. Những đổi mới vử quản lý hoạt động khoa học và  công nghệ đã bước đầu tạo ra những cơ hội mới, những điửu kiện thuận lợi hơn cho hoạt động nghiên cứu khoa học và  chuyển giao công nghệ của các trường phát triển.

Theo số liệu báo cáo của 34 trường АH, từ năm 2006 đến 2009, có 248 đử tà i cấp Nhà  nước được thực hiện với tổng kinh phí 136.066,3 triệu đồng. Tổng kinh phí đầu tư cho các nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp nhà  nước tăng trung bình 25% năm, gấp 3 lần mức tăng tổng kinh phí sự nghiệp khoa học công nghệ. Tổng số đử tà i và  nhiệm vụ cấp bộ là  1.823 với số lượng kinh phí thực hiện là  185.832,5 triệu đồng, tổng số đử tà i cấp trường là  5.505 với tổng kinh phí thực hiện là  53.317 triệu đồng. Kinh phí cho các hoạt động NCKH cho các trường đại học trong giai đoạn 2006-2009 tăng bình quân là  8% năm; hệ thống cơ sở vật chất và  phòng thí nghiệm đã được tăng cường với tổng kinh phí là  186.700 triệu đồng.

Nhìn chung, hoạt động nghiên cứu khoa học (NCKH) và  chuyển giao công nghệ (CGCN) đã thu hút giảng viên của các trường đại học tham gia với tỷ lệ khá cao (28,4% tổng số giảng viên của 34 trường đại học). Giảng viên là  chủ nhiệm các nhiệm vụ khoa học và  công nghệ với độ tuổi lớn hơn 45 có tỷ lệ cao nhất. Các trường đại học đã ban hà nh các quy định vử hoạt động khoa học và  công nghệ, vử tà i chính cho hoạt động khoa học công nghệ, vử nghĩa vụ và  quyửn lợi của giảng viên trong nghiên cứu khoa học, vử khen thưởng, tôn vinh trong nghiên cứu khoa học, vử hợp tác, liên kết trong hoạt động NCKH và  CGCN, vử xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học đầu đà n. Ở nhiửu trường đại học đã hình thà nh các nhóm nghiên cứu mạnh thu hút đông đảo cán bộ trẻ tham gia. Nhà  nước đã đầu tư kinh phí cho hoạt động nghiên cứu khoa học cũng như tăng cường trang thiết bị cho các phòng thí nghiệm phục vụ nghiên cứu.

Bên cạnh những thà nh tựu đạt được, hoạt động NCKH và  chuyển giao công nghệ ở các trường đại học vẫn còn hạn chế. Thời gian dà nh cho NCKH còn chưa thửa đáng do các giảng viên, lực lượng nghiên cứu khoa học chính của các trường đại học dà nh phần lớn thời gian cho hoạt động giảng dạy và  các hoạt động khác để đáp ứng nhu cầu cuộc sống.

Hoạt động nghiên cứu khoa học chưa được gắn kết chặt chẽ với đà o tạo, đặc biệt là  đà o tạo tiến sử¹, hoạt động chuyển giao kết quả nghiên cứu phục vụ sản xuất và  đời sống chưa được đẩy mạnh. Аóng góp của các trường đại học và o tăng trưởng kinh tế còn khiêm tốn, chưa tương xứng với tiửm năng và  vai trò, vị trí của các trường.

Tình trạng nghiên cứu khoa học chưa đáp ứng được kử³ vọng (ảnh minh họa)

Vậy đâu là  nguyên nhân khiến tình trạng NCKH trong các trường đại học nói chung và  các giảng viên nói riêng chưa đáp ứng được kì vọng như vốn có? Theo ông Lê Minh Tiến, Trường Аại học Mở TP.HCM, nguồn thu nhập chính yếu của các giảng viên đại học hiện nay đến từ việc giảng dạy. Hay nói cách khác việc giảng dạy nhiửu hay ít sẽ quyết định đến mức thu nhập cao hay thấp của các giảng viên hiện nay. Còn thu nhập từ hoạt động nghiên cứu khoa học chỉ chiếm tỉ lệ rất nhử trong khi việc đầu tư vử thời gian, công sức cho hoạt động nà y lại lớn hơn nhiửu so với công việc giảng dạy.

Chính vì không có động lực tà i chính từ hoạt động nghiên cứu nên việc các giảng viên quên nghiên cứu mà  chỉ tập chung và o hoạt động giảng dạy là  điửu không khó hiểu. Аó là  chưa kể từ trước đến nay, chưa có một chế tà i nà o đối với những người không nghiên cứu... nhiửu giảng viên АH hiện nay không có công trình nghiên cứu nà o trong thời gian dà i nhưng vẫn được giảng dạy.

Theo bà  Lê Thị Tuyết Hạnh, chính cách quản lý nghiên cứu khoa học bằng hình thức và  máy móc, bằng sự phân chia kinh phí hay đăng ký trước đử tà i đã là m tiêu tan nhiệt tình của các nhà  khoa học chân chính, tạo kẽ hở cho sự tiêu cực và  tham nhũng khoa học nảy sinh, cho nhiửu công trình khoa học không có lợi cho ai cả của những nhà  NCKH cơ hội ra đời.

Аể tạo động lực thu hút giảng viên các trường tham gia nghiên cứu khoa học và  có những đử tà i đạt kết quả tốt, có ý nghĩa ứng dụng và o thực tiễn cao, một trong những giải pháp được nhiửu chuyên gia đưa ra là  tăng kinh phí cấp cho các đử tà i khoa học theo cơ chế tuyển chọn, kinh phí thường xuyên cho các giáo sư để phát triển chuyên môn và  đà o tạo NCS; kinh phí để mua các sản phẩm của các nhà  khoa học, xây dựng và  phát triển các tập thể NCKH, những nhà  khoa học có khả năng, trình độ và  say mê sáng tạo.

Theo Thứ trưởng Trần Quang Quý, để tăng cường hoạt động nà y, cần lưu ý thêm giải pháp tăng cường các nguồn lực từ doanh nghiệp, địa phương và  đặc biệt là  từ hợp tác quốc tế. Thứ trưởng cũng cho rằng, để đẩy mạnh công tác NCKH và  tạo động lực cho giảng viên cần thay đổi được nhận thức của nhà  trường và  của từng giảng viên.