Nguyễn Xuân Sanh

Nguyễn Xuân Sanh | 01/12/2019 19:33

Nguyễn Xuân Sanh năm nay vào tuổi 100. Ông sinh năm 1920 tại Đà Lạt. Quê gốc thuộc huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình, xuất hiện trong phong trào Thơ Mới, nhưng đường lối thơ ông có nét khác biệt.

Nguyễn Xuân Sanh

Xuân ngày

Ngày tôi là dải kết mùa xuân
Là nụ hường xinh, thắm nở dần 
Ánh sáng khơi tuôn – nguồn lạ suối
Trút lòng khao khát xuống hoa tân.

Sao các mùa xuân tiếp nở hoài?
Mà ngày ôm ấp mấy ban mai?
Hoa chùm nép giữa mây xanh bóng
Xõa mớ dây tơ nắng ngọt dài.

Giữa sóng tràn xuân sao cứ bơi?
Ngân thơm nhíu nước vấn muôn đời
Ánh nhung đổi hướng, đi rồi đến
Qua ngõ hồn tôi đã mấy trời?

Biết đâu gió chẳng cúng hương say
Non nước dâng tươi dệt tháng ngày
Đây gió ngân xuân vừa thoáng hẩy
Với này xuân mới đã là bay.
Huế - Tết 1935

Buồn xưa

Quỳnh hoa chiều đọng nhạc trầm mi
Hồn xanh ngát chở dấu xiêm y
Rượu hát bầu vàng cung ướp hương
Ngón hường say tóc nhạc trầm mi

Lẵng xuân
             Bờ giũ trái xuân sa
Đáy đĩa mùa đi nhịp hải hà
Nhài đàn rót nguyệt vú đôi thơm
Tỳ bà sương cũ đựng rừng xa

Buồn hưởng vườn người vai suối tươi
Ngàn mây tràng giang buồn muôn đời
Môi gợi mùa xưa ngực giữa thu
Duyên vàng da lộng trái ru người

Ngọc quế buồn nào gội tóc xưa
Hồn xa trĩu sách nhánh say sưa
Hiến dâng
           Hiến dâng quả - bồng hường
Hoàng tử nghiêng buồn vây tóc mưa

Đường tàn xây trái buổi du dương
Ngọt ngào nhớ chảy tự trăm phương.

Bình tàn thu

Bình tàn thu vai phấn nghiêng rơi
Chén vàng dâng ướp nhạc lòng đời 

Sương mùa lệ héo dặm đường hương
Cung phi dăng bướm buồn Nghê Thường
Sách đâu tay xõa ái - tình - chương

Cổ mây người nhạc dịu vườn tươi
Da xuân mười tám tuổi buồn người

Mi thơm chanh buổi trĩu buồn da
Rượu tóc loan tháng đượm mùa ngà
Sầu chùm tơ giấy giở mưa hoa

Người ơi người nẻo ngát tường nương
Hồn Tương Giang đàn dựa buồn hường

Gió thu

Sáng nay anh lạnh quá em ơi
Bởi gió thu em đã đến rồi
Lác đác bên thềm mưa lá rụng
Với lời ước hẹn của muôn mai.

Rung rinh thùy liễu thoáng bên lầu
Anh đợi đầu sân, em đứng đâu
Câu hát đưa anh vào ngõ trúc
Bước anh đi trước. Bước ai sau?

Bàn tay em ướt chút sương sa
Hỏi lại lòng anh, những mặn mà
Chiếc lá cuối cùng vừa mới rụng
Thế là đã hết gió thu qua…
Quốc học Huế, cuối thu 1934

Những quyển sách

Nắng ủ trời xa cơn gió đậm
Rừng đời hương ngủ giấc mơ êm
Ý xanh biền biệt như sông mật 
Nhạc cỏ đùa quanh mấy bậc thềm

Lòng hỏi đời thơm nếp áo xưa
Về đâu gió chở những hương mùa
Về đâu những mộng nghiêng theo mắt
Của một nàng xuân tóc xõa mưa

Tâm sự chiều chiều nghiêng mái tóc
Hồn nào vời vợi như mây tơ
Chân dậm tiếng đời vang lối cỏ
Tâm tư lặng lẽ đến bao giờ…

Thao thức mùa thơm dậy lối sương
Chói chang trên mắt mộng thiên đường 
- Ý mạnh thấm qua bồ sách cũ
Giấy vương hương nặng tựa hoa rừng

Sách đậm hồn xưa trăm giấc mộng 
Khi lòng bồng bế lửa đêm say
Tay ai cười mỉm bên đèn nhỏ
Khi ướp hồn xanh cạnh sách dày

Ta khát vô biên ngọn sóng vang
Ta mừng hội gió lúc lên đàng 
Ta hát vô biên trên sách mới
Và trên thế giới đượm tràng giang
7/1945

Trước xuân, thăm chùa Hương
Tặng Nguyễn Thị Cẩm Thạnh
Vắt ngang núi cũ xuân hồng ngày nay
Đò đi ngược suối. Cuối đông
Lòng anh những muốn tìm xuân trước ngày...
Vắng em. Không thể cầm tay
Đường đi vẫn thấy đó đây hai mình.

Sáng trời. Hương Tích gió hanh
Nắng thơm bến suối, thung xanh vào mùa
Xuân chưa về, núi chưa mưa
Nhưng bên ta khắp rừng mơ nở rồi.

Khăn tơ xuân trải thung dài
Anh nghe xuân đến: bên đồi, bước em…
Đại già còn trắng sương đêm 
Chờ ai hò hẹn bên thềm đồi thông.

Lối đi mây đá chất chồng
Vắt ngang núi cũ xuân hồng ngày nay
Chân ta bước, mắt ta say
Hoa mơ dặm thẳm, hương lay bạt ngàn.
Con đò con mắt

Con đò, con mắt giữa lòng sông
Tha thiết chờ mong một ánh hồng
Trên bến cuối chiều khi gió nghỉ
Để bồng vũ trụ, mảnh trăng trong.

Con đò con mắt của đời ta
Thao thức thâu đêm cảnh mặn mà
Đón bóng đi về người bạn cũ
Đôi lần áo đẫm trận mưa sa.

Con đò con mắt mở xa trông
Sớm tối ngược xuôi nước một dòng
Con mắt con đò xưa mẹ ngóng
Giờ ca cồn nắng mừng con sông.

Cái nắng Nha Trang

Yêu vô cùng cái nắng Nha Trang
Lớt phớt nghiêng đầu gió lúa vàng…
Mặc dù nắng chạy trên đường phố
Có lúa đâu, mà vẫn reo vang?

Em học sinh lướt mát hiên dài
Thấy bóng ngả chiều thêm ban mai
Bước ra ngã sáu chân nhè nhẹ
Sợ áo mình động nắng khỏa vai.

Cái nắng hăng mùi thơm biển khơi
Nắng chao chao cánh hải âu trời
Trên không gian một màu xanh vắng
Rớt theo chiều mái tóc buông lơi.

Nắng là nắng mấy dặm đường xa
Có hương dừa cát với tiếng ca
Mắt em thiếu nữ nhìn qua gió 
Bỗng thấy đời vô đầy cả nhà.

Nhịp nắng ngày sao quá êm trong
Len vào ta háo hức tấm lòng…
Yêu màu tường và yêu đất nước
Quê ta thắm lá nắng thêm bông.

Nắng lồng áo như bụi mưa vây
Thấy vui xuân chấp chới tháng ngày
Những cô gái giọng nhanh sóng biển
Mừng đầu năm, tay vốc nắng bay.
Nha Trang, 2/1/1976
Bằng lăng ra hoa, tiếng gà trong phố

Bên tay trái ta, dòng Mê Kông
Nắng sông sóng chở bạc màu hồng
Bên này tay phải, xanh thành phố
Cây thở như hồ trong nước trong.

Bằng lăng đường cái lại ra hoa
Campuchia ơi, Campuchia
Cả nước bằng lăng vừa thức dậy
Núi sông cùng hát bản hùng ca.

Gà gáy nắng mai cuối mái thềm
Nghe rì rào đất, tưởng trăng đêm
Biết đâu cơn gió từ quê đất
Gọi tiếng gà rung sương ánh lên.

Dưới tán bằng lăng một nụ cười
Tiếng gà vẫn gáy điệu son tươi
Giấu trong bài hát hồn nhiên ấy
Sức mạnh hiên ngang triệu cuộc đời.

Tiếng gà gáy sáng, hoa bằng lăng
Thơm ngát ngàn năm một đất lành
Đẹp nhất nụ cười chào Tổ quốc
Những con người gặp giữa Phnôm – Pênh.
.........................................................................
Thơ tuyển rút từ tập “Nguyễn Xuân Sanh thơ với tuổi hoa”, 
Nxb Kim Đồng 2001
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Cầu truyền hình “Thời cơ vàng”: Hành trình từ lịch sử đến khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường
    Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), tối 22/8, chương trình cầu truyền hình chính luận nghệ thuật đặc biệt "Thời cơ vàng" đã diễn ra tại ba điểm cầu: Hà Nội, Huế và Thành phố Hồ Chí Minh.
  • 160 hiện vật, tài liệu kể chuyện Bình dân học vụ
    Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, sáng ngày 22/8/2025, tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đã diễn ra lễ khai mạc trưng bày chuyên đề “Bình dân học vụ – Thắp sáng tương lai”. Đây là cơ hội để công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa lịch sử của phong trào Bình dân học vụ – một biểu tượng cho ý chí vượt khó và khát vọng vươn lên bằng tri thức của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, nhấn mạnh vai trò học tập suốt đời trong xây dựng một xã hội tri thức.
  • Hiểu thêm những trang sử hào hùng của dân tộc qua ấn phẩm của NXB Kim Đồng
    Nhân dịp kỉ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 – 02/9/2025), NXB Kim Đồng ra mắt nhiều ấn phẩm tôn vinh những người con ưu tú của dân tộc, ngợi ca vẻ đẹp quê hương đất nước, tình đoàn kết các dân tộc anh em; qua đó giúp bạn đọc hiểu thêm về những trang sử hào hùng và hành trình giành độc lập dưới ngọn cờ của Đảng và Bác Hồ kính yêu.
  • Gắn biển địa điểm lưu niệm sự kiện Cách mạng nhân dịp 80 năm Ngày Bác Hồ về ở, làm việc tại Phú Thượng
    Ngày 22/8, phường Phú Thượng (Hà Nội) đã tổ chức lễ gắn biển công trình địa điểm lưu niệm sự kiện Cách mạng kháng chiến bến đò Xù và đình Phú Xá; công trình tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử địa điểm lưu niệm nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh ở và làm việc tại nhà cụ Nguyễn Thị An (phường Phú Thượng).
  • Bệnh nhân 69 tuổi đi lại bình thường sau nhiều năm bị thoái hóa khớp gối
    Bệnh viện Trung ương Huế phẫu thuật thành công cho bệnh nhân 69 tuổi bị thoái hóa, biến dạng khớp gối nặng và đã đi lại được bình thường.
Đừng bỏ lỡ
  • Khát vọng phát triển, xây dựng người Kim Liên thanh lịch, văn minh
    Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Kim Liên lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra ngày 22/8 với chủ đề “Phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa, anh hùng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; kỷ cương, sáng tạo, trách nhiệm".
  • Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Hà Nội - Sáng mãi khát vọng Việt Nam”
    Chương trình là lời tri ân sâu sắc tới các thế hệ đi trước - những người đã hiến dâng tuổi trẻ và xương máu cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Đồng thời, tôn vinh những thành tựu nổi bật, toàn diện và bền vững mà đất nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng đã đạt được, đặc biệt sau 40 năm đổi mới.
  • "Nhà tôi có treo một lá cờ" - MV mới của Hà Anh Tuấn rợp sắc cờ đỏ, gợi niềm tự hào Việt Nam
    Ca khúc "Nhà tôi có treo một lá cờ" là bài hát trong MV mới của ca sĩ Hà Anh Tuấn. Ca khúc chứa chan tình yêu dành cho Quốc kỳ của người Việt Nam. Đồng thời là lời tri ân đến các thế hệ cha anh đã hy sinh vì độc lập, tự do; đồng thời gửi gắm thông điệp về niềm tự hào và trách nhiệm của thế hệ hôm nay trong hành trình dựng xây đất nước.
  • [Podcast] Cổng trại bảo an binh – Dấu ấn ngày toàn thắng
    Mùa thu năm 1945, Hà Nội rợp cờ đỏ sao vàng, khắp phố phường vạn người như một cùng cất tiếng hô vang “Độc lập – Tự do”, đánh dấu thắng lợi vĩ đại của Cách mạng tháng Tám. Trải qua tám thập kỷ, nhiều di tích từ mùa thu năm ấy vẫn còn hiện hữu giữa đời sống hôm nay, kể lại câu chuyện của một Thủ đô Anh hùng của đất nước Việt Nam anh hùng. Trong dòng chảy ấy, Cổng Trại Bảo An binh chính là dấu tích của cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 - một sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước.
  • "Hạt giống hạnh phúc" - Phim tài liệu đặc biệt về tình hữu nghị Việt Nam và Cuba phát sóng tối 2/9
    Bộ phim tài liệu với tên gọi "Hạt giống hạnh phúc" sẽ được phát sóng vào 20h10 tối 2-9-2025 trên kênh VTV1. Cùng thời điểm này, Truyền hình Quốc gia Cuba - Cubavisión cũng phát sóng bộ phim đặc biệt này, mở ra một dấu mốc hiếm có trong lịch sử hợp tác truyền hình giữa hai nước.
  • [Video] Triển lãm “Mùa Xuân độc lập”: Tôn vinh khát vọng tự do và hòa bình qua lăng kính hội họa
    Với phong cách kết hợp giữa chất liệu sơn mài truyền thống và tư duy tạo hình đương đại, các tác phẩm được trưng bày trong triển lãm “Mùa Xuân độc lập” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8 thành công và 80 năm Quốc khánh 2/9, mỗi bức tranh của họa sỹ trẻ Chu Nhật Quang mang đến cảm nhận về chiều sâu thẩm mỹ mới mẻ, tôn vinh khát vọng độc lập, tự do và hòa bình của dân tộc Việt Nam.
  • Hà Nội rực rỡ cờ hoa – Tự hào 80 năm mùa Thu cách mạng
    Tháng Tám lịch sử lại về, mang theo ký ức hào hùng của dân tộc. Tròn 80 năm kể từ Cách mạng tháng Tám 1945, Hà Nội hôm nay khoác lên mình chiếc áo rực rỡ trong những ngày chuẩn bị cho Quốc khánh 2/9. Trên từng góc phố, nẻo đường, Thủ đô vừa cổ kính vừa hiện đại như sống lại khí thế mùa Thu cách mạng, đồng thời thể hiện khát vọng vươn lên của đất nước trong kỷ nguyên mới.
  • Kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng, bảo tồn và phát huy giá trị khu di tích chùa Hương
    UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 4248/QĐ-UBND ngày 14/8/2025 về kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện Đề án đổi mới mô hình tổ chức, phương thức quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị khu di tích quốc gia đặc biệt lịch sử và danh lam thắng cảnh quần thể Hương Sơn (chùa Hương), thành phố Hà Nội.
  • Phát triển phường Từ Liêm thành đô thị văn minh tiêu biểu từ giá trị văn hóa truyền thống
    Sáng 19/8, Đảng bộ phường Từ Liêm (Hà Nội) đã long trọng tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Từ Liêm lần thứ I nhiệm kỳ 2025 - 2030 với tinh thần “Đoàn kết – Dân chủ - Kỷ cương – Đột phá – Phát triển”.
  • Khám phá 54 sắc màu văn hóa trong "Chung một ngôi nhà"
    Nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 – 2/9/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu ấn phẩm đặc biệt “Chung một ngôi nhà – Atlas 54 dân tộc Việt Nam” do tác giả Võ Thị Mai Chi biên soạn, họa sĩ Hồ Quốc Cường minh họa. Cuốn sách mang đến cho độc giả cái nhìn sinh động về văn hóa và đời sống tinh thần phong phú của 54 dân tộc, đồng thời là hành trang tinh thần giúp thế hệ trẻ gìn giữ bản sắc, nuôi dưỡng tình yêu quê hương và tự tin hội nhập quốc tế.
Nguyễn Xuân Sanh
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO