Nhiửu sv tính toán và lý giải rằng nếu và i người mà nấu ăn với nhau thì chẳng rẻ hơn ăn quán là bao, thậm chí là đắt đử hơn vì thế đi ăn hà ng vừa đỡ mất thời gian đi chợ búa, nấu nướng vừa không phải dọn dẹp nhà , lau rửa bát đĩa... Vâng, quả là ăn cơm bụi có tiện thật đấy, thậm chí là không đắt đử hơn cơm nấu, thế nhưng khi đi sâu và o hậu trường nhà bếp của những quán cơm chuyên phục vụ sv mới thấy hãi hùng, mới thấy sợ vì chất lượng thực phẩm, rau quả dùng chế biến để bán cho sv ăn đửu ở dạng rẻ tiửn, kém chất lượng, thậm chí nhiửu thứ còn được mua quá rẻ và o cuối phiên chợ tối, vì nó đã ở tình trạng ôi thiu. Đó còn chưa nói tới cung cách chế biến đồ ăn ở hầu hết các quán cơm bụi phục vụ sv đửu rất qua quýt, đại khái và không bao giử đảm bảo vệ sinh...
Viếng thăm những quán cơm tại là ng Nguyên Xá (Minh Khai, Từ Liêm, Hà Nội)- nơi có tới cả và i ngà n sv đang thuê trọ tại đây, và hà ng ngà y họ là khách thân thuộc của những quán cơm nà y, chúng tôi thấy hầu như đại đa số sv ở khu vực nà y đửu ra quán ăn cơm hà ng ngà y mà không nấu riêng tại phòng trọ. Sở dĩ vậy là do mức giá cho mỗi suất cơm họ ăn chỉ ở mức trên, dưới 15.000 đồng, một cái giá được xem là chấp nhận được, trong khi mà mọi thứ cứ tăng lên ầm ầm. Tới giử ăn, hầu như quán nà o cũng đông nghìn nghịt sv đi ăn. Có quán, mặt bằng rộng tới cả gần trăm mét vuông vậy mà cũng không còn một chỗ trống để kê bà n ngồi. Tiếp xúc với một số sv ăn tại đây, chúng tôi được biết là họ không thích nấu ăn ở nhà vì đem so sánh giá đi ăn cơm bụi và giá mua đồ vử nấu có khi còn đắt hơn. Vẫn biết là nấu ăn ở nhà có ngon hơn nhưng sv đửu không thích vì vừa mệt, vừa mất thời gian cho phần đi chợ, nấu nướng...
Qua nhiên cứu tìm hiểu thì tôi thấy, mỗi suất cơm bán với giá khoảng 15.000 đồng, chủ quán lãi được khoảng từ 4-5.000 đồng. Nghĩa là họ chỉ lãi rất ít, nhưng bằng số lượng suất ăn nhiửu nên mức lợi nhuận của hà ng ngà y cũng là đáng kể. Chính vì khách hà ng đại bộ phận là sv, những người không thể kham nổi mức giá cao nên các chủ quán cơm đửu phải tính toán mua thực phẩm, rau quả, gạo, gia vị... là m sao đấy cho có giá rẻ nhất. Tất nhiên họ chỉ mua những loại thực phẩm, rau, gạo... loại 2, loại 3 với giá rẻ nhất có thể. Ví dụ, loại rau muống ngon có giá tới 4-5.000 đồng/bó, nhưng họ chỉ mua loại già hơn có giá rẻ bằng một nửa. Ngay cả thịt lợn, loại ngon có giá tới 110-120.000 đồng/kg, thì họ chỉ mua chế biến các loại thịt vụn, thịt má, nây... giá chưa đến 80.000 đồng/kg...
Các quán cơm bụi luôn tìm đủ mọi cách để giữ khách
Theo thông tin mà tôi nghe được từ bà bán hà ng thịt ở khu chợ gần nhà cho biết thì, hầu như tối nà o còn ế thịt, thậm chí cả thịt còn thừa từ hôm trước bà ta đửu dà nh bán cho một hà ng cơm bụi phục vụ sv. Tất nhiên, khi bán những loại thịt giảm chất lượng ấy thì giá rẻ rất nhiửu so với khi thịt còn tươi nguyên. Khi mang loại thịt bị xem là ôi thiu đó vử nhà các chủ quán bắt đầu chế biến, và phải đến ngà y hôm sau nữa sv mới ăn tới và như vậy chất lượng cà ng bị giảm. Đó là lý do tại sao nhiửu sv, nhiửu người đi ăn cơm bụi hay bị đau bụng. Ngay cả những hà ng buôn bán rau quả cũng vậy, nơi đổ hà ng ế của họ cũng là các quán cơm bụi sv và hầu như chẳng quán nà o chê rau quả ế, thịt ế miễn là nó rẻ, còn chất lượng như thế nà o không quan trọng...
Thực ra nhiửu sv cũng thừa biết là đi ăn cơm bụi là kém chất lượng, không bao giử ngon bằng cơm mình nấu, nhưng thấy rẻ, thấy tiện thì họ chấp nhận ăn thôi. Nhiửu sv không có thời gian để nấu, hoặc vì một lý do nà o đó không thể nấu được thì quán cơm bụi là giải pháp hợp lý nhất! Lê Thị Hân, sv đại học Thương mại, hiện đang tạm trú tại khu Quan Hoa, Cầu Giấy tâm sự: Ở chỗ em có rất nhiửu quán cơm, nhưng đại đa số là phục vụ dân văn phòng bởi giá rất cao, từ 25-35.000 đồng/suất ăn. Chỉ duy nhất có 1 quán phục vụ sv với giá cực rẻ, chỉ 13-15.000 đồng/suất, tuy nhiên chất lượng đồ ăn thì không được ngon cho lắm. Tuy vậy, sv vẫn tới ăn rất đông, vì cái giá như vậy họ chấp nhận được và cũng chỉ đủ khả năng như vậy.... Cũng như Hân, đại bộ phận sv đửu thừa biết là vậy, nghĩa là đồ rẻ thường không bao giử là của ngon, và ai đó cũng đửu chấp nhận, sống được là OK.
Có thể là sv đửu chấp nhận các chủ quán cơm mua thực phẩm không ngon, thậm chí là hơi ôi, và rau củ quả hơi già , gạo hạng thấp... để chế biến. Thế nhưng, nếu như mà họ nhìn thấy cung cách chế biến đồ ăn từ hậu trường nhà bếp của các quán cơm bụi sv thì họ sẽ thực sự hãi hùng và ngao ngán đến tận cổ và tôi tin chắc rằng nhiửu người sẽ cạch đến già mà không dám bén mảng tới quán cơm bụi. Qua mấy lần đi thực tế tại một số quán cơm bụi trong thà nh phố, tôi đã mục sở thị khu chế biến của các quán ăn kiểu nà y với lý do đi nhử vệ sinh để được và o khu bếp chế biến của họ. Ở quán nà o tôi cũng quan sát thấy khu bếp thì chật chội, lem luốc, nửn sà n bếp thì nhớp nháp đầy bùn đất. Một số quán người ta còn chế biến đồ ăn ngay tại W.C. Nếu như ở nhà ta thường rửa cái gì cũng ít nhất phải và i, ba lần nước thì ở đây người ta rửa rau, rửa cá, thịt... thường chỉ có một nước, và nước rửa cái nà y thường được tận dụng để rửa cái kia, và chỉ khi nà o nó đen ngòm mới được dùng để dội toa lét. Chính mắt tôi đã vô tình nhìn thấy cảnh rửa rau muống tại một quán cơm bụi sv ở Phùng Khoang (Trung Văn, Từ Liêm). Người chủ lấy dao cắt bử gốc, mặc cho còn bao lá và ng, cử, rác vậy mà chị ta đã bử và o chậu nước để rửa. Chị ta rửa mỗi một lần và vớt ngay lên rổ. Rổ rau đó được đưa và o chảo để xà o luôn rồi gắp ra đĩa bán cho sv. à”i, nhìn đĩa rau muống xà o xanh rửn kia, tôi thật ái ngại, thật sợ vì nó còn quá bẩn do người chế biến quá cẩu thả, quá tiết kiệm nước... Tiếp xúc với một sv từng rất trung thà nh với việc đi quán ăn, giử cậu ta đà nh phải chấp nhận nấu nướng ở nhà , tôi được biết, cũng chỉ vì từ lúc biết các quán chế biến quá bẩn, quá mất vệ sinh nên cậu ta đã dị ứng với cơm quán, nhất là các quán cơm bụi sv có mức giá rẻ. Cậu sv nà y kể: Cách đây chừng 5 tháng, khi đi ăn tại một quán cơm gần nhà mà em vẫn hay ăn. Bà n ăn gần ngay sát khu nhà bếp, và em thấy người ta rửa rau, vo gạo, rửa thịt, cá... mà hãi hùng đến phát sợ. Khi thấy như vậy, mặc dù gọi cơm ra rồi em không ăn nữa mà đứng lên trả tiửn rồi vử... ăn mì tôm úp!.
Vâng, cũng như cậu sv nà y, giử đây tôi cũng không hử thiện cảm với các quán cơm bụi sv, bởi mắt tôi cũng đã tận tường khu nhà bếp của một số quán và cung cách chế biến các món ăn ở những nơi nà y. Tôi tin chắc rằng, với bất kử³ sv nà o cũng thế, khi phát hiện ra vấn đử an toà n vệ sinh không được đảm bảo thì chắc chắn một điửu là họ cũng sẽ đoạn tuyệt với cơm bụi. Như đã nói, sv nói riêng và mọi người nói chung có thể chấp nhận chất lượng suất ăn kém hơn một chút, chứ không thể kham nổi những loại đồ ăn hà ng ngà y và o cơ thể là bẩn, là không đảm bảo vệ sinh...