Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh (GHPG VN-QN) được thà nh lập từ 21/1/2005 “ 21/1/2015, sau 10 năm hội nhập và phát triển, từ chỗ chỉ có 10 chùa với 30 Tăng ni, đến nay Quảng Ninh đã có hơn 100 ngôi chùa mới và 500 vị Tăng ni, trong đó có gần 100 vị Tăng ni đạt trình độ trên đại học và đi tu học ở nước ngoà i, điửu nà y khẳng định thế mạnh Tăng ni ở các chùa được đà o tạo rất bà i bản. Có thể nói GHPG VN-QN phát triển mạnh nhất trong cả nước , mặc dù số lượng chùa của Quảng Ninh chưa nhiửu như các tỉnh khác, song có nhiửu lợi thế tập trung ở các khu di tích: khu danh thắng Yên Tử( Uông Bí), Bãi cọc Bạch Đằng (Quảng Yên), đửn Cửa à”ng (Cẩm Phả) “ chùa Cái Bầu (Vân Đồn), cụm đửn- chùa ở cửa khẩu Móng Cái... Học tập tư tưởng Phật Hoà ng Trần Nhân Tông, Phật giáo luôn đồng hà nh cùng dân tộc, đấu tranh cho giải phóng dân tộc trải qua hà ng ngà n năm. Góp phần giữ vững tư tưởng, nâng cao tinh thần yêu nước , giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc việt Nam.
Toà n cảnh chùa Ba Và ng
Sự phát triển vượt bậc vử Phật giáo, luôn song hà nh với sự phát triển dân tộc, vì lợi ích toà n xã hội, được thể hiện qua các Đại lễ hội Phật giáo tỉnh Quảng Ninh tổ chức rất hoà nh tráng như: lễ hội Yên Tử, lễ hội Hoa cúc chùa Ba Và ng, kỷ niệm 700 năm ngà y Phật Hoà ng Trần Nhân Tông nhập niết bà n, lễ hội du lịch Carnaval Hạ Long hà ng năm...Bằng nguồn vốn xã hội hóa, nhiửu ngôi chùa được trùng tu, xây dựng mới trên nửn phế tích, chùa cổ ngà y xưa như: chùa Cái Bầu, chùa Ba Và ng, đửn Xã Tắc...Trùng tu tôn tạo hà ng chục ngôi chùa, đửn ở các huyện, thị trong tỉnh Quảng Ninh: Công trình xây mới chùa Ba Và ng, được nhân dân và du khách thập phương đánh giá cao vử chất lượng, uy nghi hoà nh tráng bằng nguồn tiửn xã hội hóa hà ng trăm tỷ đồng. Ngôi chùa được xây dựng trên nửn phế tích bia trên mai rùa và cây hương đà i... từ thời Trần. Năm 2006 Hòa thượng Thích Thái Minh tay nải vử chùa, với 4 không: không tiửn, không điện, không đường, không nước, trong không gian rừng núi âm u, hiểm trở...Đầu tiên mơ ước của Thầy là phải là m đường để cho các phật tử đi và o chùa thắp hương, lễ phật. Thầy kêu gọi, vận động các phật tử quyên góp tiửn, thiết bị máy móc, quyên góp tiửn đến đâu là m đến đó, gian nan nhất là phá đá, xẻ núi là m đường.. Năm 2008 con đường bê tông từ thà nh phố Uông Bí và o chùa hoà n thà nh, đây là công trình khởi đầu chà o mừng đại lễ kỷ niệm 700 năm Phật Hoà ng Trần Nhân Tông nhập niết bà n. Câu chuyện điện thắp sáng, đưa nước cách hà ng km đường rừng vử chùa, cũng gian nan như là m đường, có nước tưới cây cối quanh vùng mọc xanh tươi và có sức sống hơn. Năm 2011 là m lễ khởi công xây dựng chùa Ba Và ng, các phật tử trong và ngoà i nước tiếp tục góp tiửn và cúng rường nguyên vật liệu, hà ng ngà n công lao đông xây dựng. Năm 2013 thì hoà n thà nh, ngôi chùa xây theo kiến trúc nội công ngoại quốc, dựa trên ý tưởng kiến trúc của Hòa thường Thích Thái Minh. Chùa Ba Và ng nằm trên địa linh đặc biệt, giữa núi Voi và núi Bạch Ngoc, có kiến trúc đẹp nhất Miửn bắc. Chùa thuộc Thiửn phái trúc lâm, tư tưởng như Thiửn phái trúc lâm, được kết hợp 3 thiửn phái phật giáo, dung hợp các pháp nguyên tu. Chùa thường xuyên tổ chức giảng pháp cho các phật tử, được đông đảo nhân dân tham gia, bước đầu thà nh công trong việc đưa Phật giáo và o đời sống nhân dân, là m cho cuộc sông nhân dân ổn định.. Năm 2013 chùa Ba Và ng tổ chức lễ hội Hoa cúc, loà i hoa biểu tượng từ thời Trần, biểu tượng cho sự trường thọ và lòng thủy chung. Lễ hội Hoa cúc là lễ tết Trùng dương, ngà y hội của con cái vử báo hiếu, chúc ông bà cha mẹ, nay trở thà nh lễ hội truyửn thống chùa Ba Và ng, cứ 3 năm sẽ được tổ chức một lần.
Bằng nguồn tiửn xã hội hóa trong 10 năm qua, GHPG VN-QN đã trùng tu hà ng chục ngôi chùa trong tỉnh Quảng Ninh. Trong đó kể đến dự án xây dựng chùa Đồng, dự án đúc tượng Phật Hoà ng Trần Nhân Tông bằng đồng nặng 134 tấn, đúc tượng trên đỉnh núi là công việc rất khó khăn, kử³ công và gian nan. Việc xây dựng mới chùa Cái Bầu, chùa Ba Và ng, đửn Xã Tắc, trùng tu các chùa, đửn ở các huyện , thị, quy hoach các phế tích để xây lại, đã tạo điểm đến du lịch tâm linh hấp dẫn bởi cảnh quan đẹp. Đáp ứng nhu cầu tín ngườ¡ng của nhân dân, giảm đáng kể các tà giáo nước ngoà i thâm nhập, góp phần ổn định phật giáo Việt Nam. Ngoà i ra GHPG VN-QN đóng góp và o các công trình phúc lợi dân sinh xã hội: đường điện lưới Cô Tô, xây nhà đại đoà n kết, nhà cho người nghèo, ủng hộ đồng bà o lũ lụt... khoảng 40 tỷ đồng.
Ngà y 19/1/2015 tại thà nh phố Uông Bí, sẽ diễn ra Đại lễ kỷ niệm 10 năm thà nh lập GHPG VN-QN và đón nhận Huân chương của Nhà nước trao tặng cho tập thể và các cá nhân suất sắc trong phong trà o phụng sự yêu nước. Các hoạt động chà o mừng Đại lễ bắt đầu từ 22/12/2014 đến 17/1/2015 gồm nhiửu nội dung như: Lễ tưởng niệm Phật Hoà ng Trần Nhân Tông (22/12/2014), Đại lễ đăng đà n Trúc Lâm Tam Tổ (25/12/2014), Lễ khánh thà nh chùa Đống Phúc (thị xã Quảng Yên), lễ gắn biển chùa Đông Phúc (huyện Đông Triửu), Lễ gắn biển chùa Ba Và ng (thà nh phố Uông Bí), lễ cất nóc chùa Ngọa Vân (huyện Đông Triửu), lễ khánh thà nh khu Mắt Rồng “ Tháp Tổ, chùa Một Mái, chùa Bảo Sái, cất nóc Am Dược (huyện Yên Tử) lễ đúc chuông chùa Minh Tâm (thà nh phố Hạ Long), bà n giao 18 ngôi nhà Đại đoà n kết cho người nghèo. Thượng tọa Thích Thanh Quyết, Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Trưởng ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh cho biết: Bên cạnh mục đích khẳng định chính sách tự do tín ngườ¡ng, tôn giáo của Đảng và Nhà nước ta, Đại lễ còn khẳng định sự trưởng thà nh và phát triển vượt bậc vử mọi mặt của Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh, trong 10 năm từ ngà y thà nh lập. Đại lễ là dịp đánh giá đúng vai trò và vị thế của Phật giáo Quảng Ninh, đối với Phật giáo cả nước trong 10 năm qua và xây dựng chiến lược phát triển Phật giáo Quảng Ninh, tầm nhìn 20 năm tới. Đại lễ còn là cơ hội để Tăng ni, phật tử Quảng Ninh phát huy truyửn thống yêu nước, tinh thần Hộ quốc an dân của Phật giáo Việt Nam, thi đua lập thà nh tích thiết thực nhất bằng những việc là m cụ thể đóng góp và o sự nghiệp dân già u, nước mạnh và sự nghiệp đại đoà n kết toà n dân.