Là ng tôi nghèo, lại là vùng chiêm trũng nên ngà y ấy, chỉ cấy được hai vụ, còn lại ruộng phần lớn bị bử hoang. Từ đầu là ng đến cuối là ng chỉ non cây số, chạy men theo hai bên con đường rải bằng đá ong gồ ghử là những mái nhà san sát mà u rêu xám xịt núp dưới những bụi chuối tiêu xanh rì. Đường là ng xương sống, là huyết mạch nối và o các ngõ xóm nhử, rồi dẫn và o từng cánh cổng tửnh toà ng là m bằng tre nứa. Trước kia, nghe nội tôi kể rằng chính nhử đường là ng và các ngõ ngách ăn thông từ nhà nọ tới nhà kia như vậy mà bộ đội Việt Minh của ta có thể đi sâu tìm hiểu đời sống của nhân dân đồng thời lẩn tránh và sau là chiến thắng kẻ thù xâm lược.
Từ khi đi học, con đường trở nên thân thiết hơn dù mặt đường luôn gồ gử một mà u đá ong và ng thẫm, lỗ chỗ những ổ gà trên mặt đường. Mùa mưa. Con đường lầy lội và khó đi vô cùng. Có bận mới đi học vử tới đầu ngõ tôi ngã sõng xoà i là m bẩn hết bộ quần áo mẹ mới mua. Thực ra quê tôi không có đá ong, nhưng con đường lại toà n đá ong. Nghe nội tôi bảo, từ hồi xưa, lúc mới thà nh lập là ng thì các trai đinh trong là ng đã phải lặn lội và o tận vùng núi lấy đá ong rồi theo thuyửn xuôi sông Đáy mang vử xây đường. Hồi đó, con đường đẹp lắm, những viên đá ong vuông vức xếp chồng nhau ngay ngắn thẳng hà ng. Đất hai bên cũng được đắp cao hơn, rồi sau đó, nhà cửa xây dựng xung quanh con đường đá ong... Khi tôi và o trường huyện học, xuống phố thấy toà n đường nhựa phẳng lử³, xe bon bon đến là thích. Chiửu vử tự nhiên ghét con đường đá ong quê nhà vì đi xe cứ xóc cà nh cạch. Tuy nhiên, những chiửu lên đường là ng thả diửu chơi đuổi bắt thì không gì vui hơn. Những cánh diửu no gió, dây neo thẳng đứng hướng lên trời có gắn sáo kêu vi vút khắp là ng quê như nốt nhạc du dương trong bản nhạc tuổi thơ ngọt ngà o ngà y ấy.
Thế rồi con đường đá ong ấy lại dẫn tôi xa quê, xa mãi tới tận phương Nam đầy nắng gió. Trong hà nh trình phiêu bạt nơi đất khách quê người của mình, tôi đã từng đi qua rất nhiửu nơi trên dải đất Việt Nam rộng lớn nà y nhưng thú thực tôi chưa bao giử từng đặt chân lên con đường đá ong thêm lần nà o nữa. Chỉ có những đường cát nóng bửng, những đường nhựa phẳng lử³ dà i tít tắp hay những đường núi đá gan gà lởm chởm. Chợt nhận ra rằng, có lẽ đá ong là thứ trầm tích quý hiếm không chỉ riêng trong ký ức tuổi thơ tôi.
Trở lại quê mình, vử lại con đường đá ong gồ gử lồi lõm những ổ gà quá khứ lại thấy bùi ngùi vì không còn con đường đá ong ngà y xưa ấy. Chợt nhân ra, quê mình bây giử đã sát nhập địa giới với thủ đô, thà nh Hà Nội mấy năm rồi. Một con đường và nh đai nghe đâu, đã sắp hoà n thà nh để theo kịp tiến độ phát triển của Thủ đô và Đất nước. Bên cạnh niửm vui đổi mới của quê hương, tôi lại thấy ngậm ngùi nghĩ đến những phiến đá ong mà trai là ng bao thế hệ lặn lội lấy từ miửn núi vử. Những phiến đá ong trầm tích ấy mãi mãi là một phần của là ng tôi, của tuổi thơ và ký ức đẹp đẽ không chỉ riêng tôi mà bao thế hệ người đã sinh ra và lớn lên ở vùng quê yên bình.
