Điửu đáng ghi nhận ở đây là cách hai nghìn cây số, Hà Nội đã ảnh hưởng đến tôi như vậy. à muốn rồi trở lên một người viết văn, tôi có từ bé và ý muốn ấy dần dần mãnh liệt. Cha tôi chạy vạc mặt để cho tôi đi Hà Nội học, mỗi tháng gửi cho tôi sáu đồng.
Một buổi sáng mùa đông, trên chuyến tà u xuyên Việt tôi ra đầu toa, gặp một người bạn thân của tôi ở đầu toa bên kia, hai đứa chúng tôi vẫn là hai đứa nhử nhất trong lớp, học với nhau từ bé. Hà Nội sẽ giúp chúng tôi học. Năm ấy, chúng tôi vừa mười bảy.
Những năm Hà Nội trước cách mạng ấy, với riêng tôi, là một số những năm đẹp nhất đời tôi. Tôi cứ như người được sống trong giấc mộng của mình. Những cảnh trí, những địa điểm mà tôi gặp trong sách báo , tôi đửu tìm thăm hết. Tôi là m được một việc mà người Hà Nội chẳng mấy người là m là bử trọn một ngà y để đi bộ quanh Hồ Tây.
Tôi là m một việc mà ít người là m nữa là lại bử một ngà y, mang bánh mử³ theo để ăn và ở trong Văn Miếu. Hà Nội trong tôi lẫn trộn với thơ văn như vậy. Đêm đêm đi học vử , hay ở thư viện vử, trên các đường phố Hà Nội vắng lặng, trăng sáng xanh thơm ngát mùi hoa sữa và hoa hoà ng lan, cái cảm giác sung sướng của một người học trò nghèo nhưng tin chắc rằng mình có biết thêm hôm nay một điửu gì mới còn vang vọng trong tôi đến tận bây giử.
Tại đây, những ngà y trước cách mạng tháng Tám, tôi chứng kiến cảnh đói khủng khiếp năm Ất Dậu, người ta vừa đi vừa ngã quay ra chết và các hướng đạo sinh vội vã chở đi chôn những xe chất đầy xác, trong đống xác còn những người chưa chết hẳn. Tôi là một tráng sinh đó, ngà y ngà y xách ra đi xin mỗi nhà một nắm cơm để phát cho những người ăn xin đông nghịt ở phố Quán Sứ, đến lúc không còn gì để cho nữa, tôi bật khóc theo người ăn xin. Đến lúc chúng tôi, những học sinh quê miửn Trung, miửn Nam sợ đói lây cả đến bản thân mình, chúng tôi vội vã vử quê.
Rồi lại vội vã trở lại Hà Nội vì cách mạng tháng Tám đã bùng nổ. Tôi lần lượt ra ga tiễn những đoà n quân Nam tiến, ngà y cà ng đông, và o chiến đấu ở quê tôi. Ngà y vang lên tiếng nổ tà n sát của thực dân Pháp ở phố Hà ng Bún, tôi đang ở ngoà i ga. Những ngà y trước, tôi đã sung và o một độ tuyên truyửn xung phong khu Bẩy Mẫu. Tám giử năm phút tối ngà y 19 tháng 12 năm ấy, đèn tắt phụt, ầm lên một tiếng dữ dội, thế là cuộc kháng chiến bắt đầu. Tôi quyết định đi bộ vử Nam chiến đấu ở quê hương.
Vậy đó mà đã tám năm tôi mơí trở lại Hà Nội. Đối với tôi, cuộc trường chinh tám năm đi chống Pháp là để trở lại Hà Nội hôm nay và mãi mãi, viết văn mãi mãi.
Tôi nghĩ rằng trong mỗi truyện ngắn của tôi viết vử các địa phương bao giử cũng có mặt một nhân vật Hà Nội, nhân vật đó là tôi. Tôi đã lăn trái tim người Hà Nội của tôi đến các nơi ấy, nghe phản ứng của nó là viết.
Tôi tự nhận là một nhà văn Hà Nội, mặc dù tôi chưa viết được nhiửu. Có một lần, vử nhà , tôi được bà hà ng xóm giao lại một bức thư kèm theo một món quà . Thư viết: Tôi vừa đọc truyện Người Hà Nội của anh đăng trên tạp chí Tác phẩm mới. Anh hãy tiếp tục viết như thế. Tôi ơn người viết thư suốt đời. Hà Nội có những độc giả tuyệt vời và chử mong chúng ta như vậy. Tôi ở Hà Nội nửa đời người, nhưng chưa viết được cái gì vử Hà Nội đáng giá. Nhưng tôi không mạo muội khi nói rằng chính nhử Hà Nội mà tôi trở lên người cầm bút phục vụ cho đất nước.
