Tại Hội nghị, Thủ tướng đã chứng kiến lễ trao cam kết tín dụng đầu tư của các ngân hà ng cho các dự án đầu tư với tổng vốn trên 29.000 tỷ đồng; trao chứng nhận đầu tư, quyết định đầu tư, thửa thuận đầu tư cho các dự án với tổng vốn khoảng 80.000 tỷ đồng.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu dự Hội nghị. - Ảnh: VGP/Quang Hiếu
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh Tây Nguyên không chỉ là phên dậu của Tổ quốc, mà là điểm tựa phát triển của miửn Trung, Đông Nam Bộ và cả Tây Nam Bộ. Tây Nguyên có tiửm năng, thế mạnh to lớn, độc đáo nhưng chưa được khai thác tốt. Có thể nói, đến nay, Tây Nguyên của chúng ta vẫn như một cô gái đẹp, không những ngủ quên mà còn chưa chuyển mình kịp với đất nước và thời đại, Thủ tướng nói.
Tây Nguyên có gần 2 triệu ha đất bazan mà u mỡ, tương đương 60% đất bazan cả nước, phù hợp với cây công nghiệp quan trọng như cà phê, cacao, hồ tiêu, trà , mắc ca... Các mặt hà ng nà y tuy đạt sản lượng lớn, nhiửu mặt hà ng xuất khẩu lớn nhất nhì thế giới nhưng chủ yếu vẫn là xuất thô, giá trị gia tăng thấp và chưa có khả năng dẫn dắt giá thế giới. Thủ tướng lấy ví dụ, Việt Nam xuất khẩu hồ tiêu lớn nhất thế giới nhưng kim ngạch chưa đạt 1,5 tỷ USD, chủ yếu sản xuất theo thói quen là hạt tiêu đen, trong khi hạt tiêu trắng và đặc biệt là hạt tiêu đử có hiệu quả gấp 4 lần hạt tiêu đen.
Thủ tướng cũng chỉ ra các tồn tại khác như tình trạng di dân tự phát, nhiửu doanh nghiệp đầu tư không gắn bó với cộng đồng, phát triển du lịch chưa xứng với tiửm năng...
Thủ tướng nêu tầm nhìn, kử³ vọng đối với Tây Nguyên. Đó là Tây Nguyên phải phấn đấu trở thà nh cao nguyên trù phú vử nông nghiệp hữu cơ, đa dạng vử sinh thái, già u có vử vốn văn hóa. Chìa khóa cho sự vươn lên già u có của Tây Nguyên là phát triển ngà nh chế biến nông lâm nghiệp, dược liệu theo hướng đử cao bản sắc, tính độc đáo trong chuỗi giá trị nông sản thế giới. Đồng thời Tây Nguyên phải là biểu tượng nổi bật của du lịch Việt Nam, mang đậm sắc thái huyửn thoại và di sản của châu à trong thế kỷ thứ 21. Tây Nguyên phải có chiến lược bửn vững trong việc hồi sinh trở lại vẻ đẹp đại ngà n của một vùng đất đậm chất sử thi, phải luôn ý thức giữ gìn không gian sống, phát huy các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể.
Với tầm nhìn đó, Thủ tướng gợi mở một số giải pháp. Vử du lịch, Tây Nguyên là một kho tà ng văn hóa phi vật thể cùng với điửu kiện tự nhiên, Chính phủ quyết tâm cùng với Tây Nguyên đưa sử thi Tây Nguyên trở thà nh di sản văn hóa phi vật thể của thế giới. Cà ng nhiửu người biết đến sử thi Tây Nguyên thì sức lan tửa của du lịch Tây Nguyên cà ng lớn.
Vử nông nghiệp, phải hình thà nh những vùng chuyên canh lớn và phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch, tập trung quy mô lớn, giá trị hà ng hóa lớn, đặc biệt phải đi và o chế biến sâu, mở rộng chuỗi giá trị sản phẩm.
Vử nguồn nhân lực, chất lượng giáo dục cơ bản ở vùng Tây Nguyên phải bằng hoặc cao hơn mức trung bình của cả nước. Tây Nguyên là nóc nhà Đông Dương, là vùng cao vử địa lý thì không thể và không nên là vùng trũng giáo dục của cả nước.
Vử bảo vệ, phát triển rừng, Thủ tướng tái khẳng định quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ trong việc đóng cửa rừng tự nhiên, bảo vệ rừng là bảo vệ phần cốt lõi của an ninh, không chỉ là an ninh của vùng đất được mệnh danh là nóc nhà Đông Dương, mà là an ninh của toà n Nam Trung Bộ, Tây Nam Bộ và cả nước.
Bảo vệ rừng là bảo vệ không gian sinh tồn, nguồn nước, sinh kế của người dân, không gian di sản của cha ông. Mọi hà nh vi phá rừng, khai thác lâm sản trái phép là tội ác. Tiếp tục trồng rừng, không phá rừng nghèo để trồng cây công nghiệp mà tập trung tái canh, nâng cao năng suất thông qua thâm canh các loại cây công nghiệp, Thủ tướng nhấn mạnh.
Vử công nghiệp, bà i toán công nghiệp cho Tây Nguyên chính là công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nâng cao hà m lượng chế biến, mở rộng chuỗi giá trị sản phẩm cây công nghiệp. Phát triển năng lượng tái tạo tại những vùng đất không thể trồng trọt.
Vử hạ tầng, cần tránh tư tưởng là m manh mún. Cần tập trung nguồn lực, góp gạo thổi cơm để có công trình hạ tầng then chốt ở Tây Nguyên. Phải xã hội hóa mạnh mẽ việc phát triển hạ tầng, kể cả hạ tầng kử¹ thuật và hạ tầng xã hội.
Thủ tướng cũng cho rằng, Tây Nguyên cần liên kết với duyên hải miửn Trung, miửn Đông Nam Bộ, TP Hồ Chí Minh và các vùng có thể tiêu thụ được các sản phẩm có giá trị gia tăng cao của Tây Nguyên. Liên kết cả cơ sở hạ tầng, đặc biệt là liên kết du lịch.
Vử tín dụng, khuyến khích vay tín chấp, nhất là với hộ nông dân, đồng bà o dân tộc; có nhiửu hình thức hỗ trợ như cấp bù lãi suất... Cùng với đó, các tỉnh cần đặc biệt quan tâm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Vử an ninh, Thủ tướng nêu rõ, trước đây chúng ta đặt vấn đử ổn định để phát triển thì nay chúng ta đổi lại là phát triển bửn vững để ổn định an ninh lâu dà i. Chính vì vậy, một trong những yếu tố bảo đảm an ninh là phải phát triển bằng được kinh tế, phải quan tâm sâu sắc hơn đến sinh kế của người dân. Cùng với đó, đấu tranh kiên quyết đối với kẻ xấu phá hoại bình yên của đất nước.
Để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư yên tâm là m ăn lâu dà i tại Tây Nguyên và Việt Nam, Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam tiếp tục giữ ổn định kinh tế vĩ mô, giữ giá trị đồng tiửn Việt Nam; bảo vệ quyửn tà i sản, quyửn con người, quyửn công dân theo hiến pháp và luật pháp đã quy định. Chính phủ cũng tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh tốt hơn nữa, đưa Việt Nam và o tốp đầu ASEAN.
Hoan nghênh các nhà đầu tư tìm hiểu cơ hội, bử vốn đầu tư và o Tây Nguyên, Thủ tướng đử nghị các nhà đầu tư thực hiện các cam kết đầu tư, đẩy nhanh các tiến độ dự án. Trong triển khai phải bảo đảm giữ gìn môi trường, quan tâm chăm lo đến đời sống người lao động./.