Danh thắng & Di tích Hà Nội

Nhà ông Tạ Đình Tán ở Dịch Vọng, nơi thành lập Chi hội Việt Nam Thanh niên cách mạng đầu tiên ở Hà Nội

Sơn Dương (t/h) 25/09/2023 11:48

Cơ sở cách mạng nhà ông Tạ Đình Tán ở Dịch Vọng là nơi thành lập Chi hội Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí đầu tiên tại Hà Nội. Hiện di tích ở tổ 26, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội.

Hội Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí được thành lập ở Quảng Châu năm 1925 và tới năm 1926 thì xây dựng được cơ sở ở trong nước. Hội có Kỳ bộ ở cả ba kỳ, đặc biệt Kỳ bộ ở Bắc Kỳ mà trụ sở bí mật nằm tại Hà Nội, có một vai trò quan trọng trong quá trình thành lập Đảng Cộng sản Đông Dương sau này.

Ông Tạ Đình Tán tên thường gọi là Trưởng Đậu, sinh ra trong một gia đình nho giáo có truyền thống yêu nước. Ông giỏi chữ Hán và chữ Quốc ngữ, có khả năng viết lách và làm thơ, đã từng đi học ở nhiều nơi. Vào những năm đầu của thế kỷ XX, các phong trào yêu nước của các cụ Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, cách mạng Tân Hợi ở Trung Quốc, cách mạng tháng Mười Nga đã ảnh hưởng và khơi dậy lòng yêu nước của ông Tán. Để tuyên truyền tư tưởng cách mạng và tập hợp lực lượng, ông đã mở rộng quan hệ và giao du với những người có tư tưởng tiến bộ yêu nước. Đồng thời ông cũng tham gia dịch hai cuốn sách Trung Hoa là Quang phục và Hồng phấn địa ngục. Ban đầu là các bản chép tay để tuyên truyền sau đó trao cho em trai là Tạ Chu Tân làm ở Thực Nghiệp dân báo ở phố Hàng Gai in. Cuốn sách đó bị thực dân Pháp cấm lưu hành. Nhưng nó đã gây được tiếng vang nhất định.

Nhờ có việc làm yêu nước đó mà dịch giả và người đứng ra in sách đã được các đồng chí: Nguyễn Công Thu, Mai Lập Đôn trong tổ chức Hội Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí tìm đến để tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin và nhà ông Tán đồng thời cũng được đặt làm cơ sở đi lại ăn ở, hội họp.

Sau một thời gian tuyên truyền giác ngộ cách mạng cho những thanh niên yêu nước, cuối năm 1926 hội nghị thành lập chi hội đầu tiên của Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội của Hà Nội được tổ chức ở nhà ông Tạ Đình Tán, chỉ hội có 11 hội viên trong đó Dịch Vọng có 2 hội viên do đồng chí Nguyễn Công Thu làm Bí thư.

Từ năm 1927, các cơ sở Hội Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí ở Bắc Kỳ và Hà Nội phát triển mạnh, ngôi nhà ở thôn Trung của ông Tạ Đình Tán vẫn là nơi đi lại ăn ở hội họp của các đồng chí lãnh đạo Kỳ bộ và Tỉnh bộ, nơi in truyền đơn bí mật, nơi đón các cán bộ cử sang Trung Quốc học tập v.V...

Cũng trong những năm này những cán bộ hội thường qua lại, ngoài đồng chí Nguyễn Công Thu, Mai Lập Đôn còn có các đồng chí Đặng Châu Tuế, Trịnh Đình Cửu và nhiều đồng chí khác. Chính từ các cơ sở cách mạng này phong trào cách mạng đã được nhân rộng trong cả vùng và các vùng lân cận.

Kháng chiến chống Pháp bùng nổ, các ngôi nhà phụ của cụ Tán và nhà của cụ Hai Tân bị đốt trụi, chỉ còn ngôi nhà chính, nơi hội họp của các vị cách mạng tiền bối là còn tồn tại cho đến ngày nay.

Hiện nay ngôi nhà của cụ Tạ Đình Tán do các con cụ ở và trông nom. Nhà có dạng cổ, gồm 5 gian, mái lợp ngói ta, phía trước là một hàng hiện rộng khoảng 1,3m, hàng cột hiên cũng đã cũ mục khá nhiều. Nhà mở hệ cửa bức bàn, nội thất mặt bằng 5 hàng chân và tường hậu. Gian giữa là nơi đặt ban thờ của gia đình, trước đây cũng là nơi cất giấu tài liệu. Tuy nhiên hai gian hồi đã biến dạng, một bên đã bị dỡ để xây nhà gạch, một bên đã bị ngăn thành một phần của căn hộ khác. Trong ngôi nhà chính cũng có sự thay đổi nhất định, đồ thờ cúng bị thu hẹp lại. Tài liệu của hội được cất giữ ở một số nơi trong nhà như cái rương cất giữ tài liệu cũng bị mất trong thời gian chống Pháp. Chỉ còn lại khán thờ là nơi giấu súng, giấu truyền đơn của hội, cái bàn lim nơi các cụ ngồi họp vẫn còn nhưng đang xếp lại một góc.

Năm 2004, nhà ông Tạ Đình Tán đã được Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội gắn biển lưu niệm di tích cách mạng - kháng chiến./.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02

Bài liên quan
  • Chùa Xã Đàn (quận Đống Đa)
    Chùa Xã Đàn tên chữ là Kim Yên tự, xưa kia chùa thuộc phường Xã Đàn, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Nội, nay là số 4/106 ngõ Xã Đàn II, phường Nam Đồng, quận Đống Đa, Hà Nội.
(0) Bình luận
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)
    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Ra mắt sách tranh song ngữ “Kể chuyện Bác Hồ”
    Nhân kỷ niệm 100 năm thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6/1925 – 6/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách tranh "Kể chuyện Bác Hồ", ấn bản song ngữ Việt – Trung.
  • Chuyện kể về Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam
    Trong hành trình mở cõi về phương Nam của dân tộc Việt Nam, các chúa Nguyễn hiện lên như những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa, với các quyết sách chiến lược và nghệ thuật bang giao khôn khéo, đặc biệt trong quan hệ với triều đình Chân Lạp. Cuốn sách “Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” của nhà giáo, nhà nghiên cứu sử học Nguyễn Hữu Hiếu, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành tháng 6/2025, là một công trình giàu tư liệu và cảm hứng góp phần tái hiện sinh động giai đoạn lịch sử đặc biệt ấy.
  • Nhìn lại nửa thế kỷ văn học nghệ thuật Việt Nam
    Ngày 27/6/2025, tại Hà Nội, Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức hội thảo khoa học “Nhìn lại sự vận động, phát triển của VHNT Việt Nam 50 năm sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 – 30/4/2025)”. Với 33 tham luận cùng nhiều ý kiến trao đổi sôi nổi, hội thảo là dịp tổng kết quá trình phát triển của VHNT Việt Nam trong bối cảnh đất nước thống nhất, đổi mới và hội nhập, từ đó đưa ra các đề xuất nhằm phát triển VHNT trở thành thành tố quan trọng của nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
  • Huyện Thường Tín đón nhận danh hiệu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao
    Sáng 28/6, huyện Thường Tín (Hà Nội) tổ chức Lễ công bố và đón nhận danh hiệu huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2024. Sau 4 năm nỗ lực, huyện đã đạt nhiều kết quả nổi bật, kinh tế-xã hội chuyển biến tích cực, hạ tầng ngày càng khang trang, đời sống người dân được nâng cao.
  • Tiêu dùng bền vững hướng đến kỷ nguyên xanh
    Tối 27-6, Chương trình thúc đẩy sản xuất – tiêu dùng bền vững 2025 chính thức khai mạc tại Hà Nội với chủ đề “Tiêu dùng bền vững hướng đến kỷ nguyên xanh”.
Đừng bỏ lỡ
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
  • Hà Nội nêu cao tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”
    Tại kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra sáng 27/6, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua Nghị quyết về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, bảo đảm thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
  • Phát động cuộc thi ảnh báo chí 'Việt Nam trên hành trình đổi mới’
    Cuộc thi ảnh báo chí “Việt Nam trên hành trình đổi mới” do Báo Nhân Dân phối hợp Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, những thành tựu về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa cũng như vị thế của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế trong quá trình 40 năm đổi mới.
  • Hà Nội sửa đổi, bổ sung quy định phân cấp nguồn thu, chi để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả
    Để có cơ sở điều chỉnh, giao dự toán ngân sách năm 2025 cho các xã, phường sau sắp xếp đảm bảo nguồn ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ được giao từ ngày 1/7/2025, HĐND Thành phố Hà Nội ngày 27/6 đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 08/12/2022 về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách Thành phố và tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025.
  • Trình chiếu loạt phim đỉnh cao của Hàn Quốc tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3
    Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3 diễn ra từ ngày 29/6 – 5/7 sẽ có nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc biệt khán giả sẽ có cơ hội gặp gỡ nhiều diễn viên Hàn Quốc.
  • Festival Nông sản Hà Nội: Thúc đẩy mô hình canh tác, chế biến và tiêu dùng nông sản gắn với văn hóa – du lịch
    Từ ngày 26 - 29/6/2025, tại quận Tây Hồ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp UBND quận Tây Hồ tổ chức Festival Nông sản Hà Nội lần thứ 4 – sự kiện xúc tiến thương mại nông nghiệp thường niên đang ngày càng khẳng định vị thế là điểm hẹn lớn của người tiêu dùng và các nhà sản xuất nông sản trên cả nước.
  • [Podcast] Đình Mễ Trì Thượng – Nơi lưu giữ những lớp trầm tích văn hóa Hà Nội
    Trong hàng ngàn di tích lịch sử văn hóa của Thủ đô ngàn năm văn hiến, thì đình Mễ Trì Thượng là ngôi đình cổ kính bậc nhất. Ngôi đình này nằm trên gò Quy Sơn (núi Rùa), thuộc làng Mễ Trì Thượng (tên Nôm là Kẻ Mẩy). Mễ Trì Thượng không chỉ mang dáng dấp kiến trúc cổ đặc trưng Bắc Bộ, mà ngôi đình này còn là nơi lưu giữ những lớp trầm tích văn hóa của một Hà Nội đang chuyển mình theo vòng quay thời gian.
Nhà ông Tạ Đình Tán ở Dịch Vọng, nơi thành lập Chi hội Việt Nam Thanh niên cách mạng đầu tiên ở Hà Nội
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO