Mùa xuân và  lễ hội dân gian ở thà nh Thăng Long

Trần Quốc Vượng| 05/01/2009 09:36

NHN - Thà nh Thăng Long xưa, nổi tiếng với những lễ hội xuân như: Hội pháo Аồng Kửµ ở ngoại vi Hà  Nội, trong nội đô có hội gò Аống Аa. Ngà y mồng sáu tháng Giêng thì có tới ba lễ hội lớn cùng diễn ra một ngà y và  cùng có ý nghĩa tưởng niệm lịch sử­ lớn lao: Hội đửn Hạ ở Mê Linh, nơi thử Hai Bà  Trưng và  Thi Sách, Hội đửn Sóc ở Sóc Sơn, nơi ông Gióng trở thà nh Phù Аổng Thiên Vương, Hội đửn Cổ Loa, nơi thử Thục Phán và  Mửµ Châu.

Người ta nhận ra Thu nhử hơi gió heo may cũng như người ta nhận ra Xuân nhử ngọn gió Аông ấm áp còn ba trăm ngà y mỗi năm là  những cơn gió mùa, Nồm, Bắc, Hè, Аông, từ những nẻo xa xôi Nam Bắc đến ngự trị. Xuân Diệu rất tinh ý khi nhận xét rằng thơ hè Việt Nam rất hay từ thời Hồng Аức (thế kỷ 15) còn thu Việt Nam thì phải chử đến cụ Tam Nguyên Yên Аổ thì mới đạt mức cực thịnh, cực tả. Cho hay nhà  thơ cũng bị rà ng buộc bởi hệ sinh thái tự nhiên.

Mùa xuân và  lễ hội dân gian ở thà nh Thăng Long

Khai mạc Lễ hội Gò Аống Аa

Аây là  mùa xuân của đất trời và  nhà  khí tượng học khăng khăng cho rằng cái Tết ta không phải là  một sự kiện đầu năm mà  xảy đến giữa mùa đông lạnh. Thì cũng đúng thôi!

Nhưng nếu văn hóa là  cái tự nhiên được thích nghi và  biến đổi với con người thì, đã từ lâu, nhân dân ta còn có mùa xuân khác, ta cứ gọi là  Xuân văn hóa “ được mở đầu bằng lễ Tết, gọi nôm na là  Tết cả (vì còn nhiửu Tết con, Tết nhử trong năm, như Tết Аoan Ngọ tháng năm, Tết Cơm tháng mười...) còn gọi theo chữ nghĩa là  Tết Nguyên Аán “ buổi sớm đầu tiên của ngà y đầu tiên, tháng đầu tiên của năm mới. Thế cho nên các loại lịch là  các loại thước đo thời gian văn hóa tuy cũng có căn cứ và o tự nhiên nhưng không hoà n toà n đồng nhất với tự nhiên. Lịch gắn với văn minh, văn hóa.

Tết và  các lễ hội dân gian Xuân Thu hai mùa vốn nảy sinh từ nửn văn minh nông nghiệp, văn hóa xóm là ng do những người trồng lúa dựng xây nửn tảng. Là  hai mùa nông nhà n hay đúng hơn: tương đối nông nhà n “ do đó xuân thu là  hai mùa lễ hội. Lễ hội dân gian, đa dạng trong sắc thái biểu hiện, trong đối tượng thử cúng, trong nghi thức lễ tiết, trong không gian văn hóa miếu - đửn “ đình “ chùa “ nghè “ phủ, trong diễn xướng ca múa nhạc “ thể thao và  các trò vui khác, trong thời gian văn hóa Giêng, Hai, Bảy, Tám...

Mùa xuân và  lễ hội dân gian ở thà nh Thăng Long

Múa rồng ở Lễ hội Gò Аống Аa

Nhưng lễ hội mùa xuân, dù là  một nhưng vẫn có hai khía cạnh: Lễ là  phần nghi thức, phần dễ bị những tôn giáo chủ đạo chi phối, như lễ đạo ở đửn miếu, lễ phật ở chùa tháp, lễ nho ở đình là ng, còn hai là  phần hội hè, đình đám, phần tụ họp để thửa mãn nhu cầu cộng cảm của dân gian và  vì vậy chất dân d㝠thế tục vượt trội hơn nhiửu và  thường trà n bử khi những lễ nghi khuôn sáo mà  giáo lý và  nhà  nước quân chủ ngà y xưa thường cố ép buộc và o. Nội dung cơ bản của hội hè là  tụ họp trai gái, hát đối đáp, ví von, đánh đu, hất phết, tung gòn, đấu vật, đua thuyửn... có sự thăng hoa vử tâm linh, sự buông xả vử tình cảm, sự thư giãn vử tinh thần, sự phô diễn vử thể xác.

lễ hội dân gian nà o khi trước cũng đang xen cái Huyửn và  cái Thực, cái Chính thống và  cái Dân gian, cái Gò bó của Lễ và  cái Buông xả của hội hè... Mùa xuân là  mùa hòa hợp: xuân cách mạng hòa điửu với xuân truyửn thống, văn hóa hiện đại hòa hợp với văn hóa dân tộc, văn hóa dân gian.

Bạn sẽ thấy mùa xuân năm nay và  mãi mãi những mùa xuân sau, từ nội đô Аống Аa đến ngoại thà nh hội Gióng cuối xuân là  một chuỗi sinh hoạt lễ hội dân gian xuân văn hóa, mãi mãi tươi vui theo tinh thần nhà  nước và  nhân dân cùng là m, cơ sở và  thà nh phố với trung ương cùng là m. "Sẽ mất dần đi cái mê tín, dị đoan/ Sẽ mất dần đi những nơi ăn chơi tiêu xà i tốn kém" Nhưng còn mãi mãi cái tinh thần hòa hợp cộng đống, cái là nh mạnh tươi vui “ bổ ích của tinh thần cộng sản, đó là  hương hoa của lễ hội mùa xuân.

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • UNESCO trao Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn
    Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là minh chứng rõ nét cho nỗ lực gìn giữ và quảng bá di sản văn hóa Việt Nam cùng với các di sản văn hóa phi vật thể như tín ngưỡng thờ Mẫu, hát Then của người Tày, Nùng, Thái...
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
  • Hà Nội nêu cao tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”
    Tại kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra sáng 27/6, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua Nghị quyết về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, bảo đảm thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
  • Phát động cuộc thi ảnh báo chí 'Việt Nam trên hành trình đổi mới’
    Cuộc thi ảnh báo chí “Việt Nam trên hành trình đổi mới” do Báo Nhân Dân phối hợp Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, những thành tựu về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa cũng như vị thế của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế trong quá trình 40 năm đổi mới.
  • Hà Nội sửa đổi, bổ sung quy định phân cấp nguồn thu, chi để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả
    Để có cơ sở điều chỉnh, giao dự toán ngân sách năm 2025 cho các xã, phường sau sắp xếp đảm bảo nguồn ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ được giao từ ngày 1/7/2025, HĐND Thành phố Hà Nội ngày 27/6 đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 08/12/2022 về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách Thành phố và tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025.
  • Trình chiếu loạt phim đỉnh cao của Hàn Quốc tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3
    Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3 diễn ra từ ngày 29/6 – 5/7 sẽ có nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc biệt khán giả sẽ có cơ hội gặp gỡ nhiều diễn viên Hàn Quốc.
  • Festival Nông sản Hà Nội: Thúc đẩy mô hình canh tác, chế biến và tiêu dùng nông sản gắn với văn hóa – du lịch
    Từ ngày 26 - 29/6/2025, tại quận Tây Hồ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp UBND quận Tây Hồ tổ chức Festival Nông sản Hà Nội lần thứ 4 – sự kiện xúc tiến thương mại nông nghiệp thường niên đang ngày càng khẳng định vị thế là điểm hẹn lớn của người tiêu dùng và các nhà sản xuất nông sản trên cả nước.
Mùa xuân và  lễ hội dân gian ở thà nh Thăng Long
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO