Nhiửu gia đình nghèo ở các địa phương trên đang phải vất vả xoay xở các khoản tiửn trường đầu năm học mới. Việc lạm thu tại một số trường diễn ra nhiửu năm, mà không được các cơ quan quản lý chấn chỉnh.
Trường lạm thu, chính quyửn... không biết
Đầu năm học, chị N.T.N.T, ở thị trấn Khe Sanh (huyện Hướng Hóa, Quảng Trị) có con học lớp 10 THPT Hướng Hoá tá hoả khi nhận thông báo đóng 700.000 đồng cho các khoản tạm thu đầu năm. Không còn cách nà o khác, chị phải "vay nóng" cho con đi nộp.
Cùng cảnh ngộ, chị N.T.H ở thị trấn Khe Sanh bà y tử, gia đình có ba đứa con đi học, đứa nhử nhất năm nay và o lớp 10 THPT Hướng Hoá ."Gia đình chỉ có tiửn để nộp cho hai đứa lớn. Bây giử, trường thông báo đứa nhử đóng một lúc 700.000 đồng, chắc phải cho cháu nghỉ học', phụ huynh nà y than thở.
Giải thích vử khoản tạm thu nà y, bà Nguyễn Thị Bích Hạnh, Hiệu trưởng THPT Hướng Hoá cho biết, "trong khoản 700.000 đồng đó, có 150.000 đồng tiửn xây dựng, 25.000 đồng tiửn học phí một tháng (nộp luôn 9 tháng), số còn lại gồm quử¹ đoà n, tiửn mua ghế nhựa, tiửn mua áo đồng phục mùa đông, áo đồng phục thể dục, tiửn photo đử thi....
Trao đổi với báo chí, ông Hoà ng Đức Thắm, Giám đốc Sở GD - ĐT tỉnh Quảng Trị tử ra ngạc nhiên trước mức thu đầu năm của trường nà y. à”ng khẳng định, chưa cần nói thu những khoản gì, nhưng việc viết phiếu thu tiửn của học sinh như vậy là sai hoà n toà n.
Còn học phí chỉ được thu từng tháng một, nếu thu theo học kử³ hoặc năm phải được sự nhất trí của phụ huynh. Các khoản phí như trang phục, ghế nhựa cũng phải được sự đồng ý của phụ huynh mới tiến hà nh thu. Và từ năm 2006, THPT Hướng Hóa đã bị phát hiện có nhiửu sai phạm trong công tác tà i chính, đặc biệt chi tiêu sai mục đích trên 141 triệu đồng.
Tiửn xây dựng trường nộp hà ng năm mà phòng học tạm thế nà y vẫn tồn tại?
Không riêng gì THPT Hướng Hóa, hiện hà ng trăm phụ huynh phải ngậm ngùi chấp nhận nộp một khoản phí cắt cổ đầu năm là 2,5 triệu đồng để con mình được nhận và o học lớp 1 (lớp bán trú) tại tiểu học Hùng Vương, thà nh phố Đông Hà , Quảng Trị. Khoản phí nà y được thể hiện rõ trên biên lai thu tiửn với nội dung: Phí đóng xây dựng cơ sở vật chất đầu năm, theo thửa thuận, đây có thể xem là khoản phí xây dựng cao kỷ lục so với nhiửu trường tiểu học khác trên toà n quốc.
Nói là khoản phí theo thửa thuận nhưng thực chất khống có họp hà nh gì, chỉ vì muốn cho con và o học trường nà y cho thuận tiện đi lại nên phải cắn răng đóng tiửn con mới được nhận và o học, chị Nguyễn Thị X, phường 1, thà nh phố Đông Hà cho biết. Trong khi đó, ông Nguyễn Thời, Phó chủ tịch UBND thà nh phố Đông Hà khẳng định: "Đến thời điểm nà y, Uỷ ban chưa có bất kử³ chỉ đạo nà o để trường tiểu học Hùng Vương thu khoản phí như trên".
Phải đóng đủ 100% các khoản tiửn mới được học
Chị Nguyễn Thị S, có con trai và o lớp 6 THCS Nguyễn Khuyến (phường An Phú, thà nh phố Tam Kử³, Quảng Nam, phản ánh với Đất Việt, Gia đình phải đóng đủ 100% các khoản tiửn, tổng cộng là 580.000 đồng đầu năm thì cháu mới được nhập học. Sợ con lỡ việc học nên gia đình phải đi vay mượn mới đủ. Ngoà i các khoản tiửn bắt buộc phải đóng đầy đủ, là tiửn sách, vở, cặp, ba bộ đồng phục, áo quần thể dục, đồng phục nội trú. Chưa đi học mà chi phí lên tới cả triệu đồng, khoản dà nh dụm của một gia đình nông dân là m vất vả trong một năm.
Theo thông báo các khoản thu của trường Nguyễn Khuyến, phụ huynh phải đóng học phí chính khóa, xã hội hóa (100.000 đồng), bảo hiểm tự nguyện (50.000 đồng), bảo hiểm y tế (120.000 đồng), nước uống (10.000 đồng), điện (10.000 đồng), hội phí (50.000 đồng), khuyến học (10.000 đồng), áo quần thể dục (30.000 đồng), ghế nhựa sinh hoạt (20.000 đồng), thư viện, vệ sinh, quử¹ đội, báo đội, khen thưởng, các khoản khác (10.000 đồng), quử¹ lớp....
Dù tiửn xây dựng trường được Bộ Tà i chính bãi bử mấy năm nay nhưng tại Quảng Bình, học sinh các cấp vẫn phải đóng khoản tiửn nà y. Học sinh còn phải đóng thêm nhiửu khoản thu vô lý khác.
Hầu hết phụ huynh có con em đang học ở các trường từ mầm non đến THPT ở Quảng Bình đửu phải đóng khoản phí tiửn xây dựng trường 90.000 - 180.000 đồng một học sinh ở thà nh phố, thị trấn; 70.000 - 140.000 đồng đối với mỗi học sinh vùng nông thôn, trung du...
Cá biệt, tại Tiểu học Đồng Phú (Đồng Hới, Quảng Bình) mỗi học sinh lớp 5 nộp các khoản tròn 1,2 triệu đồng, học sinh lớp 1 đóng 1,6 triệu đồng gồm tiửn xây dựng trường, tiửn học phí tháng đầu, tiửn đồng phục, tiửn mưa bà n ghế, tiửn ghế ngồi chà o cử.
Tại THPT Minh Hoá (Quảng Bình), mới đây đoà n giám sát của HĐND huyện phát hiện nhiửu khoản thu trái quy định. Một năm, mỗi học sinh phải nộp các khoản tiửn như: photo bà i kiểm tra 60.000 đồng, tiửn lao động 60.000 đồng, tiửn bảo vệ trường 25.000 đồng, quử¹ hội phụ huynh 15.000 đồng, khuyến học: 20.000 đồng, tiửn xây dựng trường chuẩn: 60.000 đồng, tiửn điện: 30.000 đồng... Các khoản khác như quử¹ đoà n, quử¹ mùa hè tình nguyện, quử¹ công trình thanh niên, chưa kể đoà n phí nộp hằng tháng.