Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam

DTO| 25/02/2018 09:53

Hằng năm vào những ngày đầu xuân năm mới, rất nhiều lễ hội độc đáo như: lễ hội Linh tinh tình phộc (Phú Thọ), lễ cướp chiếu cầu quý tử ở Vĩnh Phúc hay hội làng Triều Khúc nổi tiếng với điệu múa “con đĩ đánh bồng”… lại thu hút hàng nghìn du khách đến tham dự, cầu may mắn…

Lễ hội “phồn thực” độc nhất Việt Nam

Lễ Linh tinh tình phộc được tổ chức tại miếu Trò làng Trám (còn có tên là miếu Đụ Đị), xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ.

Nghi lễ tái hiện cảnh giao hợp của đàn ông và đàn bà và được xem là biểu hiện của tín ngưỡng phồn tực của cư dân nông nghiệp xưa, với mong muốn vạn vật sinh sôi nảy nở. Miếu Trò nơi diễn ra nghi lễ đóng cửa quanh năm, chỉ mở cửa đúng vào đêm 11, rạng sáng ngày 12 tháng Giêng. Trong miếu thờ linh vật dân gian gọi là Nõ - Nường, biểu tượng của “người nam” và “người nữ”.

Đúng 0 giờ đêm 11, rạng sáng ngày 12, cụ chủ lễ sẽ lấy ra cặp sinh thực khí bằng gỗ được cất rất cẩn thận trong chiếc hòm đỏ phía trên bàn thờ trong miếu. Tiếp đó, cụ chủ lễ đưa “linh vật” cho một cặp nam nữ, người nam cầm “cái của nam” còn người nữ cầm “cái của nữ”. Đèn tắt phụt, đồng thời vang lên khẩu lệnh của cụ chủ lễ “linh tinh tình phộc”. Sau khẩu lệnh, đôi nam nữ “phộc” sinh thực khí bằng gỗ vào nhau 3 lần.
Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam
Khẩu lệnh “Linh tinh tình… Phộc” lặp lại 3 lần, sau mỗi lần, trong bóng tối, người nam dùng Nõ đâm “phộc” vào Nường. Theo quan niệm của người dân, nếu cả ba lần Nõ đâm trúng Nường thì năm đó thời tiết thuận hòa, mùa màng bội thu… Ảnh: Mạnh Thắng
Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam
Lễ hội thu hút hàng nghìn người đến tham dự. Ảnh: Mạnh Thắng

Trong bóng tối, dân làng nín thở chờ đợi. Họ tin rằng nếu đôi trai gái đâm trúng cả 3 lần thì năm đó, âm dương hòa hợp, mùa màng tươi tốt, cây cối xanh tươi...

Lễ mật xong, cụ chủ lễ hô to “tháo khoán”, lúc này, các đôi trai gái trong làng được “tự do yêu đương”, thỏa sức làm “chuyện trai gái” nếu muốn. Nếu 9 tháng 10 ngày sau sinh con, đứa con ấy được coi là “trời ban”, cả làng sẽ cùng nhau nuôi dưỡng.

Kỳ lạ lễ hội “đánh nhau, cầu may” ở Thanh Hóa

Đến hẹn lại lên, hằng năm, cứ đến ngày mùng 6 tháng Giêng, hàng nghìn người lại đổ về chợ Chuộng, xã Đông Hoàng, huyện Đông Sơn, Thanh Hóa để dự lễ hội “đánh nhau, cầu may”. Vì thế, phiên chợ đặc biệt này còn được gọi là: chợ ẩu đả, chợ choảng nhau, chợ ân oán, giải xui…

Nét độc đáo của phiên chợ là không phân biệt già trẻ, gái trai, càng nhiều người đến tham gia càng vui. Những người đến chợ sẽ được hòa vào không khí rượt đuổi nhau, đánh ném nhau bằng cà chua để xua đi cái xui xẻo của năm cũ và mong đón một cái năm mới bình an, thuận lợi.

Người dân quan niệm năm nào càng “choảng nhau” to, người nào nhận được nhiều cà chua thì năm đó sẽ gặp nhiều may mắn, làm ăn thuận buồm, xuôi gió.
Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam
Độc đáo ở phiên chợ chuộng là ném nhau để cầu bình an, may mắn. Ảnh: Nguyễn Thùy

Vài năm trước, chợ Chuộng đã để lại nhiều hình ảnh xấu xí cho người dân và du khách bởi tình trạng “đánh nhau” cầu may đã trở thành đánh nhau thật. Bởi sự thù hằn của thanh niên làng với nhau đều chờ đến phiên chợ Chuộng để “giải quyết” khiến nhiều người sứt đầu mẻ trán.

Khoảng vài năm trở lại đây, chợ Chuộng đã dần lấy lại được hình ảnh khi chính quyền địa phương đã siết chặt công tác chuẩn bị nên cảnh tượng “đánh nhau” thật đã không còn.

Độc đáo lễ hội con trai lả lơi giả gái trong lễ hội “con đĩ đánh bồng”

Lễ hội nàng Triều Khúc (xã Tân Triều, huyện Thanh Trì, Hà Nội) thường được tổ chức vào ngày mùng 9 tháng Giêng hằng năm. Lễ hội được dân làng tổ chức để tưởng nhớ Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng - vị vua được người dân Triều Khúc tôn xưng là thánh hay Thành Hoàng làng.
Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam
Dù đều là nam song để múa điệu "đĩ đánh bồng" họ đều được hóa trang giả nữ với son phấn, váy áo mớ ba mớ bảy... đội khăn xếp bên trong khăn mỏ quạ. Ảnh: Hữu Nghị

Một trong những phần đặc sắc nhất được người dân mong chờ trong lễ hội là màn múa “Con đĩ đánh bồng” được biểu diễn bởi trai làng Triều Khúc. Đây là điệu múa “độc nhất vô nhị” của hội làng Triều Khúc, gần như không ở đâu có được. Sở dĩ điệu múa phải sử dụng các chàng trai giả gái là vì đình làng là khu vực linh thiêng, trước đây phụ nữ không được phép đặt chân vào.
Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam
Điệu múa trai giả gái không phải hiếm gặp song các động tác múa thể hiện sự lả lơi đã giúp điệu múa này ngày càng trở nên nổi tiếng. Ảnh: Hữu Nghị

Cũng vì thế mà những chàng được chọn để múa Bồng đều là trai làng và phải là những chàng trai trẻ, khôi ngô, có nhân phẩm tốt. Đặc biệt, các chàng trai được lựa chọn để thực hiện múa Bồng đều phải trải qua quá trình tuyển chọn và huấn luyện kỹ càng, đều phải là các thanh niên trẻ, độ tuổi trên dưới 20, khi thực hiện điệu múa động tác phải uyển chuyển, nét mặt tươi cười không khác gì phụ nữ.

Lễ hội “cướp chiếu” cầu quý tử ở Vĩnh Phúc

Lễ hội độc đáo này có tên là “Đúc Bụt” được tổ chức vào ngày mùng 8 tháng Giêng hằng năm tại thôn Phù Liễu, xã Đồng Tĩnh (Tam Dương, Vĩnh Phúc).
Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam

Lễ hội diễn ra theo truyền tích Đức bà Ngọc Kinh công chúa chiêu tập nghĩa sĩ dưới ngọn cờ cứu nước của Hai Bà Trưng. Trong đó, phần hấp dẫn nhất của lễ hội là nghi thức cướp chiếu cói, bởi theo tâm linh ai giành được manh chiếu sẽ mang lại may mắn cả năm, các gia đình nào chưa có con cái sẽ sinh được quý tử.

Theo đó, sẽ có 3 “bụt” được chọn để làm lễ là những thanh niên chưa vợ, ngoan ngoãn, xuất thân trong gia đình văn hóa. Mở đầu, 3 bụt sẽ được làm lễ trong đền Đức Bà, sau đó tắm ở giếng nước thiêng đầu thôn và trát bùn toàn thân. Cuối cùng, 3 chiếc chiếu cói sẽ được chụp lên đầu mỗi bụt, trên đỉnh là bó mạ non xanh mướt. Khi bụt vào cổng đình làm lễ xong, hàng nghìn người dân vào giằng co, cướp chiếu.

Cảnh tranh cướp diễn ra quyết liệt. Ai cũng muốn lấy được một vài cọng chiếu với hy vọng sẽ có được tài lộc, con cái. Hằng năm, lễ hội độc đáo này thu hút hàng nghìn người dân địa phương và du khách các tỉnh lân cận đến tham dự.

Hội thề không tham nhũng ở Hải Phòng

Đây là lễ hội Minh Thề, được tổ chức vào ngày 14 tháng Giêng âm lịch hằng năm tại miếu làng Hòa Liễu, xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng. Lễ hội Minh Thề thể hiện sự quyết tâm của con người về một đạo lý, nhân cách sống trong sạch, tử tế, không tham của công.
Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam
Rượu thiêng được dâng lên cho các bô lão trong làng uống thề không tham nhũng. Ảnh: Thu Hằng

Trong lễ hội, một người sẽ được chọn để đọc Hịch văn Minh Thề như: “Chúng tôi gồm những người làm việc công của làng, họp trước đền theo tục lệ uống máu ăn thề, xin thề các điều sau: Nếu lấy của công làm việc công thì được các thần linh ủng hộ. Nhược bằng, có lòng tham, lấy của công làm của tư, nguyện cầu các chư vị thần linh đả tử! Y như lời thề…”.

Sau mỗi đoạn của Hịch văn Minh Thề, các vị trong đoàn bồi lễ giơ tay biểu lộ quyết tâm cùng nhau: “Y như lời thề”. Sau nghi lễ cắt tiết gà hòa rượu ăn thề, các bô lão cùng dâng rượu thề lên quan khách, nhân dân đến tham dự. Lễ hội này bị gián đoạn trong những năm chiến tranh và được phục dựng lại cách đây hơn 13 năm, với mong muốn giữ gìn một nét đẹp văn hóa và kỷ cương làng xã. Tuy nhiên, dù thu hút đông du khách nhưng rất hiếm quan chức đến đọc lời thề ở lễ hội.
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • “Công cuộc đổi mới, tư duy mới, thực tiễn mới”: Kiến giải sâu sắc nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn
    Trước khi trở thành chính khách, tác giả Phạm Quang Nghị từng là chiến sĩ trực tiếp chiến đấu nơi chiến trường Nam Bộ, đồng thời ông còn là nhà báo, nhà văn, nhà nghiên cứu có tâm có tầm dành cả cuộc đời cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những trải nghiệm thực tế sâu sắc cùng vốn sống phong phú đã hun đúc trong ông một tầm nhìn rộng mở và cả những trăn trở với thời cuộc.
  • Khắc họa non sông gấm vóc Việt Nam qua bản trường ca hội hoạ
    Với 63 tác phẩm nối dài thành một tổng thể hơn 300 mét, triển lãm “Chào Việt Nam – Quê hương tôi” của họa sĩ Ngô Bá Hoàng tại Bảo tàng Hà Nội được ví như một bản trường ca hội họa về đất nước và con người Việt Nam. Không chỉ mang đến cho công chúng một không gian nghệ thuật giàu cảm xúc, triển lãm còn khẳng định sức sống của hội họa hoành tráng trong việc chuyển tải tình yêu quê hương và niềm tự hào dân tộc.
  • Triển lãm tranh “Nước non ngàn dặm”: Tri ân Tổ quốc dịp 80 năm Quốc khánh
    Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám (TP. Hà Nội) vừa cho biết, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), Trung tâm phối hợp với Câu lạc bộ “Tôi vẽ” tổ chức triển lãm “Nước non ngàn dặm” tại Nhà Thái học, Văn Miếu – Quốc Tử Giám.
  • 6 điểm bắn pháo hoa mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9
    UBND Thành phố ban hành Kế hoạch số 236/KH-UBND ngày 22/8 về Tổ chức bắn pháo hoa nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2025) tại Thủ đô Hà Nội.
  • Hồ Gươm - mảnh hồn thiêng giữa lòng Hà Nội
    Tôi vẫn nhớ như in cái buổi sớm mùa thu năm ấy, lần đầu tiên đặt chân đến Hà Nội. Thành phố mơ ước, thành phố của bao câu chuyện cổ tích mẹ kể, của những bài thơ tôi từng học, bài hát tôi nghe thuở nhỏ, bỗng chốc hiện ra trước mắt – thật đến rưng rưng. Hồ hiện lên giữa lòng thành phố trước mắt tôi như viên ngọc bích xanh rêu lung linh, huyền diệu. Hồ Gươm – hay Hồ Hoàn Kiếm – đã in sâu vào ký ức tôi bằng một vẻ đẹp không thể gọi tên, vừa cổ kính, vừa thiêng liêng, vừa nhẹ nhàng như tiếng vọng từ quá khứ xa xăm.
Đừng bỏ lỡ
  • Hà Nội miễn vé xe buýt và đường sắt đô thị dịp Quốc khánh 2/9
    UBND TP Hà Nội quyết định miễn tiền vé sử dụng các phương tiện vận tải hành khách công cộng có trợ giá, gồm xe buýt và đường sắt đô thị trong bốn ngày từ 30/8- 2/9/2025.
  • Khát vọng phát triển, xây dựng người Kim Liên thanh lịch, văn minh
    Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Kim Liên lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra ngày 22/8 với chủ đề “Phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa, anh hùng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; kỷ cương, sáng tạo, trách nhiệm".
  • Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Hà Nội - Sáng mãi khát vọng Việt Nam”
    Chương trình là lời tri ân sâu sắc tới các thế hệ đi trước - những người đã hiến dâng tuổi trẻ và xương máu cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Đồng thời, tôn vinh những thành tựu nổi bật, toàn diện và bền vững mà đất nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng đã đạt được, đặc biệt sau 40 năm đổi mới.
  • "Nhà tôi có treo một lá cờ" - MV mới của Hà Anh Tuấn rợp sắc cờ đỏ, gợi niềm tự hào Việt Nam
    Ca khúc "Nhà tôi có treo một lá cờ" là bài hát trong MV mới của ca sĩ Hà Anh Tuấn. Ca khúc chứa chan tình yêu dành cho Quốc kỳ của người Việt Nam. Đồng thời là lời tri ân đến các thế hệ cha anh đã hy sinh vì độc lập, tự do; đồng thời gửi gắm thông điệp về niềm tự hào và trách nhiệm của thế hệ hôm nay trong hành trình dựng xây đất nước.
  • [Podcast] Cổng trại bảo an binh – Dấu ấn ngày toàn thắng
    Mùa thu năm 1945, Hà Nội rợp cờ đỏ sao vàng, khắp phố phường vạn người như một cùng cất tiếng hô vang “Độc lập – Tự do”, đánh dấu thắng lợi vĩ đại của Cách mạng tháng Tám. Trải qua tám thập kỷ, nhiều di tích từ mùa thu năm ấy vẫn còn hiện hữu giữa đời sống hôm nay, kể lại câu chuyện của một Thủ đô Anh hùng của đất nước Việt Nam anh hùng. Trong dòng chảy ấy, Cổng Trại Bảo An binh chính là dấu tích của cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 - một sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước.
  • "Hạt giống hạnh phúc" - Phim tài liệu đặc biệt về tình hữu nghị Việt Nam và Cuba phát sóng tối 2/9
    Bộ phim tài liệu với tên gọi "Hạt giống hạnh phúc" sẽ được phát sóng vào 20h10 tối 2-9-2025 trên kênh VTV1. Cùng thời điểm này, Truyền hình Quốc gia Cuba - Cubavisión cũng phát sóng bộ phim đặc biệt này, mở ra một dấu mốc hiếm có trong lịch sử hợp tác truyền hình giữa hai nước.
  • [Video] Triển lãm “Mùa Xuân độc lập”: Tôn vinh khát vọng tự do và hòa bình qua lăng kính hội họa
    Với phong cách kết hợp giữa chất liệu sơn mài truyền thống và tư duy tạo hình đương đại, các tác phẩm được trưng bày trong triển lãm “Mùa Xuân độc lập” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8 thành công và 80 năm Quốc khánh 2/9, mỗi bức tranh của họa sỹ trẻ Chu Nhật Quang mang đến cảm nhận về chiều sâu thẩm mỹ mới mẻ, tôn vinh khát vọng độc lập, tự do và hòa bình của dân tộc Việt Nam.
  • Hà Nội rực rỡ cờ hoa – Tự hào 80 năm mùa Thu cách mạng
    Tháng Tám lịch sử lại về, mang theo ký ức hào hùng của dân tộc. Tròn 80 năm kể từ Cách mạng tháng Tám 1945, Hà Nội hôm nay khoác lên mình chiếc áo rực rỡ trong những ngày chuẩn bị cho Quốc khánh 2/9. Trên từng góc phố, nẻo đường, Thủ đô vừa cổ kính vừa hiện đại như sống lại khí thế mùa Thu cách mạng, đồng thời thể hiện khát vọng vươn lên của đất nước trong kỷ nguyên mới.
  • Kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng, bảo tồn và phát huy giá trị khu di tích chùa Hương
    UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 4248/QĐ-UBND ngày 14/8/2025 về kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện Đề án đổi mới mô hình tổ chức, phương thức quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị khu di tích quốc gia đặc biệt lịch sử và danh lam thắng cảnh quần thể Hương Sơn (chùa Hương), thành phố Hà Nội.
  • Phát triển phường Từ Liêm thành đô thị văn minh tiêu biểu từ giá trị văn hóa truyền thống
    Sáng 19/8, Đảng bộ phường Từ Liêm (Hà Nội) đã long trọng tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Từ Liêm lần thứ I nhiệm kỳ 2025 - 2030 với tinh thần “Đoàn kết – Dân chủ - Kỷ cương – Đột phá – Phát triển”.
Kỳ lạ lễ hội phồn thực và trai giả gái “độc nhất” ở Việt Nam
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO