Trao đổi với VnExpress, thạc sĩ Hoà ng Việt, ĐH Luật TP HCM cho rằng, "đường lườ¡i bò" không có cơ sở pháp lý, vì thế bản đồ có đường yêu sách nà y trong hộ chiếu mới của Trung Quốc cũng không có giá trị. Đặt trong quan hệ quốc tế, ngoại giao, đây là việc chưa từng có tiửn lệ. Đặc biệt, yêu sách lãnh thổ trong hộ chiếu còn liên quan tới nhiửu nước trong khối ASEAN, Ấn Độ...
"Với tiửn lệ nà y, Trung Quốc đã bộc lộ dã tâm của mình, bất chấp mọi thứ, không ngại quốc gia nà o", ông Hoà ng Việt nói.
Mẫu hộ chiếu mới của Trung Quốc có in đường 9 đoạn phi lý mà họ đòi hửi trên Biển Đông. Ảnh: People Daily. |
Theo ông Việt, hà nh động nà y thống nhất trong chiến lược, chính sách của Trung Quốc vử Biển Đông. Để đe dọa các nước, Trung Quốc dùng 3 cuộc "chiến tranh" để chèn ép các quốc gia nhử là chiến tranh tâm lý, chiến tranh truyửn thông và chiến tranh kinh tế.
"Họ dùng đòn đe dọa trên báo Hoà n Cầu, dùng các biện pháp phi quân sự để áp đảo buộc các nước thua cuộc mà không dùng đến vũ khí. Trong chiến lược nà y, Trung Quốc đã thống nhất từ trên xuống chứ không chỉ là bộ ngà nh hay địa phương cụ thể nà o", chuyên gia nà y phân tích.
Là nước lớn, việc "ra chiêu" của Trung Quốc luôn ở thế thượng phong, khiến các nước khác không thể đoán trước và ở thế phải phải chống đỡ. "Mình chỉ có cách là đưa ra chiến lược lớn, thống nhất nguyên tắc ứng xử từ trên xuống dưới đối với mỗi sự cố, sự việc", ông Việt nói.
Chuyên gia nà y cũng cho rằng, một mặt, việc in hộ chiếu mới có thể gây lo ngại nhưng mặt khác "có thể là lợi thế cho Việt Nam" bởi điửu đó là m cho nhiửu quốc gia bừng tỉnh vử một Trung Quốc thật sự.
"Nhiửu nước bây giử vẫn chưa hiểu Trung Quốc. Việt Nam có thể tận dụng chính dã tâm của họ để phản đòn dựa và o sức mạnh, tiếng nói của cộng đồng quốc tế. Không nên quá bi quan mà phải hiểu người láng giửng to lớn của mình để có phản ứng bình tĩnh, phù hợp", ông Hoà ng Việt nói.
Trong khi đó, tiến sĩ Vũ Cao Phan không bất ngử vử động thái mới nà y của Trung Quốc. Theo ông, đây chỉ là một bước tiếp theo trong số rất nhiửu bước đi để hiện thực hóa tham vọng của nước nà y theo kiểu "tằm ăn rỗi". Điửu nà y cũng tương tự như khi Trung Quốc lập thà nh phố Tam Sa, tự công bố chủ quyửn bất chấp các nước phản đối.
Theo tiến sĩ Vũ Cao Phan, hộ chiếu mới Trung Quốc chỉ là một bước trong chiến thuật "tằm ăn rỗi". Ảnh: Hoà ng Hà . |
Đồng quan điểm với ông Hoà ng Việt, tiến sĩ Vũ Cao Phan cho rằng, trong quan hệ với Trung Quốc, Việt Nam cần phải dựa và o cộng đồng quốc tế. Chuyên gia nà y cũng gợi ý sử dụng đường dây nóng giữa lãnh đạo cấp cao hai nước để xử lý bởi cơ quan ban hà nh hộ chiếu là công an Trung Quốc.
"Vấn đử căn bản có tính nguyên tắc là Việt Nam không chấp nhận hộ chiếu có 'đường lườ¡i bò'. Trên cơ sở đó ta có nhiửu biện pháp, ví dụ như đóng dấu hủy lên các hộ chiếu đó khi nhập cảnh và o Việt Nam", ông Phan nói.
Cả hai chuyên gia nà y đửu cho rằng, hộ chiếu mới có thể gây ảnh hưởng tới giao thương, đi lại giữa người dân hai nước. Trước mắt, cơ quan nhập cảnh Việt Nam có thể đóng dấu và o tử rời trong visa nhập cảnh để tránh liên quan tới hộ chiếu có "đường lườ¡i bò".
Sau khi Trung Quốc ban hà nh mẫu hộ chiếu mới có in bản đồ Trung Quốc và vẽ thêm "đường lườ¡i bò", nhiửu nước đã phản đối mạnh mẽ. Ngà y 22/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lương Thanh Nghị khẳng định: "Việc là m của phía Trung Quốc đã vi phạm chủ quyửn của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoà ng Sa và Trường Sa, cũng như chủ quyửn, quyửn chủ quyửn và quyửn tà i phán của Việt Nam đối với các vùng biển liên quan ở Biển Đông".