Cuộc cướp phá tà n khốc mộ vua Trần Nghệ Tông

Tôi rời lăng mộ vua Trần Anh Tông trong cảnh trời mưa tầm tã, sấm chớp đùng đùng. Người chèo đò gọi tôi vử bử gấp, bởi chỉ lát nữa, nước sẽ dâng ngập hồ và nhấn chìm khu lăng mộ vua trong dòng nước bạc. Từ đập Trại Lốc, đi vòng vèo trên những con đường đất đử trơn trượt dọc chân Yên Tử vử phía Tây thì đến khe một dãy núi. Khe núi nà y có tên là Khe Nghệ (thuộc xóm Bãi Đá, thôn Bãi Dà i, An Sinh, Đông Triửu, Quảng Ninh). Có lẽ, khe núi nà y là nơi đặt lăng mộ vua Trần Nghệ Tông, nên người ta mới gọi là Khe Nghệ.

Mửm đồi nơi đặt lăng mộ vua Trần Nghệ Tông rộng tới 5 héc-ta.

Vòng vèo mãi, xuyên qua những trang trại rậm rịt vải, nhãn, na, rồi tôi cũng tìm được nhà anh Nguyễn Văn Chạm. Gia đình anh Chạm nằm ngay chân dốc, muốn đi và o lăng mộ vua Trần Nghệ Tông thì buộc phải đi qua ngõ và sân nhà anh. Tôi nhử anh Chạm dẫn đường lên mộ vua, anh Chạm cứ ngần ngừ, vẻ ngại ngùng. Sau nà y, trò chuyện, tôi mới biết có vô và n chuyện đồn thổi khủng khiếp mang mà u sắc mê tín dị đoan, khiến người dân trong vùng rất sợ, không dám tìm đến khu mộ nà y.

Anh Chạm thắp hương trước khi lên khu lăng mộ vua Trần.

Tôi phải thuyết phục mãi, anh Chạm mới đồng ý dẫn đi. Anh thắp nhang trên bà n thử, khấn vái Thần linh, Thổ Địa, khấn vái cả vua Trần Nghệ Tông cho phép anh được dẫn nhà báo lên đồi. Đứng trên sườn dốc, anh Chạm vòng tay chỉ khu vực thung lũng Khe Nghệ. Toà n bộ diện tích thung lũng khoảng 100ha, kéo dà i từ sườn Tây Yên Tử xuống đến đồng bằng. Mộ vua Trần Nghệ Tông nằm trên mửm đồi cao nhất của thung lũng. Mặt bằng ngọn đồi rộng tới 5 héc-ta. Theo lời anh Chạm, những ngà y trời trong, đứng trên mửm đồi sẽ nhìn thấy dãy núi Kinh Môn (Hải Dương) án ngữ và di tích chùa Cao trên đỉnh dãy núi đó.

Không ai dám mò đến khu vực mộ vua Trần Nghệ Tông nên cử mọc rậm rạp.

Đi qua khu vườn na khá sạch sẽ của gia đình anh Chạm thì đến khu vườn vải. Khu vườn vải rộng mênh mông, choán hết mửm đồi, như một khu vườn hoang, cử mọc lút gối. Chúng tôi phải vạch cử mới đi được. Những cây vải khá lớn, song do không được chăm sóc, nên xác xơ, cháº³ng có quả. Anh Chạm bảo: Mấy năm nay không có bóng người nà o mò và o khu vực nà y đâu. Người dân trong vùng cũng cháº³ng dám thả trâu bò lên đồi. Ai cũng sợ vua trừng phạt vì tội phá mộ. Đất nà y là đất của vua, nên không ai dám xâm phạm. Sau một hồi luồn lách trong đám cử gianh thì đến một khu đất thoáng đãng, không có cây vải nà o. Tuy nhiên, giữa khu đất ấy, lau lác mọc um tùm, cao đến ngực. Tại khu đất trống ấy, có một miếu thử vua Trần Nghệ Tông.

Lăng mộ vua Trần Nghệ Tông chỉ còn lại thế nà y.

Nói là miếu thử cho đỡ tủi, chứ thực tế quá thảm hại. Anh Chạm bảo, mấy năm trước, các nhà khoa học vử nghiên cứu, đo vẽ một hồi, rồi họ bử đi. Các nhà khoa học xót xa cho khu lăng mộ vua Trần Nghệ Tông, nên đã chi tiửn mua 2 tấm phi-brô-ximăng, còn anh Chạm thì nhiệt tình chặt mấy khúc cây, rồi dựng lên cho có chỗ đặt bát hương.

Từ bấy đến nay, cũng cháº³ng có ai hương khói, thử tự. Bát hương lạnh lẽo phơi nắng gió mấy năm nay rồi. Tôi vạch từng gốc cây, bụi cử, song cháº³ng tìm thấy di vật nà o ngoà i mấy cục đá vỡ nát chả khác gì đá nung vôi và một cái chân bia hiện là m nơi đặt bát hương trong miếu thử. Anh Chạm dẫn tôi ra phía sau miếu rồi vạch bụi cử lau cao quá đầu chỉ tay và giải thích rằng, đó là nơi đã diễn ra cuộc cướp phá lăng mộ vua Trần từ 20 năm trước.

Hố đà o mộ rộng mấy chục mét vuông giử cử mọc trùm kín.

Trước đây, khu vực ven núi thuộc địa bà n An Sinh là nơi người Hoa sinh sống. Tuy nhiên, sau năm 1979, người Hoa bử vùng đất nà y đi đâu không rõ. Toà n bộ thung lũng Khe Nghệ rộng lớn không có người ở, cây cử rậm rạp. Người Hoa đi, người Kinh ở nơi khác kéo vử phát rừng là m vườn.

Và o tháng 3 năm 1990, một nhóm người phát rừng là m nương đã phát hiện lăng mộ đặc biệt nà y. Nghĩ rằng trong ngôi mộ có kho báu, nên người ta đã đà o tung lên. Thông tin nhóm người đà o mộ được... kho báu nhanh chóng lộ ra, cả xóm Bãi Đá kéo đến... hôi của. Người dân đã đà o một khoảng đất rộng tới 30 mét vuông và sâu xuống lòng đất 4 mét.

Các nhà khảo cổ mua 2 tấm phi-brô-ximăng, còn anh Chạm chặt mấy khúc cây dựng tạm lấy chỗ đặt bát hương.

Khi đà o xuống độ sâu nà y, người dân moi được những súc gỗ lớn. Những người tham gia đà o bới đửu được chia phần, mỗi người một và i súc. Người xẻ ra đóng giường, người đóng tủ, người đóng cánh cửa, bà n ghế. Những sản phẩm là m từ gỗ lấy ở ngôi mộ nà y hiện nhiửu gia đình vẫn dùng và vẫn rất tốt.

Theo lời kể của ông Đà o Văn Hồng, người trực tiếp tham gia đà o mộ, thì gỗ là m mộ không phải là gỗ lim mà là gỗ nghiến và gỗ táu. Những súc gỗ lớn nà y được xếp thà nh một gian phòng kín trong lòng đất, được đóng mộng với nhau rất chặt, khít. Qua mô tả của ông Hồng, có thể kháº³ng định rằng, vua Trần Nghệ Tông được chôn trong một ngôi mộ gỗ đóng cũi, còn gọi là mộ cũi.

Đây là loại mộ có từ thời Bắc thuộc, tồn tại song song với mộ gạch. Tuy nhiên, đến thời Lý và Trần, mộ gạch và mộ gỗ có quy mô nhử hơn rất nhiửu so với thời Bắc thuộc.

Duy nhất phiến đá là chân cột bia còn rõ hình hà i...

...cùng với và i viên đá đã bị đập nát.

Theo lời ông Hồng, bên trong ngôi mộ gỗ mà người dân đà o phá có rất nhiửu than gỗ, khối lượng lên đến và i tấn. Bên trong lớp than là lớp vôi bột, rồi đến lớp hắc ín. à”ng Hồng cũng như người dân trong xóm không biết chất nà y là gì, chỉ thấy nó mà u đen, mửm, giống hắc ín, nên gọi như vậy. Tuy nhiên, theo phán đoán của tôi, có thể chất nà y là một loại nhựa cây, có tác dụng bảo quản di hà i vua Trần Nghệ Tông, vì như lời ông Hồng, thì chất nà y đốt cháy đùng đùng và tửa ra mùi thơm dễ chịu.

Khi đó, vợ ông Hồng cùng nhiửu người khác nữa đã tranh nhau gánh than, hắc ín, vôi bột vử để... bón ruộng. Mỗi người lấy cả chục gánh mà không hết. Người dân trong xóm đồn rằng, ông B. lấy được rất nhiửu bạch phiến mà u trắng trong mộ cùng với và ng bạc, bán được rất nhiửu tiửn. Sau khi trúng quả, ông B. bử người vợ từng đồng cam cộng khổ nơi quê nhà , và o Nam hưởng cuộc sống già u có. Từ bấy đến nay, không thấy ông B. vử là ng nữa.

Người dân đã bử hoang nhà cửa, không dám ở đồi Khe Nghệ nữa vì sợ... "mộ hủi".

Tôi thì không tin chuyện có bạch phiến trong ngôi mộ nà y. Có thể đó chỉ là một chất bảo quản di hà i có mà u trắng mà thôi. Theo lời ông Hồng, khi mọi người đang tranh nhau gánh than, hắc ín, vôi bột vử bón ruộng, thì một người ở đâu mò đến kêu lớn: Sao mọi người lại lấy những thứ nà y vử? Ngôi mộ có than, lại rắc vôi bột là mộ chôn người hủi đấy. Người ta rắc vôi để tránh bệnh hủi lây nhiễm. Khi đó, không ai biết đây là mộ vua.

Nghe người đà n ông bảo đây là mộ hủi, những người đà o bới, cướp phá mộ vua Trần Nghệ Tông bử chạy toán loạn. Mọi người nhảy xuống suối kử³ cọ rất sạch sẽ. Từ đó, người dân trong xóm Bãi Đá gọi ngôi mộ nà y là ... mộ hủi. Nghe mà xót xa cho một vị vua nổi tiếng của một triửu đại thịnh trị.

Còn tiếp...