Đại biểu Quốc hội Dương Ngọc Ngưu (đoà n Thanh Hóa) cho rằng, vử tên gọi giải thích từ ngữ tại Điửu 2 là rất rộng, chưa tách bạch được các hà nh vi liên quan mua bán người. Khái niệm mua bán người rộng hơn khái niệm buôn bán người, ví dụ như những trường hợp đưa người đi lao động nước ngoà i, cho nhận con nuôi... vì vậy cần nghiên cứu, giải thích cụ thể vử tên gọi.
Nhiửu đại biểu Quốc hội vẫn chưa thống nhất vử tên gọi của dự thảo Luật. |
Theo đại biểu Lê Thị Nga (đoà n Thái Nguyên), khái niệm nà y rất nhiửu ý kiến tranh cãi, vì mua bán là phải trao đi đổi lại, có những yếu tố nhận tiửn cho nên dự thảo cần tương đối rạch ròi. Trong quy định của dự thảo Luật, khái niệm mua bán chưa có sự phân biệt giữa hà nh vi mua bán người với việc chuyển giao, tiếp nhận người trong các trường hợp cho nhận con nuôi, môi giới kết hôn, môi giới lao động hợp pháp...
Vử tính khả thi của dự án Luật, hầu hết các ý kiến cho rằng, nhiửu quy định của dự thảo Luật phù hợp với yêu cầu công tác đấu tranh phòng, chống mua bán người ở nước ta, tuy nhiên có một số quy định vử các biện pháp phòng ngừa mua bán người; trách nhiệm của Chính phủ, các bộ và địa phương trong phòng, chống mua bán người; chế độ hỗ trợ đối với nạn nhân bị mua bán trở vử; bảo vệ an toà n cho nạn nhân... còn khá rộng, chưa phù hợp với tình hình KT-XH và điửu kiện thực tế của nước ta.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Thanh Hòa (đoà n Bắc Ninh) cho rằng, trong thực tế, những hà nh vi vô cảm đối với nạn nhân của việc mua bán người là những hà nh vi đáng sợ và cần lên án nhất. Tuy nhiên, dự thảo Luật chưa đử ra hình thức cấm từ chối giúp đỡ các nạn nhân hoặc những người bị mua bán. Chúng ta cần quy định nghiêm cấm các hà nh vi nà y “ bà Hòa đử nghị.
Đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Quốc hội Huử³nh Thà nh Lập (đoà n TP.HCM) cho rằng, Điửu 7, khoản 10 quy định, cấm dung túng, bao che, cần nói rõ cố tình không tố giác tội phạm, từ chối hoặc chậm chễ giúp đỡ nạn nhân, xử lý thông tin. Nếu cơ quan chức năng hoặc người có thẩm quyửn nhận được tin báo liên quan đến mua bán người mà từ chối, chậm chễ giúp đỡ nạn nhân cũng là hà nh vi bị nghiêm cấm. Như vậy, Điửu 7 thể hiện hai ý, một là cố tình không tố giác tội phạm và hai là cần quy định rõ nghiêm cấm việc từ chối hoặc chậm chễ xử lý thông tin khi được nhận thông tin tố giác tội phạm vử việc mua bán người.
Đại biểu Lê Quang Huy (đoà n Bạc Liêu) cho rằng, tại khoản 2, điửu 24 của dự thảo Luật quy định UBND xã nơi gần nhất hỗ trợ vử ăn mặc và các vật dụng cá nhân thiết yếu khác cho nạn nhân đến khai báo trong trường hợp cần thiết; hỗ trợ tiửn tà u xe, tiửn ăn trong thời gian đi đường để họ tự trở vử nơi cư trú... Theo đại biểu, quy định như vậy thì không biết là UBND xã có là m được không, nhất là những xã ở biên giới, vùng sâu, vùng xa - nơi còn gặp nhiửu khó khăn?
Vử bảo vệ an toà n cho nạn nhân, quy định tại điửu 29 của dự thảo Luật, đại biểu Lê Quang Huy cũng đồng tình với ý kiến trong Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Tư pháp cho rằng: Quy định vử bảo vệ an toà n cho nạn nhân như bố trí lực lượng bảo vệ tại nơi ở, nơi là m việc, học tập của nạn nhân; thay đổi chỗ ở của nạn nhân và người thân thích của họ... là chưa phù hợp với điửu kiện, hoà n cảnh thực tế của nước ta và tính khả thi không cao. Trong khi hiện nay không chỉ có nạn nhân bị mua bán cần được bảo vệ mà còn có nhiửu đối tượng khác cũng cần bảo vệ như người là m chứng trong các vụ án buôn bán ma túy, khủng bố, rửa tiửn, người tố cáo tham nhũng.... Vì vậy, đử nghị Chính phủ nghiên cứu bảo đảm quy định phù hợp, cân đối với các đối tượng khác và thực hiện được trên thực tế.
Đại biểu Hồ Trọng Ngũ (đoà n Ninh Thuận) nhận xét, có thể đây là một vấn đử mới và khó, nên trong quá trình xây dựng, Ban soạn thảo vẫn còn lúng túng, nhiửu điửu khoản diễn đạt trong dự thảo diễn đạt chưa được gãy gọn.
Đại biểu Hồ Trọng Ngũ cũng đặt vấn đử, nếu chúng ta quy định vử việc hỗ trợ với nạn nhân bị mua bán theo 6 loại chế độ hỗ trợ là : hỗ trợ các nhu cầu thiết yếu và chi phí đi lại; hỗ trợ y tế; tâm lý; trợ giúp pháp lý; hỗ trợ học văn hóa, học nghử; trợ cấp khó khăn ban đầu, hỗ trợ vay vốn... thì chúng ta lấy đâu cơ sở vật chất, tiửn vốn để thực hiện các hỗ trợ đó. Liệu đặt ra như vậy thì khi áp dụng và o thực tế có thực hiện được không?
Xuất phát từ những lý do trên, đa số đại biểu cho rằng, hiện nay cơ sở bảo trợ xã hội được thà nh lập ở 63 tỉnh, thà nh phố trực thuộc Trung ương, do Sở Lao động “ Thương binh Xã hội quản lý, nếu bổ sung thêm chức năng hỗ trợ nạn nhân bị mua bán và tăng cường đầu tư cho các cơ sở nà y, nhất là ở những nơi thuộc địa bà n trọng điểm vử mua bán người hoặc có nhiửu nạn nhân bị mua bán thì sẽ tận dụng được các cơ sở hiện có và hoạt động hiệu quả, tiết kiệm hơn.
Đại biểu Ngô Thị Minh Hồng (đoà n TP.HCM) cho rằng, cần là m rõ khái niệm người bị mua bán trong luật vì hiện nay có cả tình trạng mua bán khi còn là trong bà o thai, do vậy cần là m rõ để có hướng xử lý, phòng chống hiệu quả. Đại biểu Nguyễn Đức Hiửn (đoà n Quảng Ngãi) góp ý, việc ngăn chặn, phòng chống nạn buôn bán người cần quy định rõ trách nhiệm của các bộ ngà nh liên quan và cần bổ sung trách nhiệm của Bộ Y tế. Đồng thời để công tác phòng chống mua bán người đạt hiệu quả cao cần có sự hợp tác quốc tế chặt chẽ.