Chùa Thượng Đồng (quận Long Biên)

Nội dung 3 tấm bia cổ rất quý có niên đại Khánh Đức năm thứ 5 (1653), Chính Hoà năm thứ 14 (1693) và Chính Hoà năm thứ 17 (1696) hiện còn lưu giữ tại chùa đã cho chúng ta biết trước đây chùa Thượng Đồng là một ngôi chùa cổ, có quy mô bề thế, to đẹp ở trong vùng, được ra đời vào đầu thế kỷ XVII. Qua những thăng trầm của lịch sử mà kiến trúc gốc của chùa đã bị mai một và đã được tu sửa nhiều lần.

Chùa Thượng Đồng hiện nay được làm quay hướng đông nam với bố cục mặt bằng gồm: gác chuông, sân, Tiền đường, Thượng điện, phía sau là nhà Tổ (mới làm).

Chùa còn bảo lưu được một hệ thống di vật có giá trị, đa dạng về chất liệu, phong phú về hình thức, sâu sắc về nội dung, có niên đại trải dài từ thời Lê đến thời Nguyễn như: bia đá, chuông đồng, câu đối, hoành phi cùng nhiều đồ thờ khác... Chùa Thượng Đồng còn như một bảo tàng điêu khắc nhỏ với các bộ tượng Phật mang phong cách nghệ thuật từ thế kỷ XVIII - XX.

Chùa Thượng Đồng còn là một địa điểm diễn ra những sự kiện gắn với lịch sử cách mạng ở địa phương như: Tháng 3/1945, Hội nghị Mặt trận Việt Minh thôn, xã đã họp bàn về việc chuẩn bị tổng khởi nghĩa. Ngày 19/8/1945, tại cây đa trước chùa, tự vệ chiến đấu và quần chúng nhân dân toàn tổng Đặng Xá đã tập trung để giành lại chính quyền huyện lỵ Gia Lâm. Chùa cũng là nơi du kích thôn và bộ đội địa phương thường xuyên ẩn náu, hoạt động phá hoại vùng địch hậu trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, chùa là nơi đặt hầm hậu phẫu, điều trị của Viện Quân y 108...

Chùa Thượng Đồng đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật năm 1993./.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02