Chùa Đinh Xuyên (huyện Ứng Hòa)
Chùa Đinh Xuyên hiện nay thuộc xã Hòa Nam, huyện Ứng Hòa, Hà Nội.
Chùa Đinh Xuyên còn có tên là Hưng Phúc tự. Chùa ở phía bắc của làng, ở trên một khu đất cao ráo, cách đình và quán Thượng không xa. Chùa có Tam quan, Tiền đường, Thượng điện, nhà Tổ kiêm nhà khách, vườn tháp. Đặc biệt khu chùa có cây muỗm cổ thụ, tương truyền đã hơn 400 năm tuổi.
Tam quan là công trình kiến trúc nghệ thuật được làm vào thời Nguyễn, hiện còn một cổng chính kiểu ngọ môn như ở cố đô Huế, dáng vững chãi, tường dày 60cm, hai tầng tám mái. Chùa chính kết cấu kiểu chữ “đinh”, gồm Tiền đường, Thượng điện. Tiền đường 5 gian, đầu hồi bít đốc, hai mái chảy lợp ngói ri, các bộ vì cấu trúc nhiều dạng: vì chồng rường, cốn, vì kẻ chuyền và vì kèo cầu. Đây là chứng cứ của nhiều lần tu sửa. Trên một số vì nóc chạm nổi hoa văn cúc, mai, chữ thọ, hoa lá có đường gân cứng, vạch chìm, hàng chấm dài. Đặc biệt còn có những bức cốn chạm bong kênh, đề tài long cuốn thủy, thể hiện ước muốn của người dân cho mưa thuận gió hòa, cây cối xanh tươi, mang lại cuộc sống ấm no.
Chùa Đinh Xuyên trước năm 1945 có hệ thống tượng Phật khá hoàn mỹ, nhưng trong kháng chiến chống Pháp đã bị mất một số tượng cổ. Hiện nay còn một số pho quý hiếm, điển hình như pho Di Đà, Tuyết Sơn, Tam thế. Đây là những pho tượng thuộc nghệ thuật điêu khắc tượng tròn thế kỷ XVIII. Ngoài ra, chùa còn lưu giữ được một quả chuông đồng đúc năm Minh Mệnh thứ 6 (1825), ba tấm bia năm Gia Long thứ 17 (1818), Minh Mệnh thứ 6 (1825), Tự Đức thứ 12 (1859).
Chùa Đinh Xuyên đã được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1991./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02