Danh thắng & Di tích Hà Nội

Đình Thanh Hà (quận Hoàn Kiếm)

Sơn Dương (t/h) 20/05/2023 16:39

Đình Thanh Hà thuộc phường Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

dinh-thanh-ha-quan-hoan-kiem-.jpg
Đình Thanh Hà

Đình Thanh Hà ở số 10 Ngõ Gạch, phường Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Trước đây, đình thuộc thôn Thanh Hà, tổng Đồng Xuân, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Nội. Theo tấm bia “Trùng tu Thanh Hà đình bi ký” do Thọ Hà cư sĩ Bùi Tú Lĩnh soạn văn Tự Đức bát niên (1855) thì vùng đất này trước là thôn Tiền Nội, tổng Hậu Túc, đến thế kỷ XIX đổi thành thôn Thanh Hà.

Đình Thanh Hà thờ tướng quân Trần Lựu - một vị tướng anh hùng có nhiều công lao đóng góp trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta thời Trần - thế kỷ XIII. Theo sử sách và văn bia: Đại vương tên là Trần Lựu, sống ở thời nhà Trần... Trần Lựu được vua Trần phong tước, lĩnh 3 vạn quân đi đánh giặc phương Bắc.

Ngày khải hoàn, đại vương trở về thôn Thanh Hà, phường Đồng Xuân, thành Thăng Long khao thưởng quân sĩ và các bậc phụ lão ở quanh vùng. Người người đều vui mừng và quý mến.

Thấy rằng đây là vùng đất kỳ lạ, ắt có nhiều văn nhân tài tử và sản sinh nhiều anh hào. Đại vương thấy mây mù ảm đạm, sấm chớp dữ dội, lập tức hoá tại đây, Đình được dựng nên ở nơi này để thờ Đại vương như một vị Thành hoàng làng, được vua ban sắc phong vào hàng thượng đẳng thần.

Công lao vời vợi, cho vận nước kéo dài, ngàn năm tên tuổi còn lưu trong sử sách, vạn cổ truyền lại tiếng anh linh, bởi vậy có thơ rằng:

Thần linh vốn bẩm sinh do hoá công tạo ra
Giúp đỡ triều Trần trong lúc rất nguy nan
Tuấn mã rong ruổi tiếng tăm lừng lẫy
Ngọn giáo vàng chỉ thẳng thế ào ạt
Người phương Bắc khiếp sợ mất hết tham vọng xâm lăng
Bờ cõi nước Nam đặt vững như bàn thạch
Anh linh từ vạn cổ được ghi trong sử
Tiếng oai hùng vang khắp giang sơn.

Đình Thanh Hà là một công trình kiến trúc đình làng truyền thống, có nhiều giá trị ở Thủ đô. Đình nằm theo hướng đông ngoảnh mặt ra đường phố cổ, với lối kết cấu kiến trúc chữ “công”, bao gồm Tam quan, nhà Tiền bái, Phương đình và Hậu cung bằng những vật liệu kiến trúc truyền thống.

Cổng Tam quan được xây sát hè phố, có ba cửa ra vào rộng hẹp khác nhau, qua sân hẹp vào đền Tiền bái. Toà Tiền bái được làm theo kiểu tường hồi bít đốc, gồm 3 gian.

Toà Hậu cung cũng làm theo kiểu bốn hàng chân, song thay cho hàng cột cái phía ngoài này được xây bằng tường để tạo nên sự thâm nghiêm của điện thờ. Bên trong Hậu cung đặt khám thờ, có cửa võng được trạm trổ tinh xảo, sơn son thếp vàng.

Đình Thanh Hà đã trải qua nhiều lần trùng tu, sửa chữa.
Kiến trúc hiện nay của đình là sản phẩm của lần mở mang, tu bổ vào năm 1840.

Di tích đình Thanh Hà có một bề dày lịch sử, trong đó còn lưu giữ một khối lượng lớn những di vật phong phú về loại hình, đa dạng về chất liệu, và nhiều về số lượng, thần phả, sắc phong, hoành phi, câu đối, cửa võng, chuông, đại tự, khánh văn bia, ngựa thờ, đồ gốm sứ v.v... có niên đại trải dài từ thời Lê sang thời Nguyễn. Tiêu biểu còn có hơn 50 viên gạch trang trí thời Mạc và 9 tấm bia đá thời Nguyễn, trong đó, quan trọng hơn cả là bia “Thanh Hà ngọc phả bi ký” khắc lại một bia thời Lê, và bia “Trùng tu Thanh Hà đình bi ký” ghi lại sự tích và lịch sử xây dựng.

Hàng năm, lễ hội của đình vào ngày 4 tháng tư và ngày 15 tháng chín âm lịch (là ngày sinh và ngày hoá của Thành hoàng).

Nằm giữa trung tâm Thủ đô, trong khu vực 36 phố phường cổ xưa, đình Thành Hà từ lâu đã trở thành trung tâm sinh hoạt văn hoá tín ngưỡng cộng đồng. Đặc biệt trong những ngày đầu toàn quốc kháng chiến, nơi đây là chỉ huy sở, trạm cứu thương, trạm tiếp tế cho bộ đội chiến đấu với một hệ thống hầm hào từ đình toả khắp các khu phố góp phần vào thắng lợi 60 ngày đêm giam chân giặc ở Liên khu I.

Đình Thanh Hà đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá năm 1989./.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 01

Bài liên quan
(0) Bình luận
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)
    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Nghề truyền thống làm diều sáo làng Bá Dương Nội
    Thả diều là thú chơi quanh năm của người làng Bá Dương Nội từ nhiều đời. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, sự tích về hội diều vẫn tồn tại trong lòng mỗi người dân nơi đây như một dấu tích khó thể phai mờ. Ngày 21/2/2024, Hội thả diều làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà (Huyện Đan Phượng, TP. Hà Nội) được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
  • “Trở về trong giấc mơ” – nhật ký xúc động viết từ cuộc chiến
    109 bức thư của liệt sĩ Trần Minh Tiến gửi cho người yêu Lưu Liên trong những năm tháng chiến tranh vừa được NXB Chính trị Quốc gia Sự thật giới thiệu tới bạn đọc trong cuốn “Trở về trong giấc mơ” (nhà văn Đặng Vương Hưng sưu tầm và tuyển chọn). Qua những trang nhật ký đầy xúc động, cuốn sách đã khơi nguồn cảm hứng giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về cuộc kháng chiến trường kỳ nhiều hy sinh, mất mát nhưng rất đỗi tự hào của dân tộc cũng như hoài bão, khát vọng cống hiến cho đất nước của thế hệ cha anh.
  • Triển lãm “Cẩm nang sử dụng: Cuộc đời”
    Triển lãm ngợi ca vẻ đẹp và ý nghĩa nội tại trong từng khoảnh khắc thường nhật của cuộc sống. Thông qua các chủ đề phong phú cùng ngôn ngữ tạo hình tươi mới, hấp dẫn, “Cẩm nang sử dụng: Cuộc đời” đặt ra những câu hỏi hiện sinh mà mỗi người phải đối mặt trong quá trình trưởng thành, mời gọi người xem suy ngẫm về trải nghiệm lớn lên và tìm kiếm ý nghĩa cho hành trình của chính họ.
  • Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố đáp án tất cả môn thi tốt nghiệp THPT
    Chiều 2/7, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố đáp án tất cả môn thi, sau bốn ngày sau kỳ thi tốt nghiệp THPT.
  • Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, Vườn quốc gia Hin Nậm Nô được đề cử di sản thiên nhiên liên biên giới
    UBND tỉnh Quảng Bình cho biết, hai tỉnh Quảng Bình và tỉnh Khăm Muồn (Lào) đã xây dựng hồ sơ trình UNESCO, đề cử Vườn quốc gia Hin Nậm Nô và Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng là Di sản thiên nhiên thế giới liên biên giới.
Đừng bỏ lỡ
Đình Thanh Hà (quận Hoàn Kiếm)
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO